Vì sao 'nhân tài' Việt du học không về?

13 Tháng Mười Một 201512:12 SA(Xem: 16595)

"BÁO VĂN HÓA-CALIFORNIA" THỨ SÁU 13 NOV 2015

Vì sao 'nhân tài' Việt du học không về?
image054

Image copyright Getty Image caption Đà Nẵng là nơi có nhiều du sinh học thành tài không trở về

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Ngọc Hòa mới đây được báo Tuổi Trẻ dẫn lại câu hỏi: "vì sao 13 cháu đi du học, 12 cháu không về?" khi nói về sinh viên Việt đi du học.

Cùng thời điểm đó, tại Đà Nẵng, Trung tâm nguồn nhân lực chất lượng cao đã kiện chín học viên để đòi lại tiền đã tài trợ, vì sau khi du học không quay về làm việc như cam kết.

BBC Tiếng Việt đã phỏng vấn Giáo sư Dương Nguyên Vũ – Viện trưởng Viện John von Neumann – Đại học Quốc Gia Thành phố Hồ Chí Minh về những vấn đề của du học sinh khi quyết định “về hay ở”.

BBC: Theo ông, những người đã đi du học, trước quyết định về Việt Nam, họ mong đợi điều gì?

GS. Dương Nguyên Vũ: Với những du học sinh đi thời gian ngắn như hai năm thì môi trường không phải chuyện rất quan trọng. Trong hai năm họ tiếp cận với môi trường khác, họ sẽ hiểu môi trường ở Việt Nam đang cần, thiếu những gì thì các bạn khi trở về có thể làm môi trường ở đây tốt hơn.

Những bạn đi lâu hơn nhiều sau đại học như làm tiến sỹ thì phải đi bốn, sáu thậm chí bảy năm. Khi về chắc chắn họ có sự bỡ ngỡ. Sự bỡ ngỡ này ở trong đầu của mình, mình vẫn có thể thay đổi nó được.

Tuy nhiên, khi sống thời gian lâu trong môi trường điều kiện tốt hơn thì khi về họ có so sánh và họ vẫn chưa sẵn sàng để nghĩ đến những gì lớn hơn bản thân họ để chấp nhận điều kiện khó hơn.

Họ bắt đầu có suy nghĩ tôi nên ở lại hay đi về?

Ở lại thì môi trường làm việc tốt hơn, điều kiện công việc chuyên môn tốt hơn, điều kiện sống cho gia đình tốt hơn, đã đi học bốn đến sáu năm thì thường họ đã có gia đình và con cái.

image055

Image copyright Other Image caption Giáo sư Dương Nguyên Vũ

Là con người, lúc nào cũng thích điều tốt đẹp hơn cho cuộc sống và gia đình. Và họ quyết định ở lại. Đó không phải là lỗi duy nhất của họ.

Nếu chúng ta muốn họ về nước thì phải làm môi trường sẵn sàng cho họ, giúp họ thấy được sự khác biệt không nhiều lắm thì họ vẫn sẽ trở về.

BBC: Vậy một số yếu tố khiến họ không muốn quay về sau khi đi học là gì?

GS. Dương Nguyên Vũ: Trước khi tôi về Việt Nam, một trong những mục tiêu mà Đại Học Quốc Gia mong muốn chúng tôi làm là thu hút nhân tài ở nước ngoài về Việt Nam.

Do đó, chúng tôi làm một khảo sát với một số đông các nhà khoa học trẻ sau đại học ở các nước. Hơn 500 người tham dự. Kết quả khá thú vị:

86% họ đồng ý rằng điểm quan trọng nhất là môi trường làm việc. Tôi xin nhấn mạnh môi trường không phải là cơ sở vật chất mà là không gian gồm cơ sở vật chất, con người cũng như cách sinh hoạt.

Nếu như môi trường tiệm cận được với môi trường quốc tế thì họ sẵn sàng về.

Điểm thứ hai là công việc làm và sự thích thú trong việc làm, môi trường để thăng tiến, đề tài hấp dẫn, vấn đề thách thức và họ có thể giải quyết. Đó cũng là yếu tố giúp họ trở về.

Điểm thứ ba là tài chánh, trước kia tôi nghĩ đây là điều quan trọng nhất nhưng thực ra nó chỉ nằm thứ ba thôi. Nếu họ có một cuộc sống tương đối ổn định một chút, không phải chạy gạo, chạy cơm hàng ngày và không có lương thấp lắm.

Lúc đó tôi khảo sát là năm 2008, với mức lương 1.000 USD có đến 60% đang học và làm ở nước ngoài sẵn sàng về nước.

