Thủ tướng VNCS Nguyễn Tấn Dũng sẽ qua Mỹ phó hội Obama ở Sunnylands?

31 Tháng Giêng 20168:53 CH(Xem: 17331)

"BÁO VĂN HÓA-CALIFORNIA" THỨ  HAI 01 FEB  2016

Thủ tướng VNCS Nguyễn Tấn Dũng sẽ qua Mỹ phó hội Obama ở Sunnylands?

image006

Bức ảnh do Reuters chụp cảnh ông Nguyễn Phú Trọng Tổng bí thư tặng hoa cho Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.

VH - Bức ảnh do Reuters chụp cảnh ông Nguyễn Phú Trọng Tổng bí thư tặng hoa cho Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho thấy những nguyên tắc điều hành nhân sự đảng trong nội bộ khó mà có sự thay đổi về "Thể chế". Bộ trưởng Nguyễn Văn Nên của nội các ông Dũng thú nhận: "theo thể chế chính trị của Việt Nam, công tác nhân sự là công tác của Đảng".

Là nhân vật thư tư trong bộ chính trị cũ, không thể phủ nhận, trong suốt 10 năm cầm quyền thủ tướng, quyền bính trong tay ông Dũng gần như tuyệt đối. Thế nhưng, qua kỳ Đại hội XII, nhà bỉnh bút Ngọc Quang viết trên tờ GDVN, "vấn đề được đặt ra là Đại hội Đảng lần thứ XII vừa qua đã bầu ra Ban Chấp hành Trung ương khóa XII, trong đó nhiều thành viên Chính phủ tái cử, nhưng cũng có trường hợp không tái cử, dù Ban Chấp hành khóa XI có đề cử...."

Đó chính là cái cơ chế chính phủ của ông Dũng đã gài "thế bí" cho Trung ương đảng kỳ này; mâu thuẫn về vấn đề tổ chức và bố trí nhân sự đã phát sinh từ Trung ương.

Mọi người cũng đừng quên rằng, ông Nguyễn Tấn Dũng vẫn là thủ tướng cho đến tháng 5/16 Quốc hội mới chính thức bổ nhiệm tân thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc.

Những khuôn mặt mới của tứ trụ triều đình, ngoại trừ ông Nguyễn Phú Trọng đã một lần ngồi với TT Obama ở Bạch Cung, ai có đủ "thẩm quyền" về đối ngoại lẫn đối nội để có thể ngồi đàm đạo với TT Obama?

Tin nội bộ khả tín từ một chuyên gia bộ ngoại giao cao cấp cho biết Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng sẽ qua California hội kiến với Tổng thống Obama tại điền trang Sunnylands vào ngày 15-16/2/2016. Đảng đã giao nhiệm vụ tối quan trọng về chính sách quốc gia 5 năm tới vào tay ông Thủ tướng Dũng?.

Sunnylands - California, cách Los Angeles hoặc San Francisco khoảng 3 tiếng xe, nơi đã diễn ra nghị hội thượng đỉnh giữa Tổng thống Obama và Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào vào tháng 6/2013; hơn hai năm sau, 10 nguyên thủ ASEAN sẽ có cuộc gặp gỡ với TT Obama theo lời mời của chính tổng thống.

Họ sẽ bàn với nhau những gì sau Tập Cận Bình? Xúc tiến TPP, liên kết quốc phòng, mở rộng tầm hoạt động an ninh của Mỹ như ở Singapore , "biển nóng" ở ASIA vẫn là mối quan tâm không thể bỏ qua.

Giới quan sát chính trị cho rằng nghị hội này là cuộc gặp gỡ cuối cùng của TT Obama với khu vực ASIA trước khi ông chia tay Bạch Cung.

Tổng thư ký ASEAN, ông Lê Minh Lương (VN) có thể là một trong những người điều hợp chương trình nghị hội. Nguồn tin của một nhân vật ngoại giao cao cấp cho báo Văn Hóa biết, chương trình theo dự kiến sẽ bố trí theo công thức 1+4 và sau đó sẽ là 1+1 giữa Tổng thống Obama với từng nguyên thủ trong khối ASEAN.

