Giáo hoàng Phanxicô trước nguy cơ “đảo chính” trong Vatican

VĂN HÓA ONLINE - THẾ GIỚI HÔM NAY - THỨ HAI 08 OCT 2018

Giáo hoàng Phanxicô trước nguy cơ “đảo chính” trong Vatican

Thu Hằng 06-10-2018

Giáo hoàng Phanxicô tại quảng trường Thánh Phêrô, Vatican, ngày 26/06/2018.REUTERS/Tony Gentile

Trước tai tiếng ấu dâm mà Giáo Hội đang trải qua, với đỉnh điểm là quyết định ngày 28/09/2018 huyền chức linh mục Fernando Karadima, người Chilê, giáo hoàng Phanxicô triệu tập toàn bộ chủ tịch các hội đồng giám mục đến họp thượng hội đồng giám mục tại Roma từ ngày 21-24/02/2019. Mục tiêu là “phòng ngừa lạm dụng đối với trẻ em và người lớn yếu đuối”.

Với chủ đề “Hiểm họa lơ lửng trên Vatican”, Courrier international trở lại tai tiếng ấu dâm đeo bám Tòa Thánh với một số bài nhận định của báo chí nước ngoài. Tai tiếng này càng làm gia tăng sự sứt mẻ trong nội bộ Vatican, dù những người ủng hộ vẫn đoàn kết bảo vệ giáo hoàng Phanxicô.

Liệu giáo hoàng Phanxicô phải ra đi sau 5 năm đứng đầu Giáo Hội ?

Ít ra đây là một toan tính của cánh bảo thủ trong Vatican do lo sợ Giáo Hội bị thay đổi chưa từng có. Đây là nhận định của báo Financial Times (Luân Đôn), được Courrier international trích dịch. Tờ báo Anh cho rằng “trước khuynh hướng cởi mở và các chính sách cải cách của giáo hoàng, cánh truyền thống trong Giáo Hội tìm cách khai thác sự phản đối kịch liệt về các vụ lạm dụng tình dục để lật đổ giáo hoàng”.

Âm mưu này bắt đầu từ cuối tháng 08/2018. Giáo hoàng Phanxicô tông du Ailen, nơi Vatican bị lên án nhắm mắt làm ngơ trước những lời tố cáo ấu dâm xảy ra tại quốc gia này trong suốt nhiều năm. Giáo hoàng đã gặp gỡ nạn nhân, không ngừng xin lỗi, thể hiện hổ thẹn và cầu nguyện cho các nạn nhân. Mọi nỗ lực của giáo hoàng Phanxicô bị dội gáo nước lạnh ngay khi trở về. Trong bức thư ngỏ, sứ thần Vatican ở Mỹ, tổng giám mục Carlo Maria Viganò, cáo buộc giáo hoàng bao che các vụ ấu dâm của cựu giám mục Washington Theodor McCarrick. Không vòng vo, tác giả bức thư yêu cầu giáo hoàng từ chức.

Chỉ trích thì nhiều nhưng bằng chứng thì ít, bức thư dài 11 trang còn nhắm đến 12 quan chức Vatican, phần lớn là những người thân cận của giáo hoàng Phanxicô và có những quan điểm tiến bộ. Theo ông Brendan Walsh, tổng biên tập tuần báo Công giáo Anh The Tablet, “kẻ thù của giáo hoàng Phanxicô và những cải cách của ngài sử dụng “bằng chứng” của Viganò để yêu cầu giáo hoàng từ chức. Họ sử dụng tai tiếng ấu dâm phục vụ cho mục đích chính trị riêng”.

Tư tưởng cởi mở của giáo hoàng Phanxicô bị phản đối trong Vatican

Thực vậy, phe bảo thủ rộng quyền hành động trong suốt 50 năm qua, ngay cả dưới thời giáo hoàng Gioan Phaolô II và Bênêdictô XVI. Vì vậy, họ tìm cách hạ uy tín giáo hoàng Phanxicô, người chủ trương cải cách và quan trọng hơn là phải làm được trước khi giáo hoàng lập được một đa số tiên tiến trong hội đồng bầu giáo hoàng. Đây chính là điểm mấu chốt của cuộc chiến hiện nay. Họ không muốn giáo hoàng tương lai sẽ tiếp tục những cải cách của người tiền nhiệm Phanxicô.

Ngoài ra, phe bảo thủ còn chống giáo hoàng Phanxicô vì những lời kêu gọi độ lượng, thái độ từ bi đối với người đồng tính, người li hôn hoặc tái hôn. Với Vatican, đây là cách thích ứng với thực tế xã hội, nhưng với phe bảo thủ, đây là “một cách lách giáo lý” và điều này không chấp nhận được.

Phe chống giáo hoàng Phanxicô không ngần ngại gắn những vụ ấu dâm với việc giáo hoàng không lên án người đồng tính. Theo ông Chris Patten, chủ tịch danh dự đại học Oxford, kiêm cố vấn truyền thông của giáo hoàng, “gắn vấn đề đồng tínhvới các vụ ấu dâm là cách đê hèn mà phe cực hữu trong Giáo Hội không ngần ngại sử dụng” để hạ uy tín giáo hoàng Phanxicô.

Bài báo kết luận cuộc chiến tranh giành quyền lực không những gây ảnh hưởng đến danh tiếng của Vatican, mà còn kéo dài nỗi đau, sự chịu đựng của các nạn nhân lạm dụng tình dục trong Giáo Hội. Nhiều tiếng nói bắt đầu chỉ trích giáo hoàng Phanxicô còn lưỡng lự để đưa thủ phạm ra pháp luật.

Với báo La Repubblica (Roma), khi tung tin đồn Vatican bị chia rẽ sâu sắc, những người tung tin có một mục đích chính trị rất rõ ràng: thu phục lại số giáo dân bảo thủ nhất, thất vọng vì giáo hoàng Phanxicô.

Nhìn từ nước Mỹ, nhật báo Washington Post, được Courrier international trích dịch, nhận định những con chiên mộ đạo nhất cũng bắt đầu nghi ngờ sau những phát giác ấu dâm gần đây trong Giáo Hội. Điều trớ trêu, theo nhận định của giáo sư thần học Mỹ Joseph Capizzi, “chúng ta không tin vào hội đồng giám mục để giải quyết các vấn đề này. Rất nhiều người muốn một cơ quan thế tục điều tra. Họ quen hơn và cảm thấy thoải mái hơn với ý tưởng này”.