Tướng Việt Nam nói: “Mỹ và Trung Quốc gây bất ổn và căng thẳng ở Biển Đông"

10 Tháng Bảy 20209:42 SA(Xem: 7719)

VĂN HÓA ONLINE - ĐIỂM NÓNG A - THỨ SÁU 10 JULY 2020

Ý kiến-Bài vở vui lòng gởi về:  lykientrucvh@gmail.com (VănHóa Online-California)


Tướng Việt Nam nói: “Mỹ và Trung Quốc gây bất ổn và căng thẳng ở Biển Đông"


RFA
2020-07-09


image002

Ảnh minh họa. Tàu tác chiến cận bờ USS Gabrielle Giffords của Hải quân Mỹ tuần tra ở Biển Đông, ngày 16/6/2020. Courtesy: The defendpost


Nhận định của tướng Việt Nam


Báo Dân Việt, vào ngày 8/7, thực hiện một cuộc phỏng vấn với Thượng tướng Võ Tiến Trung, liên quan sự kiện Trung Quốc tập trận tại khu vực quần đảo Hoàng Sa, từ ngày 1 đến ngày 5/7, và việc Hoa Kỳ đưa tàu chiến đến vùng Biển Đông để tập trận.


Thượng tướng Võ Tiến Trung, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Giám đốc Học viện Quốc phòng, trong cuộc phỏng vấn này, cho rằng hành động tập trận của Trung Quốc trong vùng biển thuộc chủ quyền của Việt Nam là vi phạm chủ quyền. Đồng thời, hành động của Mỹ ở Biển Đông là nhằm “dằn mặt” Trung Quốc, muốn khẳng định vị thế siêu cường số 1 về quân sự và kinh tế, không để cho Trung Quốc trỗi dậy và đe dọa đến vai trò của Mỹ.


Ông tướng đã không hiểu tình hình quan hệ giữa Việt Nam và Mỹ bây giờ như thế nào. Thứ hai là chính sách của Mỹ ở Châu Á-Thái Bình Dương, Ấn Độ Dương như thế nào, ông cũng không nắm được. Thậm chí ông còn không hiểu được là Trung Quốc gây hấn ở trên biển không chỉ là diễu võ- dương oai, mà còn có mục đích rất rõ là độc chiếm Biển Đông
-Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp


Ông Tướng Võ Tiến Trung còn nhấn mạnh rằng động thái tập trận của Mỹ và Trung Quốc nhằm “diễu võ, dương oai”. Tuy nhiên, hai quốc gia này đã gây ra sự bất ổn và căng thẳng tại Biển Đông.


Vị tướng của Việt Nam lưu ý Mỹ tập trận ở Biển Đông không phải để ủng hộ Việt Nam bảo vệ chủ quyền. Do đó, Việt Nam cần phản đối tất cả các hành động vi phạm chủ quyền của Việt Nam, của các nước ASEAN. Và, Tướng Võ Tiến Trung kêu gọi khối ASEAN phải đoàn kết trong việc phản đối Mỹ và Trung Quốc tập trận ở Biển Đông, cũng như tỏ thái độ để hai nước này kiềm chế hành động của họ, không gây phức tạp thêm và đặc biệt là không được lặp lại.


Giới chuyên gia nói gì?


Nhà nghiên cứu Biển Đông, thạc sĩ Hoàng Việt, vào tối ngày 9/7 lên tiếng với RFA rằng nhận định và tuyên bố của Thượng tướng Võ Tiến Trung cho thấy:


Ông là tướng nhưng chưa chắc ông nắm vững, nắm sâu được vấn đề vì ở Việt Nam có nhiều tướng lắm, nhưng tướng trong lĩnh vực nào và phát biểu dưới góc độ gì? Cá nhân tôi thì cho rằng nhiều khi ông không hiểu vấn đề. Phải nói rõ gần đây nhất, trong bài viết của một giáo sư Trung Quốc, ông Ngô Sĩ Tồn, thì ông đã đặt ra một vấn đề là tình hình ở Biển Đông rất đáng lo ngại. Và điều này bắt nguồn từ hai nguyên nhân.


