VĂN HÓA ONLINE – ĐIỂM NÓNG A – THỨ BA 22 NOV 2022
Ý kiến/Bài vở vui lòng gởi về: lykientrucvh@gmail.com
Palawan: Harris cấp 7,5 triệu đô cho Manila “thổi bùng ngọn lửa chống Bắc Kinh”
Trên boong tàu hải cảnh BRP Teresa Magbanua, Phó Tổng thống Hoa Kỳ Kamala Harris gởi một thông điệp gắn bó không thể lay chuyển với Philippines, bà tuyên bố Hoa Lỳ cấp 7,5 triệu đô cho hải quân Manila, đồng thời cảnh báo “Khi trật tự quốc tế dựa trên luật lệ bị đe dọa ở đâu đó, nó sẽ bị đe dọa ở mọi nơi.” Ảnh Reuters
Lý Kiến Trúc
VĂN HÓA ONLINE
22/11/2022
Chương mới ở đảo Palawan
Sự kiện Phó Tổng thống Hoa Kỳ Kamala Harris đến đảo Palawan trước đó được loan báo rầm rộ, hấp dẫn và kích thích phóng viên quốc tế đến độ tờ báo địa phương Palawan New dưa tin ngày 22/11/2022: “Các phương tiện truyền thông địa phương và quốc tế đã nhảy dù xuống Palawan để săn tin về chuyến thăm của Phó tổng thống Harris đang chờ đợi và bà sẽ giải quyết vụ việc như thế nào nếu nó diễn ra trong chuyến thăm của bà” (tạm dịch) The local and international media that have parachuted to Palawan to cover Harris’ visit awaits how the vice president will address the incident if and when it props up during her visit.
Thêm một cảnh trí nữa diễn ra như trong phim trinh thám.
Một cuộc đối đầu mới đã nổ ra trước chuyến thăm của bà Harris tới Palawan khi hải quân Philippines cáo buộc một tàu hải cảnh Trung Quốc đã dùng vũ lực thu giữ các mảnh vỡ tên lửa của Trung Quốc trong lúc các thủy thủ Philippines đã tìm thấy nó và đang kéo nó về phía hòn đảo Pag-Asa (Thị Tứ) khoảng 800 thước Anh (730m) về phía Tây.
Vụ việc tại đảo Pag-Asa (Thitu Island) vào tối Chủ nhật cho thấy sự “ngỡ ngàng lẫn khép nép” của lính hải quân Philippines trước hoạt cảnh “cướp thân thiện” của hải quân Trung Quốc.
Sáng thứ Hai 21/11/2022, Phó Tổng thống Kamala Harris đã được người bạn vàng mới của Hoa Kỳ ra tận cửa cung điện Malacanang đón, ông Ferdinand Marcos Jr, tân Tổng thống Philippines người đã thề sẽ bảo vệ các quyền hàng hải và một inch đất của Philippines đã đảo ngược lập trường thân Bắc Kinh của người tiền nhiệm Rodrigo Duterte – trong mấy năm qua, Duterte đã trở thành bài học đắt giá cho Hoa Kỳ trong mối quan hệ với ASEAN, đặc biệt đối với các nước nhỏ ven biển South China Sea.
Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr., phải, chào đón Phó Tổng thống Harris đến Cung điện Malacanang-Manila hôm thứ Hai 21/11/2022. Ted Aljibe/AFP via Getty Images
Trong cuộc hội đàm với Tổng thống Marcos Jr. hôm thứ Hai, bà Harris đã tái khẳng định cam kết của Washington trong việc bảo vệ Philippines theo Hiệp ước phòng thủ chung năm 1951, hiệp ước này buộc các đồng minh phải giúp bảo vệ bất kỳ bên nào bị tấn công.
Bà Harris cam kết "không lay chuyển" của Hoa Kỳ trong việc bảo vệ Philippines nếu tàu hoặc máy bay của họ bị tấn công ở Biển Đông.
Washington có một liên minh an ninh kéo dài hàng thập kỷ với Philippines, bao gồm một hiệp ước phòng thủ chung và một hiệp ước năm 2014, được biết đến với tên viết tắt EDCA, cho phép quân đội Hoa Kỳ cất giữ các thiết bị và vật tư quốc phòng tại 5 căn cứ của Philippines.
Nó cũng cho phép quân đội Hoa Kỳ luân chuyển qua các căn cứ quân sự đó. EDCA bị đình trệ dưới thời cựu tổng thống Rodrigo Duterte. Quan hệ giữa hai nước rạn nứt dưới thời Duterte, ông Duterte ủng hộ Trung Quốc hơn chủ nhân thực dân cũ của đất nước mình.
