VĂN HÓA ONLINE – THẾ GIỚI HÔM NAY - THỨ BA 07 SEP 2021
Ý kiến-Bài vở vui lòng gởi về: lykientrucvh@gmail.com
Thượng nghị sĩ Lindsey Graham: Hoa Kỳ 'sẽ quay trở lại Afghanistan'
BBC 6/9/2021
"Chúng tôi sẽ quay trở lại Afghanitan," Thượng nghị sỹ Hoa Kỳ Lindsey Graham tuyên bố không lâu sau khi quân đội Mỹ rút hết khỏi quốc gia vùng Nam Á.
Gương mặt thuộc đảng Cộng Hòa, trong cuộc phỏng vấn với BBC (06/09), nói rằng phe Taliban "không hề cải tổ, không hề mới mẻ", và cảnh báo rằng sự trở lại nắm quyền của phe này tại Afghanistan sẽ dẫn tới nhiều hệ lụy đáng lo ngại.
"Họ có cái nhìn về thế giới hoàn toàn không phù hợp với thời hiện đại," ông nói. "Họ sẽ áp dụng một lối sống khác lên người dân Afghanistan, thứ mà tôi cho là sẽ khiến tất cả chúng ta ghê tởm."
"Nhưng quan trọng hơn cả là họ sẽ tạo nơi trú ẩn an toàn cho al-Qaeda, những kẻ có tham vọng đẩy chúng ta ra khỏi Trung Đông."
So sánh với tình hình một số quốc gia khác, ông nói, "Chúng tôi sẽ trở lại Afghanistan như chúng tôi đã trở lại Iraq và Syria."
Lý do, ông giải thích, là "bởi những mối đe dọa [khủng bố] là quá lớn".
"Vì sao chúng tôi quay trở lại Syria và Iraq? Vì sao chúng tôi có 5000 lính tại Iraq vào lúc này? Là bởi sự trỗi dậy của đế chế Hồi giáo Caliphate, nhằm giết người Mỹ, giết người Pháp, tấn công người Anh."
"Quý vị không thể xử lý chuyện này từ xa được."
Không chỉ nhắc tới khả năng Mỹ trở lại, ông Graham còn đề cập tới việc Hoa Kỳ hỗ trợ cho những nhóm nổi dậy chống lại Taliban. "Giải pháp của tôi: Hỗ trợ phe nổi dậy ở Thung lũng Panjshir," ông nói.
"Taliban sẽ không thể quản trị được Afghanistan, họ bị người dân Afghanistan căm ghét."
"Điều sẽ xảy ra là quý vị sẽ thấy phong trào kháng chiến nổi lên, ISIS sẽ săn lùng Taliban, và toàn bộ đất nước này sẽ rơi vào cảnh cát cứ trong năm tới, tạo thành một cơn bão hoàn hảo khiến cho các lợi ích của phương Tây bị tấn công."
Việc rút toàn bộ quân ra khỏi Afghanistan đã được Hoa Kỳ hoàn tất từ hơn một tuần trước, sau 20 năm hiện diện quân sự tại nước này.
Dù Hoa Kỳ chính thức rút hết quân đội khỏi Afghanistan, một số nhà quan sát cho rằng thực ra, cuộc chiến "chỉ bước vào giai đoạn mới (the next phase)”.
Theo ông Barry Pavel, phó chủ tịch kiêm giám đốc Trung tâm Scowcroft Center for Strategy and Security tại thinktank Atlantic Council, thì "các chiến dịch quân sự của Mỹ không thực sự chấm dứt, chỉ chuyển sang một giai đoạn mới".
Hoa Kỳ vẫn có quyền lợi quan trọng là di tản công dân Mỹ, các cộng tác viên của đồng minh ra khỏi Afghanistan và ngăn ngừa hoạt động tấn công khủng bố của al-Qaeda và những nhóm khác. Các hoạt động này sẽ cần thêm công việc, cả ngoại giao và quân sự..."
