VĂN HÓA ONLINE - HOT NEWS - THỨ NĂM 12 SEP 2024
Tại sao phương Tây chần chừ cho Ukraine dùng tên lửa tầm xa bắn vào Nga? Tại sao Mỹ không mang quân vào Ukraine? (Hội chứng Vietnam War?)
Ảnh trên: Storm Shadow là một tên lửa hành trình của Anh và Pháp có tầm bắn tối đa khoảng 250km. Pháp gọi nó là Scalp. Ảnh dưới (EPA): TT Hoa Kỳ Joe Biden và TT Ukraine Volodymyr Zelensky phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh NATO gần đây ở Washington.
Lý Kiến Trúc
VĂN HÓA ONLINE
12/9/2024 (tổng hợp)
*
Tại sao phương Tây chần chừ cho phép Ukraine dùng tên lửa tầm xa bắn vào nước Nga?
(theo Frank Gardner / Phóng viên An ninh / BBC 12/9/2024)
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c4gdgx0gnvjo
https://www.bbc.com/news/world-us-canada-60499385
Getty Images. Anh đã cung cấp tên lửa hành trình tầm xa Storm Shadow cho Ukraine sau khi Kyiv đề nghị
Có những dấu hiệu rõ ràng rằng Mỹ và Anh đang sẵn sàng dỡ bỏ các lệnh giới hạn của mình trong những ngày tới, từ đó cho phép Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa bắn vào các mục tiêu trong lòng nước Nga.
Ukraine đã khẩn nài việc này trong suốt nhiều tuần qua.
Vậy tại sao phương Tây lại chần chừ và những tên lửa này có thể tạo nên điều gì khác biệt trong cuộc chiến?
Storm Shadow là gì?
Storm Shadow là một tên lửa hành trình của Anh và Pháp có tầm bắn tối đa khoảng 250km. Pháp gọi nó là Scalp.
Tên lửa này được phóng từ máy bay, sau đó bay với tốc độ gần tốc độ âm thanh, bám sát địa hình mặt đất, trước khi rơi và kích nổ đầu đạn có sức công phá lớn.
Storm Shadow được coi là vũ khí lý tưởng để xuyên thủng các hầm ngầm kiên cố và các kho chứa đạn dược, như những loại mà Nga sử dụng trong cuộc chiến với Ukraine.
Nhưng mỗi tên lửa loại này trị giá gần một triệu đô la, vì vậy chúng thường được phóng cùng với các phương tiện khác trong các đợt tấn công được lên kế hoạch kỹ lưỡng, trong đó bao gồm các máy bay không người lái rẻ hơn nhiều, được triển khai trước để làm rối loạn và suy yếu hệ thống phòng không của đối phương, giống như cách mà Nga đã làm với Ukraine.
Anh và Pháp đã đưa tên lửa của họ tới Ukraine - nhưng với cảnh báo rằng Kyiv chỉ có thể phóng chúng vào các mục tiêu bên trong biên giới của mình.
Các tên lửa này đã được sử dụng với hiệu quả cao, nhắm trúng các trụ sở hải quân Biển Đen của Nga tại Sevastopol và khiến toàn Crimea trở nên không còn an toàn cho hải quân Nga.
Justin Crump, một nhà phân tích quân sự, cựu sĩ quan quân đội Anh và giám đốc điều hành công ty tư vấn Sibylline, nói rằng Storm Shadow đã và đang là một vũ khí cực kỳ hiệu quả cho Ukraine, có thể tấn công chính xác các mục tiêu được bảo vệ nghiêm ngặt tại các khu vực bị chiếm đóng.
"Không ngạc nhiên khi Kyiv vận động hành lang để sử dụng các vũ khí này bên trong lãnh thổ của Nga, đặc biệt là nhắm vào các sân bay đang được dùng để thực hiện các cuộc tấn công bằng bom lượn, vốn gần đây đã gây trở ngại cho các nỗ lực của Ukraine ở tiền tuyến."
Vì sao Ukraine muốn sử dụng chúng lúc này?
Các thành phố và chiến tuyến của Ukraine hiện hằng ngày phải hứng chịu các đợt bom của Nga.
Nhiều trong số tên lửa và bom lượn phá hủy các khu vực quân sự, các khu nhà và bệnh viện được phóng từ các máy bay ở sâu trong lãnh thổ Nga.
Kyiv phàn nàn rằng việc không được phép tấn công vào các căn cứ nơi thực hiện các vụ tấn công này cũng giống như như tham chiến với một tay bị trói ngoặt sau lưng.