Theo hiệp ước hợp tác quốc phòng năm 2014, Tham mưu trưởng quân đội Philippines, Lt. Gen. Bartolome Bacarro nói với các phóng viên vào tuần trước rằng Hoa Kỳ muốn xây dựng các cơ sở quân sự tại 5 khu vực nữa ở miền bắc Philippines.
Tướng Bacarro cho biết hai trong số các khu vực mới do người Mỹ đề xuất là ở phía bắc tỉnh Cagayan. Cagayan nằm đối diện với Đài Loan và có thể đóng vai trò là tiền đồn quan trọng trong trường hợp căng thẳng giữa Trung Quốc và hòn đảo tự trị mà Bắc Kinh đòi thu hồi về lục địa nếu cần bằng vũ lực.
Các địa điểm được đề xuất khác bao gồm các tỉnh Palawan và Zambales, ông nói. Cả hai đều hướng ra Biển Đông và sẽ cho phép sự hiện diện quân sự của Mỹ gần vùng biển tranh chấp để hỗ trợ lực lượng Philippines.
Khi căng thẳng khu vực gia tăng, được thúc đẩy bởi các cuộc tập trận gần đây của Trung Quốc xung quanh Đài Loan, Washington tìm cách hàn gắn mối quan hệ với Manila vào nhiệm lỳ của tân tổng thống Marcos Jr. Ông Marcos đã tìm cách tạo ra sự cân bằng hơn giữa các nước láng giềng siêu cường của mình, khẳng định rằng ông sẽ không để Trung Quốc chà đạp lên các quyền hàng hải của Manila.
Sáng 23/11/2022 (giờ Palawan): Air Force Two đã chở Phó Tổng thống Kamala Harris đáp xuống sân bay quốc tế Puerto Princesa.
Sáng 23/11/2022 giờ địa phương, Air Force Two chở Phó Tổng thống Kamala Harris đáp xuống sân bay Quốc tế Puerto Princesa, Philippines. Haiyun Jiang/AP
Trên boong tàu BRP Teresa Magbanua ở cảng Puerto Princesa, Palawan – con tàu được đặt theo tên của một giáo viên người Philippines đã trở thành nhà lãnh đạo quân sự, người đã lãnh đạo các phong trào kháng chiến chống lại ba thực dân lớn của Philippines là Tây Ban Nha, Hoa Kỳ và Nhật Bản – bà Harris tái khẳng định sự ủng hộ của Washington đối với chiến thắng của Philippines về Phán quyết của trọng tài PCA (Permanent Court of Arbitration) La Hay năm 2016 trước Trung Quốc đòi hỏi yêu sách bành trướng phi lý của nước này ở biển South China Sea.
Bà Harris thông báo Washington đang phân bổ 7,5 triệu đô la Mỹ để tăng cường khả năng của các cơ quan thực thi luật pháp hàng hải cho Manila.
Bà Harris cho biết khoản tài trợ này sẽ giúp Philippines chống đánh bắt trái phép, tăng cường các hệ thống giám sát và nâng cấp thiết bị được sử dụng trong việc tuần tra các vùng biển của nước này, bao gồm cả các khu vực ở biển South China Sea.
Viện dẫn những lợi ích sâu sắc đối với Mỹ và cộng đồng quốc tế trong khu vực, đặc biệt là ở biển South China Sea, bà Harris kêu gọi nỗ lực rộng rãi để đấu tranh cho thương mại không bị cản trở và quyền tự do hàng hải hàng không trong vùng biển tranh chấp.
“Chúng ta phải ủng hộ các nguyên tắc như tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, thương mại hợp pháp không bị cản trở, giải quyết tranh chấp một cách hòa bình,” bà nói. “Chúng tôi sẽ tiếp tục tập hợp các đồng minh và đối tác chống lại hành vi bất hợp pháp và vô trách nhiệm,” bà nói.
“Khi trật tự quốc tế dựa trên luật lệ bị đe dọa ở đâu đó, nó sẽ bị đe dọa ở mọi nơi.”
https://apnews.com/article/china-asia-kamala-harris-navy-philippines-
Kamala Harris trên boong tàu BRP Teresa Magbanua ở cảng Puerto Princesa, Palawan 23/11/2022 (giờ địa phương). AP
Một điểm quan trọng cần lưu ý sau năm 2016, Philippines đã tuyên bố vùng biển phía Tây của Phi chính thức mang tên Biển Tây Philippines.