Theo ông Ngô Sĩ Tồn, nguyên nhân thứ nhất là Mỹ đã kích động quân sự hóa tại Biển Đông. Và thứ hai là các nước ASEAN; trong đó có Việt Nam, Malaysia, Indonesia, Philippines đã cùng với Trung Quốc tạo ra ảnh hưởng đến vai trò của Trung Quốc. Thế thì, chúng ta phải đặt ra vấn đề là ông tướng Võ Tiến Trung phải hiểu ra vấn đề rằng không phải Mỹ hay các nước ASEAN đã gây ra căng thẳng ở Biển Đông, mà chúng ta phải chỉ ra trực tiếp vấn đề là căng thẳng Biển Đông bắt đầu từ Trung Quốc”.


image003

Thượng tướng Võ Tiến Trung. Courtesy: vtc.vn


Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Chu, vào ngày 9/7 cũng đăng tải một bài viết trên trang Facebook cá nhân của ông để phản biện lại đối với Thượng tướng Võ Tiến Trung.


Trong bài viết có nhan đề “Ông Võ Tiến Trung đừng nhầm lẫn kẻ xâm lược trên biển”, Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Chu trưng dẫn những bằng chứng chứng minh Trung Quốc có những hành động vi phạm chủ quyền lãnh hải của Việt Nam. Các bằng chứng đó xuyên suốt từ cuộc đánh chiếm Hoàng Sa hồi tháng 1/1974 kéo dài cho đến mới nhất là vào ngày 4/7 đã cho tàu Hải cảnh 5402 tiến sát một cách khiêu khích đến giàn khai thác tại mỏ khí Lan Tây thuộc lô 06.1 mà Việt Nam đang khai thác. Sau đó hai ngày, vào ngày 6/7 tàu Hải cảnh Trung Quốc 5402 còn di chuyển đến giếng dầu mỏ Phong Lan Dại ở khoảng cách 2,5 hải lý.


Qua liệt kê một số những diễn tiến quan trọng rõ ràng mà phía Trung Quốc “quấy phá” vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, tiến sĩ Nguyễn Ngọc Chu đề cập đến vấn đề rằng Bộ Ngoại giao Việt Nam có phản đối Mỹ tập trận không, cũng như các nước ASEAN có nước nào phản đối Mỹ tập trận hay không.


Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Chu đưa ra câu hỏi rằng vì sao ông Tướng Võ Tiến Trung lại không nhìn nhận được sự hiện diện của Hải quân Mỹ là vô cùng quan trọng, và rất có lợi cho Việt Nam? Và, tiến sĩ Nguyễn Ngọc Chu tự trả lời rằng phát biểu của Tướng Võ Tiến Trung không đại diện cho “trí tuệ và dũng khí của các tướng lĩnh và Quân đội Việt Nam”.


Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, một chuyên gia nghiên cứu độc lập, khẳng định phát biểu của Thượng tướng Võ Tiến Trung chỉ là quan điểm của cá nhân mà không đại diện cho bất kỳ ai.


“Ông đã không hiểu tình hình quan hệ giữa Việt Nam và Mỹ bây giờ như thế nào. Thứ hai là chính sách của Mỹ ở Châu Á-Thái Bình Dương, Ấn Độ Dương như thế nào, ông cũng không nắm được. Thậm chí ông còn không hiểu được là Trung Quốc gây hấn ở trên biển không chỉ là 'diễu võ- dương oai', mà còn có mục đích rất rõ là độc chiếm Biển Đông.”


Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp còn đưa ra thêm những bằng chứng cho thấy động thái gây hấn của Trung Quốc ngày càng nhiều không chỉ ở khu vực Biển Đông.


“Mặc dù là trong thời gian đại dịch COVID-19, nhưng họ làm nhiều chuyện khắp nơi, cả ở Biển Hoa Đông, Hoàng Hải, eo biển Đài Loan, Biển Đông ở cả Trường Sa và Hoàng Sa, rồi trên các đường giao thông hàng hải qua eo biển Philippines và hai eo biển thuộc Indonesia, rồi eo biển Malacca giữa Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương. Trung Quốc cũng đưa tàu đến vùng biển đó khá đông. Thế thì, thật sự mà nói là Trung Quốc đang có một kế hoạch bành trướng và dùng sức mạnh ở trên biển để có thể các nước liên quan, trong đó có Việt Nam mà mất cảnh giác thì họ gây xung đột.”


Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp lập luận rằng Thượng tướng Võ Tiến Trung phát biểu như thế là do đã không đọc về chính sách của Hoa Kỳ ở Ấn Độ-Thái Bình Dương. Chuyên gia nghiên cứu độc lập, tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, nói rằng ông Tướng Võ Tiến Trung đã không hiểu gì về nước Mỹ có lợi ích quốc gia ở Biển Đông. Trong chiến lược an ninh quốc gia của Mỹ có 4 điểm lớn, mà trong đó điểm thứ hai là điểm quan trọng “bảo vệ hòa bình bằng sức mạnh”. Cho nên việc Mỹ tập trận là góp phần bảo vệ cho lợi ích của tất cả các quốc gia, trong đó có lợi ích của nước Mỹ.


Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp còn lập luận rằng có thể phát biểu của Tướng Võ Tiến Trung ngầm ý rằng tại Việt Nam có những quan điểm khác nhau hoặc có thể hiểu là mặc dù Việt Nam có thay đổi rất lớn trong mối quan hệ quốc tế, nhưng cũng có những người chống lại sự tiến bộ đó.


Về lời kêu gọi của Thượng tướng Võ Tiến Trung liên quan việc các nước ASEAN đoàn kết để phản đối Trung Quốc và Hoa Kỳ gây bất ổn và căng thẳng ở Biển Đông, thạc sĩ Hoàng Việt cho biết Việt Nam, trong vai trò Chủ tịch ASEAN 2020, gặp không ít trở ngại và thách thức vì ảnh hưởng của đại dịch COVID-19.


Việt Nam có rất nhiều dự định trong việc thúc đẩy và đoàn kết trong khối ASEAN, đặc biệt trong vấn đề Biển Đông. Nhưng 6 tháng đầu năm 2020, dịch COVID-19, khởi nguồn từ Trung Quốc đã ảnh hưởng rất nhiều tới Việt Nam trong vai trò Chủ tịch ASEAN. Mặc dù vậy, Việt Nam đã cố gắng hết sức, qua cuộc họp online gần đây nhất, để đưa ra một tuyên bố chung của ASEAN; trong đó sử dụng UNCLOS 1982 làm nền tảng giải quyết những bất đồng trong khu vực Biển Đông.”


Những lời tuyên bố của Thượng tướng Võ Tiến Trung trùng hợp trong thời điểm Việt Nam và Hoa Kỳ kỷ niệm 25 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao. Thạc sĩ Hoàng Việt nhận định về mối quan hệ ngoại giao Việt-Mỹ trong 1/4 thế kỷ qua:


“Với tư cách là một nhà nghiên cứu về Biển Đông, tôi vẫn cho rằng vai trò của Mỹ rất tích cực trong vấn đề Biển Đông và mối quan hệ Việt-Mỹ càng ngày đang trên đà rất mạnh.”


Vào ngày 5/7, Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Daniel Kritenbrink, trong cuộc phỏng vấn với VITV xoay quanh chủ đề dấu mốc lịch sử 25 năm quan hệ Việt-Mỹ, đã nhấn mạnh hơp tác an ninh giữa hai nước là rất quan trọng, trong đó có sự hợp tác về vấn đề Biển Đông.

