VĂN HÓA ONLINE – ĐIỂM NÓNG A - THỨ TƯ 18 MAY 2022
Ý kiến/Bài vở vui lòng gởi về: lykientrucvh@gmail.com
BÊN LỀ THƯỢNG ĐỈNH W, D.C. 2022
Thủ tướng CsVN Phạm Minh Chính: “Rõ ràng sòng phẳng, mẹ nó, sợ gì!”
Lý Kiến Trúc
VĂN HÓA ONLINE
18/5/2022
Tán gẫu
Xin kể lại dăm ba chuyện vui bên lề trước và ngay thượng đỉnh Mỹ-Asean 2022:
Chuyện cũ nhất: Một video được đăng tải hôm 3/11/2021 trên tài khoản TikTok của đầu bếp người Thổ Nhĩ Kỳ Nusret Gökçe, người có biệt danh Salt Bae hay còn gọi là "Thánh rắc muối", tung lên cảnh một ông công an gộc lè-lưỡi-liếm-cắn miếng thịt “dát vàng” béo-ngậy-bự cỡ 200 gr - trị giá 850 bảng Anh (tương đương 1000usd - xin ca ngợi người nào đã quay được clip bất hủ này).
Đầu bếp trứ danh “thánh rắc muối” mời ông khách thượng hạng miếng thịt “dát vàng” béo-ngậy-bự cỡ 200gr trị giá ngàn đô. Ảnh trích từ video TikTok.
Chuyện hơi cũ: Chỉ còn có vài ngày nữa là Tết Nhâm Dần - hôm 28/1/2022, cựu Đại sứ Ted Osius tại Việt Nam có dịp về thăm Quận Cam, Little Saigon ra mắt cuốn hồi ký của ông: “Không có gì là không thể”; nhà báo Lý Kiến Trúc hỏi “anh” Đại sứ Ted - liệu có sự thay đổi chính trị nào ở VN hay không, “anh” Ted trả lời: “phải 30 năm nữa Việt Nam mới thay đổi”.
Ảnh trái: Thủ bút và chữ ký của cựu Đại Sứ Ted Osius trang đầu cuốn hồi ký “Không có gì là không thể”. Ảnh phải: VL.
Chuyện mới gần nhất: Chiều ngày 07/04/2022, tại New York, 193 thành viên Liên Hiệp Quốc tham gia cuộc họp biểu quyết về đề xuất của Mỹ loại Nga ra khỏi Hội Đồng Nhân Quyền; Việt Nam bỏ phiếu trắng. Một trong các cách giải thích: phiếu trắng không có nghĩa là phản đối biểu quyết của Liên hiệp Quốc, nhưng cũng không có nghĩa là ủng hộ biểu quyết của LHQ loại trừ Nga. Không có chuyện gì là không thể!
Liên hiệp Quốc biểu quyết loại trừ Nga ra khỏi Hội đồng Nhân quyền 07/4/2022. Getty images
Chuyện mới nhất: Việt Nam hỗ trợ 500,000 đô la nhân đạo cho Ukraine.
Chuyện mới nhất: đài VOA ngày 14/5/2022 với tựa lớn: Camera quay cảnh Thủ Tướng Việt Nam tán gẫu thân mật, kể chuyện ở Nhà Trắng.
Đoạn video nằm trong livestream của Bộ Ngoại giao Mỹ phát trên YouTube ngày 13 tháng 5 ghi lại cảnh phái đoàn của ông Thủ tướng tán gẫu trong lúc chờ gặp Ngoại trưởng Antony Blinken ở Bộ Ngoại Giao Mỹ. Một giọng nói phát ra theo ghi chú của VOA: Thủ tướng Phạm Minh Chính trò chuyện bằng ngôn ngữ thân mật với các quan chức Việt Nam khác khi ông kể về trải nghiệm của ông tại Nhà Trắng. “Rõ ràng sòng phẳng, mẹ nó, sợ gì!” ông nói. Nhưng ông dường như không để ý camera của Bộ Ngoại giao Mỹ đang ghi hình và phát trực tiếp.