Tại diễn đàn an ninh Globsec mà tôi tham dự tại Prague tháng 9, thậm chí có ý kiến rằng các căn cứ không quân của Nga được bảo vệ tốt hơn cả dân thường Ukraine - những người đang hứng bom đạn vì những lệnh hạn chế này.
Getty Images. Ukraine đang hứng chịu bom đạn mỗi ngày
Ukraine cũng có chương trình máy bay không người lái tầm xa tân tiến và hiệu quả.
Có những thời điểm, các máy bay không người lái này đã khiến Nga bất ngờ và đã bay hàng trăm kilomet bên trong nước Nga.
Nhưng các máy bay không người lái này chỉ có thể mang theo một lượng vũ khí ít ỏi và hầu hết bị phát hiện và đánh chặn.
Kyiv lập luận rằng để đẩy lui các cuộc tấn công của không quân Nga, nước này cần tên lửa tầm xa, bao gồm Storm Shadow và các hệ thống tương tự như Atacms của Mỹ có tầm bắn xa hơn, lên tới 300km.
Vì sao phương Tây chần chừ?
Chỉ có một từ: leo thang.
Mỹ lo ngại rằng dù cho tới nay mọi lời đe dọa của Tổng thống Vladimir Putin về các lằn ranh đỏ cuối cùng chỉ là những lời nói suông, việc cho phép Ukraine tấn công vào mục tiêu bên trong nước Nga bằng tên lửa của phương Tây có thể chỉ đẩy ông ta tiến tiến sát tới bờ vực của sự trả đũa.
Bạch Ốc lo ngại các nhân vật theo đường lối cứng rắn của Kremlin có thể kiên quyết thực kiện kế hoạch trả đũa bằng cách tấn công các địa điểm trung chuyển tên lửa trên đường tới Ukraine, như căn cứ không quân ở Ba Lan.
Nguồn hình ảnh, EPA. Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh NATO gần đây ở Washington.
Nếu điều này xảy ra, Điều 5 Hiến chương NATO sẽ được kích hoạt, có nghĩa là liên minh này sẽ ở trong tình trạng chiến tranh với Nga.
Kể từ khi Nga phát động cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine ngày 24/2/2022, mục đích của Bạch Ốc là hỗ trợ Ukraine nhiều nhất có thể mà không bị lôi vào xung đột trực tiếp với Moscow - dẫn đến nguy cơ không thể tưởng tượng được: một cuộc chiến tranh hạt nhân thảm khốc.
Storm Shadow tạo nên khác biệt gì?
Storm Shadow có thể tạo ra một vài khác biệt.
Nhưng có thể đây là trường hợp "quá ít và quá trễ".
Kyiv đã yêu cầu sử dụng các tên lửa tầm xa của phương Tây trong lòng nước Nga từ rất lâu rồi, đến nỗi mà nay Moscow đã cảnh giác trước thời điểm mà phương Tây cuối cùng cũng dỡ bỏ các lệnh hạn chế.
Nga đã di chuyển bom, tên lửa và một số công trình kho bãi ra xa hơn khỏi biên giới với Ukraine và tầm bắn của Storm Shadow.
Tuy nhiên, Justin Crump của Sibylline nói rằng dù hệ thống phòng không của Nga đang phát triển để đối phó mối đe dọa của Storm Shadow từ Ukraine, nhiệm vụ này sẽ khó khăn hơn nhiều khi lãnh thổ của Nga hiện giờ có thể bị tấn công.
"Điều này sẽ khiến công tác hậu cần quân sự, chỉ huy và kiểm soát, cũng như hỗ trợ phòng không, trở nên khó khăn hơn khi thực hiện, và ngay cả khi máy bay Nga rút khỏi các tiền tuyến của Ukraine để tránh tên lửa, họ vấn sẽ mất thời gian và chi phí cho mỗi chuyến bay tới tiền tuyến."
Matthew Savill, giám đốc khoa học quân sự tại Viện nghiên cứu Rusi, tin rằng dỡ bỏ các lệnh hạn chế sẽ mang lại cho Ukraine hai lợi ích.
Thứ nhất, việc này có thể "mở khóa" một hệ thống khác, Atacms.
Thứ hai, việc này sẽ đặt Nga vào tình thế tiến thoái lưỡng nan khi phải quyết định sẽ đặt các hệ thống phòng không quý giá của họ ở đâu - điều mà ông cho rằng có thể khiến Ukraine dễ dàng dàng dùng máy bay không người lái để xâm nhập.
