Taliban và 'kho báu' 1.000 tỉ USD ở Afghanistan; Bắc Kinh nhẩy vào?

VĂN HÓA ONLINE – THẾ GIỚI HÔM NAY - THỨ SÁU 20 AUGUST 2021

Ý kiến-Bài vở vui lòng gởi về:  lykientrucvh@gmail.com

Taliban và 'kho báu' 1.000 tỉ USD ở Afghanistan; Bắc Kinh nhẩy vào?

Ngọc Mai

20/08/2021 Thanh Niên

Taliban đã lần thứ hai giành quyền kiểm soát Afghanistan - một trong những quốc gia nghèo nhất thế giới nhưng lại sở hữu những mỏ khoáng sản khổng lồ được cho là có giá trị lên tới 1.000 tỉ USD.

Cục vàng nhỏ lấy từ khu vực mỏ Qara Zaghan, Afghanistan năm 2011. CHỤP MÀN HÌNH CNN

Theo một báo cáo của LHQ mới đây, Taliban mỗi năm vẫn thu về khoảng 300 triệu USD đến 1,6 tỉ USD từ việc buôn lậu thuốc phiện, khai thác khoáng sản và đánh thuế ở các khu vực lãnh thổ mà lực lượng này kiểm soát. Năm 2020, chỉ tính các khoản bán đá quý, vàng, đồng, đất hiếm và khoáng sản khác, Taliban  đã kiếm được 464 triệu USD, theo The Wall Street Journal dẫn báo cáo trên. Giờ đây, Taliban không chỉ trỗi dậy thần tốc trên bàn cờ địa chính trị khu vực mà còn được cho là đang ngồi trên kho báu “khủng” sau khi giành quyền kiểm soát Afghanistan.

Tiềm năng siêu lớn

Những nguồn khoáng sản phong phú như sắt, đồng và vàng nằm rải rác khắp các tỉnh của Afghanistan. Đáng nói hơn, nước này còn có đất hiếm và trữ lượng lithium thuộc hàng lớn nhất thế giới mà chưa được khai thác, theo CNN. Đất hiếm gồm những khoáng sản quan trọng được dùng trong chế tạo đồ điện tử và thiết bị quân sự, trong khi lithium là thành phần thiết yếu nhưng lại khan hiếm trong sản xuất pin sạc và các cộng nghệ khác.

Hồi năm 2010, giới chức quân sự Mỹ và các chuyên gia địa chất học tiết lộ Afghanistan sở hữu kho báu khoáng sản có giá trị tới 1.000 tỉ USD. Thậm chí một báo cáo của chính phủ Afghanistan năm 2017 còn đưa ra con số 3.000 tỉ USD, tính cả nhiên liệu hóa thạch.

Theo Đài DW. Nhà khoa học và chuyên gia an ninh Mỹ Rod Schoonover đánh giá: “Afghanistan là một trong những khu vực giàu có nhất về kim loại quý truyền thống và cũng là những kim loại cần thiết cho nền kinh tế của thế kỷ 21”. Trong khi đó, ông Said Mirzad thuộc Cơ quan Khảo sát địa chất Mỹ từng cho rằng nếu Afghanistan có một vài năm yên bình và tập trung vào phát triển nguồn tài nguyên khoáng sản, nước này sẽ trở thành một trong những quốc gia giàu nhất khu vực trong vòng một thập niên.

Nhu cầu về các kim loại mà Afghanistan sở hữu ngày càng tăng cao trong thời gian qua khi các nước đầu tư vào mặt hàng điện tử và tập trung phát triển các sản phẩm từ công nghệ sạch để giảm lượng khí thải carbon. Hồi tháng 5, Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA) cho biết nguồn cung toàn cầu với các nguyên tố như lithium, đồng, cobalt, niken và đất hiếm cần phải được bổ sung rất nhiều nếu không thế giới sẽ thất bại trong nỗ lực ứng phó với cuộc khủng hoảng khí hậu. Cụ thể, một chiếc xe hơi chạy bằng điện cần lượng khoáng sản nhiều gấp 6 lần xe thông thường. Các mạng lưới điện cũng sử dụng lượng lớn đồng và nhôm, trong khi đất hiếm rất quan trọng để chế tạo nam châm trong hoạt động điện gió.

