"VĂN HÓA ONLINE-CALIFORNIA" THỨ HAI 07 NOV 2016
Diễn biến chính trị - quân sự ASEAN
Indonesia tăng cường quân sự ở đảo Natuna
Tổng thống Indonesia Joko Widodo (g) trên chiến hạm KRI Imam Bonjol ở vùng biển Natuna ngày 25/06/2016.Antara Foto/REUTERS
Để dự phòng các sự cố bắt nguồn từ tranh chấp Biển Đông, Indonesia sẽ tăng cường hệ thống vũ khí bố trí trên quần đảo Natuna. Bộ trưởng Quốc Phòng Indonesia đã xác nhận kế hoạch này vào hôm nay, 06/11/2016, sau khi tổng thống Widodo tuyên bố không nhượng bộ trên vấn đề chủ quyền.
Theo nhật báo Indonesia Jakarta Post, phát biểu với các phóng viên, bộ trưởng Quốc Phòng Indonesia Ryamizard Ryacudu cho biết sẽ xây thêm một hải cảng tại Natuna, mở rộng thêm phi đạo tại căn cứ không quân trên đảo để có thể đón 4 chiến đấu cơ phản lực. Quân đội Indonesia sẽ đưa thêm chiến đấu cơ tới căn cứ không quân Ranai ở Natuna.
Quần đảo Natuna của Indonesia nằm sát Biển Đông. Dù không phải là một bên tranh chấp Biển Đông, nhưng Indonesia từ lâu nay vẫn mạnh mẽ phản đối việc đường lưỡi bò của Trung Quốc ăn sâu vào vùng đặc quyền kinh tế của quần đảo Natuna. Trước nhiều hành vi quyết đoán của Bắc Kinh, Jakarta đã quyết định tăng viện cho lực lượng quân sự đồn trú tại quần đảo này.
Theo bộ trưởng Ryacudu, Indonesia đã lên danh sách các hệ thống vũ khí cần thiết để bảo vệ vùng biên giới, đặc biệt là các loại trang thiết bị thích hợp cho việc bảo vệ biên giới trên biển chống lại các mối đe dọa tiềm tàng cho lãnh thổ.
Ông giải thích rằng « Dù không phải đang trong tình trạng chiến tranh, nhưng vì Biển Đông rất gần cho nên Indonesia phải được chuẩn bị… Các hệ thống vũ khí của Indonesia đã tốt rồi, nhưng cần phải được bổ sung thêm để khỏi phải lúc nào cũng lo ».
Tuyên bố của bộ trưởng Quốc Phòng Indonesia được đưa ra sau khi tổng thống Indonesia Joko Widodo vào hôm qua đã khẳng định với hãng truyền thông Úc ABC rằng Jakarta sẽ không có bất kỳ thỏa hiệp nào trên vấn đề chủ quyền đất nước ở Biển Đông. Ông Widodo cũng có lời lẽ cứng rắn tương tự khi trả lời phỏng vấn của nhật báo Úc Sydney Morning Herald.
Tuyên bố của tổng thống Indonesia được cho là một thông điệp cứng rắn gởi đến Trung Quốc vào lúc hai lãnh đạo Philippines và Malaysia có những động thái hòa hoãn với Bắc Kinh, cho dù đòi hỏi chủ quyền ở Biển Đông của hai nước này bị Trung Quốc thách thức./(theoTrọng Nghĩa 06-11-2016)
++++++++++++++++++++++++++++++++++
XEM THÊM:
Trung Quốc và Malaysia chống can thiệp từ bên ngoài
Thủ tướng Malaysia Najib Razak và phu nhân Rosmah Mansor gặp chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cùng phu nhân Bành Lệ Viên tại Nhà khánh trung ương, Bắc Kinh, ngày 03/11/2016.REUTERS/Jason Lee
Hành động « can thiệp » từ bên ngoài vào Biển Đông sẽ không giúp ích gì cho việc giải quyết tranh chấp. Tuyên bố này được ghi trong thông cáo báo chí chung công bố ngày 03/11/2016, sau cuộc hội đàm tại Bắc Kinh giữa thủ tướng Malaysia Najib Razak và chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.
Trong bản thông cáo, cả hai bên cũng nhấn mạnh rằng tất cả các quốc gia có yêu sách chủ quyền trên Biển Đông nên giải quyết bất đồng một cách hòa bình, thông qua đàm phán phù hợp với luật pháp quốc tế như Công Ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển - UNCLOS.
