"BÁO VĂN HÓA-CALIFORNIA" THỨ HAI 15 AUGUST 2016
Bãi cạn Scarborough. Reutesr 12 Mar 2016.
Văn Hóa: Mặc cả tài nguyên Biển Đông
"Bãi cạn Scarborough, khu vực đánh cá truyền thống của ngư dân Philippines, cách bờ biển Philippines 230 km (140 hải lý), cách đảo Hải Nam Trung Quốc 650 km (350NM).
Theo phán quyết của PCA:
"Tiếp theo Tòa Trọng tài xem xét quyền đánh cá truyền thống tại bãi Scarborough và kết luận rằng ngư dân từ Philippines, cũng như Trung Quốc và các nước khác, đã đánh cá tại bãi Scarborough từ lâu và có quyền đánh cá truyền thống tại khu vực này. Do bãi cạn Scarborough nổi trên mặt nước lúc thủy triều lên, cấu trúc này có quyền có lãnh hải, vùng nước xung quanh cấu trúc này không tạo thành vùng đặc quyền kinh tế và quyền đánh cá truyền thống không bị mất đi do Công ước.
Dù Tòa Trọng tài nhấn mạnh rằng Tòa không quyết định về vấn đề chủ quyền đối với bãi cạn Scarborough, Tòa xác định rằng Trung Quốc đã vi phạm nghĩa vụ tôn trọng quyền đánh cá truyền thống của ngư dân Philippines khi ngăn chặn tiếp cận bãi cạn Scarborough sau tháng 5 năm 2012. Tuy nhiên, Tòa Trọng tài thấy rằng Tòa cũng sẽ có kết luận tương tự đối với quyền đánh cá truyền thống của ngư dân Trung Quốc nếu Philippines có hành động ngăn cản việc đánh cá của công dân Trung Quốc tại bãi Scarborough".
+++++++++++++++++++++++++++++++++
Philippines đề xuất về "vấn đề đánh cá" / Mỹ: TQ vượt "lằn ranh đỏ"
Biển Đông: Manila sẵn sàng để Bắc Kinh đồng khai thác một số nơi?
Cựu tổng thống Philippine Fidel Ramos trả lời báo chí tại Hồng Kông về phán quyết của Tòa Trọng Tài La Haye.© Reuters
Phải chăng Philippines sẵn sàng nhượng bộ Trung Quốc trên vấn đề Biển Đông để cải thiện quan hệ ? Câu hỏi này đã được đặt ra với tuyên bố vào hôm nay, 13/08/2016 của cựu tổng thống Philippines Fidel Ramos, được đương kim tổng thống Rodrigo Duterte cử làm phái viên đàm phán với Trung Quốc. Theo ông Ramos, hai bên đã bàn về việc thiết lập một cơ chế ngoại giao « hai kênh », cho phép hợp tác trong một số lĩnh vực, song song với việc giải quyết riêng rẽ « các vấn đề gây tranh cãi » như tranh chấp Biển Đông.
Theo hãng tin Pháp AFP, ông Fidel Ramos cùng với cựu bộ trưởng Nội Vụ Philippines Rafael Alunan, đã đề xuất ý tưởng này nhân các cuộc tiếp xúc tại Hồng Kông với các đại diện của Trung Quốc, trong đó có bà Phó Oánh, chủ tịch Ủy Ban Đối Ngoại Quốc Hội Trung Quốc.
Theo ông Alunan, hai bên đã thảo luận về việc « khuyến khích cơ chế kênh hai (thuật ngữ tiếng Anh gọi là Track Two) hay là cơ chế trao đổi ý kiến giữa các trung tâm tham vấn (think-tank) », một hình thức cho phép hai bên « thảo luận các vấn đề gây tranh cãi ».
Trong ngoại giao, kênh 1 là kênh giữa các chính phủ, còn kênh 2 là kênh đối thoại không chính thức, chủ yếu là giữa các viện nghiên cứu chiến lược, nhằm thúc đẩy đối thoại trên những vấn đề tranh chấp mà nền ngoại giao chính phủ chưa thể giải quyết được.
Phái viên Philippines không nói rõ là các « trung tâm tham vấn » nào sẽ tham gia vào việc thảo luận những vấn đề « gây tranh cãi », ám chỉ đến vấn đề tranh chấp lãnh thổ giữa hai nước trên Biển Đông. Khi được hỏi là tại Hồng Kông, phía Philippines có thảo luận với phía Trung Quốc về phán quyết Tòa Trọng Tài Thường Trực La Haye hay không, cựu tổng thống Ramos khẳng định « Chúng tôi không hề đề cập đến. »
Nếu đúng như ông Ramos khẳng định, như vây là Philippines đã khuất phục trước yêu sách của Trung Quốc, từng đòi hỏi là Manila không được nói đến phán quyết mà Bắc Kinh cực lực phủ nhận trong các cuộc đàm phán song phương. Tuy nhiên, cả ông Ramos lẫn Alunan đều nhấn mạnh rằng họ chỉ phái viên không chính thức, còn các cuộc đàm phán chính thức sau này sẽ do những người khác đảm trách.
Ý tưởng đồng khai thác đã được ông Ramos gợi lên khi ông cho biết là ông đã thảo luận với phía Trung Quốc về « vấn đề đánh cá », một hồ sơ liên quan đến vụ từ năm 2012 đến nay, Trung Quốc đã xua đuổi ngư dân Philippines ra khỏi vùng bãi cạn Scarborough, chỉ cách bờ biển Philippines 230 km (140 hải lý), nhưng lại cách đảo Hải Nam Trung Quốc đến 650 km.