Hòn đảo cực bắc Cagayan của Philippines nằm cách Đài Loan chỉ 193km, giáp phía Nam biển Đài Loan và phía Bắc biển South China Sea.
Chuyến thăm lịch sử của bà Harris đến Philippines và đặc biệt lần đầu tiên Phó Tổng thống Hoa Kỳ Kamala Harris đến thăm Bộ tư lệnh hỗn hợp miền Tây Mỹ-Phi tại thủ phủ Puerto Princesa -Palawan là kết quả tình đồng minh chiến lược Mỹ-Phi.
Hoa Kỳ đã gia tăng nỗ lực tăng cường quan hệ với các nước ven biển trong khu vực trong bối cảnh ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc ở Đông Nam Á và một cuộc xung đột có thể xảy ra đối với Đài Loan, Philippines và Biển Đông.
Hải đồ minh họa vị trí đảo Palawan tây nam Philippine và đảo Cagayan cực bắc Philippines.
LKT /Văn Hóa Online map.
Năm 2016, Tòa La Hay đã bác bỏ yêu sách đường 9 đoạn của Bắc Kinh đối với vùng biển tranh chấp và phán quyết rằng Biển Tây Philippines thuộc về Manila, không phải của Trung Quốc, Tòa cũng kết luận tất cả các thực thể địa lý ở biển South China Sea không phải là đảo.
Tên gọi chính thức của Philippines, Biển Tây Philippines dùng để chỉ các phần phía đông của biển South China Sea nằm trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của nước này.
Nhưng Bắc Kinh đã bác bỏ phán quyết PCA 2016 và tiếp tục các hoạt động nạo vét và hoàn thiện việc xây dựng 7 đảo nhân tạo ở Trung tâm quần đảo Trường Sa nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines.
Washington và Bắc Kinh từ lâu đã va chạm trong vùng biển South China Sea. Mặc dù Hoa Kỳ không đưa ra yêu sách nào đối với tuyến đường thủy chiến lược, nơi ước tính có khoảng 5 nghìn tỷ đô la thương mại toàn cầu được vận chuyển mỗi năm, nhưng Hoa Kỳ đã nói rằng tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông là lợi ích quốc gia của Hoa Kỳ.
Trung Quốc phản đối các cuộc tuần tra của Hải quân và Không quân Hoa Kỳ (FONOPs) trong tuyến đường thủy đông đúc mà Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ.
Họ đã cảnh báo Washington không nên can thiệp vào điều mà họ gọi là xung đột lãnh thổ thuần túy ở châu Á – vốn đã trở thành tiền tuyến tế nhị trong cuộc cạnh tranh giữa Mỹ và Trung Quốc trong khu vực và từ lâu đã được lo ngại là một điểm nóng tiềm ẩn. (theoAP)
https://www.huffpost.com/entry/kamala-harris-philippines-visit_n_637a8fbfe4b0a97fec7dfcf7
Trong cuộc hội đàm của Harris và Marcos Jr. ở điện Malacanang, có thể ghi nhận các lãnh vực: đầu tư nền kinh tế Philippines, lập các ủy ban hỗn hợp quân sự bảo vệ biển Tây Philippines; đồng thời, với vị trí tiếp cận gần kề của Philippines và Taiwan, tầm nhìn chiến lược của Hoa Kỳ không thể bỏ qua.
Theo một bản tóm tắt truyền thông do Bạch Ốc công bố hôm 22/11/2022, bà Harris trước đây đã gặp gỡ các nhà lãnh đạo Đông Nam Á tại Washington, DC, nơi bà đã công bố gói 60 triệu đô la cho các sáng kiến hàng hải mới trong khu vực.
Trong chuyến đi của bà, bà Harris dự kiến sẽ cung cấp thông tin chi tiết về sự hỗ trợ mới của Washington đối với việc xây dựng năng lực của Philippines trong thực thi pháp luật hàng hải, cùng với các chương trình tương tự khác.
Bạch Ốc tuyên bố trong một thông báo ngắn gọn rằng chuyến thăm Palawan của Harris thể hiện “cam kết sát cánh với các đồng minh Philippines của chúng tôi trong việc duy trì trật tự hàng hải quốc tế dựa trên luật lệ ở Biển Đông, thúc đẩy bảo tồn biển, hỗ trợ sinh kế hàng hải và chống lại đánh bắt cá bất hợp pháp, không theo quy định và không báo cáo.”
Hoa Kỳ đã tài trợ cho các chương trình năng lực hàng hải ở Philippines, bao gồm chương trình Hệ thống giám sát bờ biển quốc gia do Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines thực hiện, trong đó bao gồm một số nhiệm vụ giám sát sườn Biển Tây Philippines.
