VĂN HÓA ONLINE – ĐIỂM NÓNG – THỨ TƯ 29 NOV 2023
Mỹ thách thức Bắc Kinh, Hà Nội và Đài Bắc sau sự kiện USS Hopper FONOPs ở Hoàng Sa
Ảnh trên: Khu trục hạm USS Hopper của Hoa Kỳ thực hiện chiến dịch hành quân tuần tra (FONOPs) ở gần quần đảo Hoàng Sa ngày 25/11/2023; Bản đồ quần đảo Hoàng Sa (Paracel Islands); Khu trục hạm tên lửa lớp Type 052D Hefei của Trung Quốc.
* Sự kiện Paracel Islands - Nov 25, 2023: USS Hopper mở chiến dịch hành quân tuần tra (FONOPs), tự do hàng hải ở Hoàng Sa.
* Bộ Tư lệnh Chiến khu Nam của Quân đội Giải phóng Nhân dân Bắc Kinh cho biết họ đã triển khai lực lượng hải không quân để "theo dõi, giám sát và cảnh báo" một Khu trục hạm Mỹ ở Biển Đông.
* Tuyên bố của Đệ Thất Hạm Đội: “Chừng nào một số quốc gia còn tiếp tục yêu sách và khẳng định những giới hạn đối với các quyền vượt quá thẩm quyền của họ theo luật pháp quốc tế, thì Hoa Kỳ sẽ tiếp tục bảo vệ các quyền và quyền tự do trên biển.”
* Bản đồ vị trí chiến lược của quần đảo Hoàng Sa (Paracel Islands).
* So sánh USS Hopper với Chiến hạm Trung Quốc sau cuộc đối đầu ở Hoàng Sa.
Lý Kiến Trúc
VĂN HÓA ONLINE
29/11/2023
(tổng hợp từ Reuters, AP, Newsweek)
Khu trục hạm USS Hopper mở Chiến dịch Tự do Hàng hải (FONOPs) gần quần đảo Hoàng Sa
USS Hopper (DDG 70). Ảnh Navy.
Hải quân Hoa Kỳ hôm Chủ nhật 26/11/2023, cho biết chiến hạm USS Hopper (DDG 70) đã “khẳng định quyền đi lại (hành quân tuần tra - FONOPs hôm 25/11/2023 gần quần đảo Hoàng Sa, phù hợp với luật pháp quốc tế”.
Hoạt động tự do hàng hải ("FONOPs") bảo vệ các quyền, quyền tự do và việc sử dụng hợp pháp biển được công nhận trong luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982, nhưng đã bị Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (PRC), Đài Loan và Việt Nam yêu sách áp đặt, hạn chế đối với việc đi lại vô hại.
Cả ba bên Trung Quốc, Việt Nam và Đài Loan đều tuyên bố chủ quyền đối với quần đảo Hoàng Sa. Ba bên đưa ra yêu sách phải xin phép hoặc thông báo trước trước khi các loại tàu chiến đi qua lãnh hải của họ vì cho rằng vi phạm luật pháp quốc tế.
Theo luật tập quán quốc tế được phản ánh trong Công ước Luật Biển UNCLOS 1982, tàu thuyền của tất cả các quốc gia - bao gồm cả tàu chiến của họ - được hưởng quyền đi lại vô hại qua lãnh hải.
Việc đơn phương áp đặt bất kỳ yêu cầu ủy quyền hoặc thông báo trước nào cho việc đi qua vô hại là bất hợp pháp.
Hoa Kỳ đã lên tiếng thách thức những hạn chế bất hợp pháp do CHND Trung Hoa, Đài Loan và Việt Nam áp đặt. Hoa Kỳ đã chứng minh rằng việc đi qua vô hại không bị hạn chế như vậy.
Các lực lượng của Hoa Kỳ hoạt động ở Biển Đông hàng ngày như họ đã làm trong hơn một thế kỷ qua. Họ thường xuyên hoạt động với sự phối hợp chặt chẽ với các đồng minh và đối tác có cùng chí hướng, cùng chia sẻ cam kết của chúng ta nhằm duy trì một trật tự quốc tế tự do và cởi mở nhằm thúc đẩy an ninh và thịnh vượng. Tất cả các hoạt động của chúng tôi được tiến hành một cách an toàn, chuyên nghiệp và phù hợp với luật pháp quốc tế. Các hoạt động này chứng tỏ rằng Hoa Kỳ sẽ bay, đi thuyền và hoạt động ở bất cứ nơi nào luật pháp quốc tế cho phép - bất kể vị trí của các yêu sách hàng hải quá mức và bất kể các sự kiện hiện tại.
