Trung – Việt ‘cùng khai thác biển’

BBC thứ hai, 14 tháng 10, 2013

Chuyến thăm Việt Nam của Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường từ 13/10 khép lại vòng công du Đông Nam Á nhằm thúc đẩy quan hệ của Trung Quốc với các nước Asean.

Trước khi sang Hà Nội vào đúng ngày chính quyền sớm chấm dứt lễ Quốc tang Đại tướng Võ Nguyên Giáp, ông Lý đã thăm Thái Lan và Brunei.

Giúp gạo Thái Lan

Tại Thái Lan, phát biểu trước nghị viện ở Bangkok, Lý Thủ tướng cam kết giúp chính quyền của bà Yingluck Shinawatra giải quyết vấn nạn ế gạo.

Theo AP hôm 12/10 từ Bangkok, ông Lý Khắc Cường cam kết thúc đẩy giao thương hai bên lên 100 tỷ USD vào năm 2015.

Một trong các biện pháp đó là Trung Quốc sẽ mua 1 triệu tấn gạo từ Thái Lan và cũng sẽ nhập nhiều hơn cao su Thái.

Ế gạo là một vấn đề cho chính quyền Thái Lan vì một chính sách gây nhiều tranh cãi của bà Yingluck: thu mua gạo từ nông dân nhằm giành sự ủng hộ của cử tri nông thôn, tương tự như chính sách bán bảo hiểm cho nông dân của anh bà, ông Thaksin Shinawatra đã bị phế truất.

Nhưng hàng triệu tấn gạo nằm trong kho ở Thái Lan cũng gây gánh nặng cho ngân sách.

Chính quyền đã lỗ chừng 4,46 tỷ USD từ khi áp dụng chính sách này năm 2011, theo AP.

Với bên ngoài, thị trường gạo Thái bị đầy khiến các nước Ấn Độ và Việt Nam tăng giá trị gạo xuất khẩu của mình.

Hiện chưa rõ với sự giúp đỡ của Trung Quốc theo những gì Lý Thủ tướng tuyên bố, thị trường gạo Thái Lan sẽ chuyển động ra sao và điều này có tác động thế nào đến gạo Việt Nam.

Về phía mình, Trung Quốc cũng đang mời gọi Thái Lan mua công nghệ đường sắt cao tốc tuy chưa rõ hợp đồng đó là bao nhiêu.

Cùng khai thác

Trước khi sang Việt Nam, Thủ tướng Lý Khắc Cường cũng đã thăm Brunei, nước hoàn tất một nhiệm kỳ chủ tịch Asean.

Tại đây, ông nói Trung Quốc muốn chuyển từ “thập niên vàng” trong quan hệ với Asean lên thành “thập niên kim cương”.

Nhưng chuyến đi cũng không tránh khỏi vấn đề biển đảo.

Theo báo Singapore, tờ The Strait Times, thì các chuyến thăm nhộn nhịp của lãnh đạo Trung Quốc – Chủ tịch Tập Cận Bình vừa thăm Malaysia và Indonesia – có mục tiêu “trấn an nỗi lo sợ về sức mạnh quân sự ngày một tăng và thái độ mạnh mẽ của Trung Quốc về các tuyên bố chủ quyền ở vùng biển Nam Trung Hoa”.

Đến Việt Nam, dù sẽ không nêu ra tuyên bố gì, ông Lý Khắc Cường sẽ tập trung vào nguyên tắc cùng khai thác Biển Đông với chính quyền nước chủ nhà.

Theo tờ China Daily hôm 13/10/2013 trong bài về chuyến thăm Hà Nội của Thủ tướng Trung Quốc thì hai bên sẽ bàn về “bước sơ khởi của các chương trình hiện đã tiến hành tại vùng biển ngoài cửa Vịnh Bắc Bộ”.

Bài báo của phía Trung Quốc nói rõ đây là “dấu hiệu tích cực” và cũng cho hay đây chính là khu vực “đường phân định ranh giới còn đang tiếp tục trong quá trình đàm phán”.

China Daily cũng nói ngoài việc thúc đẩy thương mại hai bên lên 60 tỷ USD vào năm 2015, từ 50 tỷ năm 2012, hai bên sẽ “bàn việc thúc đẩy an ninh hàng hải”.