Một loạt các hỗ trợ và dự án của Hoa Kỳ cũng sẽ được Harris đưa ra để giúp Philippines đối phó với biến đổi khí hậu và tình trạng thiếu năng lượng và lương thực đang rình rập.
Manila khẳng định thực tế các yêu sách lãnh thổ của mình xung quanh Quần đảo Kalayaan, trong đó có đải Pag-Asa (Thị tứ) là đô thị thứ 23 của Palawan.
Khai thác dầu khí
Một vấn đề thời sự nhậy cảm khác nhưng không thấy các phóng viên tường thuật hay không được đề cập đến trong cuộc hội đàm giữa bà Harris và ông Mrcos Jr.
Đó là trong quá khứ, Bắc Kinh đã hào phóng đề nghị cùng Manila đồng khai thác dầu khí tại vùng biển có tranh chấp, các thỏa thuận hợp tác khai thác dầu khí tại biển South China Sea và biển Tâay Philippines dưới thời cựu Tổng thống Benigno Aquino III và Rodrigo Duterte.
Một ví dụ về bãi Cỏ Rong (Recto bank hay Reed bank);
Theo bản tin của AP ngày 23/10/2013, dưới thời Tổng thống Philippines, Benigno Aquino III Công ty Forum Energy PLC (liên doanh Philippines - Anh) đã bắt đầu thảo luận với Tập đoàn Dầu khí Hải dương Trung Quốc CNOOC về một dự án cùng khai thác dầu khí tại Bãi Cỏ Rong tranh chấp trên biển Tây Philippines.
AP dẫn lời Bộ trưởng Năng lượng Philippines Jericho Petilla ngày 23/10/2013 cho biết, Công ty Forum Energy PLC (liên doanh Philippines - Anh) và Tập đoàn Dầu khí Hải dương Trung Quốc (CNOOC) đã bắt đầu thương thuyết sơ bộ về việc hợp tác thăm dò dầu khí và khí đốt tại khu vực Bãi Cỏ Rong đang tranh chấp trên biển South China Sea.
Mạng "Nhật báo Phố Wall" Mỹ ngày 30/10/2014 đưa tin, công ty dầu mỏ Philex Petroleum Philippines có kế hoạch cử 1 tàu khảo sát đến bãi Cỏ Rong vào năm 2015, do Trung Quốc liên tục hiện diện quân sự (bất hợp pháp) ở "vùng biển tranh chấp" này, hành động này có thể sẽ trở thành "ngòi nổ" mới trong mâu thuẫn Trung Quốc-Philippines.
Theo báo Mỹ, chủ tịch hội đồng quản trị công ty Philex cho biết, nhiệm vụ trên sẽ tiến hành từ tháng 3 đến tháng 5 năm 2015, sẽ đặt cơ sở ban đầu cho kế hoạch giếng khoan khí đốt vào đầu năm 2016.
Nhà cung cấp dịch vụ mỏ dầu Weatherford International Ltd. tháng 4 năm 2012 từng dự đoán, bãi Cỏ Rong có trữ lượng khí đốt khoảng 250 tỷ m3 và trữ lượng dầu thô khoảng 220 triệu thùng.
Báo chí Philippines ngày10/9/2019 đã trích nguyên văn lời Tổng thống Philippines Duterte khoe rằng chủ tịch Trung Quốc Tập cận Bình đã hứa: “Chúng tôi sẽ rộng lượng chia cho quý vị 60%”.
Trước các nhà báo, ông Rodrigo Duterte cho biết là ông đồng ý với đề nghị của Trung Quốc, và sẽ không nói đến phán quyết Biển Đông PCA 2016 để có thể thúc đẩy hợp tác khai thác dầu khí với Bắc Kinh.
Hội đàm giữa hai phái đoàn Philippines và Trung Quốc, tại Điếu Ngư Đài, Bắc Kinh, Trung Quốc, ngày 29/08/2019. (ảnh: Chính phủ Philippines)
Đầu tháng 11 năm 2020, Philippines tuyên bố nước này có thể thăm dò, khai thác dầu khí ở đông bắc quần đảo Trường Sa thuộc Biển Đông; mà không cần liên kết với Trung Quốc. Philippines muốn thăm dò dầu khí ở Bãi Cỏ Rong, đông bắc quần đảo Trường Sa, biển Tây Philippines.