Trước đó, vào thứ Bảy 25/11/2023, Philippines và Australia bắt đầu các cuộc tuần tra chung đầu tiên trên biển và trên không ở vùng biển này, vài ngày sau khi Bắc Kinh cáo buộc Manila huy động lực lượng nước ngoài để tuần tra trên Biển Đông, ám chỉ các cuộc tuần tra chung của quân đội Philippines và Mỹ.
Trung úy Kristina Weidemann, phó phát ngôn viên của Hạm đội 7 Hoa Kỳ, cho biết trong một tuyên bố gửi qua email: “Hoa Kỳ thách thức các yêu sách hàng hải quá đáng trên khắp thế giới bất kể danh tính của bên yêu sách.”
Đầu tháng 11, Hoa Kỳ và Trung Quốc đã tổ chức các cuộc đàm phán về các vấn đề hàng hải, bao gồm cả tranh chấp Biển Đông, nơi Hoa Kỳ nhấn mạnh mối lo ngại về cái mà họ gọi là hành động “nguy hiểm và bất hợp pháp” của Trung Quốc, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho biết.
“Các yêu sách hàng hải bất hợp pháp và sâu rộng ở Biển Đông gây ra mối đe dọa nghiêm trọng đối với quyền tự do trên biển.”
Hôm thứ Bảy 25/11/2023, Bộ Tư lệnh Chiến khu Nam của Quân đội Giải phóng Nhân dân Bắc Kinh cho biết họ đã triển khai lực lượng hải quân và không quân để "theo dõi, giám sát và cảnh báo" một Khu trục hạm Mỹ ở Biển Đông đang tranh chấp.
Khu trục tên lửa Type 052D Hefei của Trung Quốc đến St. Petersburg, Nga được chụp vào ngày 27 tháng 7 năm 2017. Hôm thứ Bảy 25/11/2023, Bộ Tư lệnh Chiến khu miền Nam của Quân đội Giải phóng Nhân dân Bắc Kinh cho biết một khu trục hạm Hải quân Hoa Kỳ ở Biển Đông đã bị theo dõi, giám sát và cảnh báo rời đi. Olga MALTSEVA / AFP qua Getty Images
Bản đồ vị trí quần đảo Hoàng Sa (Paracel Islands)
Bản đồ vị trí quần đảo Hoàng Sa nằm trong khu vực BIển Đông.
Quần đảo Hoàng Sa, khoảng 130 đảo san hô nhỏ và rạn san hô ở khu vực Biển Đông.
Chúng nằm cách miền Trung Việt Nam khoảng 250 dặm (400 km) về phía đông và cách đảo Hải Nam, Trung Quốc khoảng 220 dặm (350 km) về phía đông nam.
Ngoài một số hòn đảo biệt lập, xa xôi (Triton ở phía nam, Lincoln ở phía đông), chúng được chia thành nhóm Amphitrite ở phía đông bắc và nhóm Crescent ở phía tây. Các hòn đảo thấp, cằn cỗi, không hòn đảo nào có diện tích vượt quá 1 dặm vuông (2,5 km vuông), thiếu nước ngọt. Rùa sống trên các hòn đảo, còn chim biển đã rời tổ và phân chim, nhưng không có con người cư trú thường xuyên.
Trung Quốc, Đài Loan và Việt Nam đều tuyên bố chủ quyền đối với quần đảo này.
Năm 1932 Đông Dương thuộc Pháp tuyên bố sáp nhập quần đảo Hoàng Sa và thành lập trạm khí tượng ở đó.
Nhật Bản đã chiếm đóng một số hòn đảo trong Thế chiến thứ hai (1939–45) nhưng sau đó đã rút lui và vào năm 1951, từ bỏ yêu sách của mình ở đó.
Đến năm 1947 quân Trung Quốc chiếm đảo Phú Lâm, đảo chính của nhóm Amphitrite.
Trên đảo Prattle, hòn đảo lớn nhất trong nhóm Lưỡi liềm, trạm thời tiết ban đầu tiếp tục được vận hành bởi Đông Dương thuộc Pháp và người kế nhiệm là Việt Nam.