Cảnh trên: Ông Thủ tướng Phạm Minh Chính và bộ sậu trong lúc đứng chờ Ngoại trưởng Blinken trong một căn phòng nhỏ được bày biện có ghế cờ Mỹ và ghế cờ đỏ sao vàng - có lẽ là chỗ ông Blinken và ông Chính ngồi, nhưng bất ngờ có một người bước vào …
Video quay và ghi rõ cảnh người đầu tiên bước vào phòng đợi là Bộ trưởng Bộ Công An Tô Lâm, một nhân vật rất gần gũi với các “lãnh đạo cộng sản” mỗi lần đi công du Mỹ.
Ông Chính (đứng bên trái) đón ông Tô Lâm (đứng bên phải).
Ông Chính đang giới thiệu một người nào đó (hình như là người sói đầu) với ông Tô Lâm bằng một cử chỉ trân trọng và nghiêm túc.
Một viên chức an ninh bảo vệ phái đoàn ông Chính hai lần giơ tay ngăn cản một người Mỹ ngưng quay phim và nói rằng: “vui lòng không được quay phim các lãnh đạo của chúng tôi”
Ông Chính chào ông Blinken bằng tiếng Anh: “Ông khỏe không? Rất vui gặp được ông”. Ông công an Tô Lâm đứng bên cạnh.
Ông Blinken bắt tay ông Chính nhưng mắt mải ngó ông công an Tô Lâm.
Ông Blinken bắt tay ông Chính nhưng đưa mắt chào các viên chức tháp tùng ông Chính.
Thay vì ông Blinken chủ nhà Bộ Ngoại giao mời khách ngồi, ông Chính lịch sự giơ tay trước mời ông Blinken ngồi.
Ảnh trích từ: https://www.voatiengviet.com/a/camera-quay-canh-thu-tuong-viet-nam-tan-gau-than-mat-ke-chuyen-o-nha-trang/6571205.html
Chuyện mới nhất bốc mùi: Theo ông Joaquin Nguyễn Hòa ở San Jose gửi bài cho BBC (20/5/2022), câu nói của ông Chính với một số người Việt tại thủ đô nước Mỹ, ngày 14/5/2022, mà báo Thanh Niên của Việt Nam trích nguyên văn: "Thành công của người Việt Nam ở Mỹ cũng là thành công của đường lối đối ngoại của Đảng và Nhà nước".
Mỹ - Asean 2022
Lần đầu tiên - Tổng thống Hoa Kỳ Joseph Robinette Biden đã tiếp đón nguyên thủ và đại diện 9 nước thuộc Hiệp hội Đông Nam Á (Asean) tại Tòa Bạch Ốc, thủ đô Hoa Thịnh Đốn ngày 12 tháng Năm, 2022.
9 quốc gia trong Asean được mời dự hội nghị gồm: Indonesia, Malaysia, Thailand, Singapore, Vietnam, Laos, Campuchia, Philippines và Brunei. (Hội nghị loại trừ Myanmar).
Thượng đỉnh Mỹ-Asean 2022 diễn ra trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực đang chứng kiến nhiều biến động khó lường về chiến lược, chính trị, quân sự và kinh tế; đặc biệt cuộc chiến cân não đang diễn ra ở hòn đảo xinh đẹp Đài Loan, và thời điểm nước chủ nhà dẫn đầu cùng với Nato và EU đang “điêu đứng” trước cuộc xâm lăng của Russia tràn vào tàn phá đất nước Ukraine.
Hội nghị trực diện lần này là sự kiện chính trị tiếp nối Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ-Asean năm ngoái ngày 26 tháng 10 năm 2021 qua hình thức trực tuyến.
Mỹ đón tiếp Asean trọng thể chưa từng thấy
Ngay sau buổi họp đầu tiên sáng ngày 12/5/2022, Điện Capital đã mở yến tiệc trọng thể chiêu đãi các nguyên thủ và đại diện 9 nước Asean dưới mái vòm đẹp nhất nước Mỹ trong đại sảnh đồi Capital.
Trong lịch sử ngoại giao Hoa Kỳ và Asean, đây là nghi thức ngoại giao trọng thể của Quốc Hội Hoa Kỳ dành cho các nhà lãnh đạo Asean.
Chủ tịch Hạ Nghị Viện Hoa Kỳ, bà Nancy Pelosi chủ tọa buổi yến tiệc trưa ngày 12/5/2022 tại Điện Capital. Ảnh nguồn Nhật Bắc.