Bloomberg đưa tin, Bộ trưởng Năng lượng Philippines Alfonso Cusi hôm 4/11/2020 tuyên bố; tập đoàn Năng lượng PXP của nước này có thể khảo sát khu vực Bãi Cỏ Rong ở biển Tây Philippines, mà không cần phải hợp tác với Tổng công ty Dầu khí Hải dương Trung Quốc (CNOOC).
Tuyên bố này xuất hiện khi PXP đang đàm phán với CNOOC về việc khai thác chung ở biển South China Sea.
Bãi Cỏ Rong – biển Tây Philippines. Ảng Amaging New
Phó tổng thống Mỹ Kamala Harris nói chuyện với người dân địa phương ở làng Tagburos trên đảo Palawan ngày 22/11/2022.Reuters
Lò nguyên tử ở Philippines?
CUỘC HỌP CÁC ĐỒNG MINH MỸ | Phó Tổng thống Kamala Harris gặp Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. tại Cung điện Malacañang vào Thứ Hai, ngày 21 tháng 11 năm 2022, để thảo luận về việc tăng cường liên minh an ninh và tình hữu nghị kinh tế giữa Hoa Kỳ và Philippines.
MEETING OF ALLIES US | Vice President Kamala Harris meets with President Ferdinand Marcos Jr. in Malacañang Palace on Monday, Nov. 21, 2022, to discuss the strengthening of the security alliance and economic friendship between the United States and the Philippines. (Photo by MARIANNE BERMUDEZ / Philippine Daily Inquirer)
https://newsinfo.inquirer.net/1696112/harris-reiterates-us-commitment-to-defend-ph
MANILA: CUỘC HỌP LỊCH SỬ MỸ - PHI 21/11/2022
“Phó Tổng thống Hoa Kỳ Kamala Harris chuẩn bị khởi động một loạt sáng kiến nhằm tăng cường quan hệ song phương giữa Washington và Manila, bao gồm đàm phán "thỏa thuận 123" về hợp tác năng lượng hạt nhân dân sự ở Philippines.
Một viên chức chính quyền cấp cao của Bạch Ốc, trong một cuộc họp ngắn, cho biết Harris sẽ có các cuộc gặp song phương riêng với Tổng thống Ferdinand "Bongbong" Marcos Jr. và Phó Tổng thống Sara Duterte-Carpio hôm thứ Hai 21/11/2022.
Viên chức này lưu ý rằng Philippines "quan tâm đến việc hợp tác với chúng tôi về các lò phản ứng mô-đun nhỏ và công nghệ tiên tiến khác." "Vì vậy, Phó Tổng thống sẽ thông báo rằng các quốc gia của chúng ta đang bắt đầu đàm phán về 'Thỏa thuận 123', một thỏa thuận cho phép hợp tác hạt nhân dân sự," ông nói. Một khi thỏa thuận có hiệu lực, "sẽ cho phép các công ty Mỹ xuất khẩu thiết bị hạt nhân, tạo ra những cơ hội thương mại mới đáng kể cho khu vực tư nhân của chúng tôi", quan chức này nói. "Điều này cũng sẽ giúp Philippines phát triển an ninh năng lượng và chuyển đổi sang năng lượng sạch."
Viên chức này cho biết, Harris sẽ “tái khẳng định sức mạnh của liên minh và cam kết của chúng tôi trong việc duy trì trật tự quốc tế dựa trên luật lệ ở Biển Đông và khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương rộng lớn hơn”. “Bà ấy sẽ tái khẳng định các cam kết quốc phòng của chúng tôi theo hiệp ước phòng thủ chung với Philippines và sự ủng hộ của chúng tôi đối với phán quyết của tòa trọng tài Liên Hợp Quốc năm 2016 bác bỏ các yêu sách biển rộng lớn của Trung Quốc,” ông nói.
"Bà Harris sẽ có nhiều điều để nói về điều này khi đến thăm Palawan, nhưng Phó Tổng thống sẽ nhấn mạnh cam kết của chúng tôi trong việc ủng hộ các quy tắc và chuẩn mực quốc tế vì chúng tôi nhận ra tác động đối với cuộc sống và sinh kế của người Philippines. Ngoài ra, như Theo kết quả của chuyến thăm Manila của Phó Tổng thống, chúng tôi đang tăng cường hợp tác an ninh liên quan đến Thỏa thuận Hợp tác Quốc phòng Nâng cao, hay còn gọi là Edca," ông nói thêm.
https://www.manilatimes.net/2022/11/21/news/us-vp-harris-to-launch-civil-nuclear-deal-with-manila/1867183 / By Bernadette E. Tamayo November 21, 2022
Lý Kiến Trúc
Nam cali 22/11/2022