Đối với Việt Nam, hồ sơ Biển Đông cố gắng được đẩy lên là một trong các nghị sự chính. Tuy nhiên, Biển Đông có tác động vào TT Obama như thế nào là chuyện mà các nhà lãnh đạo Việt Nam cần biết - hiểu rõ hơn hết, để hoặch định phản ứng đối với sự bành trướng hung hãn của Trung Quốc hiện nay ở hai quần đảo Hoàng Sa - Trường Sa.

Hiệp định Hòa Bình Paris tái lập hòa bình ngày 27/1/1973, sau 5 năm đàm phán và hy sinh hơn 58 ngàn thanh niên Mỹ ở chiến trường Việt Nam, Hoa Kỳ rút toàn bộ quân lực trên bán đảo Đông Dương ... về quê hương. Đệ thất Hạm đội ngoài khơi Biển Đông cũng rút.

Trong chiến tranh Việt Nam, ngoài các nhiệm vụ yểm trợ bộ binh, Hạm đội 7 thực hiện các phi vụ tác chiến trên và dưới vĩ tuyến 17, pháo hạm yểm trợ bộ binh, ngăn chận các chiến đỉnh của Bắc Việt từ Vịnh Bắc Bộ xâm nhập miền Nam, đã có lúc vùng biển Hoàng Sa được xem là nằm trong khu vực bản đồ tác chiến.

Năm 1973, không có điều khoản cụ thể nào về Biển Đông (Vịnh Bắc Bộ, quần đảo Hoàng Sa-Trường Sa), được bốn bên ký kết trong Hiệp định Paris. Một động tác khiến VNCH bực bội thậm chí lên án Hạm đội 7 khoanh tay làm lơ lòng nhân đạo cứu vớt các sĩ quan thủy thủ Hải quân VNCH trôi lênh đênh trên biển Hoàng Sa sau trận hải chiến 1/1974 với hải quân Trung cộng. Bắc Việt ca ngợi không còn bóng dáng gót giầy đế quốc trên quê hương ta!

Chiến tranh Việt Nam kết thúc, Hạm đội 7 rút theo lộ trình. Hải quân VNCH mất tăm. Biển Đông "bỏ ngỏ" suốt 30 năm. Hầu như không có đơn vị hải quân nào trách nhiệm về vùng biển này. Việt Nam thống nhất với những chiến thuyền thô sơ cũ kỹ ngơ ngác trước sức mạnh hải quân của Trung Quốc trỗi dậy.

Biển Đông trở thành "vùng biển tự do". Mạnh ai nấy tự do lưu thông hàng hải. Mạnh ai nấy chiếm đoạt biển đảo của Việt Nam lưu cữu chủ quyền từ thế kỷ 17!

Thực tế, quốc tế đã "thả nổi" Biển Đông như một "vùng biển quốc tế". Lợi dụng cơ hội ngàn năm một thưở, Trung Quốc xua quân chiếm đoạt biển đảo Hoàng Sa Tây, tiếp tục làm bàn đạp tiến xuống vùng biển đảo Trường Sa. Trận Gạc Ma 1988 là phát súng lệnh. Không có pháo hạm nào khiến họ dừng chân.

Trở lại Đông Dương và Bàn cờ thế ở Biển Đông

Hoa Kỳ trở lại Đông Dương không phải bằng 3,500 Thủy quân Lục chiến đổ bộ lên bờ biển Đà Nẵng năm 1965 mà bằng Hải quân. Chiến hạm USS Vandegrift-54 là chiến hạm đầu tiên sau chiến tranh Việt Nam đã cập bến cảng Sàigon ngày 19/11/2003. Đây là một tàu hộ vệ thuộc lớp Oliver Hazard Perry.

Đường đi của chiến hạm USS Vandegrift-54 trước khi cập cảng Sàigon được hình dung: một từ eo biển Malacca qua quân cảng Singapore; hai từ Đài Loan vượt qua cửa biển lớn Cao Hùng - Luzon. Tất nhiên nó phải xuyên qua vùng biển nam Hoàng Sa, vùng biển bắc Trường Sa để từ Cát Lái tiến vào bến Bạch Đằng.