Điểm thứ tư là khá quan trọng, xảy ra với một số học trò của tôi đã chọn làm ở nước ngoài, đó là vì cuộc sống gia đình nhiều hơn. Ở tuổi của họ 28 - 30, bắt đầu có gia đình và con cái.

Khi có con cái họ có băn khoăn nuôi con, học hành thế nào. Đứa con trở thành trọng tâm tư duy của họ và trọng tâm của tất cả quyết định gia đình. Họ quyết định ở lại là vì con cái nhiều hơn bản thân họ.

Đó là những lý do tôi thấy đóng góp vào quyết định về hay ở của bạn trẻ.

Cam kết trở về là ''danh dự''

image056

Image copyright AFP Image caption Trong một ngày tốt nghiệp của sinh viên tại Hà Nội

BBC: Vậy với những người học quay trở về, vậy lý do họ quay về là gì?

GS. Dương Nguyên Vũ: Trong những người tôi gặp, họ đi về vì ước mơ đóng góp cho sự phát triển của Việt Nam, ước mơ thay đổi Việt Nam. Các bạn này ít bị nặng nợ gia đình, họ có quyết định tương đối thoải mái. Một số các bạn có gia đình nhưng chưa có con.

Một số có con nhưng theo chương trình học bổng phải về nước làm hai năm nên họ về. Nhưng sau khi về rồi lại không muốn đi nữa.

Nói đơn giản, thì những bạn về họ có sự hi sinh những điều đó để được cái lớn hơn, ví dụ họ khởi nghiệp, họ có một giấc mơ có ý nghĩa, có ảnh hưởng lớn hơn đến xã hội.

BBC: Còn những sinh viên học các ngành công nghệ cao, có lối ra nào cho họ nếu quay về không?

GS. Dương Nguyên Vũ: Hiện giờ Việt Nam chưa đủ môi trường khoa học để học phát huy được tiềm năng. Một bạn vừa xong tiến sĩ, vừa học xong ở mức độ có thể làm được điều thú vị trong khoa học, ở lửa tuổi 28 - 35, giấc mơ vẫn còn là làm việc, khẳng định lại vị trí bản thân trong cộng đồng khoa học.

Khi về Việt Nam nếu không đủ môi trường phát triển như những lĩnh vực đòi hỏi đầu tư cơ sở vật chất kỹ thuật cao, thì họ sẽ phân vân.

Tôi có một cậu sinh viên rất mong mỏi về nước, nhưng đến khi xong tiến sỹ rồi thì đam mê nghiên cứu khoa học lớn hơn quyết định ban đầu là về Việt Nam. Bạn chọn ở lại để tiếp tục làm khoa học.

image057

Image copyright AFP Image caption Sau kỳ thi đại học trong nước, nhiều sinh viên Việt kỳ vọng tìm kiếm cơ hội du học

BBC: Ông có từng tiếp xúc với các sinh viên đi theo học bổng nhà nước, có cam kết trở về sau hai đến bốn năm không?

GS. Dương Nguyên Vũ: Tôi từng gặp các bạn theo chương trình 322, sau này gọi là 911 (Đề án đào tạo giảng viên có trình độ tiến sỹ - PV).

Có bạn theo đề án 322, sau đó qua bên kia và lập gia đình với học trò của tôi theo học bổng của Pháp.

Tôi có gặp và nói chuyện với họ. Một số người lập gia đình, có con cũng khiến quyết định trở về khó khăn.

Nhưng tôi nghĩ khi mình quyết định đi theo học bổng nhà nước, mình ký hợp đồng, trong đó mình có được sự tài trợ và cam kết trở về làm việc. Theo tôi nghĩ đó là danh dự của lời nói. Mình phải tôn trọng danh dự và lời nói của mình.

Chúng ta phải giữ lời. Quyết định lập gia đình, sống bên kia sống... cũng cần đem ra suy nghĩ trước khi đi học. Đơn giản là một con người phải tôn trọng lời nói đầu tiên, đó là danh dự.

