"BÁO VĂN HÓA-CALIFORNIA" THỨ HAI 18 JAN 2016
Bầu cử Mỹ: Ai là ứng viên hợp pháp?
Image copyright Getty Image caption Ông Donald Trump và ông Ted Cruz đấu khẩu tại cuôc thảo luận trên truyền hình
Người dẫn đầu trong số các ứng viên của đảng Cộng hòa để được đề cử tranh cử Tổng thống Mỹ, ông Donald Trump, đã tấn công ông Ted Cruz về nguồn gốc nơi ông Cruz sinh ra và nói rằng nó đặt ra câu hỏi liệu ông có đủ điều kiện hợp pháp để ra tranh cử Tổng thống hay không.
Trong cuộc tranh luận mới đây nhất của các ứng viên đảng Cộng hòa tranh cử vào Nhà Trắng, ông Trump nói với đối thủ của mình: "Có một dấu hỏi lớn trên đầu của ông."
Hiến pháp qua định Tổng thống phải là một người “sinh ra đã là công dân" Mỹ.
Các vấn đề an ninh quốc gia, kinh tế và chính sách đối ngoại cũng đã đóng vai trò quan trọng trong cuộc tranh luận.
Image copyright Reuters Image caption Các ứng viên của đảng Cộng hòa tranh luận trên truyền hình về các vấn đề an ninh quốc gia, kinh tế và chính sách đối ngoại
Trong các cuộc thăm dò, hai ông này đang dẫn đầu so với số năm ứng cử viên khác, những người cũng có mặt trên sân khấu ở Bắc Charleston.
Cuộc tranh luận diễn ra chỉ hai tuần trước khi phép thử thực sự đầu tiên cho chiến dịch vận động, khi các cử tri ở bang Iowa sẽ chọn của ứng viên của đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ vào chức vụ Tổng thống.
Những điểm nổi bật
- Ông Cruz biện hộ cho một tranh cãi về các vấn đề tài chính của cuộc vận động tranh cử của ông năm 2012, cáo buộc có sự thiên vị trong các phương tiện truyền thông
- Ông nói ông Trump thể hiện "các giá trị New York", và nói thêm "chẳng có mấy người bảo thủ từ Manhattan – là tôi nói vậy"
- Ông Trump thì biện hộ cho kêu gọi của ông hãy ngừng việc nhận người tị nạn Syria, và nói rằng họ là "những con ngựa thành Troja" (ý nói tay trong) mang theo những người sẽ làm hại nước Mỹ
- Ông đã bị Thống đốc bang Florida, ông Jeb Bush, chỉ trích khi đề nghị cấm người Hồi giáo vào Mỹ
- Thượng nghị sĩ bang Florida, Marco Rubio, nói ông Obama sẽ tịch thu tất cả súng đạn ở Mỹ nếu ông ta có thể làm được
- Các ứng cử viên cãi nhau về cách làm thế nào để đối phó trước những tác động của Trung Quốc đối với nền kinh tế Mỹ
Sự kiện này được hãng Fox Business Network tổ chức vài ngày sau khi ông Cruz và ông Trump chỉ trích nhau, phá vỡ một tháng trời thiện chí giữa hai ông.
Image copyright Reuters
Khởi sự cuộc đấu khẩu giữa hai ông bắt đầu cách đây một tuần khi doanh nhân tỷ phú nêu việc Thượng nghị sĩ bang Texas sinh ra ở Canada và nó khiến tính hợp pháp để ra tranh cử của ông bị đặt câu hỏi.
Nhưng trên sân khấu tại cuộc tranh luận tối hôm thứ Năm, ông Cruz nói "hoàn toàn không có cơ hội" thành công cho một vụ kiện tụng vì định nghĩa theo hiến pháp về "một công dân Mỹ từ khi sinh ra đời" bao gồm cả những người có cha mẹ là người Mỹ.
Ông Cruz sinh ra tại Calgary trong gia đình có mẹ là người Mỹ và cha là người Cuba.
Nhưng ông Trump vẫn không suy chuyển và lưu ý là một học giả luật của Harvard đã nêu nghi vấn và ông Cruz có thể bị đảng Dân chủ kiện nếu họ muốn thách thức liệu ông có đủ tính hợp pháp hay không.
Ứng viên Tổng thống Mỹ phải
- “sinh ra đã là người Mỹ” – điều này chưa bao giờ bị thách thức tại tòa nhưng vẫn thường được giải thích rộng rãi là sinh ra là công dân Mỹ, tức sinh ra ở Mỹ và có một trong hai cha mẹ là công dân Mỹ
- 35 tuổi trở lên
- sống tại Mỹ trong 14 năm qua./
BBC 15/1/16