Nguyên thủ 9 nước trong khối Asean trên bàn yến tiệc ở Điện Capital Hoa Kỳ trưa ngày 12/5/2022. Nguồn ảnh: Nhật Bắc.
Các nguyên thủ 9 nước trong Hiệp hội Asean họp với đoàn nghị sĩ Quốc Hội Hoa Kỳ trưa ngày 12/5/2022. Nguồn ảnh: Nhật Bắc.
Cùng ngày 12/5/2022, vào chiều tối, Tổng thống Joe Biden đã mở yến tiệc tuyệt vời lịch lãm tại đại sảnh Tòa Bạch Ốc chiêu đãi các nguyên thủ Asean. Ông Phạm Minh Chính, Thủ tướng CsVN (thứ ba từ phải) ngồi bên cạnh ông Jake Sullivan Cố vấn An ninh Quốc gia của Tòa Bạch Ốc, kế bên là TT Biden. Vị trí các ghế ngồi đều được sắp xếp trước. Nguồn ảnh: Nhật Bắc.
Indo-Pacific và mục tiêu
Xin nhắc lại, tại hội nghị Mỹ-Asean lần thứ 39 trực tuyến (26/10/2021), Tổng thống Joe Biden đã có bài phát biểu về “Chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Hoa Kỳ”. (1) Gần như một thông lệ chào khách hàng của các nguyên thủ Mỹ, TT Biden đã dành 102 triệu USD để hỗ trợ ASEAN.
Hội nghị Thượng đỉnh trực tuyến Mỹ-Asean ngày 26 tháng 10 năm 2021. Tại hội nghị này, Tổng thống Biden đã dành 102 triệu USD để hỗ trợ ASEAN. AP
Để “củng cố niềm tin” và cổ vũ chiến lược Indo-Pacific với các nước trong Hiệp hội Asean, ngày 13/12/2021, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã công du đến ba quốc gia Đông Nam Á. Chặng dừng chân đầu tiên của ông là Indonesia, rồi đến Malaysia và Thái Lan. (Việt Nam thường được coi là trung tâm nhưng không có trong danh sách chuyến đi của ông Blinken, lý do: ???)
Ngày 14/12/2021, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken hội kiến với Tổng thống Indonesia Joko Widodo tại thủ đô Jakatar, sau đó ông có bài phát biểu “Một khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương Tự do và Rộng mở” tại Đại học Indonesia Jakarta, Indonesia. Tiếp theo, ông Blinken tiếp tục đến làm việc với các giới chức ở thủ đô Kuala Lumpur-Malaysia và thủ đô Bangkok-Thailand.
Xin trích một đoạn trong phát biểu của Ngoại trưởng Antony Blinken tại Đại học Jarkarta:“Tôi có mặt ở đây, chúng ta có mặt ở đây, bởi hơn bất kỳ khu vực nào khác, những gì xảy ra ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương sẽ định hình quỹ đạo của thế giới trong thế kỷ 21”.
“Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương là khu vực có tốc độ phát triển cao nhất trên hành tinh này. Khu vực này chiếm tới 60% kinh tế thế giới, 2/3 tổng mức tăng trưởng kinh tế của toàn thế giới trong vòng 5 năm qua”. Khu vực này cũng là nơi sinh sống của hơn một nửa dân số thế giới, và có bảy trong số 15 nền kinh tế lớn nhất thế giới”…“Chúng tôi cũng sẽ tiếp tục đứng ra phản đối những nhà lãnh đạo không tôn trọng quyền của người dân trong chính đất nước của họ” … “đối với những hành động gây hấn của Bắc Kinh như tuyên bố chủ quyền đối với các vùng biển khơi” … “nơi các hành động gây hấn của Bắc Kinh đang đe dọa các hoạt động vận tải thương mại trị giá hơn 3.000 tỷ đô la mỗi năm”… (2).
(Ông Blinken ngầm nói về khu vực biển South China Sea (Việt Nam gọi là Biển Đông); Indonisia hiện đang chủ quyền quần đảo Natuna nằm ở cực nam biển Trường Sa (xem phần dưới hình ảnh và bài viết).
