Nhôm TQ 'đội lốt' hàng VN xuất qua Mỹ trốn thuế

VĂN HÓA ONLINE - ĐIỂM NÓNG 1 A - THỨ  SÁU  12 JAN  2018

Mỹ chặn nhôm Trung Quốc 'đội lốt' hàng Việt Nam  

Nhôm của Công ty TNHH Nhôm Toàn cầu Việt Nam.

Các nhà sản xuất nhôm Mỹ đang vận động để ban hành các biện pháp bảo vệ thương mại đối với sản phẩm nhôm nhập khẩu từ Trung Quốc, sau khi có cáo buộc cho rằng Tập đoàn China Zhongwang Holdings Ltd. của Trung Quốc và các công ty thành viên đã trốn thuế chống bán phá giá bằng cách vận chuyển nhôm qua ngả Việt Nam.

Hãng tin Reuters hôm 10/1 trích dẫn hồ sơ kiện của Hội đồng Các nhà sản xuất nhôm Mỹ (AEC) gửi cho Bộ Thương mại Hoa Kỳ nói rằng sản phẩm nhôm lá của Tập đoàn Zhongwang đã được nhập vào Việt Nam thông qua công ty con là Công ty TNHH Nhôm Toàn cầu Việt Nam, để hợp thức hóa trước khi xuất khẩu sang Mỹ.

Bộ Thương mại Hoa Kỳ đang áp thuế suất 106% lên các sản phẩm nhôm ép của Trung Quốc.

Tập đoàn Zhongwang nói với Reuters rằng “các cáo buộc này không có căn cứ.”

Trao đổi với VOA-Việt ngữ, chuyên gia kinh tế Huỳnh Bửu Sơn nói rằng động thái này chắc chắn sẽ gây thiệt hại cho các công ty Việt Nam, tuy nhiên các biện pháp bảo vệ của AEC là rất ‘hợp lý’ do Hoa Kỳ nhằm vào đối thủ thương mại Trung Quốc.

“Tất cả doanh nghiệp Việt Nam đều hiểu rằng Hoa Kỳ áp thuế này không nhằm mục đích đối phó với hàng xuất khẩu có xuất xứ từ Việt Nam, mà là có xuất xứ từ Trung Quốc, nhằm tránh việc các doanh nghiệp Trung Quốc mượn con đường xuất khẩu từ Việt Nam để né thuế nhập khẩu của Mỹ. Tôi thấy việc làm của chính phủ Mỹ như vậy là hợp lý.”

Hoa Kỳ áp thuế này không nhằm mục đích đối phó với hàng xuất khẩu có xuất xứ từ Việt Nam, mà là có xuất xứ từ Trung Quốc, nhằm tránh việc các doanh nghiệp Trung Quốc mượn con đường xuất khẩu từ Việt Nam để né thuế nhập khẩu của Mỹ.

Chuyên gia kinh tế Huỳnh Bửu Sơn

Vụ kiện chống bán phá giá diễn ra sau khi Mỹ có một loạt động thái nhằm ngăn chặn nhôm nhập khẩu từ Trung Quốc, bao gồm áp thuế sơ bộ đối với giấy bạc và điều tra vào các tấm hợp kim nhôm nhập từ Trung Quốc.

Chủ tịch AEC Jeff Henderson nói với báo chí: “Cần phải chấm dứt những hành vi trắng trợn nhằm trốn thuế và tuồn những sản phẩm nhôm Trung Quốc để cạnh tranh không công bằng trên thị trường Mỹ.”

Bản hiệu Tập đoàn China Zhongwang Holdings

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump từng cho biết ông đang cân nhắc các biện pháp hạn chế nhập khẩu nhôm với lý do ‘bảo vệ an ninh quốc gia.’

Bộ Thương mại Hoa Kỳ dự kiến sẽ trình lên Tổng thống Trump các khuyến nghị điều tra nhôm nhập khẩu vào ngày 22/1 sắp tới.

Ông Huỳnh Bửu Sơn nói rằng việc Việt Nam làm rõ xuất xứ nhôm là điều rất quan trọng.

“Việc chứng nhận xuất xứ những mặt hàng xuất khẩu từ Việt Nam cần phải xác minh lại, chủ yếu là từ Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam.”

Trước đó vào tháng 6/2017, bà Vũ Thị Thu Hà, Giám đốc Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Chi nhánh Vũng Tàu, xác nhận với báo chí rằng đơn vị này đã dừng cấp chứng nhận xuất xứ hàng hóa đối với sản phẩm nhôm của Công ty Nhôm Toàn Cầu Việt Nam.

