VĂN HÓA ONLINE - ĐIỂM NÓNG 1 B - THỨ HAI 04 JUNE 2018
Pháp, Anh sẽ đưa chiến hạm tới Biển Đông trong năm 2018
Zing 04/06/2018
Pháp và Anh tuyên bố sẽ đưa tàu chiến tới Biển Đông để thách thức tuyên bố chủ quyền và hành động quân sự hóa của Bắc Kinh.
Trong khuôn khổ Đối thoại Shangri-La hôm 3/6, Bộ trưởng Quốc phòng Pháp và Anh tuyên bố sẽ đưa tàu chiến vào Biển Đông để thách thức sự hiện diện quân sự đang ngày càng lớn mạnh của Trung Quốc ở vùng này.
Theo South China Morning Post, Bộ trưởng Quốc Phòng Pháp Florence Parly thông báo nhóm đặc nhiệm hàng hải Pháp cùng với trực thăng và tàu Anh sẽ tới thăm Singapore vào tuần tới. Hai bên sẽ tiến vào “một số khu vực nhất định” của Biển Đông.
Dù không chỉ đích danh Trung Quốc, bà Parly dự báo khả năng chạm trán quân sự khi đưa tàu chiến vào vùng biển này.
Bộ trưởng Quốc Phòng Pháp Florence Parly lên án tuyên bố của Trung Quốc tại Biển Đông trong khuôn khổ Đối thoại Shangri-La
Bộ trưởng Quốc phòng Anh Gavin Williamson đồng thời cho biết sẽ cử 3 tàu chiến tới Biển Đông trong năm nay để chống lại ảnh hưởng xấu và duy trì trật tự luật lệ một cách dài hạn trong khu vực.
“Chúng tôi muốn nói rõ rằng các quốc gia phải chơi theo luật, và họ sẽ chịu hậu quả nếu không làm vậy”, ông Williamson nói.
Trước đó, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Hà Lôi ngang ngược cho rằng Biển Đông là một phần lãnh thổ của Trung Quốc và được thừa nhận bởi luật pháp quốc tế. Điều này đi ngược lại thực tế kết quả vụ kiện của Philippines về yêu sách "đường 9 đoạn" của Trung Quốc. Tòa án Trọng tài Thường trực (PCA) tại Hague tháng 7/2016 đã bác bỏ hoàn toàn cái gọi là "chủ quyền lịch sử" mà Trung Quốc áp đặt trong phạm vi "đường 9 đoạn" lên Biển Đông.
Shangri-La2018: Ấn độ dương- Đông Hải-Thái bình dương khởi động?
Chiến hạm Pháp ghé cảng Sài Gòn
Tàu sân bay trực thăng Dixmude (sau) neo đậu cạnh khinh hạm tàng hình Surcouf tại quân cảng Toulon (miền Nam nước Pháp) ngày 14/07/2011. Ảnh minh họaRama, Wikimedia Commons
Trong khuôn khổ chiến dịch đào tạo tác chiến Jeanne d'Arc, hai chiến hạm Pháp đã đến Việt Nam ngày 01/06/2018 trong chuyến ghé cảng 5 ngày: Tàu đổ bộ-chỉ huy-chở trực thăng Dixmude đến neo đậu tại cảng Phú Mỹ, Bà Rịa - Vũng Tàu, còn khinh hạm tàng hình Surcouf thì ghé cảng Sài Gòn.
Tàu đổ bộ Dixmude thuộc lớp Mistral, dài 180 m, trọng tải 22.000 tấn, có thể chở 16 trực thăng, hàng chục xe bọc thép và thiết bị quân sự. Tàu được hạ thủy cuối năm 2010 và chính thức đi vào hoạt động vào năm 2012. Đây là chiếc tàu lớn thứ hai của Hải Quân Pháp, chỉ sau tàu sân bay Charles de Gaulle.
Còn khinh hạm tàng hình Surcouf của Hải Quân Pháp đã cập cảng Sài Gòn. Tàu Surcouf dài 125 m, thủy thủ đoàn gồm 150 người, trong đó 10% là nữ. Trên tàu có một trực thăng nhằm phục vụ hoạt động trên biển.
