VĂN HÓA ONLINE - HOT NEWS - THỨ HAI 21 OCT 2024
Nga Xô tấn công miền đông Ukraine tới tấp. Do Thái tấn công tới tấp Gaza và Liban sau khi giết thủ lĩnh Sinwar/Hamas
Ảnh minh họa trên: Tổng tống Nga Xô Putin; Ảnh giữa: Thủ tướng Do Thái Netanyah; Ảnh dưới: Một em bé trong lò lửa Trung Đông. Ảnh BBC.
Lý Kiến Trúc
VĂN HÓA ONLINE
21/10/2024
(tổng hợp VOA, RFI)
*Tựa VHO
TÓM TẮT:
Các lực lượng Nga Xô, đã chiếm đóng khoảng 1/5 Ukraine, hiện kiểm soát 98,5% khu vực Luhansk và 60% khu vực Donetsk. Cả hai khu vực này kết hợp với nhau tạo nên Donbas lãnh thổ miền đông Ukraine, trung tâm của cuộc chiến “xâm lược giải phóng”.
Bộ y tế tại vùng lãnh thổ Palestine thông báo có ít nhất 87 người đã chết hoặc mất tích sau cuộc không kích vào Beit Lahiya ở bắc Gaza vào tối 19/10/2024.
Theo Israel, phiến quân Hamas cầm đầu đã giết khoảng 1.200 người Do Thái và bắt 250 con tin trong vụ tấn công ngày 7/10/2023.
Palestine cho chiến dịch quân sự của Israel ở Gaza đã giết hơn 42.500 người.
Chiến dịch của Israel cũng đã khiến hầu hết 2,3 triệu người dân Gaza bị mất nhà cửa, gây ra nạn đói lan rộng và phá hủy các bệnh viện và trường học.
Israel cho biết họ đã tấn công trụ sở tình báo của Hezbollah tại thủ đô Beirut của Lebanon (Liban) hôm Chủ Nhật 20/10/2024. Israel, nhắm vào khoảng 60 địa điểm ở miền nam Liban.
Theo Bộ Y tế Lebanon, trong năm qua, hơn 2.400 người đã thiệt mạng, với hơn 1,2 triệu người phải rời bỏ nhà cửa.
Quân Nga tấn công ồ ạt vào thị trấn ở miền đông Ukraine, theo các blogger
20/10/2024
https://www.voatiengviet.com/a/quan-nga-tan-cong-thi-tran-mien-dong-ukraine/7829173.html
Cảnh tàn phá ở Selydove miền đông Ukraine sau một đợt tấn công bằng tên lửa của Nga (ảnh tài liệu Reuters, 14/2/2024).
Các lực lượng Nga đang giao tranh trên từng con phố với binh sĩ Ukraine ở ngoại ô thị trấn Selydove, miền đông Ukraine, cùng lúc các lực lượng của Moscow đang nỗ lực giành quyền kiểm soát toàn bộ khu vực Donbas, theo các blogger ủng hộ Nga.
Theo dữ liệu trên nguồn thông tin công khai, các lực lượng Nga, vốn đã được Tổng thống Vladimir Putin ra lệnh tiến vào Ukraine hồi tháng 2/2022, đã tiến quân với tốc độ nhanh nhất vào tháng 9 vừa qua kể từ tháng 3/2022, bất chấp việc Ukraine đã chiếm một phần khu vực Kursk của Nga.
Trong những tháng gần đây, phía Nga chủ yếu tiến quân thêm ở khu vực Donbas, miền đông Ukraine, là nơi ông Putin nói ông muốn giành quyền kiểm soát hoàn toàn.
Trong những tuần gần đây, Nga đã bao vây các thị trấn ở khu vực Donetsk rồi từ từ siết chặt cho đến khi các đơn vị Ukraine buộc phải rút lui. Họ cũng đang làm như vậy với Selydove, nơi có dân số trước chiến tranh là hơn 20.000 người, theo các blogger.
"Các cuộc giao tranh trên từng con phố đang diễn ra trong thị trấn. Cuộc tấn công vào Selydove đã trở nên dữ dội hơn ", theo Yuri Podolyaka, một blogger quân sự nổi tiếng, là người sinh ra ở Ukraine nhưng ủng hộ Nga.
Các blogger thân Nga khác đã đăng video về cuộc pháo kích dữ dội vào Selydove. Reuters không thể kiểm chứng ngay những hình ảnh đó. Bộ Quốc phòng Nga không bình luận và Kyiv cũng không đưa ra bình luận ngay lập tức.