Nói tóm lại, mãi 30 năm sau, USS Vandegrift-54 là chiến hạm trinh sát có nhiệm vụ thực hiện chuyến hải hành khai thông tuyến đường "tự do hàng hải" ở Biển Đông.

Có thể Mỹ đã nhìn thấy nguy cơ "độc chiếm" Biển Đông của Trung Quốc từ lâu, nhưng USS Vandegrift-54 trở lại Đông Dương quá chậm. Vì chăng "mật ước" nào đó giữa Hoa Thịnh Đốn và Bắc Kinh (thời Nixon - Mao Trạch Đông), Mỹ phải tuân thủ mật ước đổi chác cho cuộc rút lui trong hòa bình và danh dự. Các đời tổng thống Mỹ sau này phải "ngó lơ" cho Bắc Kinh hùng hổ chiếm Hoàng Sa Tây của VNCH, chiếm Gạc Ma của VN thống  nhất suốt 30 năm. 

image007

USS Vandegrift-54 cập bến cảng Sàigon ngày 19/11/2003.

image008

USS Vandegrift-54 cập bến cảng Sàigon ngày 19/11/2003.

image010

Bàn cờ thế ở Hoàng Sa: Đường đi bí ẩn của giàn khoan HD-981. Lý Sơn cách Hoàng Sa khoảng 350 km, cách Tri Tôn 123 hải lý (230km). Đảo Tri Tôn tọa lạc ở vị trí hiểm yếu phía nam quần đảo Hoàng Sa. Trên đảo hầu như không có người ở, xung quanh nhiều đá ngầm, vách đá thẳng đứng rất nguy hiểm cho tầu bè. Khoảng cách của Tri Tôn đối với đảo Lý Sơn và bờ biển Quảng Ngãi gần giống như bãi đá đảo nhân tạo Vành Khăn đối với Palawan - Philippine. Lâu nay, rất có khả năng Tri Tôn đã biến thành căn cứ quân sự bí mật của Trung Quốc nhằm khống chế bờ biển miền trung VN. Chiến hạm USS Curtis Wilbur của Hoa Kỳ đang thực hiện quyền "tự do lưu thông" quanh quẩn sâu trong phạm vi 12 hải lý Tri Tôn.

 

image012

Bàn cờ thế ở Trường Sa. Cam Ranh cách Trường Sa gần 500km. Sàigon cách bãi đá đảo nhân tạo Chữ Thập khoảng 600km. Trung Quốc bồi đắp đá Chữ Thập thành đảo nhân tạo có sân bay dài hơn 3000 mét, xây cầu cảng, lập hậu cần cho chiến hạm và tầu ngầm từ Hải Nam - Phú Lâm cập bến. Vị trí hàng đầu của Chữ Thập là án ngữ, kiểm soát tuyến đường hàng hải quốc tế. Mới đây, chiến hạm USS Lassen - 84 của Hải quân Hoa kỳ đã thực hiện quyền "tự do lưu thông" sâu trong phạm vi 12 hải lý Chữ Thập, Châu Viên và Su Bi.

image013

Khu trục hạm tên lửa dẫn đường Chung Hoon (DDG-93) của Trung Quốc đến "thăm" cảng Đà Nẵng năm 2011.

 

image015

Chiến hạm 548 thuộc Hạm đội Thái Bình Dương Nga đến "viếng" cảng Cam Ranh. 

 

image016

Chiều  ngày 06 Jan 2016, đội tàu (gồm 03 chiếc: tàu khu trục “Bystryi”, tàu chở dầu cỡ lớn “Boris Butoma” và tàu lai dắt cứu hộ “Altau”) thuộc Hạm đội Thái Bình Dương của Hải quân Liên bang Nga đã cập cảng Tiên Sa, Đà Nẵng.

 

image018

Tàu ngầm Kilo 636 Hà Nội thuộc Hạm đội tầu ngầm VN.

 

image020

Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam Phùng Quang Thanh tiếp Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Nakatani tại Bộ Quốc phòng, sau đó ông bộ trường Nhật đi thăm cảng Cam Ranh.  Ảnh: Hồng Pha.