Nhưng tựu trung, Storm Shadow cũng khó mà đảo ngược tình thế.
**
Xung đột Ukraine: Tại sao Biden sẽ không gửi quân tới Ukraine
24 February 2022
Barbara Plett Usher
BBC State Department correspondent
https://www.bbc.com/news/world-us-canada-60499385
TT Joe Biden phát biểu trước toàn quốc - hầu hết đều chia sẻ sự thận trọng của ông về việc gây nguy hiểm đến tính mạng của người Mỹ.
Tổng thống Joe Biden đã chi rất nhiều vốn liếng ngoại giao để chống lại sự xâm lược của Nga đối với Ukraine. Chính quyền của ông liên tục phát đi những cảnh báo về ngày tận thế về một cuộc xâm lược sắp xảy ra - điều này đã được chứng minh là đúng - và tuyên bố rằng trật tự quốc tế đang bị đe dọa.
Nhưng ông Biden cũng đã nói rõ rằng người Mỹ không sẵn sàng chiến đấu, mặc dù người Nga rõ ràng là muốn. Hơn nữa, ông đã loại trừ khả năng đưa quân vào Ukraine để giải cứu công dân Hoa Kỳ, nếu điều đó xảy ra. Và ông thực sự đã rút quân khỏi đất nước này với tư cách là cố vấn quân sự và giám sát viên.
Tại sao ông lại vạch ra ranh giới đỏ này trong cuộc khủng hoảng chính sách đối ngoại có hậu quả nghiêm trọng nhất trong nhiệm kỳ tổng thống của mình?
Không có lợi ích an ninh quốc gia
Trước hết, Ukraine không nằm trong khu vực lân cận của Hoa Kỳ. Nó không nằm trên biên giới Hoa Kỳ. Nó cũng không có căn cứ quân sự của Hoa Kỳ. Nó không có trữ lượng dầu chiến lược và không phải là đối tác thương mại lớn.
Nhưng sự thiếu lợi ích quốc gia đó không ngăn cản các cựu tổng thống đổ máu và tiền bạc vì lợi ích của người khác trong quá khứ.
Năm 1995, Bill Clinton đã can thiệp quân sự vào cuộc chiến tranh sau sự sụp đổ của Nam Tư.
Và năm 2011, Barack Obama đã làm điều tương tự trong cuộc nội chiến Libya, cả hai đều chủ yếu vì lý do nhân đạo và nhân quyền.
Getty Images. Quân đội Hoa Kỳ ở Bosnia năm 1995 như một phần của lực lượng NATO
Năm 1990, George H W Bush đã biện minh cho liên minh quốc tế của mình trục xuất Iraq khỏi Kuwait là bảo vệ luật pháp chống lại luật rừng. Các quan chức an ninh quốc gia hàng đầu của Biden đã sử dụng ngôn ngữ tương tự khi mô tả mối đe dọa của Nga đối với các nguyên tắc hòa bình và an ninh quốc tế. Nhưng họ đã rao giảng về phản ứng của chiến tranh kinh tế thông qua các lệnh trừng phạt tàn khốc như một phản ứng, chứ không phải các hoạt động quân sự.
Biden không can thiệp quân sự
Điều này có liên quan đến bản năng không can thiệp của Tổng thống Biden. Phải công nhận là chúng đã phát triển theo thời gian. Ông ủng hộ hành động quân sự của Hoa Kỳ vào những năm 1990 để giải quyết các cuộc xung đột sắc tộc ở Balkan. Và ông đã bỏ phiếu cho cuộc xâm lược Iraq không thành công của Hoa Kỳ vào năm 2003. Nhưng kể từ đó, ông trở nên cảnh giác hơn khi sử dụng sức mạnh quân sự của Hoa Kỳ.
Ông phản đối sự can thiệp của Obama vào Libya cũng như việc ông tăng quân ở Afghanistan. Ông kiên quyết bảo vệ lệnh rút quân đội Hoa Kỳ khỏi Afghanistan vào năm ngoái bất chấp sự hỗn loạn đi kèm và thảm họa nhân đạo do nó để lại.
Và nhà ngoại giao hàng đầu của ông, Antony Blinken - một "Người thì thầm" của Biden, người đã xây dựng chính sách đối ngoại của tổng thống trong khoảng 20 năm làm việc bên cạnh ông - đã định nghĩa an ninh quốc gia là về việc chống lại biến đổi khí hậu, chống lại các bệnh tật toàn cầu và cạnh tranh với Trung Quốc hơn là về chủ nghĩa can thiệp quân sự.