Không dễ

Với lợi thế khổng lồ như vậy, về lý thuyết Afghanistan có thể thay đổi đáng kể triển vọng kinh tế quốc gia. Thế nhưng, điều đó dường như vẫn là một bài toán khó. Theo CNN, tình trạng mất an ninh và bất ổn chính trị cùng với nạn tham nhũng phổ biến và môi trường kinh doanh khó khăn khiến nền kinh tế Afghanistan vẫn kém phát triển.

Nước này chủ yếu trông chờ vào viện trợ nước ngoài và 90% dân số sống dưới mức nghèo đói vào năm 2020. Các nỗ lực khai thác tài nguyên thiên nhiên của Afghanistan còn quá khiêm tốn so với tiềm năng, những kim loại đang được thế giới săn lùng thì vẫn nằm dưới lòng đất. Mỗi năm, nước này chỉ mới thu được khoảng 1 tỉ USD từ khoáng sản.

Nghị sĩ Mỹ: 'Trung Quốc sẽ nhảy vào Afghanistan vì đất hiếm'

Thanh Thông

18/08/2021

Thượng nghị sĩ Michael McCaul thuộc Ủy ban Đối Ngoại thượng viện Mỹ vừa cho rằng Trung Quốc sẽ hướng tới Afghanistan để khai thác đất hiếm ở nước này sau khi Mỹ rút khỏi.

Một chiến binh râu sồm Taliban cầm súng tiểu liên cá nhân AR-15 (new) do Mỹ sản xuất đứng canh gác ở con đường thủ đô Kabul ngày 17.8.2021. REUTERS. AR-15 (new) khác với AR-15 Mỹ trang bị cho quân đội VNCH thời Vietnam War do băng đạn dài chứa nhiều đạn hơn.

AR-15 là vũ khí cá nhân trang bị cho quân đội VNCH thời chiến tranh Việt Nam.

Các chiến binh râu sồm Taliban trang bị súng tiểu liên cá nhân AK-47 do Nga và Trung cộng chế tạo. Loại súng này là vũ khí cá nhân thường trực của Việt Cộng và bộ đội cs Bắc Việt thời chiến tranh Việt Nam.

“Trung Quốc sẽ nhảy vào. Có nhiều đất hiếm ở Afghanistan. Tôi không biết tại sao chúng ta không làm việc với phía Afghanistan để khai thác nguyên liệu đó, nhưng chúng ta chưa bao giờ làm. Và bây giờ, Trung Quốc sẽ nhảy vào những mỏ đất hiếm này”, ông McCaul nhận định trong cuộc trả lời phỏng vấn với tờ The Washington Post, được đăng hôm nay 18.8.

Theo đó, ông McCaul cho rằng Trung Quốc là bên chiến thắng, còn Mỹ và người dân Afghanistan là bên thua cuộc trong tình hình hiện nay ở Afghanistan. “Taliban sẽ có lợi ích lớn từ việc này để có thể tài trợ khủng bố”, ông McCaul dự đoán.

Trung Quốc hiện được cho là kiểm soát 80% nguồn cung đất hiếm trên toàn cầu. Đây được cho là nguyên liệu quan trọng trong quá trình sản xuất chiến đấu cơ F-35 cùng các loại vũ khí tinh vi khác.

Hồi năm 2017, Tổng thống Mỹ khi đó Donald Trump đã có cuộc gặp với Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani và nhất trí về những cơ hội cho các công ty Mỹ phát triển nhanh chóng các mỏ đất hiếm ở Afghanistan như là cách bù đắp cho chi phí chiến tranh ở đất nước này. Tuy nhiên, một báo cáo vào tháng 8.2018 từ tổng thanh tra đặc biệt của Mỹ về tái thiết Afghanistan kết luận ý định trên không thành hiện thực vì việc lên kế hoạch khai thác vẫn còn ở mức tương đối thấp.