Các việc này sẽ khiến Hoa Kỳ tiếp tục cần đến đồng minh, đối tác và sẽ phải "hỗ trợ họ ở nơi còn nhiều yếu kém," ông Barry Pavel nói trên trang của Atlantic Council.
Quân sự Mỹ ở châu Âu và Thái Bình Dương sẽ ra sao?
Trong bài trên tờ Sunday Times (05/09/2021) ra ở Anh, Sir Lawrence Freedman, cựu giáo sư chuyên nghiên cứu về chiến tranh từ Đại học King's College London viết, "Hai mươi năm ở Afghanistan là sự đánh lạc hướng khỏi các khó khăn chính của Phương Tây".
Theo ông, chính sách chung của Hoa Kỳ từ thời Barack Obama sang Donald Trump và Joe Biden vẫn không thay đổi: đó là chuyển trọng tâm về Ấn Độ - Thái Bình Dương để đối phó với Trung Quốc.
Nguồn hình ảnh, Getty Images. Việc Taliban chiếm Afghanistan đã khiến nhiều người tại Châu Á hoài nghi về lời hứa của Mỹ
Thế nhưng chỉ trong cùng một năm 2014: Nga chiếm Crimea, IS nổi lên ở Iraq-Syria và phiến quân được Nga ủng hộ nổi lên ở phía Đông Ukraine, khiến Hoa Kỳ phải tìm cách cân bằng lực lượng ở các khu vực trên thế giới.
"Cả Trump và Biden đều đồng ý về nét chiến lược lớn là đối phó với sự trỗi dậy của Trung Quốc."
"Trung Quốc đã dùng Afghanistan để hạ uy tín của Mỹ...", và nay, sau cuộc rút quân khỏi Kabul, "các đồng minh Úc, Nhật, Hàn và cả Đài Loan theo dõi kỹ Biden làm gì."
Nguồn hình ảnh, Reuters. Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị (bên phải) và Lãnh đạo Taliban Mullah Baradar (bên trái)
Thế nhưng, theo ông Freedman, các nước này "sẽ không có lý do gì bỏ liên minh với Mỹ", vì "không nước nào có khả năng quân sự đủ mạnh như Hoa Kỳ để khiến Bắc Kinh phải nghĩ lại trước khi dùng biện pháp xâm lấn".
Nếu không chọn liên minh với Hoa Kỳ, các nước châu Á sẽ "hoặc là chấp nhận sự thống trị của TQ, hoặc phải bỏ ra ngân khoản rất lớn để xây dựng sức mạnh quân sự".
GS Freedman cũng dự báo dù châu Âu nói về khả năng quân sự tự chủ hơn với Mỹ, họ "sẽ vẫn mong liên minh Nato tồn tại".
Người châu Âu, theo ông "sẽ đành sống với sự nghi ngờ về Hoa Kỳ của họ, hơn là chi tiêu nhiều vào quân sự hoặc xây đắp một cơ chế an ninh mới".
Ông kết luận là các liên minh của Mỹ tại châu Âu và Thái Bình Dương do vậy sẽ có độ bền vững hơn là các dấu hiệu nhất thời bộc lộ ra.
++++++++++++++++++++++++++++++++
Taliban tuyên bố “kiểm soát toàn bộ thung lũng Panchir”
RFI 06/09/2021
Quân của Mặt Trận Kháng Chiến Quốc Gia quan sát tình hình từ một ngôi nhà gần thung lũng Panchir, Afghanistan. Ảnh được trích được từ một video không ghi ngày tháng. via REUTERS - NATIONAL RESISTANCE FRONT OF AFG
Thanh Hà
Phải chăng thung lũng Panchir, miền đông bắc Afghanistan, thành trì kháng chiến cuối cùng chống Taliban “đã đổ”? Sáng ngày 06/09/2021, phát ngôn viên Taliban tuyên bố kiểm soát toàn bộ lãnh thổ Afghanistan. Phong trào kháng chiến kêu gọi ngừng bắn và đòi Taliban rút khỏi khu vực.
