VĂN HÓA ONLINE - NHẬT KÝ BIỂN ĐÔNG - THỨ BẨY 02 NOV 2019
Thứ trưởng Mỹ hối thúc ASEAN thách thức TQ quân sự hóa Biển Đông
Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ đặc trách Đông Á-Thái Bình Dương David Stilwell. (Facebook US Consulate General Ho Chi Minh City)
Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ đặc trách Đông Á và Thái Bình Dương, David Stilwell, hôm thứ Năm hối thúc các nước Đông Nam Á đang tề tựu tại Bangkok vào cuối tuần này, hãy mạnh mẽ đứng lên chống hành động của Trung Quốc, quân sự hóa các vùng biển tranh chấp trong Biển Đông.
Cùng lúc, ông Stilwell tìm cách giảm nhẹ các quan tâm của Bắc Kinh về sự hiện diện của Hoa Kỳ trong khu vực.
Lên tiếng tại một diễn đàn ở Malaysia, ông Stilwell nói khái niệm về một khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương rộng mở không phải là một động thái nhằm bành trướng vị thế hàng đầu của Mỹ trong khu vực, mà nó phản ánh sự dấn thân lâu dài của Washington, cam kết giúp cho khu vực trở nên thịnh vượng.
Các nước láng giềng nhỏ hơn của Trung Quốc, trong đó có Việt Nam, Philippines và Malaysia đang thách thức các tuyên bố của Bắc Kinh đòi chủ quyền trên hầu hệt Biển Đông, một vùng biển có tầm quan trọng chiến lược. Bắc Kinh khẳng định chủ quyền vùng biển này bằng cách xây 6 đảo nhân tạo, đầy đủ với phi đạo dành cho máy bay quân sự, hệ thống phòng thủ tên lửa và các tiền đồn.
Đang trên đường tới Bangkok để dự các hội nghị cấp cao với 10 nước thành viên ASEAN, ông Stilwell nói tổ chức khu vực này lẽ ra phải cưỡng lại mạnh mẽ hơn các động thái của Trung Quốc, quân sự hóa Biển Đông.
Ông nói:
“Đấy là sân sau của quý vị, khu vực nhà của quý vị. Việt Nam đã làm tốt khi thách thức các hành vi của Trung Quốc. Thiết nghĩ, với khái niệm tập trung của ASEAN, tổ chức khu vực này lẽ ra phải cùng Việt Nam chống lại những hành động gây bất ổn, ảnh hưởng tới an ninh khu vực.”
Dự kiến vụ tranh chấp chủ quyền Biển Đông sẽ lại là một nguồn gây xích mích tại các cuộc họp ở Bangkok vào cuối tuần này. Cho tới nay, ASEAN đã thất bại, không đưa ra được một lập trường mạnh mẽ về vấn đề này, do sự chống đối của các đồng minh của Trung Quốc, như Campuchia.
Ông Stilwell nói một bộ Quy tắc Ứng xử trên biển đang được thương thuyết giữa Trung Quốc và ASEAN phải tuân thủ Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển để bảo vệ các quyền lợi kinh tế của các nước nhỏ, đồng thời bảo đảm các nước được sử dụng các vùng biển trong trật tự.
Toà Bạch Ốc trước đó loan báo rằng Cố vấn An ninh Quốc gia Robert C. O’Brien và Bộ trưởng Thương mại Wilbur Ross sẽ thay mặt Tổng thống Donald Trump tại hai hội nghị thượng đỉnh khu vực. Động thái này có phần chắc sẽ được các nước Đông Nam Á diễn giải như thể hiện sự thiếu quan tâm tới khu vực của Washington vào một thời điểm khi mà ảnh hưởng và đầu tư của Trung Quốc đang gia tăng nhanh chóng.
Hôm thứ Tư, Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Mike Pompeo cũng dùng những lời lẽ mạnh mẽ để chỉ trích Đảng Cộng sản Trung Quốc, nói rằng Bắc Kinh đang quyết tâm thống trị thế giới, và cần phải bị thách thức.
Ông Pompeo đưa ra những phát biểu này, bất chấp chính quyền Tổng thống Trump đang trông đợi ký kết giai đoạn đầu của một thỏa thuận nhằm chấm dứt chiến tranh thương mại với Trung Quốc trong tháng tới.
Ông Pompeo nói Hoa Kỳ trân quý tình bạn với nhân dân Trung Quốc, nhưng chính quyền nước này đã tìm cách gây khó khăn cho Hoa Kỳ và thế giới, và tất cả các nước cần phải sát cánh để trực diện với những thách thức đó.
Ông Pompeo nói: “Tiếp tục làm ngơ những sự khác biệt căn bản giữa hai thể chế, và tác động của những khác biệt ấy đối với an ninh quốc gia Mỹ, không còn là thái độ thực tiễn. ”
(VOA Theo AP và Reuters)