 

Một trong các hiệp ước giữa Việt Nam và Trung Quốc lên quan đến tình hình Biển Đông gần đây vào tháng 8, 2014, tướng Lê Hồng Anh đặc phái viên của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và ông Lưu Vân Sơn Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị, Bí thư ban Bí thư Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc đã ký kết về “nhận thức chung nguyên tắc ba điểm về tiếp tục phát triển quan hệ Trung-Việt”,  nghiêm túc thực hiện "Thoả thuận về những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển giữa hai nước Trung-Việt".

Bàn cờ thế trên bộ ở Đông Dương đã chấm dứt nhường chỗ cho bàn cờ thế ở Hoàng Sa và Trường Sa. Nếu hồ sơ Biển Đông được đặt trên bàn nghị sự trước mặt Tổng thống Obama ở Sunnylands, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng sẽ nói gì về "thế trận" ở Biển Đông?" (lkt-VH) 

image021

Air Force One của Tổng thống Obama đáp xuống sân bay Sunnylands.

22 Tháng Tư 2016(Xem: 16135)
Ông Nguyễn Điểm (58 tuổi) trú tại Phú Hải, Lộc Vĩnh, Phú Lộc (Thừa Thiên - Huế) cho hay: “Do người dân không còn vớt mang về, cùng với đó số lượng cá chết quá nhiều, sau mấy ngày cá chết đọng lại đã tạo ra một mùi hôi khó chịu. Một số hộ dân xúc cá mang về cho vịt ăn khiến đàn vịt cũng chết theo”.
22 Tháng Tư 2016(Xem: 17796)
Tài liệu cho ngày 30 tháng Tư "...Có điều là cho đến tận bây giờ người Cộng Sản Việt Nam vẫn không chịu nhận ra những sai lầm của họ để sửa đổi, đặc biệt là từ bỏ truyền thống bạo lực để quan tâm tới cuộc sống của người dân. Cuối cùng ta cũng nên để ý tới những nhận định của Mao Trạch Đông và Đặng Tiểu Bình..." - Lê Duẩn: "Bè lũ phản động Bắc Kinh đều muốn xâm lược VN và Đông Nam Á". - BBC phỏng vấn ông Võ Văn Kiệt. - VĂN HÓA phỏng vấn ông Hoàng Minh Chính. - Xem thêm mục XÃ HỘI "Đêm tưởng nhớ Sàigon" do Montreal, Canada tổ chức.
19 Tháng Tư 2016(Xem: 16506)
12/04/2016: Chiến hạm Nhật "bám" Cam Ranh. 14/04/2016: Hoa Kỳ và Philippines tuần tra chung. 15/04/2016: Bộ trưởng Quốc phòng Ashton Carter hành quân trên USS John C. Stennis. 15/04/2016: Trung cộng điều 16 máy bay quân sự ra Phú Lâm-Hoàng Sa. 17/04/2016: Phó chủ tịch quân ủy Trung cộng thị sát đảo nhân tạo ở Trường Sa. 18/04/2016: Chiến đấu cơ Trung cộng hiện diện ở Đá Chữ Thập- Trường Sa. 19/04/2016: Mỹ phản đối Chiến đấu cơ Trung cộng đáp ở Chữ Thập.
19 Tháng Tư 2016(Xem: 15958)
"Qua e-mail của một niên trưởng, tòa soạn Văn Hóa nhận được hai bài viết của Bác sĩ Nguyễn Lương Tuyền ở Montréal, Québec, Canada. Một bài viết vào tháng 12/2013 và một bài viết ngày 11/4/2016. Để rộng đường dư luận trong bối cảnh tình hình Việt Nam trước và sau 1975, Văn Hóa đăng tải bài viết năm 2013. Kính mời quý bạn đọc xem thêm một tài liệu của cựu TBT Lê Duẩn". Ảnh dưới: Từ Mao Trạch Đông đến Tập Cận Bình.
17 Tháng Tư 2016(Xem: 15278)