Tình hình tại chỗ từ thung lũng Panchir, cách thủ đô Kabul 80 cây số về phía bắc, vẫn chưa rõ ràng sau nhiều ngày giao tranh khốc liệt. Theo hãng tin Pháp AFP, Mặt Trận Kháng Chiến Quốc Gia (FNR) do con trai cố thủ lĩnh Massoud lãnh đạo, trong một thông cáo kêu gọi “ngừng bắn”, sau khi có tin phe này chịu nhiều thiệt hại nghiêm trọng trong những đợt tấn công dồn dập của Taliban những ngày qua.
Trái lại, phát ngôn viên Taliban Zabihullah Mujahid, trong thông cáo cùng ngày, khẳng định, với chiến thắng vừa đạt được tại thung lũng Panchir, Afghanistan hoàn toàn “thoát khỏi cảnh chiến chinh u ám”. Taliban hứa không trừng phạt dân cư trong vùng.
Từ khi Kabul thất thủ hôm 15/08/2021, thung lũng Panchir trở thành cứ địa cuối cùng của kháng chiến quân. Lực lượng kháng chiến chưa bao giờ để mất vùng Panchir trong cuộc chiến chống Liên Xô, hay dưới thời Taliban cai trị Afghanistan từ năm 1996 đến 2001. Đại diện của FNR từ chiều ngày 05/09/2021 xác nhận tin 2 thủ lĩnh của phong trào đã bị sát hại và đây là một vố đau nhắm vào mặt trận do con trai cố tư lệnh Massoud lãnh đạo.
Thông tín viên đài RFI Sonia Ghezali từ thủ đô Islamabad, Pakistan, cho biết thêm về những tổn thất nghiêm trọng đó :
“Fahim Dashty và tướng Abdul Wudod Zarad đã thiệt mạng đêm qua. Cả hai là những gương mặt nổi bật của phong trào kháng chiến chống Taliban. Fahim Dashty là phát ngôn viên của Mặt Trận Kháng Chiến Quốc Gia (FNR). Ông từng là một nhà báo dấn thân tại Panchir, là một nhân vật thân cận với cố thủ lĩnh Massoud. Fahim Dashty có ánh mắt buồn, đầu luôn đội chiếc mũ truyền thống của dân cư tại đây và mặc chiếc áo khoác ngoài nhiều túi đồng mầu.
Bằng giọng luôn xúc động, ông đã nhiều lần kể lại về cái chết của thủ lĩnh Massoud hôm 09/09/2001, khi hai chiến binh của tổ chức khủng bố Al Qaeda giả dạng là nhà báo, gài thuốc nổ trong ống kính camera để ám sát Massoud, người được mệnh danh là sư tử vùng thung lũng Panchir. Ngày hôm ấy, Fahim có mặt trong căn phòng. Ông bị thương nặng, nhưng đã qua khỏi. Được đưa sang Pháp điều trị, nhưng rồi ông đã quay lại Afghanistan để tiếp tục đấu tranh vì quyền tự do báo chí trên quê hương mình. Nhiều đồng nghiệp của ông trân trọng công việc đó.
Cái chết của Fahim Dashty và tướng Abdul Wudod Zarad là một đòn đau giáng vào phong trào kháng chiến tại Panchir. Ngay từ hôm qua, phe này kêu gọi Taliban ngưng bắn sau nhiều đợt giao tranh khốc liệt trong những ngày gần đây. Ahmad Massoud tuyên bố sẵn sàng đàm phán một khi các chiến binh Taliban rút khỏi vùng thung lũng này”.
Nguồn hình ảnh, Reuters. Mullah Baradar (đầu tiên từ phải sang) cùng với ông Martin Griffiths và các thủ lĩnh Taliban khác ở Kabul
Nguồn hình ảnh, Getty Images. Lãnh đạo Mặt trận Kháng chiến NRF Ahmad Massoud nói ông ủng hộ một kế hoạch do các giáo sĩ tôn giáo đưa ra để dàn xếp thương lượng, đồng thời kêu gọi Taliban ngừng tấn công