Thông cáo ghi rõ : « Tất cả các bên phải tự kiềm chế và tránh những hành động làm phức tạp vấn đề hoặc làm căng thẳng gia tăng ở Biển Đông ».
Một điểm khác là cả Malaysia lẫn Trung Quốc đều cam kết duy trì hòa bình và ổn định ở Biển Đông, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của tất cả các nước được hưởng quyền tự do hàng hải, hàng không trên cơ sở luật pháp quốc tế.
Nhìn chung, bản thông cáo báo chí trên không khác gì mấy so với những phát biểu trước đây của hai bên liên quan đến vấn đề Biển Đông, ngoại trừ nội dung theo đó hai bên cho rằng bên ngoài không nên can thiệp vào Biển Đông, một ám ngữ thường được Bắc Kinh sử dụng để đả kích việc Mỹ dấn thân vào hồ sơ này.
Bên cạnh đó, việc hai bên nhắc đến nhu cầu tuân thủ luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công Ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển rất đáng chú ý trong bối cảnh Trung Quốc đã cực lực đả phá phán quyết về Biển Đông của Tòa Trọng Tài Thường Trực La Haye, đã dựa trên Công Ước về Luật Biển để bác bỏ các yêu sách chủ quyền quá đáng của Bắc Kinh.
Thủ tướng Malaysia sẽ kết thúc chuyến công du Trung Quốc vào ngày 05/11. Đây là lần thứ ba ông đi thăm Trung Quốc từ ngày nhậm chức vào năm 2009, nhưng chuyến đi này rất được chú ý xem Kuala Lumpur có lại ngả theo Bắc Kinh hay không giống như nước láng giềng Philippines mới đây đã tỏ thái độ xa rời đồng minh Mỹ để đi theo Trung Quốc.
Chính trong bối cảnh đó, nhận định mới đây của ông Najib Razak trên báo Trung Quốc China Daily ngày 02/11, theo đó các nước thực dân cũ không nên « lên lớp » các cựu thuộc địa, đã bị xem là một lời đả kích phương Tây vào lúc Kuala Lumpur xích lại gần Bắc Kinh.
Trong một cuộc họp báo vào ngày 03/11, trợ lý ngoại trưởng Mỹ phụ trách châu Á Daniel Russel đã giảm nhẹ mức độ quan trọng của tuyên bố đó khi cho rằng ngôn từ của đương kim thủ tướng Malaysia không có gì mới, và cũng giống như lời lẽ của người tiền nhiệm của ông Razak là cựu thủ tướng Mahathir Mohamad.
Đối với ông Russel, sự kiện Kuala Lumpur đặt mua 4 chiếc tàu tuần tra của Trung Quốc không phải là dấu hiệu về việc Malaysia xoay trục sang Trung Quốc, mà chỉ là một thỏa thuận thương mại bình thường./(theoTrọng Nghĩa 04-11-2016)
++++++++++++++++++++++++++++++++++
XEM THÊM:
Thủ tướng Malaysia chơi lá bài Bắc Kinh?
Thủ tướng Malaysia, Najib Razak (T) và chủ tịch Trung Quốc, Tập Cận Bình, Bắc Kinh, ngày 03/11/2016.REUTERS/Jason Lee
Sau Philippines, phải chăng đến lượt Malaysia sẵn sàng chuyển hướng sang Trung Quốc và có thể gây thêm khó khăn cho chiến lược « xoay trục » sang châu Á của Hoa Kỳ ? Nhân chuyến công du Bắc Kinh của thủ tướng Najib Razak, báo Le Monde ngày 04/11/2016 có bài : « Thủ tướng Malaysia chơi lá bài Bắc Kinh chống lại Washington ».
« Malaysia và Trung Quốc quyết định mở một thời kỳ mới trong quan hệ hợp tác song phương » là tuyên bố của thủ tướng Malaysia nhân chuyến công du Trung Quốc. Một loạt hợp đồng có ý nghĩa biểu tượng cao, đặc biệt là việc Kuala Lumpur mua bốn tàu tuần duyên đã được ký kết. Đây là lần đầu tiên, Malaysia mua thiết bị quân sự của Trung Quốc vì cho đến nay, Kuala Lumpur thường mua của phương Tây. Thứ trưởng ngoại giao Trung Quốc Lưu Chấn Dân (Liu Zhenmin) hoan hỷ : điều này phản ánh lòng tin cậy chính trị giữa hai nước.