Theo đại sứ Pháp tại Việt Nam: “Đây là năm thứ ba tàu chiến Pháp ghé cảng Thành phố Hồ Chí Minh. Đặc biệt năm nay, hai bên sẽ diễn tập chung trên biển và thực hiện nhiều hoạt động giao lưu và huấn luyện”.
Trước tàu Dixmude và tàu Surcouf, lần lượt hải đội tàu chở trực thăng Mistral - Courbet và tàu đổ bộ Tonnerre đã thăm hữu nghị Việt Nam vào các năm 2017 và 2016.
Theo báo Tuổi Trẻ Thành phố Hồ Chí Minh ngày 02/06, chỉ huy chiến dịch Jeanne d'Arc, đại tá Jean Porcher cho biết trong quá trình đi vào vùng Biển Đông, đội tàu Pháp đã gặp phải một số tàu chiến Trung Quốc. Hai bên đã di chuyển cùng nhau trong nhiều giờ liền và không gặp khó khăn gì.
Các tàu sẽ neo đậu tại Việt Nam từ ngày 01 đến 05/06, sau đó qua Singapore trước khi trở về Pháp.
Hai bộ trưởng Quốc Phòng Việt-Mỹ lại gặp nhau
Hôm qua 01/06/2018, bộ trưởng Quốc Phòng Việt Nam Ngô Xuân Lịch đã gặp gỡ đồng nhiệm Mỹ James Mattis bên lề Đối Thoại Shangri La ở Singapore.
Theo báo chí trong nước, hai bên đã nhận định về hiệu quả hợp tác Việt-Mỹ trong thời gian qua. Ông Mattis cho biết phía Mỹ đang xem xét chuyển giao cho Việt Nam các máy bay huấn luyện và một số thiết bị khác theo nhu cầu./ (theoRFI 02-06-2018)
Shangri-La 2018: khởi điểm chiến lược
Chiến hạm Anh vào Biển Đông thực thi 'quyền tự do đi lại'
Bản quyền hình ảnh Getty Images Image caption Tàu HMS Sutherland khi tới Nhật Bản hồi tháng Tư
Anh Quốc chú trọng tới việc duy trì quy tắc 'tự do đi lại trên biển' và thể hiện thái độ bằng việc cho các tàu hải quân đi qua Biển Đông, nhà nghiên cứu Bill Hayton nêu vấn đề trong một bài viết đăng trên Chattham House hôm 1/06/2018.
Đây là quy tắc đã giúp ngăn việc làm nổ ra xung đột giữa các cường quốc từ 70 năm qua, tác giả viết.
Trong tháng Năm vừa qua, các tàu Anh HMS Albion và HMS Sutherland đã đi qua các vùng biển mà Trung Quốc đang tìm cách hạn chế quyền đi lại.
HMS Albion đi qua Quần đảo Trường Sa hồi đầu tháng, trên đường từ Brunei tới Nhật Bản.
Không rõ HSM Sutherland đi vào thời điểm nào, nhưng tàu này gần đây đã đi từ Nhật Bản tới Singapore với hải trình cũng đi qua vùng biển đó.
Các sự kiện trên cho thấy Anh nhìn nhận tầm quan trọng của việc cần làm sống lại lợi ích của Anh trong vấn đề an ninh châu Á sau bốn năm không có chiếc tàu nào của hải quân Anh tới vùng châu Á - Thái Bình Dương, tác giả Bill Hayton nhận xét.
Lý giải nguyên nhân khiến Anh coi trọng việc tàu thuyền đi qua những vùng biển nằm rất xa nước Anh, Bill Hayton nói rằng lý do rất đơn giản.
Đó là bởi Trung Quốc đang tìm cách đi ngược lại điều đã được quốc tế đồng thuận từ nhiều năm nay khi muốn đóng cửa các vùng biển, không cho tàu bè quân sự qua lại.
Nếu thái độ của Bắc Kinh không bị phản ứng thì thế giới sẽ quay trở lại kỷ nguyên xưa, khi mà các lực lượng hải quân phải giành giật tìm cách đi qua các rào cản, và khi việc giao thương trên biển, mạch máu chính của nền kinh tế toàn cầu, bị phụ thuộc vào các quốc gia ven biển.