Ông Ramos tiết lộ rằng ông đã thảo luận việc khôi phục lại tình trạng trước năm 2012, khi ngư dân Trung Quốc, Philippines và cả ngư dân Việt Nam được tự do đến hoạt động ở vùng Scarborough. Tuy nhiên, cả ông Ramos lẫn ông Alunan đều cho biết là phía Trung Quốc đã không cam kết gì mà chỉ đơn thuần ghi nhận đề xuất của phía Philippines mà thôi./
Trọng Nghĩa 13-08-2016
+++++++++++++++++++++++++++++++++++
Mỹ: Trung Quốc đã vượt qua ‘lằn ranh đỏ’ trên Biển Đông
Tàu hải tuần của Trung Quốc hoạt động tại Biển Đông. Mai Thanh Hải
Trung Quốc tiếp tục tăng cường hiện diện quân sự tại bãi cạn Scarborough trên Biển Đông, nơi Mỹ gọi là “lằn ranh đỏ” và từng cảnh báo Bắc Kinh không được quân sự hóa bãi cạn này.
Theo các quan chức Lầu Năm Góc, số lượng tàu Trung Quốc xuất hiện gần bãi cạn Scarborough và quần đảo Trường Sa tăng lên đáng kể trong vòng vài tuần gần đây, theo trang tin The Washington Free Beacon ngày 11.8.
Trong vòng vài năm qua, Trung Quốc hạn chế triển khai tàu đến bãi cạn Scarborough ở mức 2-3 tàu hải cảnh hay tàu tuần duyên; nhưng trong vòng vài tuần gần đây, số tàu chiến Trung Quốc ở Scarborough tăng lên hàng chục, các quan chức Lầu Năm Góc dẫn lại các báo cáo tình báo cho hay.
Tại biển Hoa Đông, Trung Quốc điều tổng cộng 324 tàu cá cùng 13 tàu hải cảnh đến vùng biển quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư, nơi Bắc Kinh có tranh chấp lãnh thổ với Nhật Bản. Chính quyền Nhật Bản đã phản đối động thái này, cho rằng tàu Trung Quốc xâm phạm lãnh hải của Tokyo. “Chúng tôi không chấp nhận Trung Quốc có hành động đơn phương làm leo thang căng thẳng”, Ngoại trưởng Nhật Fumio Kishida ngày 10.8 phát biểu.
Hồi đầu tuần này, Trung Quốc còn điều các máy bay ném bom chiến lược tầm xa H-6K cùng chiến đấu cơ Su-30 tuần tra biển Biển Đông, bao gồm bãi cạn Scarborough, theo truyền thông nhà nước Trung Quốc.
Trả lời phỏng vấn tờ The Wall Street Journal (Mỹ), Tư lệnh Bộ Chỉ huy Thái Bình Dương, đô đốc Harry Harris nói: “Không có dấu hiệu nào cho thấy Trung Quốc thay đổi hành vi ở quanh bãi cạn Scarborough… vì thế tôi nghĩ rằng chúng ta đang ở nơi chúng ta thật sự phải đợi và xem tình hình như thế nào”.
Tháng 2.2016, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry từng chất vấn Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị về kế hoạch của Trung Quốc xây đảo nhân tạo ở bãi cạn Scarborough, nơi Trung Quốc chiếm từ tay Philippines vào năm 2012.
Tàu tuần tra Trung Quốc gần bãi cạn Scarborough. AFP
Theo The Washington Free Beacon, những động thái tăng cường hiện diện hải quân Trung Quốc gần đây ở Biển Đông có thể làm leo thang căng thẳng Mỹ - Trung Quốc.
Vào tháng 6.2016, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter từng tuyên bố việc quân sự hóa bãi cạn Scarborough là “lằn ranh đỏ” Trung Quốc không nên vượt qua. Ông Carter nói: “Tôi kỳ vọng điều này sẽ không xảy ra vì nó sẽ châm ngòi cho hành động đáp trả từ Mỹ và các nước trong khu vực, dẫn đến leo thang căng thẳng khu vực và cô lập Trung Quốc”.
Nhưng các quan chức Lầu Năm Góc cho hay với những động thái kể trên, Bắc Kinh có thể vượt qua "lằn ranh đỏ" này. Các chuyên gia nhận định Trung Quốc tăng cường hiện diện quân sự ở bãi cạn Scarborough có thể là bước đầu tiên trong kế hoạch xây đảo nhân tạo ở đây.
“Việc tăng cường sự hiện diện các tàu quân sự Trung Quốc ở bãi cạn Scarborough là dấu hiệu cho thấy Bắc Kinh đã quyết định bắt đầu tiến trình cải tạo đất và xây đảo nhân tạo ở bãi cạn này”, chuyên gia Jim Fanell, đại tá hải quân Mỹ về hưu, nhận định.
Ngoài bãi cạn Scarborough, Trung Quốc còn tăng cường xây dựng phi pháp ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam trên Biển Đông. Mới đây, Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS, Mỹ) công bố những hình ảnh vệ tinh mới nhất cho thấy Bắc Kinh xây nhà chứa máy bay trên ít nhất 3 đảo nhân tạo Bắc Kinh xây phi pháp ở đá Chữ Thập, đá Xu Bi, đá Vành Khăn thuộc quần đảo Trường Sa./
12/08/2016 Thanh Niên Online