02 Tháng Tư 2015(Xem: 19564)
MANILA (VH) - Gần 40 tham dự viên, quan sát viên, các tổ chức Xã hội Dân sự - Dân chủ, và các nhân vật nổi tiếng quốc tế đến tham dự, tham luận, hội thảo ngày "Hội nghị Quốc tế về Tranh chấp biển Đông Nam Á - International Conference on the Southeast Asia Sea Disputes" tại hội trường Ateneo Law School, Makati, thủ đô Manila, Philippines vào ngày 27 tháng 3, 2015.
29 Tháng Ba 2015(Xem: 17872)
Biến chuyển cuối cùng trong ngày "Hội nghị Quốc tế về biển Nam Hải" diễn ra tại thủ đô Manila, Philippine ngày 27 tháng 3, 2015 đã mang lại chữ ký bản "Thông Cáo Chung" giữa các nhân vật và tổ chức Xã hội Dân sự - Dân chủ Việt (hải ngoại) và Phi đối với tình hình Biển Đông. Mời quý bạn đọc theo dõi số báo tới toàn bộ diễn tiến hội nghị./
25 Tháng Ba 2015(Xem: 18494)
Đáp chuyến máy bay thẳng từ Los Angeles, nhà báo Lý Kiến Trúc có mặt tại Manila để kịp tham dự Hội nghị Quốc tế về Biển Đông tại trường Đại học Ateneo Law School, Manila
24 Tháng Ba 2015(Xem: 16237)
Tổng Thống Indonesia Joko Widodo nói rằng một trong những lập luận chủ yếu mà Trung Quốc viện ra để đòi chủ quyền trên hầu hết Biển Đông không có cơ sở pháp lý dựa trên luật pháp quốc tế, tuy nhiên ông nói thêm rằng Jakarta vẫn muốn đóng vai trò của một nước trung gian thành thực trong một trong những cuộc tranh chấp gay gắt nhất tại Châu Á.
22 Tháng Ba 2015(Xem: 22752)
Kể từ Thứ Hai 23/3/2015, chủ đề: "Mê Hồn Trận Biển Đông" sẽ lần lượt được tường trình cùng quý bạn đọc về tình hình và diễn biến ở biển Đông. Ban biên tập Văn Hóa cố gắng trong khả năng, sẽ đưa tin tức, bài vở, tổng hợp các nguồn tin, diễn biến đã và đang xẩy ra, đặc biệt ở khu vực biển - quần đảo Trường Sa, hiển thị ở các mục: Tin Nóng; Thế Giới Hôm Nay; Biển Đông; Hoàng Sa; Theo Dòng Thời Sự A & B; Bộ Ảnh A & B... Văn Hóa trân trọng cám ơn quý cơ quan truyền thông thân hữu; quý tác giả, quý diễn giả. Kính mời quý độc giả theo dõi. (VH)
19 Tháng Ba 2015(Xem: 16174)
"Việt đánh đẹp trận HD-981, lại cho Cam Ranh tiếp dầu Nga "xỏ" Mỹ? Trả thù Ucraina Nga giúp Tàu? Mỹ giúp Phi lại gần Việt? Không có gì là không thể... chơi nhau tới bến!" BBC: "Nga có thể biến Trung Quốc thành ông vua ở biển Đông," đó là tiêu đề bài phân tích chi tiết được đăng trên trang mạng chuyên về quan hệ chính trị quốc tế nationalinterest.org hồi cuối tháng Hai 2015.
17 Tháng Ba 2015(Xem: 19535)
Ngày 16/03/2015, Philippines đã đệ trình lên Tòa án Trọng Tài Thường trực La Haye một tài liệu bổ sung bao gồm nhiều luận cứ, chứng cứ và bản đồ để chứng minh bản đồ « đường lưỡi bò » của Trung Quốc trên Biển Đông là vô giá trị. Vụ kiện của Philippines là vụ kiện đầu tiên đối với Trung Quốc về các lãnh thổ đang tranh chấp trên Biển Đông. Vụ kiện này đã được chính phủ nhiều nước hoan nghênh, trong đó có chính phủ Hoa Kỳ, xem đây là một giải pháp pháp lý bền vững cho các tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông.
15 Tháng Ba 2015(Xem: 19102)
Nguồn tin riêng của báo Văn Hóa cho biết, Đại lão Hòa thượng Thích Quảng Độ sau một tuần giải phẫu nhiếp hộ tuyến tại một bệnh viện lớn ở Sàigon đã xuất viện hơn nửa tháng nay. Hiện nay sức khỏe của Ngài đã bình phục. Khi xuất viện, Ngài vẫn phải trở lại nơi "quản chế" nghiêm ngặt là Thanh minh Thiền viện. Mọi liên lạc bên ngoài với HT Quảng Độ thường xuyên vẫn bị phong tỏa.
