VĂN HÓA ONLINE – ĐIỂM NÓNG A - THỨ BẨY 20 AUG 2022
Ý kiến/Bài vở vui lòng gởi về: lykientrucvh@gmail.com
Lý Kiến Trúc
VĂN HÓA ONLINE
20/8/2022
Diễn biến sự kiện
Trung Quốc đã thiết lập 6 vị trí trên biển “bao vây, cô lập, phong tỏa” Đài Loan. Các khu vực này được “lượng giá” là có diện tích bao phủ lớn trong sự kiểm soát của các chiến hạm, đặc công biển, tầu ngầm và không quân. Người chỉ huy mặt trận này hiện nay là Vương Trọng Tài, đứng đầu Hải cảnh Trung Quốc, gần đây đã được bổ nhiệm làm chỉ huy lực lượng hải quân thuộc Chiến khu Đông bộ. (theoNikkei Asia)
Ngày 5/7/2022, AFP dẫn lại thông báo của Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 5.7 cho biết này 09/7/2022, Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Antony Blinken sẽ có một cuộc gặp song phương với Ngoại trưởng Trung Quốc Vương nghị bên lề hội nghị các bộ trưởng ngoại giao nhóm G20 ở Bali (Indonesia). Lần gần nhất ông Vương và ông Blinken gặp nhau là vào tháng 10.2021 tại Rome (Ý).
Ngày 09/07/2022, Ngoại trưởng Antony Blinken và Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã gặp nhau tại Nusa Dua trên đảo Bali, Indonesia.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken (thứ 2 bên phải) và Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị (trái) họp tại Nusa Dua trên đảo Bali Indonesia ngày 09/7/2022. AFP
Cuộc gặp của Ngoại trưởng Antony Blinken và Ngoại trưởng Vương nghị ở Bali, Indonesia bên lề hội nghị bộ trưởng G20, bao gồm một phiên đàm phán buổi sáng và phiên ăn trưa.
Ông Blinken chia sẻ với báo giới khi bắt đầu cuộc gặp ông Vương Nghị: “Không gì thay thế được ngoại giao, và trong mối quan hệ phức tạp, mang tính hệ quả như mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc”.
Ngày 03/8/2022, tại Phnom Penh, Hội nghị các bộ trưởng ngoại giao ASEAN lần thứ 55 (AMM-55) khai mạc tại Phnom Penh, Campuchia, với sự tham dự của Thủ tướng Cam Bốt Hun Sen và Tổng Thư ký ASEAN.
Thủ tướng Hun Sen khai mạc Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 55 tại Phnom Penh Cam Bốt. Ảnh: ONG HONGLEANG
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken và Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đều tới thủ đô Phnom Penh (Campuchia) từ ngày 03-05/8/2022 để tham dự Hội nghị cá Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN. Cuộc họp cấp Bộ trưởng Ngoại giao trong khuôn khổ Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á (EAS) và Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF).
Ngày 03/8/2022, Thủ tướng Cam Bốt Hun Sen tiếp Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken bên lề hội nghị các ngoại trưởng ASEAN ở Phnom Penh.
Thủ tướng Campuchia Hun Sen tiếp Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken bên lề hội nghị các ngoại trưởng ASEAN ở Phnom Penh. AP
“Mỹ đã kêu gọi Campuchia minh bạch hơn trong việc xây dựng căn cứ hải quân Ream với sự giúp đỡ của Trung Quốc, mà Mỹ coi là nỗ lực của Bắc Kinh nhằm gầy dựng ảnh hưởng trong khu vực.
Ông Blinken tuyên bố Mỹ sẽ cấp 25 triệu đô la viện trợ lương thực và hợp tác nông nghiệp cho Campuchia vốn rất quan trọng để giải quyết tình trạng mất an ninh lương thực do điều mà ông gọi là ‘hành động xâm lược’ của Nga ở Ukraine.” (theo VOA 04/8/2022)
Ngày 04/8/2022, phát biểu trong cuộc họp với các ngoại trưởng Đông Nam Á tại Campuchia, ông Vương Nghị khẳng định rằng Đài Loan cuối cùng sẽ "trở về với trong vòng tay đất mẹ".
Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị dự hội nghị ngoại trưởng ASEAN ở Phnom Penh Cam Bốt ngày 04/8/2022. Ảnh: Reuters.
Ngày 05/8/2022, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken gặp Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Bùi Thanh Sơn tại Phnom Penh Cam Bốt.
Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam dẫn lời Ngoại trưởng Blinken nói ông “rất vui khi được gặp Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn”, và “Thông qua Quan hệ Đối tác Toàn diện Hoa Kỳ-Việt Nam, chúng ta đang ngày càng hợp tác chặt chẽ để hướng tới sự thịnh vượng và an ninh chung. Mối quan hệ hữu nghị bền chặt và tầm nhìn chiến lược chung giữa Hoa Kỳ và Việt Nam chắc chắn sẽ ngày càng phát triển”.
New York Times dẫn lời Ngoại trưởng Blinken nói tại một cuộc họp báo - “Chúng tôi sẽ gắn bó với các đồng minh và đối tác của mình, đồng thời cùng làm việc và thông qua các tổ chức khu vực để cho phép bạn bè trong khu vực đưa ra quyết định của riêng họ mà không bị ép buộc”,
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken gặp Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Bùi Thanh Sơn tại Phnom Penh Cam Bốt ngày 05/8/2022.
Ngày 06/08/2022, ngay sau hội nghị ngoại trưởng ASEAN tại Cam Bốt, ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã bay qua Manila, và đã có cuộc tiếp xúc với tân tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. Theo AFP, mục tiêu chuyến thăm là nhằm nhấn mạnh liên minh được ông Blinken đánh giá là “mạnh mẽ” giữa Washington và Manila, trong bối cảnh Trung Quốc tiến hành các cuộc tập trận quân sự xung quanh Đài Loan.
Theo AFP, Hoa Kỳ có mối quan hệ phức tạp với Philippines - và gia đình Marcos. Cha của đương kim tổng thống Philippines là cố tổng thống Ferdinand Marcos Senior, từng được Mỹ coi là đồng minh thời Chiến Tranh Lạnh và ủng hộ trong hai thập kỷ, nhưng sau đó đã phải bỏ nước chạy qua sống lưu vong ở Hawaii (Hoa Kỳ) trước làn sóng phản đối của dân chúng và sự thúc đẩy của Washington vào năm 1986.
Trong những năm gần dây, do căng thẳng khu vực gia tăng, Washington đã chủ trương duy trì quan hệ quốc phòng và an ninh chặt chẽ với Manila, bao gồm hiệp ước phòng thủ chung và thỏa thuận cho phép quân đội Mỹ cất trữ thiết bị và vật tư quốc phòng tại một số căn cứ của Philippines, cũng như cho phép quân đội Mỹ tiếp cận một số căn cứ quân sự nhất định trong nước. (theo RFI 06/8/2022)
Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. (phải) tiếp ngoại trưởng Anthony Blinken tại phủ tổng thống Malacanang, thủ đô Manila, ngày 06/08/2022. AP - Andrew Harnik
Chủ nhật 14/8/2022, Bộ Ngoại giao Đài Loan đã công bố hình ảnh các thành viên của phái đoàn quốc hội Hoa Kỳ được chào đón tại một sân bay.
Bộ ngoại giao Đài Loan đã tweet hình ảnh các thành viên của đoàn Quốc hội Mỹ được chào đón tại sân bay Đài Bắc. REUTERS
Một tuyên bố từ Viện Hoa Kỳ tại Đài Loan cho biết chuyến thăm của phái đoàn là một phần của chuyến thăm rộng hơn đến khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương.
Thứ Hai 15/8/2022, Chiến khu Đông bộ thuộc quân đội Trung Quốc (PLA) vừa hé lộ vị trí của cuộc tập trận nhằm đáp trả chuyến thăm mới nhất của nhóm nghị sĩ Mỹ đến Đài Loan.