Trên mục Tin tức của Tòa Đại Sứ Hoa Kỳ tại VN, chương mở đầu của bài nghị luận “Cách tiếp cận chiến lược của Hoa Kỳ đối với Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa”, có đoạn: “ĐCSTQ đã lựa chọn cách lợi dụng trật tự dựa trên các quy tắc mở và tự do và cố gắng định hình lại hệ thống quốc tế theo hướng có lợi cho mình. Bắc Kinh công khai thừa nhận rằng họ tìm cách biến đổi trật tự quốc tế để phù hợp với lợi ích và ý thức hệ của ĐCSTQ” ...
“Việc ĐCSTQ mở rộng sử dụng sức mạnh kinh tế, chính trị và quân sự để buộc các quốc gia dân tộc phải chấp thuận theo ý họ làm tổn hại đến lợi ích sống còn của Mỹ và làm xói mòn chủ quyền và nhân phẩm của các quốc gia và cá nhân trên thế giới”.
Chuyến đi của ông Blinken đến ba nước “đồng minh” với Mỹ ở ĐNA, cho thấy mục tiêu lớn của Hoa Kỳ và công việc của Ngoại trưởng Blinken là chuẩn bị tư thế cho hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Asean diễn ra vào ngày 12/5/2022 tại Tòa Bạch Ốc - dưới sự chủ trì của TT Joe Biden.
Nhận định về chuyến đi 3 nước ĐNA của ông Blinken ngày 14/12/2021, tờ Asia Nikkei Review có bài viết "Ông Blinken bắt đầu chuyến công du ASEAN với trọng tâm về Trung Quốc và Myanmar". Tác giả viết: “Vai trò của khu vực Đông Nam Á ngày càng quan trọng đối với nước Mỹ. Khu vực này nằm ở trung tâm chiến lược địa chính trị của Tổng thống Joe Biden về một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở. Chưa kể, các quốc gia thành viên Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á đã phát triển thành các đối tác thương mại lớn của Mỹ. Trong đó, Indonesia, Malaysia và Thái Lan nằm trong top 21 nhà xuất khẩu lớn sang Mỹ; Ngược lại, ba nước này cũng nằm trong top 33 nhà nhập khẩu lớn nhất từ Mỹ”. (2)
Trong khi đó, Trung Quốc đang đóng vai trò ngày càng lớn trong Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP). (3)
Riêng về giao lưu thương mại Việt-Mỹ, phát biểu tại Đại học Harvard chiều 14/5/2022, ông Phạm Minh Chính nói trong 27 năm kể từ khi hai nước bình thường hoá quan hệ ngoại giao, năm 2021, kim ngạch thương mại Mỹ-ASEAN đạt 362 tỷ USD thì kim ngạch giữa Việt Nam và Mỹ đạt 112 tỷ USD, chiếm gần 1/3.
Kết quả của 27 năm ngoại giao Việt-Mỹ và con số tỷ đô la đã mang lại cho Việt Nam, nước nào có lợi nhất?
Theo số liệu GDP bình quân đầu người (PPP) năm 2020 (wikipedia), Việt Nam (với dân số 95 triệu người – theo Chinhphu.vn - Mục tiêu Đại hội Đảng lần thứ XI đề ra là GDP bình quân đầu người tính bằng USD theo tỷ giá hối đoái bình quân đến năm 2015 đạt 2.000 USD - theo wikipedia, lợi tức đầu người VN hiện nay là $8,688USD/năm, Campuchia (15 triệu người - $5,044USD/năm, Indonesia (275 triệu người - $14,841USD/năm).
Sau hai ngày làm việc trong hội nghị Mỹ-Asean, phát biểu tại Đại học Harvard chiều 14/5/2022, thành phố Boston, tiểu bang Massachusetts; Thủ tướng Cs VN Phạm Minh Chính nói: “Tôi có mặt ở đây …”, “Tôi đến đây với tình cảm kép…” Nguồn ảnh: VGP.
Triển vọng tuyên bố Tầm nhìn chung 28 điểm
Phiên họp đầu của Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Asean diễn ra tại Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ ngày 12/5/2022 dưới sự chủ trì của Tổng thông Joe Biden. Reuters.