" bộ Quốc Phòng Trung Quốc hôm 15/04 đã loan báo rằng tướng Phạm Trường Long, phó chủ tịch Quân Ủy Trung Ương Trung Quốc vừa thực hiện một chuyến đi thị sát Biển Đông". "thông tin về chuyến đi được loan báo đúng vào hôm bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ cùng đồng nhiệm Philippines bay ra thăm tàu sân bay Mỹ John C. Stennis đang hoạt động trên Biển Đông". (Xem chú thích bản đồ chiến sự Biển Đông trang trong)
17 Tháng Tư 2016(Xem: 15786)
"Nhà nghiên cứu văn hóa Nguyễn Man Nhiên vừa cho chúng ta biết nhà nghiên cứu sử Tạ Chí Đại Trường không phải là người nhận thấy và lên tiếng sớm nhất đính chính sự sai lầm của nhóm phiên dịch và giới thiệu sách Hồng Đức Bản Đồ năm 1962 về tác giả của “Giáp ngọ niên Bình Nam đồ".
13 Tháng Tư 2016(Xem: 13617)
"Phát ngôn nhân Lục Khảng ngày 12/4 cho hay đợt xả nước lần hai từ đập thủy điện Cảnh Hồng (tỉnh Vân Nam) được khởi sự đầu tuần này và sẽ kéo dài cho tới hết mùa nước thấp. Bắc Kinh đã tiến hành đợt xả nước lần thứ nhất từ ngày 15/3 tới ngày 10/4 sau khi Việt Nam lên tiếng yêu cầu hỗ trợ".
13 Tháng Tư 2016(Xem: 15546)
Bài bổ túc hoàn chỉnh của Gs Trần Huy Bích và Gs Trần Anh Tuấn LỜI TÒA SOẠN: - Trong loạt bài về Văn hóa - Văn học đăng tải mấy ngày qua , tòa soạn nhận được hai bài mới của Gs Trần Anh Tuấn và Gs Trần Huy Bích bổ túc thêm cho hoàn chỉnh. Xin giới thiệu cùng quý bạn đọc. Văn Hóa xin trân trọng cám ơn quí giáo sư, học giả, nhà nghiên cứu đã dành những cảm tình đặc biệt đến với báo Văn Hóa. Các ý kiến đóng góp, vui lòng gởi điện thư về tòa soạn / E-mail: lykientrucvaama@gmail.com - Gs Phạm Cao Dương: "Nhớ về Gs Nguyễn Khắc Ngữ". - Viện Trần Nhân Tông.
12 Tháng Tư 2016(Xem: 18250)
LỜI TÒA SOẠN: - Cùng một lúc, Ban biên tập báo Văn Hóa-California nhận được các bài viết của các quí vị: Ts Trần Anh Tuấn, Ts Nguyễn Thanh Liêm, Ts Trần Huy Bích, Ls Đoàn Thanh Liêm, Sử gia Nguyễn Văn Lục, Ts Mai Thanh Truyết. Chúng tôi xin trân trọng cám ơn quí giáo sư, học giả, nhà nghiên cứu đã dành những cảm tình đặc biệt, những trước tác quý giá đến với báo Văn Hóa.(Xem thêm : Gs Phạm Cao Dương) - Gs Phạm Cao Dương: "Nhớ về Gs Nguyễn Khắc Ngữ". - Viện Trần Nhân Tông.
10 Tháng Tư 2016(Xem: 15779)
Thiên tai "hạn hán" và Nhân tai "Mekong nghẽn mạch" (chữ của Bs Ngô Thế Vinh) hiện đang gây cơn "sốt" thời sự; nhưng bất ngờ khi đọc cuốn Tuyển tập Nguyễn Thanh Liêm (Tiến sĩ Trần Huy Bích viết lời tựa) mới thấy rằng Giáo sư Liêm đã khảo cứu Địa lý - Nhân văn - Văn hóa khu vực Đồng Nai - Cửu Long như một lời báo động về miền đất "trời cho".
10 Tháng Tư 2016(Xem: 16310)
Những khuôn mặt văn hóa tháng Tư "Cùng một lúc, Ban biên tập báo Văn Hóa-California nhận được các bài viết của các quí vị: Ts Trần Anh Tuấn, Ts Nguyễn Thanh Liêm, Ts Trần Huy Bích, Ls Đoàn Thanh Liêm, Sử gia Nguyễn Văn Lục, Ts Mai Thanh Truyết. Chúng tôi xin trân trọng cám ơn quí giáo sư, học giả, nhà nghiên cứu đã dành những cảm tình đặc biệt, những trước tác quý giá đến với báo Văn Hóa".