Chiến khu Đông bộ nói rằng cuộc tập trận diễn ra gần quần đảo Bành Hồ thuộc Đài Loan ở eo biển Đài Loan, theo Reuters. Chiến khu này còn đưa ra một số hình ảnh về quần đảo Bành Hồ được chụp từ máy bay của lực lượng không quân. (TNO 15/8/2022)
Xe bọc thép đổ bộ thuộc Chiến khu Đông bộ của quân đội Trung Quốc tham gia cuộc tập trận ở tỉnh Phúc Kiến ngày 14/8/2022. Reuters.
Ngày 17/8/2022, tờ Nikkei Asia dẫn lại thông tin từ báo chí Trung Quốc cho hay ông Vương Trọng Tài, đứng đầu Hải cảnh Trung Quốc, gần đây đã được bổ nhiệm làm chỉ huy lực lượng hải quân thuộc Chiến khu Đông bộ. Việc ông Vương nắm giữ vị trí mới là dấu hiệu cho thấy Bắc Kinh đang đẩy mạnh việc phối hợp các hoạt động của quân đội và Hải cảnh Trung Quốc, theo Nikkei Asia. Tính từ đầu năm đến nay, hải quân Trung Quốc đã chuyển giao 20 khinh hạm Type 056 cho Hải cảnh.
Chiến khu Đông bộ thuộc quân đội Trung Quốc (PLA) đã tiến hành hàng loạt cuộc tập trận phong tỏa 6 vị trí trên biển bao vây Đài Loan từ ngày 02-10/8/2022 nhân việc bà Pelosi Chủ tịch Hạ Viện Mỹ đấn thăm Đài Loan gặp TT Thái Anh Văn.
Ngày 18/08/2022, Bộ Quốc Phòng Đài Loan cảnh báo về hoạt động của 6 chiến hạm và hơn 50 phi cơ quân sự Trung Quốc xung quanh hòn đảo, trong đó có 25 chiếc đã vượt qua đường trung tuyến trên eo biển Đài Loan hoặc bay vào vùng nhận dạng phòng không của hòn đảo.
Trong bức ảnh do Tân Hoa Xã công bố, các máy bay chiến đấu của Chiến khu miền Đông của PLA tiến hành các cuộc diễn tập chiến đấu chung quanh đảo Đài Loan vào Chủ nhật, ngày 7 tháng 8 năm 2022. Credit: Gong Yulong/Xinhua via AP
Ngày 18/8/2022, tại cuộc họp báo với truyền thông Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương Dương, ông Daniel Kritenbrink, Trợ lý ngoại trưởng Mỹ phụ trách Đông Á và Thái Bình Dương, cảnh báo nguy cơ tính toán sai lầm đang chực chờ ở eo biển Đài Loan. Ông Kritenbrink nhận định nguy cơ này đang lớn dần với nỗ lực của Trung Quốc nhằm tiếp tục hành vi cưỡng ép và làm thay đổi hiện trạng Đài Loan.
Nhà ngoại giao Mỹ tố cáo Trung Quốc đã dùng chuyến thăm Đài Bắc của bà Pelosi vừa qua để làm cái cớ muốn thay đổi hiện trạng, đe dọa hòa bình và ổn định không những ở eo biển Đài Loan và còn mở rộng ở tầm khu vực.
Trợ lý ngoại trưởng Mỹ bổ sung chính quyền Tổng thống Joe Biden vẫn nói rõ với Bắc Kinh rằng Washington không thay đổi cách tiếp cận đối với Đài Loan, bao gồm cam kết của Mỹ về chính sách “Một Trung Quốc” và không ủng hộ Đài Loan giành độc lập.