Tổng thống Joe Biden phát biểu trong hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Asean tại Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ ngày 13/5/2022. REUTERS/Leah Millis
Phó Tổng Thống Hoa Kỳ Kamala Harris phát biểu tại hội nghị Mỹ-Asean ở Bộ Ngoại Giao ngày 13/5/2022.Chiếc ghế trống ở giửa ảnh là ghế của Myanmar. REUTERS/Leah Millis
Trong bữa yến tiệc tại Bạch Ốc, TT Biden đã hứa hỗ trợ 150 triệu đôla cho Asean trong các lĩnh vực bao gồm cơ sở hạ tầng, an ninh, đại dịch và năng lượng sạch.
Phát biểu tại hội nghị hôm thứ Sáu 13/5, TT Biden cam kết các hoạt động của Hoa Kỳ trong đó bao gồm việc triển khai an ninh hàng hải ở Biển Đông – Lực lượng tuần duyên sẽ tới để giúp chống lại những gì Hoa Kỳ và các nước trong khu vực đã mô tả là đánh bắt cá bất hợp pháp của Trung Quốc. Khoảng 60 triệu chi tiêu cho an ninh hàng hải.
TT Biden cũng đang làm việc với các sáng kiến khác, bao gồm "Xây dựng lại - Đầu tư cơ sở hạ tầng cho thế giới tốt hơn "và Khuôn khổ Kinh tế Ấn Độ - Thái Bình Dương (IPEF).
Thật ra, với số tiền 150 triệu rất ... khiêm tốn, nói một cách tử tế, nó không gây ấn tượng lớn, chỉ là một biểu tượng thì đúng hơn, nhưng về ý nghĩa chính trị, trọng tâm của hội nghị Mỹ-Asean lần này muốn nâng tầm quan hệ Mỹ-Asean lên thành đối tác chiến lược toàn diện.
TT Biden cũng lưu ý hội nghị về tình hình thế giới hiện nay ở khu vực Châu Âu-Đông Âu, ông nói về cuộc chiến ở Ukraine nhưng không chỉ trích đích danh Nga, ông đưa ra "lời kêu gọi tôn trọng chủ quyền, độc lập chính trị và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine, và dường như khẳng định với tất cả các nhà lãnh đạo Asean là không bao giờ công nhận bất kỳ sự sáp nhập nào của Nga ở đất Ukraine.
“Các nước Asean đã chia sẻ nhiều lo ngại về sự quyết đoán của Trung Quốc, bao gồm cả việc tuyên bố chủ quyền đối với vùng biển Đông rộng lớn, nơi một số nước ven biển cũng đưa ra tuyên bố chủ quyền.
“Tuy nhiên, họ vẫn thận trọng trong mối quan hệ vững chãi với Washington, do mối quan hệ kinh tế chủ yếu của họ với Trung Quốc so với các ưu đãi kinh tế hạn chế của Hoa Kỳ; một số, như Việt Nam, Lào và Campuchia, có quan hệ lịch sử lâu đời với Nga và Trung Quốc”.
TT Biden thông báo ý định hội nghị “Khuôn khổ Kinh tế Ấn Độ - Thái Bình Dương” (IPEF) sẽ tổ chức vào tháng 10 sắp tới.
Hai quốc gia Asean - Singapore và Philippines - dự kiến sẽ nằm trong nhóm ban đầu đăng ký đàm phán theo IPEF.
Vào ngày cuối hội nghị, Mỹ và Asean đã đưa ra tuyên bố Tầm nhìn chung với 28 điểm.
Quan điểm
Trong "Tuyên bố tầm nhìn chung", Mỹ và Asean đã cam kết nâng mức “quan hệ đối tác chiến lược” hiện tại lên thành “quan hệ đối tác chiến lược toàn diện", đánh dấu sự khởi động của khu vực (new area) trong mối quan hệ giữa Mỹ và ASEAN.
TT Biden nói: "Kỷ nguyên mới của Mỹ và Asean là một Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và cởi mở, ổn định và thịnh vượng, và an toàn là những gì chúng ta đang tìm kiếm”.
Cùng ngày, Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris cũng đã gặp các nhà lãnh đạo ASEAN và nhấn mạnh rằng “Mỹ và ASEAN đã chia sẻ tầm nhìn về khu vực này và cùng nhau bảo vệ chống lại các mối đe dọa đối với các quy tắc và chuẩn mực quốc tế”.
“Chúng tôi sát cánh cùng các đồng minh và đối tác của mình trong việc bảo vệ trật tự dựa trên các quy tắc hàng hải, bao gồm tự do hàng hải và luật pháp quốc tế” - bà Harris tuyên bố. (theo PLO 14/5/2022).