Theo Le Monde, Trung Quốc đã thành công hai việc : Trước tiên, hợp tác trong lĩnh vực hàng hải giữa hai nước đánh dấu sự thành công của Trung Quốc trong dự án « con đường tơ lụa hàng hải », xây dựng các cơ sở hạ tầng cho phép nối liền Trung Quốc với các nước xung quanh.
Thứ hai là Malaysia chấp nhận đàm phán song phương với Trung Quốc để giải quyết các tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông, thay vì đàm phán đa phương như mong muốn của một số nước Đông Nam Á có tranh chấp với Bắc Kinh.
Câu hỏi đặt ra : Vì sao sự « chuyển hướng » của Malaysia lại xảy ra vào thời điểm hiện nay ? Le Monde trích dẫn phân tích của một số chuyên gia cho rằng đây là một trong những hậu quả của sự bực bội của thủ tướng Najib đối với Hoa Kỳ trong vụ bê bối tài chính 1MDB. Tháng Bẩy vừa qua, tư pháp Mỹ đã tịch biên một tỷ đô la tài sản của Malaysia, do bị nghi ngờ là biển thủ từ quỹ 1MDB và được « rửa » tại Hoa Kỳ.
Mặt khác, vụ tai tiếng này đã làm cho nhiều đồng minh truyền thống của Malaysia phải giữ khoảng cách, thậm chí tỏ ra khinh miệt. Thủ tướng Malaysia Najib không còn lựa chọn nào khác là phải quay sang Trung Quốc, vì lý do kinh tế và ngoại giao. Trung Quốc giờ đây là nhà đầu tư số một tại Malaysia, trong lúc đầu tư trực tiếp vào nước này tụt giảm mạnh, vì có nhiều đối tác ngần ngại làm ăn với Kuala Lumpur.
Thế nhưng, sự chuyển hướng của Malaysia gây lo ngại. Dân biểu Charles Santiago, thuộc phe đối lập cảnh báo : « Ông Najib coi Trung Quốc là một người bạn thực sự, một đối tác chiến lược. Chủ tịch Trung Quốc nói Trung Quốc và Malaysia gần gũi nhau như môi với răng. Nhưng hãy cẩn thận vì một ngày nào đó Trung Quốc sẽ cắn Malaysia », rằng Malaysia có nguy cơ bị buộc phải đáp ứng các đòi hỏi của Trung Quốc.
Sau khi tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đưa ra những tuyên bố muốn giữ khoảng cách với Hoa Kỳ, thậm chí còn dọa xem xét lại quan hệ liên minh quốc phòng với Washington, phải chăng Malaysia sẽ lại là « chiến lợi phẩm » của Trung Quốc tại châu Á ? Le Monde cho rằng còn quá sớm để đưa ra nêu ra những hậu quả cuối cùng.
Chuyên gia Lance Jackson, thuộc trung tâm nghiên cứu chiến quốc tế, nhận định : « Malaysia luôn tỏ ra thực dụng, quan tâm đến việc giữ quan hệ cân bằng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc ». (theoMinh Anh 04-11-2016)
++++++++++++++++++++++++++++++++++
XEM THÊM:
Nhật Bản phản đối tàu Trung Quốc tiến gần quần đảo Senkaku
Uotsuri, Minamikojima (giữa) và Kitakojima, thuộc quần đảo Senkaku/Điếu Ngư Nhật đã quốc hữu hóa vào tháng 8/2012Reuters
Tokyo lại lên tiếng phản đối Bắc Kinh ngày 06/11/2016 sau khi bốn tàu tuần duyên Trung Quốc xâm nhập vào vùng biển xung quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư, đang có tranh chấp với Trung Quốc, trong khi Nhật Bản coi khu vực này là một phần lãnh thổ không thể tách rời.
Theo thông tin của Tuần Duyên Nhật Bản, được hãng tin AFP trích dẫn, bốn chiếc tàu của Trung Quốc đã thâm nhập khu vực trên vào lúc 10 giờ, giờ địa phương (01 giờ, giờ GMT) ngày 06/11/2016 và ở lại đó hai tiếng rồi mới rời đi.
Cùng ngày, Tokyo đã lên tiếng phản đối tới bộ Ngoại Giao Trung Quốc thông qua sứ quán Nhật tại Bắc Kinh, đồng thời nhấn mạnh các hòn đảo này là « một phần lãnh thổ vốn có của Nhật Bản ».
Theo phát biểu của một quan chức chính phủ Nhật Bản với AFP, văn phòng của thủ tướng Shinzo Abe đã tăng cường đội ngũ phụ trách theo dõi các hải thuyền Trung Quốc.