Hãng tin Reuters trích hồ sơ vụ kiện này nói AEC đã cung cấp bằng chứng cho thấy công ty con của Zhongwang tại Việt Nam đã thay đổi hình dạng của các sản phẩm nhôm ép của Trung Quốc một cách không đáng kể rồi sau đó nói số nhôm này có nguồn gốc từ Việt Nam.

Kinh tế gia Lê Đăng Doanh trước đây nói với VOA: "Nếu nhôm Trung Quốc đội lốt nhôm Việt Nam thì đấy là một tín hiệu hết sức xấu và nguy hiểm."

Vào tháng 5 năm ngoái, truyền thông trong nước đăng tin một đoàn kiểm tra của 3 bộ – Công thương, Tài chính và Kế hoạch & Đầu tư – đã tiến hành kiểm tra tại Công ty Nhôm Toàn cầu Việt Nam có trụ sở tại tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu. Theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng, nhiệm vụ của đoàn kiểm tra là tìm hiểu việc vận chuyển nhôm có nguồn gốc Trung Quốc vào Việt Nam.

Một phóng sự điều tra của tờ Wall Street Journal vào cuối năm 2016 đã phát hiện một số lượng lớn hàng phôi nhôm được phủ bạt đen, canh giữ bởi nhân viên an ninh tuần tra bằng xe máy, mang theo dùi cui ở một nhà máy trong khu cảng Vũng Tàu.

Theo nguồn tin này, hàng loạt động thái bất thường trong xuất nhập khẩu nhôm giữa Trung Quốc, Mỹ, Mexico và Việt Nam đều có liên hệ tới tỷ phú Trung Quốc Liu Zhongtian – người được cho là đang giấu 1 triệu tấn nhôm trị giá 2 tỷ đô la để thao túng thị trường.

Theo Dịch vụ Thông tin Thương mại Toàn cầu (GTIS) chuyên theo dõi các hoạt động thương mại trên thế giới, Việt Nam là đích đến của 91% lượng xuất khẩu phôi nhôm./ (theo10/01/2018)

Việt Nam nghi ngờ kho nhôm khổng lồ của tỷ phú Trung Quốc

Tỷ phú Trung Quốc Lưu Trung Thiên (Liu Zhongtian) được cho là có liên quan đến kho nhôm lớn nhất thế giới được đưa từ Mexico tới Việt Nam.

Hơn nửa năm sau khi tờ Wall Street Journal (WSJ) đăng loạt bài điều tra về kho nhôm lớn nhất thế giới của 1 tỷ phú Trung Quốc được chuyển tới Bà Rịa-Vũng Tàu từ Mexico, chính phủ Việt Nam đã quyết định điều tra nghi vấn này.

Hôm 3/5, đồng loạt các báo mạng trong nước đăng tin một đoàn kiểm tra của 3 bộ – Công thương, Tài chính và Kế hoạch & Đầu tư – sẽ tiến hành kiểm tra tại Công ty Nhôm Toàn cầu Việt Nam có trụ sở tại thành phố cảng phía nam trong tháng này. Theo chỉ đạo của phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng, nhiệm vụ của đoàn kiểm tra là tìm hiểu việc vận chuyển nhôm có nguồn gốc Trung Quốc vào Việt Nam.

"...hiện nay ở một số nước, người ta đang quan tâm đến việc liệu Việt Nam sẽ là một nơi để xuất khẩu hộ Trung Quốc và nhôm Trung Quốc sang Việt Nam sẽ đội lốt nhôm Việt Nam để được hưởng các ưu đãi thuế mà các hàng hóa Việt Nam được hưởng."

Lê Đăng Doanh, chuyên gia kinh tế

Công ty TNHH Nhôm Toàn cầu Việt Nam là một dự án do 2 người Trung Quốc quốc tịch Úc góp vốn làm chủ đầu tư, ông Jacky Cheung và ông Wang Ton. Theo Dân Trí, công ty này đang gấp rút được xây dựng với mục tiêu đầu tư nhà máy sản xuất nhôm định hình.

Theo điều tra của WSJ vào năm ngoái, kho nhôm của Mexico đang nằm phủ bạt ở Bà Rịa-Vũng Tàu được cho là có liên quan đến người giàu nhất Trung Quốc, ông Lưu Trung Thiên (Liu Zhongtian).