Theo hãng tin AFP, hôm 13/05, trong cuộc họp, Tổng thống Joe Biden đã hứa là Hoa Kỳ sẽ sát cánh lâu dài với các nước Đông Nam Á trước đà bành trướng của Trung Quốc ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Ông Biden xem quan hệ đối tác Mỹ-ASEAN là “rất quan trọng” và tuyên bố:” Chúng ta sẽ khởi động một thời kỳ mới cho quan hệ Mỹ - ASEAN”
Về phần phó tổng thống Kamala Harris, bà cũng cho biết chính quyền Mỹ “nhìn nhận tầm quan trọng chiến lược mang tính sống còn” của vùng Đông Nam Á và khẳng định Hoa Kỳ sẽ hiện diện ở khu vực này “trong nhiều thế hệ nữa”, đồng thời nhấn mạnh đến việc bảo đảm tự do hàng hải ở các vùng biển mà Mỹ đang bị Trung Quốc thách thức. (theo RFI 14/5/2022)
Theo tờ Khmer Times hôm 13/5/2022, Thủ tướng Campuchia Hun Sen mới đây khẳng định mối quan hệ giữa Campuchia và Mỹ đã đạt tầm cao nhất, nhưng nhấn mạnh Campuchia không “chọn phe” giữa Mỹ hay Trung Quốc. Ông Hun Sen đưa ra tuyên bố trên tại Washington, D.C. ngày 12/5/2022 khi ông gặp gần 2.000 người Campuchia đang sinh sống ở Mỹ và Canada.
Thủ tướng Hun Sen còn nhấn mạnh Campuchia có thể ủng hộ bất kỳ sáng kiến nào trong khuôn khổ Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương hay châu Á-Thái Bình Dương, nhưng sáng kiến đó phải dựa trên 3 nguyên tắc. Thứ nhất là phục vụ hòa bình và phát triển trong khu vực; thứ hai là không chống lại bất kỳ quốc gia nào; và thứ ba là tôn trọng sự thống nhất, đoàn kết và trung lập của ASEAN. (theo TNO 13/5/2022)
Thủ tướng Hun Sen gặp gần 2.000 người Campuchia đang sinh sống ở Mỹ và Canada tại một sự kiện ở Washington, D.C. Chụp màn hình Khmer Times
Về phía Việt Nam, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định lập trường nhất quán của Việt Nam trong việc giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế, không sử dụng hoặc đe doạ sử dụng vũ lực, đảm bảo tự do, an toàn hàng hải - hàng không phù hợp với Công ước Liên hiệp quốc về luật Biển (UNCLOS) năm 1982, và … không “chọn bên” nào, và tiếp tục khẳng định lập trường của Việt Nam – nguyên Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc, ngày 26/6/2020, chủ tịch ASEAN-36 tuyên bố: "khẳng định tầm quan trọng của việc thực hiện nghiêm túc, đầy đủ Tuyên bố DOC và xây dựng Bộ quy tắc COC hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế và Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển UNCLOS 1982". (TTXVN & Chinhphu.vn 27/6/2020)
Xin nhắc lại, ngày 27 tháng 7 năm 2021, Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ James Austin khi đến Singapore làm việc đã tuyên bố: “Hoa Kỳ không yêu cầu Việt Nam phải chọn đứng về nước nào”.
Nhưng Ngài bộ trưởng quốc phòng quên rằng Việt Nam không buộc phải chọn bên nào chỉ chọn DOC và COC.
Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng VN Phạm Minh Chính tại thủ đô W, D.C. ngày 12/5/2022. Ảnh Nhật Bắc.
Nhân xét chung: Về chính sách ngoại giao, trong 10 nước Asean, có 3 nước “thân” hoặc có một số lập trường chung với Bắc Kinh là Việt Nam, Lào và Campuchia; 1 nước đang “ngả nghiêng” về phía Bắc Kinh là Myanmar; 6 nước “đồng minh” với Mỹ là Indonesia, Malaysia, Thái Lan, Singapore, Philippines và Brunei.
Trục tứ giác mắt xích tung hoành Biển Đông
Trục tứ giác “mặt xích Biển Đông”. Mũi tên xanh: trục tung từ Natuna Indonesia đến Cao Hùng Taiwan, trục hoành từ Đà Nẵng đến Subic Manila. Bản dồ minh họa khu vực an ninh chiến lược Biển Đông của VHO dựa theo Google map.
