"VĂN HÓA ONLINE-CALIFORNIA" THỨ HAI 31 OCT 2016
Biển Đông: Tuần duyên Trung Quốc đã rút khỏi Scarborough ?
Ảnh một ngư dân Philippines chụp từ điện thoại di động ngày 07/06/2016 cho thấy Hải Cảnh Trung Quốc dùng thuyền cao tốc (phía sau bên trái và bên phải) để chặn đường một tàu cá Philippines tại vùng bãi cạn Scarborough.STR / AFP
Bãi cạn Scarborough của Philippines đã vắng bóng hải thuyền Trung Quốc từ ba ngày nay. Trên đây là báo cáo của tuần duyên Philippines được tiết lộ ngày 28/10/2016, không đầy một tuần sau chuyến công du Trung Quốc của tổng thống Rodrigo Duterte. Washington và Manila cho biết đang kiểm chứng hư thực.
Bộ trưởng Quốc Phòng Philippines Delfin Lorenzana cho biết là đã nhận được thông tin về việc các tàu Trung Quốc đã rút khỏi khu vực bãi cạn Scarborough, một điểm nóng tại Biển Đông.
Nếu sự kiện này có thật, đúng như báo cáo của tuần duyên Philippines, thì ngư dân Philippines sẽ trở lại vùng biển đảo bị Bắc Kinh lấn chiếm từ tháng Tư năm 2012, theo bình luận của bộ trưởng Delfin Lorenzana. Tuy nhiên, ông cho biết thêm phải chờ thêm vài ngày để Không Quân kiểm chứng.
Bộ ngoại giao Philippines cũng cho biết chưa kiểm chứng được thông tin hải thuyền Trung Quốc rút khỏi khu vực bãi Scarborough.
Phát ngôn viên của tổng thống Rodrigo Duterte thẩm định đây là « một diễn tiến tích cực » trong quan hệ với Trung Quốc, nhưng Manila chưa nhận được giải thích chính thức nào từ Bắc Kinh.
Washington cũng tỏ thái độ thận trọng. Phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Mỹ Mark Toner cho biết đang « kiểm chứng » thông tin trên và « hy vọng » Trung Quốc cũng như Philippines tiến tới một thỏa thuận « tuân thủ phán quyết của Toà Trọng tài La Haye », hồi tháng Bảy năm nay.
Về phần Trung Quốc, theo Reuters, khi được hỏi về khả năng ngư dân Philippines trở lại vùng Scarborough, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Lục Khảng không nói gì về tin tuần duyên Trung Quốc rút khỏi khu vực bãi cạn, mà chỉ vắn tắt cho rằng « hai nước cùng hợp tác để giải quyết xung khắc »/ (theoTú Anh 29-10-2016)
Philippines: Tàu Trung Quốc vẫn kiểm soát Scarborough
Tàu của ngư dân Philippines ảnh chụp ngày 06/07/2016.REUTERS/Romeo Ranoco
Trung Quốc vẫn chiếm giữ khu vực bãi cạn Scarborough nơi Bắc Kinh tranh giành chủ quyền với Manila nhưng để cho ngư dân Philippines trở lại đánh cá trong khu vực. Trên đây là thông báo của bộ trưởng QuốcPhòng Philippines một ngày sau khi tuyên bố « nhận được báo cáo tàu Trung Quốc đã rút khỏi khu vực tranh chấp ».
Theo AP, trong cuộc họp báo hôm nay 30/10/2016, bộ trưởng Quốc Phòng Philippines, Delphin Lorenzana cho biết nhiều tàu tuần duyên Trung Quốc vẫn kiểm soát khu vực Scarborough. Ông thừa nhận thông tin « Trung Quốc rút đi » mà ông thông báo ngày hôm trước là « không chính xác ».
Máy bay trinh sát của Philippines tuần tra khu vực bãi cạn bị Trung Quốc chiếm giữ từ tháng Tư năm 2012 nhìn thấy có ít nhất bốn tàu tuần duyên Trung Quốc vẫn hoạt động tại đây. Tuy nhiên các tàu đánh cá của ngư dân Philippines không còn bị xua đuổi.
Theo bộ trưởng Quốc Phòng Philippines, sự kiện ngư dân có thể trở lại ngư trường trù phú này để đánh bắt hải sản là một « tiến triển quan trọng ». Theo nhận định của AP, không rõ Trung Quốc để yên cho ngư dân Philippines sinh sống hay có kèm theo điều kiện trói buộc nào.
Sau cuộc gặp gỡ với lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình Trung Quốc hồi tuần trước, tổng thống Philippines Rodrigo Duterte cho biết ông đã nhấn mạnh đến chủ quyền của Philippines trên vùng bãi cạn Scarborough, nhưng phía Bắc Kinh cũng nói « Hoàng Nham » là của họ.
Theo một ngư dân Philippines, đây là lần đầu tiên từ bốn năm nay, tàu tuần duyên Trung Quốc để cho các tàu cá thuộc loại nhỏ hoạt động trong ba ngày mà không xua đuổi.
Trong phán quyết công bố hồi tháng 7, Toà Trọng Tài La Haye phủ nhận đòi hỏi chủ quyền của Trung Quốc tại Scarborough mà Bắc Kinh đặt tên là Hoàng Nham./ (theoTú Anh 30-10-2016)
