"VĂN HÓA ONLINE-CALIFORNIA" THỨ HAI 26 SEP 2016
Quan điểm của ông Trump và bà Hillary Clinton về Châu Á
Bắc Hàn
Ông Trump từng gọi lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong Un là “kẻ điên”, “gã khùng” hay “kẻ điên rồ”, nhưng nói rằng ông Kim có “một lợi thế gì đó” và “xứng đáng được công nhận” vì đã bảo vệ quyền lực, sau khi cha qua đời.
- Để ngỏ khả năng đàm phán trực tiếp với ông Kim, và thậm chí còn đề nghị tổ chức đối thoại tại Hoa Kỳ. Ông Trump nói hồi tháng Sáu về khả năng gặp ông Kim.
- Gợi ý rằng ông sẽ dùng Trung Quốc ám sát ông Kim. “Tôi sẽ dùng Trung Quốc để làm cho gã đó nhanh chóng biến mất,” ông Trump nói với kênh truyền hình CBS.
- Sẽ gây áp lực lớn hơn lên Trung Quốc để buộc Bắc Hàn phải nhượng bộ về chương trình hạt nhân của nước này.
- Truyền thông nhà nước Bắc Hàn ca ngợi ông Trump là một “chính trị gia khôn ngoan”, và đưa tin một cách tích cực về việc ông đe dọa đưa các binh sĩ Mỹ khỏi bán đảo Triều Tiên.
Hàn Quốc
Ông Trump dọa sẽ rút binh sĩ Mỹ khỏi Hàn Quốc, trừ phi chính quyền Seoul “trả cho chúng ta [Mỹ] một khoản rất lớn”.
“Hàn Quốc trả cho Hoa Kỳ bao nhiêu để bảo vệ nước này trước Bắc Hàn???? Không một xu!”
Donald J. Trump
@realDonaldTrump
2:36 AM - 9 Mar 2013
- Liên tiếp phát biểu thiếu chính xác rằng Seoul không trả cho Mỹ một xu nào để bảo vệ nước này trước Bắc Hàn
- Nói rằng Hoa Kỳ “không nhận được gì” từ việc triển khai 28 nghìn binh sĩ ở Hàn Quốc
- Gợi ý rằng Hàn Quốc sẽ thịnh vượng hơn với vũ khí hạt nhân.
- Phản đối thỏa thuận thương mại tự do của Mỹ với Hàn Quốc ký năm 2012, coi đó là hiệp định “tước đoạt công ăn việc làm” [của người Mỹ] và “đáng hổ thẹn”.
Nhật Bản
Gợi ý rằng Mỹ sẽ lưỡng lự can dự vào một cuộc chiến giữa Nhật và Bắc Hàn.
- Ông Trump nói hồi tháng Ba rằng Nhật Bản “có thể thịnh vượng hơn” nếu nước này có vũ khí hạt nhân để tự vệ.
- Từng đe dọa sẽ rút binh sĩ Mỹ khỏi Nhật Bản, trừ phi Tokyo trả thêm cho sự triển khai quân đó.
- Gọi hiệp ước phòng thủ chung Mỹ – Nhật là một chiều. Ông Trump nói hồi tháng Tám: “Nếu chúng ta bị tấn công, Nhật Bản không phải làm gì cả. Họ có thể ngồi nhà và xem TV của hãng Sony”.
Trung Quốc
Donald J. Trump
@realDonaldTrump
11:15 AM - 6 Nov 2012
- Ông Trump cam kết sẽ áp thuế 45% đối với hàng xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ
- Sẽ coi Trung Quốc là quốc gia thao túng tiền tệ
- Phản đối Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương, được coi là nhằm cô lập Trung Quốc
- Trong chiến dịch tranh cử, ông Trump nhiều lần lặp lại rằng Hoa Kỳ sẽ “đánh bại Trung Quốc”.
Philippines
Liệt Philippines vào danh sách “các quốc gia khủng bố” mà người tị nạn và dân nhập cư không thể được cho phép vào Mỹ. Điều đó đã khiến một số nhà lập pháp Philippines đề xuất cấm ông Trump nhập cảnh vào quốc gia Đông Nam Á này./
Trung Quốc
Trên cương vị tổng thống, tôi sẽ đứng lên chống lại Trung Quốc và bất kỳ ai tìm cách lợi dụng các công ty và công nhân Mỹ.” — Hillary Clinton
Hillary Clinton
11:06 AM - 11 Aug 2016
Khi còn là đệ nhất phu nhân năm 1995, tôi đã có bài phát biểu mạnh mẽ về nhân quyền, với tuyên bố: “Các quyền của phụ nữ cũng là nhân quyền.”