Nếu ta không tôn trọng được danh dự của mình, thì chúng ta không thành việc gì cả./

BBC 10 tháng 11 2015

13 Tháng Hai 2014(Xem: 18472)
Cuộc biểu tình phản đối tình trạng nhân quyền tại Việt Nam ở Place des Nations bên ngoài trụ sở Liên Hợp Quốc diễn ra ra đúng thời điểm phái đoàn đại diện chính phủ Việt Nam thực hiện Kiểm định Định kỳ Phổ quát (UPR) hôm 05/02.
10 Tháng Hai 2014(Xem: 20029)
Mạng Lưới Nhân Quyền Việt Nam nhận định về UPR của LHQ Thursday, February 06, 2014 6:20:34 PM
06 Tháng Hai 2014(Xem: 17682)
Giới trẻ rước Đại Kỳ Việt Nam từ cổng Khuê Văn vào lễ đài cử hành nghi thức chào Quốc Ca Quốc Kỳ Việt – Mỹ.
26 Tháng Giêng 2014(Xem: 20102)
Hội Ái hữu Nữ sinh Lê Văn Duyệt họp mặt Tất Niên và mừng sinh nhật Giáo Sư Vũ Ngọc Mai và Giáo Sư Ngô Vân tại nhà hàng Zen Vegetarian
21 Tháng Giêng 2014(Xem: 23359)
WESTMINSTER, California (NV) - Trên 300 đồng hương và cựu quân cán chính VNCH vào sáng hôm Chủ Nhật, 19 Tháng Giêng, đ tập trung tại Tượng Đi Chiến Sĩ Việt-Mỹ, Westminster, để cùng các cựu chiến sĩ Hải Quân VNCH Nam California làm lễ tưởng niệm 40 năm hải chiến Hoàng Sa.
16 Tháng Giêng 2014(Xem: 18415)
Trả lời phỏng vấn nhật báo Người Việt, ông Tuệ nói: “Tôi tin rằng người Việt chúng ta cần có tiếng nói ở diễn đàn quốc tế. Và Quốc Hội Hoa Kỳ chính là chỗ để người Việt chúng ta có thể thực hiện điều này. Đĩ l lý do m tơi quyết định ra ứng cử lần này.”
12 Tháng Giêng 2014(Xem: 18005)
WESTMINSTER, California (NV) - Lễ tưởng niệm anh hùng Trần Văn Bá và các liệt sĩ do Phong Trào Yểm Trợ Tự Do Tôn Giáo và Nhân Quyền Việt Nam (PTYTTDTGNQVN) tổ chức, diễn ra rất trang nghiêm, lúc 11 giờ sáng Thứ Sáu, tại nhà hàng Zen, Westminster.
09 Tháng Giêng 2014(Xem: 17275)
Westminster (Bình Sa)- - Hội Tết Cộng Đồng Xuân Giáp Ngọ 2014 sẽ được tổ chức tại Garden Grove Park vào các ngày Mồng Một, Mồng Hai và Mồng Ba tháng Giêng năm Giáp Ngọ (nhằm vào các ngày Thứ Sáu 31 tháng 1, Thứ Bảy ngày 1 tháng 2 và Chủ Nhật ngày 2 tháng 2 năm 2014.
06 Tháng Giêng 2014(Xem: 18196)
SANTA ANA. Sau 3 tháng chuẩn bị, Tổ Đình Minh Đăng Quang tại địa chỉ 3010 W. Harvard St, Santa Ana do Hòa Thượng Thích Minh tuyên làm Viện Chủ đã đón tượng Phật Ngọc Hòa Bình Thế Giới về Tổ Đình vào ngày 01.01.2014 và chiều Thứ Bảy, ngày 4 tháng 1 năm 2014 đã chính thức cử hành lễ Khai Mạc.
05 Tháng Giêng 2014(Xem: 17041)
Kết thúc chuyến đi du thuyết tại các trường Đại học New South Wales, Flinders và Melbourne cuả nước Úc về Hồ sơ tư liệu chủ quyền của Việt Nam tại Hoàng Sa & Trường Sa, ngày 27 tháng 12/ 2013 vừa qua, các thân hữu của TS Nguyễn Nhã do GSTS Trần Nam Bình đứng ra đã tổ chức Dạ Tiệc gây Quĩ Văn Hóa Giáo Dục tại Nhà hàng Liberty Palace, Sydney với gần 100 người trong đó có nhiều giáo sư tiến sĩ, luật sư, bác sĩ, có cả một số người như nhà thơ, luật sư Thăng từ Melbourne cũng đến tham dự.
01 Tháng Giêng 2014(Xem: 16514)