Do vậy, việc Anh cho tàu đi qua Quần đảo Trường Sa là động tác của Anh nhằm đẩy lui nỗ lực của Bắc Kinh trong việc 'rào dậu' vùng biển này, và nhằm đứng lên bảo vệ quyền tự do đi lại trên biển cho toàn thế giới, và Trung Quốc nên đứng lên nói rõ rằng họ cũng tôn trọng các quyền trên, Bill Hayton viết.
Luật pháp quốc tế quy định thế nào về quyền tự do đi lại trên biển?
Theo Công ước của Liên hiệp quốc về Luật Biển (UNCLOS), tàu thuyền quân sự các nước được phép đi tới hầu như bất kỳ nơi nào.
Nói cách khác, việc tàu hải quân các nước đi vào các vùng biển, kể cả những nơi có tranh chấp căng thẳng như Biển Đông, là hoàn toàn hợp pháp.
Luật quốc tế quy định rằng các quốc gia chỉ có quyền 'sở hữu' biển tới phạm vi cách bờ biển nước mình tối đa là 12 hải lý.
Nhưng ngay cả như vậy, luật vẫn cho phép tàu quân sự được đi qua 'vùng lãnh hải' đó, tới tận sát bờ biển nước chủ nhà, với điều kiện là không làm gì đe dọa đến 'hòa bình, trật tự hoặc an ninh', và không gây phương hại tới sự an toàn của bất kỳ ai.
Đây là điều khoản mà bản thân Trung Quốc từng vận dụng, Bill Hayton nói.
Nhà nghiên cứu từ Chattham House, đồng thời là phóng viên BBC nhìn lại sự kiện hồi 7/2017, khi ba tàu hải quân Trung Quốc, trong đó có tàu khu trục mang theo tên lửa dẫn đường Lớp 052D, đi qua eo biển Manche giữa Anh và Pháp, để minh họa.
Eo biển này ở chỗ hẹp nhất chỉ rộng có 18 hải lý, và do đó đoàn tàu của Trung Quốc phải đi qua vùng lãnh hải hoặc của Anh, hoặc của Pháp.
Hải quân Trung Quốc đã dùng quyền 'đi qua vô hại' để tiến vào Biển Baltic tham dự tập trận với hải quân Nga, bằng cách đi ngang qua các căn cứ hải quân của Anh ở Plymouth và Portmouth mà không hề bị ai phản đối.
Đó là một ví dụ rõ ràng về quyền tự do đi lại trên biển.
Bản quyền hình ảnh Candice Villarreal/U.S. Navy via Getty Images Image caption Tàu USS Higgins của hải quân Mỹ là khu trục hạm có mang tên lửa dẫn đường
Để so sánh, nếu Anh có thái độ giống như thái độ của Bắc Kinh ở Biển Đông đối với các tàu hải quân của Mỹ, thì Anh đã có thể chặn đường, không cho các tàu hải quân Trung Quốc đi qua eo biển này.
Tương tự, ở Á châu, các nước Indonesia, Malaysia và Singapore cũng có thể lập luận tương tự để chặn Eo biển Malacca, không cho tàu Trung Quốc qua.
Và giả sử các nước ven biển đều làm vậy, thì hậu quả đối với hòa bình quốc tế sẽ vô cùng thảm khốc.
Hồi cuối tháng Năm, hai tàu chiến của Hải quân Mỹ vừa áp sát các hòn đảo thuộc vùng biển Quần đảo Hoàng Sa mà Trung Quốc tuyên bố chủ quyền.
Ngay lập tức, Trung Quốc lên tiếng phản đối, gọi đó là hành động "vi phạm pháp luật Trung Quốc và pháp luật quốc tế" và "làm tổn hại niềm tin giữa quân đội hai nước".
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Lục Khảng khi đó nói rằng khu trục hạm Higgins và tuần dương hạm Antietam của hải quân Mỹ đã đi vào vùng lãnh hải của Trung Quốc khi chưa được chính phủ Trung Quốc cho phép./(theo BBC 2/6/2018)