Ngày 19 tháng Giêng năm 1974, sau một trận hải chiến giửa Hải quân vNCH và hải quân Trung cộng, Trung cộng đã chiếm toàn bộ Hoàng Sa phía Tây. Hải quân VNCH đã bỏ luôn nhóm đảo Hoàng Sa Tây. (nhiều nguồn tin cho rằng theo ý của Tổng thống lúc bấy giờ là Nguyễn Văn Thiệu không điều không quân từ Đà Nẵng cách khoảng 300km ra oanh tạc hay tiếp tục tái chiếm.)
Với sự chia rẽ chính trị giữa hai nước Trung Quốc và Việt Nam, số lượng các bên yêu sách tăng gấp đôi: trong khi Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa và Nam Việt Nam thực sự chiếm đóng các đảo, Đài Loan và Bắc Việt Nam tuyên bố mình là những người thừa kế các yêu sách hợp pháp của Trung Quốc và Việt Nam.
Việc phát hiện các mỏ dầu dưới khu vực Biển Đông đã dẫn tới một cuộc khủng hoảng vào đầu năm 1974 khi, để phản ứng lại các hợp đồng của Việt Nam với các công ty dầu khí nước ngoài, Trung Quốc đã tấn công các đảo từ đường biển và đường hàng không, bắt giữ các nhân viên trạm khí tượng và nắm quyền kiểm soát toàn bộ quần đảo. quần đảo.
Vào những năm 1980, quần đảo Hoàng Sa, vẫn do Trung Quốc chiếm đóng, vẫn còn là một chủ đề gây tranh cãi.
Sau 9 năm xây dựng, thành phố Tam Sa (đảo Phú Lâm) trở thành vỏ bọc cho tham vọng cường quốc biển của Trung Quốc
24/7/2021
Đảo Phú Lâm (Woody Island), thủ phủ thành phố Tam Sa (thuộc quần đảo Hoàng Sa) mà Trung Quốc lập ra trên Biển Đông, tháng 12/2020. Ảnh: Planet Labs, Inc/ RFA.
- Ngày 24/7/2012, Trung Quốc đã chính thức lập thành phố Tam Sa. Thành phố này có tổng diện tích vùng đất và vùng nước lên đến 2 triệu km2, nhưng dân số chỉ khoảng 2.000 người, chủ yếu tập trung trên đảo Phú Lâm.
- Sau 9 năm xây dựng, chính quyền Bắc Kinh đã nâng cấp tiện ích trên rất nhiều hòn đảo thuộc thành phố, cả quân sự lẫn dân sự, đầu tư thu mua các công nghệ nước ngoài và thực hiện việc kiểm soát và giám sát hành chính từ tiền đồn của họ trên đảo Phú Lâm.
- Chính quyền Trung Quốc đang dùng các phương tiện dân sự của thành phố Tam Sa để làm vỏ bọc cho tham vọng kiểm soát các vùng biển mà nước này có yêu sách trên Biển Đông.
- Ngày 24/7/2012, Trung Quốc đã tổ chức một buổi lễ khánh thành trên đảo Phú Lâm (Woody Island) để tuyên bố với các bên tranh chấp trên Biển Đông về việc thành lập một đơn vị hành chính có tên là thành phố Tam Sa (Sansha). Tam Sa là thành phố trực thuộc tỉnh Hải Nam (Hainan), và có thủ phủ đặt tại đảo Phú Lâm.
- Chính phủ Trung Quốc tuyên bố, thành phố này được thành lập để quản lý quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa và Trung Sa (Zhongsha Islands – cách gọi của Trung Quốc để chỉ bãi cạn Scarborough và bãi Macclesfield).
- Thẩm quyền pháp lý của chính quyền thành phố Tam Sa trải rộng trên hơn 280 hòn đảo, bãi cạn, rạn san hô, các thực thể khác và vùng nước xung quanh chúng. Tổng diện tích vùng đất và vùng nước là hơn 2 triệu km2. Tam Sa có dân số thường trú là 1.800 người, không tính lực lượng quân đội đóng trên các căn cứ của thành phố.