“Trong khi chính sách của chúng tôi vẫn giữ nguyên, điều thay đổi chính là Bắc Kinh gia tăng các động thái ép buộc. Những lời lẽ và hành động của Trung Quốc đang gây bất ổn nghiêm trọng”, ông nhấn mạnh. Mỹ vẫn duy trì các kênh liên lạc với Trung Quốc, đồng thời Ngũ giác Đài sẽ tiếp tục thực hiện các chuyến đi ngang eo biển Đài Loan như lâu nay.
“Những hành vi này là một phần của chiến dịch tăng cường gây sức ép của Trung Quốc nhằm vào Đài Loan, mà chúng tôi dự kiến sẽ tiếp tục diễn ra trong những tuần và tháng tới”, ông Kritenbrink dự báo. (theoTNO 19/8/2022)
“Trước đây chúng tôi đã gợi ý trên tờ The Diplomat rằng Trung Quốc sử dụng các cuộc tấn công từ trên không vào Vùng Nhận dạng Phòng không của Đài Loan (ADIZ) để báo hiệu phản ứng của họ về mối quan hệ ngoại giao chặt chẽ hơn giữa Washington và Đài Bắc.
“Mặc dù người ta dự đoán rằng Trung Quốc sẽ phản ứng mạnh mẽ vì chuyến thăm Đài Loan của Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi; nhưng bất chấp cảnh báo từ Bắc Kinh, sự giận dữ của Bắc Kinh ở chiều rộng và chiều sâu đã đưa tình hình đến bờ vực của một cuộc khủng hoảng eo biển Đài Loan khác. (theo Olli Pekka Suorsa, Adrian Ang U-Jin / The Dipplomate August 17, 2022)
++++++++++++++++++++++++++++++
ĐỌC THÊM:
Tại sao Trung Quốc quyết chiếm Đài Loan?
RFI 19/08/2022
Ảnh minh họa: Chiến đấu cơ F16 của Đài Loan (bên dưới) áp sát oanh tạc cơ H6 của Trung Quốc xâm nhập vùng nhận dạng phòng không của Đài Loan hôm 10/02/2020. Ảnh do bộ Quốc Phòng Đài Loan cung cấp. © AP
Chuyên gia Pháp về Trung Quốc cho rằng kế hoạch chinh phục Đài Loan của Bắc Kinh, kể cả bằng vũ lực, bắt nguồn từ nhiều lý do, từ chính trị, lịch sử, cho đến kinh tế, thương mại và đặc biệt nhất là chiến lược và địa chính trị.
Bộ Quốc Phòng Đài Loan hôm 18/08/2022 lại cảnh báo về hoạt động của 6 chiến hạm và hơn 50 phi cơ quân sự Trung Quốc xung quanh hòn đảo, trong đó có 25 chiếc đã vượt qua đường trung tuyến trên eo biển Đài Loan hoặc bay vào vùng nhận dạng phòng không của hòn đảo.
Sau đợt tập trận được phô trương là rầm rộ chưa từng thấy xung quanh Đài Loan trong 4 ngày 04-07/08, Quân Đội Trung Quốc vẫn tiếp tục duy trì các hoạt động hù dọa và càng lúc càng lúc lộ rõ “quyết tâm” chiếm đóng hòn đảo, kể cả bằng võ lực.
Trong một bài phân tích đăng ngày 17/08 vừa qua, nhật báo Pháp Le Monde cho rằng ý đồ đánh chiếm Đài Loan của Trung Quốc không chỉ là sáp nhập hòn đảo này vào lãnh thổ của mình, mà còn là phá vỡ các liên minh của Mỹ trong khu vực.
Theo các chuyên gia Pháp về Trung Quốc được Le Monde trích dẫn, kế hoạch chinh phục Đài Loan của Bắc Kinh, kể cả bằng vũ lực, bắt nguồn từ nhiều lý do, từ chính trị, lịch sử, cho đến kinh tế, thương mại và đặc biệt nhất là chiến lược và địa chính trị.