Bình luận với VOA Việt Ngữ về động thái này của chính phủ Việt Nam, tiến sĩ kinh tế Lê Đăng Doanh nói “việc kiểm tra này là cần thiết để tránh bị đối mặt với các kiện cáo khác đối với Việt Nam.”

Đoàn thanh tra của 3 bộ sẽ điều tra nguồn gốc kho nhôm khổng lồ được vận chuyển từ Trung Quốc tới Bà Rịa-Vũng Tàu. (www.gva.com.vn)

Ông Doanh giải thích rằng "bởi vì hiện nay ở một số nước, người ta đang quan tâm đến việc liệu Việt Nam sẽ là một nơi để xuất khẩu hộ Trung Quốc và nhôm Trung Quốc sang Việt Nam sẽ đội lốt nhôm Việt Nam để được hưởng các ưu đãi thuế mà các hàng hóa Việt Nam được hưởng. Nếu như điều ấy mà thành sự thật thì sẽ rất tai hại bởi vì người ta sẽ có sự nghi ngờ và việc kiểm soát các hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam sẽ trở nên rất ngặt nghèo."

Theo tổ chức GTIS chuyên theo dõi các hoạt động thương mại toàn cầu, Việt Nam là đích đến của 91% lượng xuất khẩu phôi nhôm. Công ty này cho rằng đây là một tuyến thương mại nhôm không phổ biến trong những năm gần đây.

"Nếu nhôm Trung Quốc đội lốt nhôm Việt Nam thí đấy là một tín hiệu hết sức xấu và nguy hiểm."

Lê Đăng Doanh, chuyên gia kinh tế

Loạt phóng sự điều tra của WSJ năm ngoái cho biết hành trình của kho nhôm từ Mexico sang Việt Nam tình cờ trùng với thời điểm nhôm xuất vào Việt Nam từ Trung Quốc tăng đột biến qua các cảng có mối quan hệ mật thiết với nhà tỷ phú họ Lưu, chủ tịch tập đoàn nhôm khổng lồ China Zhongwang. Nhà tỷ phú này bị các nhà quản lý thương mại nhôm cáo buộc có hành vi xuất khẩu nhôm sang các nước thứ 3 như Mexico hay Việt Nam để tái xuất sang Mỹ hay các thị trường bị áp thuế.

Mỹ áp thuế đối với các mặt hàng nhôm nhập khẩu từ Trung Quốc tới hơn 370% trong khi nhôm Việt Nam xuất vào Mỹ chỉ phại chịu thuế 5%. Việc áp thuế cao lên các mặt hàng nhôm của Trung Quốc được áp dụng vào năm 2010 sau khi các cơ quan chức năng Mỹ nghi ngờ về dọc dịch chuyển nhôm bất thường. Năm 2009, lượng nhôm Trung Quốc xuất sang Mỹ tăng đột biến lên mức 192.000 tấn, gấp đôi so với 1 năm trước đó. Theo số liệu của GTIS, giá nhôm nhập khẩu tại Mỹ giảm tới 30% vào thời điểm đó.

Theo điều tra của WSJ, công ty TNHH China Zhongwang được cho chủ sở hữu của kho nhôm 500.000 tấn đang được phủ bạt ở Bà Rịa-Vũng Tàu.

Cựu viện trưởng Viện quản lý kinh tế Trung ương Lê Đăng Doanh nói quyết định điều tra của 3 bộ cho thấy Việt Nam “ nhận thức đầy đủ nguy cơ đó và có biện pháp kiên quyết để ngăn chặn.” Ông nhận định rằng "nếu nhôm Trung Quốc đội lốt nhôm Việt Nam thí đấy là một tín hiệu hết sức xấu và nguy hiểm. Có thể dùng khái niệm “con sâu bỏ dầu nồi canh”. Đây có thể là một sản phẩm của 1 doanh nghiệp nào đấy, nếu như gian lận, thì có thể làm hại đến cả nền kinh tế. Và điều ấy thì không thể nào chấp nhận."

Công ty Nhôm Toàn cầu Việt Nam có nhà máy sản xuất nhôm lớn nhất Việt Nam và một trong những nhà máy lớn nhất trong khu vực Đông Nam Á – theo giới thiệu trên trang web chủ của công ty này. Đây là công ty được cho rằng duy nhất ở Việt Nam có khả năng quản lý kho hàng khổng lồ như vậy, theo người sáng lập Habor Aluminum Intelligence LLC, tổ chức chuyên nghiên cứu thị trường nhôm toàn cầu trong đó có Việt Nam, nói với WSJ.