Ý ký kết tham gia Sáng kiến Vành đai Con đường của TQ

VĂN HÓA ONLINE - NHẬT KÝ BIỂN ĐÔNG - THỨ HAI 25 MAR 2019

Ý ký kết tham gia Sáng kiến Vành đai Con đường của TQ

23/3/2019

Bản quyền hình ảnh Reuters Image caption Chủ tịch Tập Cận Bình và Thủ tướng nước chủ nhà Giuseppe Conte có mặt chứng kiến việc ký kết hàng loạt các thỏa thuận giữa Trung Quốc và Italy

Italy trở thành nước đầu tiên trong số các nền kinh tế phát triển tham gia vào chương trình đầu tư toàn cầu của Trung Quốc, là dự gây quan ngại trong số các đồng minh phương Tây của Ý.

Có 29 thỏa thuận với tổng trị giá 2,5 tỷ euro đã được ký kết trong chuyến thăm của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tới Rome.

Dự án được coi như tân Con đường Tơ lụa, nối Trung Quốc với châu Âu, giống như tuyến đường thương mại cổ xưa.

Các đồng minh của Ý trong Liên hiệp châu Âu và Hoa Kỳ đã tỏ ý quan ngại về sức ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc.

Dự án của Trung Quốc làm những gì?

Dự án có tên Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) liên quan tới làn sóng tài trợ của Trung Quốc cho các dự án cơ sở hạ tầng lớn trên thế giới, nhằm đẩy nhanh việc đưa hàng hóa Trung Quốc vươn ra các thị trường xa hơn.

Những người chỉ trích coi việc này cũng thể hiện một cách rõ rệt nỗ lực của Bắc Kinh trong việc gây ảnh hưởng địa chính trị và chiến lược.

Dự án cho đến nay đã tài trợ cho các hạng mục tàu hỏa, đường sá, và cảng biển, trong đó các công ty xây dựng của Trung Quốc được trao hợp đồng béo bở để kết nối các cảng với các thành phố, dùng nguồn vốn vay từ nhiều ngân hàng Trung Quốc.

Mức độ vay nợ Trung Quốc của các nước châu Phi và Nam Á khiến phương Tây và chính người dân các nước này quan ngại, nhưng sẽ có nhiều con đường, nhiều tuyến hỏa xa sẽ không thể được xây dựng nếu không dựa vào những khoản vay này.

Ký kết những gì tại Rome?

Đại diện cho Italy là Phó thủ tướng Luigi Di Maio, lãnh đạo Phong trào Năm Sao theo chủ nghĩa dân túy, ký biên bản ghi nhớ với phía Trung Quốc, theo đó Italy chính thức trở thành một phần trong Con đường Tơ lụa Kinh tế và Sáng kiến Con đường Tơ lụa trên Biển cho Thế kỷ 21.

Các bộ trưởng sau đó ký thỏa thuận về năng lượng, tài chính, và sản xuất nông phẩm, rồi tiếp đến là giới đứng đầu các hãng gas và năng lượng cùng các hãng xây dựng lớn của Ý, các hãng được hứa hẹn tiếp cận thị trường Trung Quốc, ký.

Công ty Giao thông Kiến thiết (Communications and Construction Company), một công ty thuộc nhà nước Trung Quốc, sẽ được trao quyền tiếp cận cảng Trieste để tạo các cầu nối tới trung và đông Âu

Phía Trung Quốc cũng được tham gia phát triển cảng Genoa.

Bản quyền hình ảnh Oxford Science Archive/Getty Imag Image caption Những chuyến đi của nhà thám hiểm Marco Polo dọc Con đường Tơ lụa được mổ xẻ trong cuốn sách "Book of Marvels"

EU quan ngại

Các thỏa thuận được ký tại Rome giữa lúc đang có những câu hỏi về việc liệu hãng Huawei của Trung Quốc có thể được phép tham gia xây dựng các mạng lưới thông tin nhạy cảm hay không, sau khi Mỹ bày tỏ quan ngại rằng hãng này có thể giúp Bắc Kinh do thám phương Tây.

Đây không phải là một phần trong các cuộc thương thuyết tại Italy.

Tuy nhiên, chỉ hơn một tuần trước khi thỏa thuận được ký, Ủy hội châu Âu đã ra một tuyên bố chung về "mức ảnh hưởng quyền lực kinh tế và chính trị ngày càng tăng của Trung Quốc" và nhu cầu cần phải "xem xét" mối quan hệ.

Trong lúc Chủ tịch Tập Cận Bình công du tới Rome, các lãnh đạo EU tại Brussels đang cân nhắc xem nên dùng cách tiếp cận nào cho mối quan hệ của họ với Trung Quốc.

Hồi tháng Ba, phát ngôn nhân Hội đồng An ninh Quốc gia Hoa Kỳ Garrett Marquis chỉ ra rằng Ý là một cường quốc kinh tế và không cần "đem cho vay tính chính danh đối với dự án cơ sở hạ tầng hợm hĩnh của Trung Quốc".