Lập luận “thống nhất” Đài Loan không có cơ sở
Điều mà nhiều chuyên gia Pháp ghi nhận đầu tiên là tính chất thiếu vững chắc của lâp luận mà Bắc Kinh luôn đưa ra trên vấn đề Đài Loan, theo đó hòn đảo là một bộ phận không thể tách rời khỏi Trung Quốc, do đó cần phải được sáp nhập và “thống nhất” với Hoa Lục.
Theo Stéphane Corcuff, một nhà Trung Hoa học thuộc Trung Tâm Nghiên Cứu Pháp về Trung Quốc Đương Đại, trụ sở tại Đài Bắc, chế độ Cộng Sản Trung Quốc lên cầm quyền tại Hoa Lục từ năm 1949 không bao giờ thừa nhận việc thực thể mang tên gọi Trung Hoa Dân Quốc tiếp tục tồn tại một cách độc lập ở Đài Loan sau năm 1949. Chuyên gia này nêu bật sự kiện là vào năm 1934, Mao Trạch Đông từng lên tiếng đòi Đài Loan “độc lập”, nhưng đến năm 1949, ông lại đột nhiên muốn Đài Loan được “giải phóng”.
Theo Le Monde, đảng Cộng Sản Trung Quốc (ĐCSTQ) hiện coi “vấn đề Đài Loan” là chuyện nội bộ và không cho phép bất kỳ một sự can thiệp nào từ bên ngoài. Thế nhưng đó lại là một vùng lãnh thổ mà họ chưa bao giờ kiểm soát.
Bà Marianne Péron-Doise, giám đốc Đài Quan Sát Địa Chính Trị vùng Ấn Độ-Thái Bình Dương tại Viện Quan Hệ Chiến Lược và Quốc Tế (IRIS) nhấn mạnh: “Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với Đài Loan bằng cách dùng từ 'thống nhất' trong khi thuật ngữ này hoàn toàn không phù hợp, vì Đài Loan chưa bao giờ là lãnh thổ của Trung Quốc”. Trên cơ sở đó, theo bà Péron-Doise, nếu Trung Quốc đánh chiếm Đài Loan, thì đó không phải là một sự “thống nhất” mà là một hành vi “sáp nhập bằng võ lực”.
Đài Loan chỉ bị nhà Thanh chinh phục một phần vào cuối thế kỷ 17, nhưng nhà Thanh lại một triều đại của người Mãn Châu, chứ không phải là một chế độ của người Hán. Đến năm 1895, Đài Loan bị Nhật Bản sáp nhập và sau đó được tái hòa nhập vào nước Trung Hoa Dân Quốc vào năm 1945, sau khi Nhật Bản đầu hàng.
Đối với Stéphane Corcuff, tuyên bố chủ quyền của Bắc Kinh hiện nay trên Đối lập “không nhằm mục đích 'thống nhất' Đài Loan và Trung Quốc mà là để sáp nhập một quốc gia có chủ quyền” dựa trên các yếu tố lịch sử, dân tộc hoặc ngôn ngữ.
Phá vỡ các liên minh của Mỹ đang chi phối “chuỗi đảo đầu tiên”
Theo Le Monde, động cơ thúc đẩy Bắc Kinh quyết chiếm Đài Loan không chỉ là chính trị như kể trên mà còn là địa chính trị và chiến lược, đặc biệt trong bối cảnh Trung Quốc đang khẳng định mình như là một siêu cường và cạnh tranh với Hoa Kỳ.
Theo Le Monde, đặc điểm địa lý của khu vực Biển Hoa Đông và Biển Đông cũng như liên minh của các nước láng giềng đang ngăn cản tham vọng bá quyền của Bắc Kinh, với 14.000 km đường bờ biển của Trung Quốc phải đối mặt với cái được gọi là “chuỗi đảo đầu tiên”.
Chuyên gia Marc Julienne, phụ trách các nghiên cứu về Trung Quốc tại Trung Tâm Châu Á thuộc Viện Quan Hệ Quốc tế Pháp (IFRI) phân tích: “Bắc Kinh trong một chừng mực nào đó đang bị giới hạn trong các vùng biển của mình, không có quyền tiếp cận tự do với Thái Bình Dương, vì họ phải đối mặt với chuỗi đảo thuộc các quốc gia có quan hệ tương đối thù địch với Trung Quốc”.