12 Tháng Ba 2015(Xem: 17648)
Mỹ: "Yêu cầu Việt Nam không nên cho Nga sử dụng Cam Ranh làm phi trường cho IL 78 lên xuống tiếp săng cho oanh tạc cơ TU 95". Nga: "Đề nghị của Mỹ về Cam Ranh là thô lỗ". Việt:1. Không liên minh quân sự; 2. Không căn cứ quân sự; 3. Không sử dụng quan hệ song phương nhắm vào nước thứ ba. Cả Trung Quốc và Hoa Kỳ từng đề xuất thuê lại căn cứ Cam Ranh với giá 500 triệu đôla/năm nhưng Việt Nam đã quyết định sẽ không cho nước ngoài vào đây. Tuy nhiên thời thế đã thay đổi. Để thể hiện thiện chí, Hà Nội nay thuận cho Nga lập cơ sở hậu cần và kỹ thuật ở Cam Ranh, tuy chưa rõ giá thuê là bao nhiêu.
10 Tháng Ba 2015(Xem: 24367)
NV: Theo lời kể của thầy Thích Nhuận Thư, trụ trì của chùa, và là người đứng ra tổ chức chuyến hành hương cho các Phật tử: “Tối thứ Bảy, lúc 9 giờ tối, tôi ra ngoài mừng sinh nhật của một đệ tử. Toàn bộ vé máy bay và hộ chiếu của những Phật tử tham gia chuyến hành hương đều được tôi đặt trên bàn bên trong phòng. Trước khi đi, tôi khóa cửa phòng, và có để máy sưởi ở mức rất nhỏ. Tôi không khóa cửa chính của chùa.”
08 Tháng Ba 2015(Xem: 20386)
Đại sứ Osius chia sẻ với cử tọa rằng, một trong những người truyền đạt kinh nghiệm cho ông, đại sứ Mỹ đầu tiên ở Việt Nam sau khi bình thường hóa Pete Peterson, đã nói rằng “Nothing is impossible” (Không có gì là không thể.) “Nothing is impossible” được nhắc đi nhắc lại như một điệp khúc, không chỉ bởi Đại sứ Mỹ mà còn bởi những khán giả ngồi bên dưới. "Còn nhiều điều mà hai nước chúng ta có thể cùng nhau làm để duy trì hoà bình, thịnh vượng và độc lập cho Việt Nam và cho khu vực."Để làm được như vậy, cả hai bên sẽ cần phải có những quyết định táo bạo và hướng tới một tương lai mới, mặc dù chúng ta vẫn nhớ và thành tâm giải quyết lịch sử của mình"... "Ông Nguyễn Phú Trọng và ông Trần Đại Quang sẽ đi Mỹ".
05 Tháng Ba 2015(Xem: 16964)
BBC: Kẻ tấn công đã hô lớn: "Nam Hàn và Bắc Hàn phải được thống nhất!" trước khi xông vào ông đại sứ. Phóng viên của chúng tôi nói thêm rằng nhiều người miền Nam tin rằng hiện diện quân sự của Mỹ tại Nam Hàn cản trở quá trình thống nhất hai miền.
01 Tháng Ba 2015(Xem: 24982)
Phan Nhật Nam: "Chúng ta (Những Người Lính VNCH) và thế hệ kế tục (KHG Dương Nguyệt Ánh) không có liên hệ về vật chất. tinh thần nào trong vụ án gọi là “vu cáo/mạ lỵ” giữa cá nhân HDT/ĐN/SGN và nhân sự Báo NV". Dương Nguyệt Ánh: "Việc ông (PNN) viết một bức thư ngỏ và cho phổ biến rộng rãi trên các diễn đàn không phải là lối cư xử của một người thân hay đồng chí. Trái lại, nó cho thấy lời ông viết trong thơ và việc ông làm không hề đi đôi với nhau". Trần Diệu Chân: "Đây là chiến thắng của sự thật, của công lý và là chiến thắng chung cho những nạn nhân bị chụp mũ là thân cộng hay bị cáo buộc là cộng sản, cũng như bị vu khống về nhân cách khiến thanh danh họ bị xúc phạm, đời sống của họ bị tác hại".
24 Tháng Hai 2015(Xem: 24315)