Đây là văn bản phản đối lần thứ 32 trong năm 2016 của Tokyo với Bắc Kinh liên quan đến quần đảo Senkaku/Điếu Ngư thông qua các kênh ngoại giao. Cũng trong thời gian này, tàu của Trung Quốc đã 31 lần thâm nhập vào vùng biển Nhật Bản.
Nhật Bản thường chỉ trích Trung Quốc làm gia tăng căng thẳng trong khu vực khi thường xuyên điều tàu tới quần đảo Senkaku/Điếu Ngư, không có người ở. Tokyo quốc hữu hóa ba trong số năm hòn đảo thuộc quần thể này từ tháng 8/2012.(theo Thu Hằng 06-11-2016)
++++++++++++++++++++++++++++++
XEM THÊM:
Duterte đã nhìn ra vấn đề trong cuộc tranh giành ảnh hưởng chiến lược giữa Mỹ và Tầu ở ĐNA
Dân Philippines bơi thuyền ra cắm cớ Phi ở bãi cạn Scarborough.
Tàu hải cảnh TQ canh phòng Scarborough phun vòi rồng xua đuổi tàu cá Philippines đi đánh bắt cá gần bãi cạn Scarborough.
Tàu cá Philippines trở về từ bãi cạn Scarborough ngày 31/10/16. Họ cho biết không còn bị tàu Trung Quốc ngăn cản.Reuters
Ngư dân Philippines ở làng chài Cato trông những tàu cá trở về từ bãi cạn Scarborough ngày 31/10/16.Reuters
4 tàu Trung Quốc vẫn án ngữ ở Scarborough, ngư dân Phillippines không bị chặn
(GDVN) - Thành công bước đầu lớn nhất của ông Duterte là tạm thời bịt lại nòng súng Trung Quốc ở Biển Đông, thay vì khiêu khích cho đối phương nhả đạn.
Hãng thông tấn AP ngày 30/10 đưa tin, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana hôm nay cho biết, máy bay giám sát quân đội nước này vừa phát hiện 4 tàu hải cảnh Trung Quốc vẫn án ngữ tại bãi cạn Scarborough chứ không phải chúng đã rút đi như những báo cáo trước đó.
Tuy nhiên ngư dân Philippines đã đánh bắt cá ở đó mà lần đầu tiên không bị tàu Trung Quốc sách nhiễu như trước đây. Ông Delfin Lorenzana cho rằng đây là một sự phát triển rất đáng hoan nghênh.
Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana, ảnh: Mindanews
Kể từ tháng 4/2012 chiếm quyền kiểm soát bãi cạn Scarborough từ Philippines, tàu hải cảnh Trung Quốc thường xuyên xua đuổi, sách nhiễu ngư dân Philippines mỗi khi họ tìm cách quay lại ngư trường truyền thống của mình.
Trung Quốc đã nới lỏng hoạt động kiểm soát Scarborough, để ngư dân Philippines được đánh bắt cá trong đầm phá bãi cạn sau một thỏa thuận đạt được giữa 2 nước khi Tổng thống Rodrigo Duterte tới Bắc Kinh.
Người viết cho rằng, như vậy có thể thấy chiến lược đối thoại với Trung Quốc thay vì đối đầu của Tổng thống Rodrigo Duterte bước đầu phát huy hiệu quả.
Việc tàu hải cảnh Trung Quốc "mắt nhắm mắt mở" để tàu cá Philippines tự do đánh bắt ở Scarborough đã là một bước tiến duy trì hòa bình, ổn định ở Biển Đông thay vì xung đột đối đầu.
Vấn đề tranh chấp chủ quyền đối với bãi cạn này nói riêng, các tranh chấp phức tạp khác ở Biển Đông nói chung cần thêm thời gian, thiện chí và rất nhiều nỗ lực từ các bên mới có thể từng bước giải quyết trên cơ sở luật pháp quốc tế.
Người viết cho rằng, đây là cách ứng xử khéo léo của Tổng thống Rodrigo Duterte, mặc dù ông có nhiều phát ngôn gây sốc.
Thành công bước đầu lớn nhất của ông Duterte là tạm thời bịt lại nòng súng Trung Quốc ở Biển Đông, thay vì khiêu khích cho đối phương nhả đạn.
Tài liệu tham khảo:
http://www.newsobserver.com/news/nation-world/world/article111451217.html
Hồng Thủy 30/10/16