Chuỗi đảo đầu tiên này bao gồm bốn đồng minh của Hoa Kỳ: Hàn Quốc, Nhật Bản, Philippines và Đài Loan. Ba nước đầu tiên đều có hiệp ước phòng thủ chung với Mỹ. Hàn Quốc có hai căn cứ hải-không quân của Mỹ và Nhật Bản, sáu căn cứ. Kể từ năm 2014, một thỏa thuận an ninh cũng đã cung cấp cho Không Quân Mỹ 5 điểm hỗ trợ tại Philippines.
Chuỗi đảo thứ hai bao gồm Quần Đảo Bắc Mariana (nơi có căn cứ hải quân lớn của Mỹ là Guam), Palau (một vùng lãnh thổ trước đây do Hoa Kỳ quản lý) và quần đảo Ogasawara của Nhật Bản.
Chiếm được Đài Loan sẽ cho phép Trung Quốc làm suy yếu đáng kể sự hiện diện của Mỹ trong khu vực và khẳng định sự thống trị của Trung Quốc.
Đối với chuyên gia Marc Julienne, do vị trí trung tâm của mình, “Đài Loan là một loại chốt chặn ngõ ra Thái Bình Dương của Trung Quốc”.
Chuyên gia Pháp phân tích: “Trung Quốc tìm cách phá vỡ mạng lưới liên minh của Mỹ trong khu vực. Mục đích là để quân đội Trung Quốc có thể ngăn cản Hoa Kỳ can thiệp vào khu vực thông qua chiến thuật từ chối tiếp cận, điều này sẽ khiến người Mỹ khó tiếp cận Trung Quốc và từ Đài Loan hơn nhiều. Và khi Hoa Kỳ không còn khả năng bảo vệ Nhật Bản, liên minh sẽ không đứng vững.”
Một nguồn thạo tin từ Bộ Quân Lực Pháp cho rằng việc Hoa Kỳ biến mất với tư cách là người bảo đảm an ninh trong khu vực “sẽ là một bước ngoặt chiến lược”. Nguồn tin xin giấu tên cho biết: “Có một nguy cơ thực sự mở đường cho việc phổ biến vũ khí hạt nhân ở các nước như Hàn Quốc, và có thể là Nhật Bản. Nếu hai quốc gia này không còn có thể dựa vào chiếc ô hạt nhân của Mỹ, họ có thể tìm cách phát triển biện pháp răn đe của riêng mình để tự đảm bảo an ninh.”
Tuy nhiên, bà Marianne Péron-Doise khá thận trọng: “Trung Quốc sẽ không thể phá vỡ các hiệp ước an ninh” giữa Nhật Bản, Hàn Quốc và Hoa Kỳ, vì “không thể tưởng tượng rằng Trung Quốc có thể thay vào chỗ những đảm bảo an ninh” của Mỹ.
Mở đường ra cho tàu ngầm hạt nhân Trung Quốc
Một trong những mục tiêu chiến lược khác của Bắc Kinh liên quan đến khả năng răn đe hạt nhân và đặc biệt là khắc phục tình trạng khả năng cơ động của các tàu ngầm tên lửa hạt nhân của Trung Quốc bị một số yếu tố địa lý hạn chế.
Màng lưới theo dõi hiện tại đặt trên hai chuỗi đảo cho phép các đồng minh của Mỹ dễ dàng phát hiện các tàu ngầm Trung Quốc muốn đi ra Thái Bình Dương.
Theo ông Marc Julienne: “Người Nhật, người Mỹ và người Đài Loan có khả năng tác chiến chống tàu ngầm rất tốt và có thể theo dõi loại tàu ngầm này.