04 Tháng Tư 2016(Xem: 16315)
- “Quốc hội đã làm được nhiều việc, nhưng đáng tiếc là chưa có thêm quyết sách, quyết định công bố trước toàn dân về quyết tâm bảo vệ chủ quyền, nhất là trong thời điểm nhiều thách thức. Nếu làm được vậy thì nhân dân, cử tri cả nước sẽ hài lòng hơn với Quốc hội".
03 Tháng Tư 2016(Xem: 17565)
Miền Nam ngóng "Mùa nước lũ"
03 Tháng Tư 2016(Xem: 21496)
(VH) - Trong dòng lịch sử đảng CSVN, cuối tháng Ba đầu tháng Tư 2016, một sự kiện khác lạ diễn ra, đó là sự xuất hiện của ngôi sao "Venus" sáng rực trong vòm trời "tứ trụ triều đình" khô khốc. Ngôi sao "venus" có tên rất đẹp: Kim Ngân. Xưng hô cho phải phép: Bà Nguyễn Thị Kim Ngân, tân Chủ tịch Quốc hội VNCS, Chủ tịch Hội đồng Bầu cử Quốc gia. Danh xưng và nhiệm vụ của "Chủ tịch Hội đồng Bầu cử Quốc gia" ở đây khoan nói tới nội dung - bản chất của hội đồng này, chỉ nói tới hai chữ "Quốc gia", ai cũng cảm thấy nhá nhem đâu đó cái ánh sáng lờ mờ về điều gọi là đổi mới thể chế chính trị.
31 Tháng Ba 2016(Xem: 14918)
- "Hoạt động của ông Thường Vạn Toàn trên lãnh thổ Việt Nam kéo dài 4 ngày, trên lãnh thổ Trung Quốc sát biên giới với Việt Nam 2 ngày, một chuyến thăm khá dài và hiếm gặp". - "Trung Quốc cũng là một đối tác bình đẳng của Việt Nam như Hoa Kỳ hay Nhật Bản, Singapore, Philippines...Để dư luận khu vực và thế giới hiểu lầm Việt Nam và Trung Quốc "nói riêng" với nhau gì đó trên Biển Đông sẽ vô cùng nguy hại".
29 Tháng Ba 2016(Xem: 13586)
- "Theo ghi nhận của Reuters, bản thông cáo không đề cập trực tiếp đến tranh chấp Biển Đông giữa hai bên, nhưng cho biết là tư lệnh Hạm Đội Nam Hải của Trung Quốc có mặt trong cuộc gặp giữa phái đoàn Trung Quốc và Tổng bí thư đảng Cộng Sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng ngày 27/03". (Xem thêm ở mục NHẬT KÝ BIỂN ĐÔNG)
27 Tháng Ba 2016(Xem: 20536)
"(Một trong) “Thủ phạm” chính là việc gia tăng sử dụng nước sông Mekong của Lào, Thái Lan, và Cambodia; lên đến 2.991 m3/sec tức 49% lưu lượng sông Mekong tại Kratié. Đó là chưa kể lượng nước do Cambodia sử dụng cho các dự án thủy nông ở hạ lưu Kratié".
27 Tháng Ba 2016(Xem: 16682)
- "Cũng tại phiên họp Chính phủ ngày 26-3, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã dành thời gian để phát biểu về “cá nhân tôi”. Thủ tướng nói: ... Chúc các đồng chí kỳ này sẽ nghỉ chính sách và chúc cho cả tôi nữa ráng giữ gìn sức khỏe, bởi sức khỏe là quan trọng nhất, đồng thời làm một công dân tốt, đảng viên tốt. Làm sao ráng làm được theo tên chương trình như anh Trần Bình Minh (tổng giám đốc Đài truyền hình VN) nói là “Người tử tế”. Sống tử tế.... (Theo Tuổi Trẻ) - (Xem thêm bài diễn văn (chống đế quốc Mỹ trứ danh) của TT Dũng ngày 30/4/2015 tại Saigon. TT Dũng qua tận Nga mua vũ khí hàng tỉ đô. Mục TÀI LIỆU).