Trang web này cũng nhắc lại rằng tiếp Chủ tịch Việt Nam Trương Tấn Sang hồi tháng 6 sang thăm Trung Quốc, ông Lý Khắc Cường đã nói lãnh đạo hai bên cần chọn cách giải quyết chuẩn xác, để “ngăn [vấn đề biển đảo] biến thành điều đẩy quan hệ Việt – Trung khỏi lộ trình đúng đắn”.

Về thương mại, báo Trung Quốc không nói hiện Việt Nam bị thâm hụt trong cán cân thương mại với Trung Quốc bao nhiêu và các biện pháp giải quyết vấn đề này là gì./

+++++++++++++++++++

RFI Thứ tư 09 Tháng Mười 2013

Thượng đỉnh ASEAN khai mạc với Biển Đông vẫn là chủ đề bao trùm

Lãnh đạo các thành viên ASEAN tại Thượng đỉnh lần thứ 23, ngày 09/10/2013, Brunei

REUTERS

Thanh Phương

Hôm nay, 09/10/2013, Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á - ASEAN - khai mạc Hội nghị Thượng đỉnh thường niên tại Brunei, với chủ đề bao trùm vẫn là tranh chấp lãnh hải giữa Trung Quốc với các nước láng giềng ở vùng Biển Đông. Ngày mai, 10/10, sẽ diễn ra Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á.

Hai nước đang có tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc trên Biển Đông là Việt Nam và Philippines trông chờ vào Hoa Kỳ để làm đối trọng với thế lực áp đảo của Trung Quốc trong khu vực. Thế nhưng, do khủng hoảng ngân sách trong nước, Tổng thống Mỹ Barack Obama vào giờ chót đã phải hũy chuyến công du Châu Á, tức là đã không dự Hội nghị Thượng đỉnh APEC và hôm nay cũng không tham dự Hộì nghị Thượng đỉnh ASEAN ở Brunei, mà cử Ngoại trưởng John Kerry thay thế. 

Theo nhận định của chuyên gia Ian Storey, thuộc Viện nghiên cứu Đông Nam Á ở Singapore, trong ngắn hạn, sự vắng mặt này sẽ làm suy yếu Tổng thống Obama, trong khi các lãnh đạo Trung Quốc nổi lên thành các lãnh đạo của một siêu cường quốc tương lai. 

Như vậy, tại Brunei, Tổng thống Obama sẽ không có mặt để dùng ảnh hưởng của ông thúc ép Trung Quốc chấp nhận một bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông nhằm ngăn ngừa xung đột do tranh chấp chủ quyền biển đảo. ASEAN đã thảo luận với Trung Quốc về bộ quy tắc ứng xử này từ 10 năm qua, nhưng Bắc Kinh vẫn chủ trương đàm phán song phương với từng nước, để dễ áp đảo các nước láng giềng hơn. 

Trung Quốc hiện khẳng định chủ quyền trên gần như toàn bộ vùng Biển Đông. Trong bài diễn văn đọc trước Quốc hội Indonesia vào tuần trước, Chủ tịch Tập Cận Bình đã hứa sẽ giải quyết một cách « hòa bình » các tranh chấp lãnh thổ và cùng nhau làm việc để xây dựng quan hệ chặt chẽ hơn giữa Trung Quốc với ASEAN. Nhưng theo các nhà quan sát, đấy có thể chỉ là một chiến thuật của Bắc Kinh nhằm kéo dài thời gian, chờ Trung Quốc tăng cường sức mạnh quân sự. 

Trong Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á ngày mai, ngoài Biển Đông, tranh chấp giữa Trung Quốc với Nhật Bản về chủ quyền quần đảo Senkaku/Điếu Ngư cũng sẽ được nêu lên. 

Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN năm nay cũng sẽ là dịp để thúc đẩy việc hình hành một cộng đồng Đông Nam Á, sẽ bao gồm khoảng 600 triệu dân, theo dự kiến là vào năm 2015. Thế nhưng, theo AFP, nhiều chuyên gia và quan chức không tin là ASEAN có thể đạt được mục tiêu đó./