Nhưng quan trọng hơn cả là vùng Biển Hoa Đông và Biển Đông có lưu lượng tàu thương mại dày đặc và thuộc diện biển nông. Ba phần tư Biển Hoa Đông sâu chưa đến hai trăm mét, không đủ để tàu ngầm Trung Quốc lặn sâu và di chuyển một cách kín đáo, không bị “nghe thấy”.
Nguồn tin từ Bộ Quân Lực Pháp xác nhận: “Tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo SSBN bị khoanh lại trong vùng biển xung quanh đảo Hải Nam trên Biển Đông. Với tầm bắn hạn chế, các chiếc tàu này không thể vươn tới lục địa Hoa Kỳ. Trung Quốc do đó phải dựa vào tên lửa đạn đạo trên bộ của họ, về bản chất dễ bị tấn công hơn so với tàu ngầm, vốn có thể dễ dàng ẩn náu hơn”.
Ngược lại, Đài Loan có lợi thế là có khả năng tiếp cận trực tiếp với đại dương sâu ở vùng bờ biển phía đông của mình.
Theo Marc Julienne, việc chiếm được Đài Loan “sẽ là cơ hội để Trung Quốc xây dựng một căn cứ tàu ngầm SSBN mới và tiến gần hơn đến các bờ biển của Hoa Kỳ. Đối với Mỹ đó sẽ là một đe dọa trực tiếp”.
Áp đặt các tuyên bố chủ quyền trên các vùng biển khác
Việc chinh phục Đài Loan sẽ phục vụ các mục đích khác của Bắc Kinh, chẳng hạn như áp đặt các yêu sách về lãnh thổ và hàng hải của Trung Quốc.
Bà Marianne Péron-Doise chỉ rõ: “Chúng ta phải lồng vấn đề eo biển Đài Loan trong một tổng thể lớn hơn: Đó là sự bành trướng toàn cầu của sức mạnh hàng hải Trung Quốc. Thông qua việc kiểm soát Đài Loan, Trung Quốc có thể mở rộng vùng đặc quyền kinh tế của mình và áp đặt các hạn chế đối với quyền tự do hàng hải”.
Theo Le Monde, nếu mối quan tâm trước mắt của Trung Quốc nhắm vào tàu quân sự nước ngoài, thì việc mở rộng vùng chủ quyền cũng sẽ cho phép Bắc Kinh thực hiện quyền kiểm soát đối với hoạt động vận chuyển dân sự - một đòn bẩy mạnh mẽ để gây áp lực lên các nước láng giềng hoặc thúc đẩy các lợi ích của Trung Quốc.
Eo biển Đài Loan là nằm trong các vùng biển mà Trung Quốc muốn kiểm soát toàn bộ, trong bối cảnh một phần eo biển là vùng biển quốc tế mở cửa tự do cho hàng hải. Viễn cảnh Bắc Kinh có thể kiểm soát tuyến đường thương mại chính giữa Biển Đông và Biển Hoa Đông này khiến Hàn Quốc và Nhật Bản, những nước có nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu, lo ngại.
Chiếm được Đài Loan cũng sẽ hỗ trợ các tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông, nơi Bắc Kinh đang cố gắng củng cố vị thế của mình, gây hại cho luật biển quốc tế và các nước láng giềng. Các tranh chấp chủ yếu liên quan đến hai quần đảo: Hoàng Sa, nằm trong vùng biển quốc tế phía nam Trung Quốc, và quần đảo Trường Sa, nằm giữa Việt Nam, Malaysia và Philippines, mà Bắc Kinh kiên quyết tuyên bố chủ quyền, bất chấp thực tế là vùng này rất xa Trung Quốc.
Việc chiếm Đài Loan thậm chí có thể làm sống lại tranh chấp đối với quần đảo Senkaku, một quần đảo không có người ở của Nhật Bản nằm không xa bờ biển phía đông của Đài Loan. Theo chuyên gia Marc Julienne: “Không loại trừ việc Trung Quốc ép Nhật Bản vào khuôn phép trong khu vực, điều này dường như đang khiến chính quyền Nhật Bản hết sức lo ngại”. (theo RFI 19/8/2022)