Phái đoàn FJC (Freelance Journalists Club) - Câu Lạc Bộ Nhà báo Tự do gồm Điếu Cày và 8 thành viên nam nữ mặc đồng phục đen, áo pull in hàng chữ "CLB NHÀ BÁO TỰ DO FJC" đi bộ dọc theo đại lộ Bolsa gần cây số, trên tay 4 cô cầm một biểu ngữ hàng ngang lớn "Fighting for Freedom of Vietnam", diễu hành qua khán đài dưới sự chứng kiến các viên chức chánh quyền sở tại và của hàng ngàn đồng hương Việt tị nạn đứng dọc hai bên đại lộ.
23 Tháng Hai 2015(Xem: 245033)
Theo báo Tiền Phong – cơ quan ngôn luận của đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh vừa phải tháo gỡ những bức ảnh về nội thất xa hoa, kệch cỡm trong tư dinh của cựu tổng bí thư Nông Đức Mạnh. Động thái trên xảy ra sau khi dư luận tại Việt Nam liên tục có những lời đàm tiếu và chỉ trich về lối ăn chơi đồng bóng đến mức lố bịch của vị cựu tổng bí thư đảng cộng sản VN.Trước đó, trong bài tường thuật chuyến đi chúc tết các cựu lãnh đạo đảng và nhà nước hôm 19/2/2015, báo Tiền Phong đã đăng bức ảnh ông Nông Đức Mạnh tiếp đón bí thư trung ương đoàn Nguyễn Đắc Vinh trên bộ ngai vàng đầu rồng, xung quanh là nội thất gian phòng được trang hoàng theo kiểu vua chúa, đằng sau có bức tượng Hồ Chí Minh được mạ vàng...
12 Tháng Hai 2015(Xem: 19866)
Luật sư Trần Thu Nam, nói rằng Toà án tỉnh Đồng Nai đã kết tội hai ông Phạm Minh Vũ18 tháng tù, Đỗ Nam Trung 14 tháng tù và cô Lê Thị Phương Anh12 tháng tù vì đã “lạm dụng các quyền tự do, xâm hại các lợi ích nhà nước.” Ông Phạm Minh Vũ là bị cáo duy nhất bác bỏ cáo trạng này.
10 Tháng Hai 2015(Xem: 17342)
Trong thư gửi gia đình hồi năm 2014, cô Mueller cố trấn an mọi người rằng cô vẫn an toàn và không bị làm hại."Con chỉ có thể viết từng đoạn thư một vì cứ nghĩ đến cả nhà là con lại khóc nức nở."Con biết cả nhà đều muốn con cứng rắn. Và đó chính là điều con đang gắng làm."
08 Tháng Hai 2015(Xem: 17853)
Theo Vietnamnet, người dân thôn Nhân Vũ (xã Nguyễn Trãi, huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên) vừa phát hiện một chiếc chuông cổ ở cánh đồng thuộc khu di tích đền thờ nữ tướng Ngọc Chi (thời Hai Bà Trưng). Một công việc vô tình đi dò tìm kim loại dưới lòng đất, mà "cơ trời", "ý Phật" cho phát hiện ra báu vật của quốc gia.
05 Tháng Hai 2015(Xem: 19428)
Thế nhưng bác sĩ Barry Kerzin, một bác sĩ của lãnh tụ tinh thần Tây tạng, Đức Dalai Lama, nói với tờ Thời báo Siberia rằng vị sư đó đang ở một trạng thái thiền rất hiếm có tên gọi là “tukdam”. “Nếu người ngồi thiền này có thể tiếp tục duy trì trạng thái thiền định này, ông có thể trở thành một Đức Phật."
03 Tháng Hai 2015(Xem: 40610)
Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam, Nguyễn Phú Trọng nói "Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ đã có gần 160.000 đảng viên hy sinh..."; Trang Bách khoa Toàn thư Anh Quốc Britannica viết rằng trong cuộc chiến Mỹ - Việt" có 2 triệu thường dân và chừng 1,1 triệu quân nhân Bắc Việt và lực lượng cộng sản miền Nam bị chết"." Nguồn của Mỹ ước tính VNCH bị giết chừng 200 nghìn đến 250 nghìn quân, và quân Mỹ là 57 nghìn 939 người." Chưa có thống kê chính xác về số sĩ quan và viên chức dân sự VNCH chết trong các trại cải tạo là bao nhiêu người (không kể số dân chúng chết vì phải đi kinh tế mới).