Người Mỹ cũng không muốn chiến tranh
Một cuộc thăm dò gần đây của AP-NORC cho thấy 72% cho biết Hoa Kỳ nên đóng vai trò nhỏ trong cuộc xung đột Nga-Ukraine, hoặc không đóng vai trò gì cả.
Họ tập trung vào các vấn đề về túi tiền, đặc biệt là lạm phát gia tăng, điều mà Biden phải lưu tâm khi cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ đang đến gần. Tại Washington, cuộc khủng hoảng đang khiến các nhà lập pháp ở cả hai đảng phải đau đầu, những người đang yêu cầu các biện pháp trừng phạt cứng rắn nhất. Nhưng ngay cả những tiếng nói cứng rắn đáng tin cậy như Thượng nghị sĩ Cộng hòa Ted Cruz cũng không muốn Biden đưa quân đội Hoa Kỳ vào Ukraine và "bắt đầu một cuộc chiến tranh nổ súng với Putin".
Một người theo chủ nghĩa diều hâu khác trong chính sách đối ngoại, Thượng nghị sĩ Cộng hòa Marco Rubio, đã nói rằng chiến tranh giữa hai cường quốc hạt nhân lớn nhất thế giới sẽ không tốt cho bất kỳ ai.
Getty Images Giá xăng tăng vùn vụt là một mối lo ngại.
Mối nguy hiểm của một cuộc đối đầu giữa các siêu cường
Đó là điểm mấu chốt - kho đầu đạn hạt nhân của Putin.
Biden không muốn châm ngòi cho một "cuộc chiến tranh thế giới" bằng cách mạo hiểm để xảy ra xung đột trực tiếp giữa quân đội Mỹ và Nga ở Ukraine và ông đã công khai về điều đó. "Nó không giống như chúng ta đang đối phó với một tổ chức khủng bố", tổng thống nói với NBC vào đầu tháng này.
"Chúng ta đang đối phó với một trong những đội quân lớn nhất thế giới. Đây là một tình huống rất khó khăn và mọi thứ có thể trở nên điên rồ nhanh chóng".
Không có trách nhiệm hiệp ước
Cũng không có nghĩa vụ hiệp ước nào buộc Hoa Kỳ phải chấp nhận rủi ro khi cuộc chiến nổ ra.
Một cuộc tấn công vào bất kỳ quốc gia NATO nào cũng là một cuộc tấn công vào tất cả - cam kết cơ bản của Điều 5 ràng buộc tất cả các thành viên phải bảo vệ lẫn nhau.
Nhưng Ukraine không phải là thành viên của NATO, một yếu tố đã được Blinken trích dẫn để giải thích lý do tại sao người Mỹ sẽ không chiến đấu vì các giá trị mà họ hết sức ca ngợi.
Có một sự trớ trêu nhất định ở đây, vì xung đột là về yêu cầu của Putin về việc đảm bảo rằng Ukraine không bao giờ được phép tham gia liên minh quân sự, và NATO từ chối đưa ra những yêu cầu đó.
Giáo sư Harvard và nhà thực tế về chính sách đối ngoại Stephen Walt đã lập luận rằng việc Hoa Kỳ và các quốc gia NATO khác từ chối thỏa hiệp là không có ý nghĩa thực tế vì họ không muốn sử dụng bất kỳ sức mạnh quân sự nào đằng sau nó.
Liệu các cột mốc có dịch chuyển không?
Trên thực tế, Tổng thống Biden đã gửi quân đến châu Âu và tái triển khai những người đã ở đó để củng cố các đồng minh NATO giáp biên giới Ukraine và Nga.
Chính quyền coi đây là nỗ lực trấn an các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ đang lo lắng về mục tiêu lớn hơn của Putin là gây sức ép buộc NATO phải rút quân khỏi sườn phía đông của mình. Nhưng cuộc xâm lược Ukraine tuần này đã làm dấy lên lo ngại về viễn cảnh xung đột rộng hơn - có thể là sự lan tỏa vô tình hoặc là một cuộc tấn công có chủ đích của Nga. Trường hợp sau sẽ là một sự leo thang lớn, viện dẫn cam kết phòng thủ chung của NATO theo Điều 5.
Nhưng cả hai đều có thể lôi kéo lực lượng Hoa Kỳ vào một trận chiến. "Nếu ông ta thực sự di chuyển vào các quốc gia NATO", ông Biden đã nói, "chúng tôi sẽ tham gia".