WESTMINSTER (NV) - Hàng ngàn người đứng chật kín từ trong ra ngoài cửa và bãi đậu xe không còn một chỗ trống cho dù có đến sớm cả giờ đồng hồ là quang cảnh của cả ba địa điểm diễn ra lễ an táng cố Nhạc Sĩ Việt Dzũng: nhà quàn Peek Family Funeral Home, nhà thờ Thánh Linh, và nghĩa trang Chúa Chiên Lành hôm Thứ Hai, 30 Tháng Mười Hai. “Đám tang lớn nhất từ trước đến nay”, “tự hào về Việt Dzũng, tự hào về tình cộng đồng”... những lời này liên tục được thốt lên đâu đó từ đám đông.
26 Tháng Mười Hai 2013(Xem: 18322)
“Mặc dù chiếc ghế độc tôn lãnh đạo của đảng CSVN đang bị lung lay tận gốc rễ, nhưng con đường đấu tranh dân chủ Bác sĩ Nha Khoa Chu Văn Cương hóa đất nước và cứu nguy tổ quốc hỏi nạn Hán hóa còn nhiều chông gai. Trong những năm tháng trước mặt, Tổ Chức Phục Hưng Việt Nam nguyện sẽ tận lực sát cánh với các đoàn thể chính trị trong và ngoài nước, để cùng với toàn dân mau chóng loại bỏ chế độ phản dân hại nước đang ngự trị trên quê hương”. Đó là phát biểu của Bác sĩ Nha
24 Tháng Mười Hai 2013(Xem: 18513)
AUSTRALIA - Ngày 12/12/2013 vừa qua Nguyễn Khoa Nam là một em Việt Nam được sinh ra và lớn lên tại Melbourne, Úc Châu, đã tốt nghiệp Đại Học Võ Bị Liên Quân Hoàng Gia Úc tại Canberra và Học Viện Hàng Hải Hoàng Gia Úc HMAS Creswell với cấp bực Trung úy.
17 Tháng Mười Hai 2013(Xem: 18801)
Trong mấy tuần nay, sự diễn biến xẩy ra trong Giáo-Hội Phật-Giáo Việt-Nam Thống Nhất đã làm cho dư-luận xôn-xao và tâm-can chư tôn-đức Tăng Ni và Phật-tử không kém phần chua xót và tủi nhục.
16 Tháng Mười Hai 2013(Xem: 24102)
Trích trong tuyển tập hồi ký Giao Chỉ. Cuộc đời chiến binh VNCH ai cũng có một ngày 30 tháng tư. Riêng kỳ niệm của tôi lại bắt đầu vào tháng ba, tại Cam Ranh
11 Tháng Mười Hai 2013(Xem: 19617)
Paris – 8/12/2013. Ngày Quốc Tế Nhân Quyền lần thứ 65 và Lễ Trao Giải Nhân Quyền Việt Nam 2013 đã được long trọng tổ chức tại thành phố Paris vào chiều ngày chủ nhật, 8 tháng 12 năm 2013 do sự phối hợp giữa Mạng Lưới Nhân Quyền Việt Nam với Hội Pháp Việt Tương Trợ và một số đoàn thể của người Việt tỵ nạn nhiều nơi trên thế giới.
08 Tháng Mười Hai 2013(Xem: 19252)
Fountain Valley (Bình Sa)- Trong phiên họp Hội Đồng Thành Phố vào lúc 6 giờ chiều Thứ Ba ngày 3 tháng 11 năm 2013, Phó Thị Trưởng Michael Võ (Võ Đức Minh) đã tuyên thệ nhậm chức Thị Trưởng Thành Phố với sự tham dự của Thượng Nghị Sĩ Tiểu Bang Lou Correa; Dân Biểu Tiểu Bang Travis Allen; Dân Biểu Alan Mansoor; Bà Michelle Steal, Board of Equalization;
01 Tháng Mười Hai 2013(Xem: 23583)
Westminster (Bình Sa)- - Lúc 3 giờ chiều Thứ Sáu 29 tháng 11 năm 2013 tại Phòng số 3 Peek Funeral Home, Hội Võ Bị Nam California, Trường Võ Bị Quốc Gia Việt Nam đã long trọng tổ chức lễ phủ Quốc Kỳ Việt Nam Cộng Hòa cho Cố Trung Tướng Tôn Thất Đính.
28 Tháng Mười Một 2013(Xem: 17383)
Westminster (Bình Sa)- - Trong phiên họp thường lệ của Hội Đồng Thành Phố Garden Grove vào tối Thứ Ba ngày 26 tháng 11 năm 2013 đã biểu quyết chấp thuận cho phép Cộng Đồng Việt Nam Nam California được tổ chức Hội Chợ Tết Giáp Ngọ 2014 tại Công Viên Garden Grove Park. (địa điểm mà Tổng Hội Sinh Viên đã tổ chức nhiều năm trước đây).