Mỹ đã nhiều lần lên tiếng bảo vệ tự do hàng hải, phản đối các tuyên bố chủ quyền phi pháp của Trung Quốc ở Biển Đông và biển Hoa Đông. Tuy nhiên, Biển Đông, một khu vực chỉ rộng 3,5 triệu km2 so với Thái Bình Dương rộng lớn lại là khu vực nóng nhất trong suốt hai mươi năm nay.
Vì sao? Trước hết, đó là con đường hàng hải thương mại quốc tế mang lại 3000 tỷ đô la mỗi năm. Đảm bảo cho nguồn lợi khổng lồ này, hải quân và lực lượng tuần duyên là hai bộ phận hải lực quan trọng cho an ninh mặt biển, lòng biển, đáy biển, không gian ảo và viễn ảnh hòa bình cho các bên cùng có lợi.
Biển Đông - ngoài yếu tố kinh tế quốc tế và tiềm năng dầu khí, Văn Hóa Online gọi là mắt xích Biển Đông - là trục tứ giác an ninh chiến lược Biển. Trục tung từ Singapore hoặc Natuna Indonesia đến căn cứ Cao Hùng Taiwan, trục hoành từ căn cứ Đà Nẵng Việt Nam đến căn cứ Subic Manila Philippines.
Hoa Kỳ có thể đã nắm được an ninh phần nào trục tung, nhưng các điểm trục hoành như Đà Nẵng, Hoàng Sa, bãi ngầm Macclesfield, bãi cạn Scarborough và nay đến thời tân tổng thống Philippines mới đắc cử - chưa thể nắm chắc được chính sách mới của Manila về biển đảo.
Ở bờ duyên hải phía tây mắt xích Biển Đông (tính từ cực đông Tp Móng Cái đến cực tây Tp Hà Tiên) có chiều dài 3260 km, may mắn có được một số bao lơn thiên nhiên ưu đãi như Vũng Tàu, Cam Ranh, Lý Sơn, Đà Nẵng, Thuận An, nhìn ra quần đảo Hoàng Sa quần đảo Trường Sa đã bị Trung Quốc gặm nhấm - vùng biển đảo bao la có độ sâu lớn và mùa bão biển hung dữ nằm ép giữa vùng biển Tây của quốc đảo Philippines.
Hoàng Sa, Trường Sa với 7 đảo nhân tạo, Macclesfield, Scarborough, nếu Trung Quốc làm chủ được các vị trí chiến lược này thì coi như quyền tự do qua lại hàng hải hàng không của thế giới nằm trong tay Trung Quốc. (5)
Không chờ đến chiến lược Indo-Pacific tự do và rộng mở tuyên bố tầm nhìn chung của Mỹ và Asean 2022 khởi động, trục tứ giác tung hoành biển South China Sea lâu nay đã là trung tâm tranh chấp quốc tế.
Hy vọng “kỷ nguyên mới” của Tổng thống Joe Biden xoay chuyển được bàn cờ.
Lý Kiến Trúc
California, bổ túc 19/5/2021
THAM KHẢO:
(1) TT Joe Biden: “Chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Hoa Kỳ”
(3) Baoquocte.vn. Trả lời phỏng vấn Báo Thế giới & Việt Nam, Giáo sư Chintamani Mahapatra thuộc Đại học JNU (Ấn Độ)
(4) https://www.reuters.com/world/asia-pacific/us-tells-southeast-asian-leaders-it-will-be-region-generations-2022-05-13/
(5) Ai chiếm được Hoàng Sa, Trường Sa, người đó làm chủ Biển Đông
Quý bạn đọc có thể xem thêm các bài vở Biển Đông trên www.nhatbaovanhoaonline.com
COC: Đánh Giá Bản Khung của ASEAN và TQ về Bộ Quy Tắc Ứng Xử trên Biển Đông
Cam Bốt khuyến khích ASEAN và TC đạt được COC”; trong lúc VN thúc đẩy COC
Ván bài lật ngửa: COC sẽ phá sản? The Hague 2016 đảo lộn COC và UNCLOS 1982? Trung lập hóa Đông Dương?