- Trước đây, đảo Phú Lâm là nơi khan hiếm nước ngọt vì mạch nước ngầm trên đảo thường bị nhiễm mặn và nếu sử dụng lâu dài sẽ phá hủy hệ sinh thái trên đảo. Tuy nhiên, từ năm 2016, chính quyền thành phố Tam Sa đã khắc phục được vấn đề nước bằng các hệ thống lọc nước mặn và xử lý nước thải.
Chính quyền trung ương cũng ra sức phát triển năng lực quân sự và bán quân sự ở Tam Sa. Chính quyền thành phố đã thiết lập một cơ chế phòng thủ chung giữa quân đội và cảnh sát dân sự, phát triển lực lượng chấp pháp và dân quân biển, [15] và thành lập một trung tâm chỉ huy chung cho các lực lượng quân sự, cảnh sát biển dân sự và dân quân hàng hải. (theo https://luatkhoa.org/2021/07/sau-9-nam-thanh-pho-tam-sa-phat-trien-ra-sao/24/07/2021
Lễ khánh thành thành phố Tam Sa trên đảo Phú Lâm ở tỉnh Hải Nam, cực Nam của Trung Quốc, ngày 24/7/2012. Ảnh: Xinhua.
So sánh USS Hopper với Chiến hạm Trung Quốc sau cuộc đối đầu ở Hoàng Sa
Khi Trung Quốc đầu tư vào tàu chiến, căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh ở biển South China Sea đang tập trung nhiều sự chú ý hơn vào việc lực lượng hải quân của hai quốc gia như thế nào.
Một sự kiện nêu lên sức mạnh của hải quân Trung Quốc vào hôm thứ Bảy 25/11/2023, Bộ Tư lệnh Chiến khu Nam của Quân đội Giải phóng Nhân dân Bắc Kinh cho biết họ đã triển khai lực lượng hải quân và không quân để "theo dõi, giám sát và cảnh báo" một Khu trục hạm Mỹ ở Biển Đông đang tranh chấp, theo Reuters.
Hải quân Hoa Kỳ cho biết USS Hopper đã “khẳng định quyền đi lại ở Biển Đông gần quần đảo Hoàng Sa, phù hợp với luật pháp quốc tế” trước khi tiếp tục các hoạt động khác.
Hoàng Sa là tập hợp các đảo san hô được Trung Quốc, Đài Loan và Việt Nam tuyên bố chủ quyền.
Hải quân Hoa Kỳ cho biết Bắc Kinh, Đài Bắc và Hà Nội đưa ra yêu sách cần có “sự cho phép hoặc thông báo trước trước khi tàu quân sự hoặc tàu chiến tham gia ‘đi qua vô hại’ qua lãnh hải của họ, vi phạm luật pháp quốc tế”.
Trung Quốc đã đổ nguồn lực vào lực lượng hải quân đang phát triển của mình, biến lực lượng này trở thành lực lượng hải quân lớn nhất thế giới về số lượng.
Theo đánh giá của Ngũ giác Đài công bố vào tháng 10, Hải quân Quân đội Giải phóng Nhân dân (PLAN) hiện có khoảng 370 tàu và tàu ngầm.
Emma Salisbury, một thành viên cộng tác tại Hội đồng Địa chiến lược có trụ sở tại Anh, cho biết: “Những nỗ lực gần đây của Trung Quốc nhằm cập nhật và mở rộng năng lực quân sự đồng nghĩa với việc thúc đẩy mạnh mẽ việc đóng tàu”.
Bà nói với Newsweek: “Nhiều tàu chiến mặt nước của họ tương đối hiện đại và nhiều tàu chiến khác đang được triển khai, bao gồm tàu khu trục, tàu tuần dương và khinh hạm”.
Bà nói thêm: “Việc Trung Quốc đang đóng rất nhiều tàu nổi và tàu ngầm mới sẽ là động lực thúc đẩy Hoa Kỳ và các đồng minh tăng gấp đôi nỗ lực đóng tàu của chính họ, vì số lượng đôi khi cũng đi kèm với chất lượng”.
Lý Kiến Trúc
THAM KHẢO
https://www.newsweek.com/us-navy-china-peoples-liberation-army-navy-destroyer-submarines-1847207
https://media.defense.gov/2023/Nov/24/2003346907/-1/-1/0/231125-N-EE352-1002.JPG
https://www.britannica.com/place/China-Sea
https://luatkhoa.org/2021/07/sau-9-nam-thanh-pho-tam-sa-phat-trien-ra-sao/24/07/2021