- Nhất quán nêu quan điểm phản đối các hành động hung hăng của Trung Quốc tại các vùng tranh chấp ở biển Đông.
- Từng ủng hộ Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP), nhưng sau đó thay đổi quan điểm, nói rằng nó không đáp ứng các tiêu chuẩn của bà.
- Từng là khuôn mặt đại diện cho chính sách xoay trục quân sự và kinh tế sang châu Á, vốn được coi để đáp lại ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc.
Nhật Bản
Năm 2009, bà Clinton chọn thăm Nhật Bản trong chuyến công du đầu tiên trên cương vị Ngoại trưởng Mỹ.
- Trong chuyến thăm 2013, gọi liên minh giữa Mỹ và Nhật Bản là “nền tảng của mối quan hệ với khu vực.”
Bắc Hàn
Bà Clinton từng nỗ lực để Liên Hiệp Quốc áp đặt các biện pháp trừng phạt cứng rắn đối với Bắc Hàn sau khi Bình Nhưỡng thực hiện vụ thử hạt nhân thứ hai năm 2009.
- Giúp hoạch định chính sách buộc Bình Nhưỡng phải cam kết phi hạt nhân hóa trước khi trở lại bàn đàm phán hạt nhân sáu bên.
- Trong thời kỳ bà Clinton làm Ngoại trưởng Mỹ, Bắc Hàn đã đạt các tiến bộ đáng kể về hạt nhân và tên lửa.
Hàn Quốc
Trong chiến dịch vận động để trở thành ứng viên tổng thống của Đảng Dân chủ năm 2008, bà Clinton phản đối hiệp định thương mại tự do giữa Hàn Quốc và Mỹ, nói rằng nó “bất công”. Nhưng khi trở thành Ngoại trưởng Mỹ, bà lại ủng hộ thỏa thuận này, coi nó “hết sức có lợi cho Hoa Kỳ.”
Miến Điện
“Tự hào về người bạn của tôi, bà Aung San Suu Kyi, cũng như người dân Miến Điện, vì không bao giờ bỏ cuộc trong cuộc đấu tranh lâu dài nhằm mang lại sự thay đổi cho đất nước.” – Hillary Clinton
Hillary Clinton
9:53 AM - 13 Nov 2015
Bà Clinton thường đề cập tới việc Miến Điện cởi mở hơn là một trong những thành công ngoại giao chính của bà.
- Năm 2011, bà Clinton trở thành Ngoại trưởng Mỹ đầu tiên tới thăm Miến Điện kể từ khi chính quyền độc tài quân sự lên nắm quyền năm 1962.
Philippines
Trên cương vị Ngoại trưởng Mỹ, bà Clinton giúp hoạch định việc phát triển đáng kể mối quan hệ quân sự giữa Washington và quốc gia từng là thuộc địa của mình.
- Năm 2011, bà từng gọi biển Đông là “Biển Tây Philippines” theo cách Manila thường sử dụng khi nói về vùng biển tranh chấp.
- Ủng hộ quyết định của Philippines, đưa tranh chấp lãnh hải với Trung Quốc ra Tòa Trọng tài Quốc tế.
Việt Nam
Bà Clinton đã nhiều lần chỉ trích hồ sơ nhân quyền của Việt Nam, dù từng giúp củng cố mối quan hệ quân sự và kinh tế giữa Mỹ và chính quyền cộng sản ở Hà Nội.
- Tại một diễn đàn khu vực ASEAN ở Việt Nam năm 2010, bà Clinton công khai thách thức Trung Quốc, cảnh báo việc “cưỡng ép” để giải quyết các tranh chấp ở biển Đông.
- Phu quân của bà Clinton, cựu Tổng thống Bill Clinton, bình thường hóa quan hệ với Việt Nam, giúp ông thu phục được nhiều người bạn ở quốc gia Đông Nam Á này.
Compiled by William Gallo / VOA