Nga kiểm soát khoảng 80% Donbas, tương đương khoảng một nửa diện tích của bang Ohio ở Mỹ, và đang tiến về phía tây ở một đoạn có bề rộng khoảng 100 km trên mặt trận dài 1200 km bao quanh các thị trấn quan trọng về mặt chiến thuật là Pokrovsk và Kurakhove.
Cuộc chiến tranh kéo dài 2 năm rưỡi ở Ukraine đang bước vào giai đoạn mà các quan chức Nga cho là nguy hiểm nhất khi các lực lượng Nga tiến quân và phương Tây cân nhắc xem cuộc chiến sẽ kết thúc như thế nào.
Ukraine muốn trở thành thành viên NATO, một bước đi mà Nga cho là không thể chấp nhận được. Hoa Kỳ và các cường quốc NATO chủ chốt chưa ủng hộ công khai sau khi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy kêu gọi hãy mời nước ông gia nhập NATO ngay lập tức.
Các lực lượng Nga, đã chiếm đóng khoảng 1/5 Ukraine, hiện kiểm soát 98,5% khu vực Luhansk và 60% khu vực Donetsk. Cả hai khu vực này kết hợp với nhau tạo nên Donbas, trọng tâm của cuộc chiến.
Sau khi một vị tổng thống thân Nga bị lật đổ trong cuộc Cách mạng Maidan năm 2014 của Ukraine, Nga đã sáp nhập Crimea và các cuộc biểu tình ủng hộ Nga nổ ra ở một số khu vực của Donbas, tại đó, Moscow đã bắt đầu hỗ trợ các lực lượng ly khai.
Israel tăng cường tấn công ở Gaza, Lebanon sau khi giết thủ lĩnh Hamas bị diệt
20/10/2024
Một địa điểm bị Israeli không kích ở Beirut hôm 11/10/2024 (ANWAR AMRO / AFP).
Israel cho biết họ đã tấn công trụ sở tình báo của Hezbollah tại thủ đô Beirut của Lebanon hôm Chủ Nhật 20/10/2024, trong khi các quan chức ở Gaza cho hay họ vẫn đang cố gắng lấy ra các thi thể từ đống đổ nát sau một cuộc không kích của Israel khiến hàng chục người thiệt mạng.
Bộ y tế tại vùng lãnh thổ Palestine thông báo có ít nhất 87 người đã chết hoặc mất tích sau cuộc không kích vào Beit Lahiya ở bắc Gaza vào tối 19/10/2024.
Israel nói họ đang điều tra các tin báo về vụ việc.
Vụ này đánh dấu việc Israel tăng các cuộc tấn công nhằm vào nhóm chiến binh Palestine Hamas ở Gaza và Hezbollah do Iran hậu thuẫn ở Lebanon, vài ngày sau khi thủ lĩnh Hamas Yahya Sinwar bị diệt.
Tại Lebanon, Israel đã tăng cường ném bom vào phía nam Beirut từ chiều 19/10. Israel cho hay hôm 20/10 rằng lực lượng không quân của họ đã tấn công vào trụ sở tình báo của Hezbollah tại Beirut cũng như một xưởng sản xuất vũ khí ngầm.
Các máy bay chiến đấu đã giết chết 3 viên chỉ huy của Hezbollah, bao gồm Alhaj Abbas Salameh, một nhân vật cấp cao trong bộ chỉ huy phía nam của nhóm, quân đội Israel nói trong một tuyên bố.
Các quan chức, nhà ngoại giao và các nguồn tin khác trong khu vực nói rằng thông qua các hoạt động quân sự, Israel đang tìm cách cố bảo vệ biên giới của mình và đảm bảo rằng những kẻ đối địch không thể tập hợp lại.
Israel cũng đang chuẩn bị trả đũa cho vụ Iran bắn tên lửa vào đầu tháng này, mặc dù Washington đã gây sức ép để Israel không tấn công các cơ sở năng lượng hoặc địa điểm hạt nhân của Iran.
Thủ tướng Benjamin Netanyahu nói rằng ông là mục tiêu của một vụ mưu sát do "Hezbollah là tay chân của Iran" thực hiện hôm 19/10 khi một máy bay không người lái nhắm vào ngôi nhà phục vụ các kỳ nghỉ của ông.
Giao tranh xuyên biên giới giữa Israel và Hezbollah nổ ra cách đây một năm, khi nhóm được Iran hậu thuẫn này bắt đầu phóng rocket để trợ chiến cho Hamas.
Vào đầu tháng 10, Israel đã tiến hành một cuộc tấn công trên bộ vào bên trong Lebanon nhằm cố bình định khu vực biên giới cho những công dân của mình, họ đã bỏ chạy do có các cuộc tấn công bằng rocket ở miền bắc Israel.
Theo Bộ Y tế Lebanon, trong năm qua, hơn 2.400 người đã thiệt mạng, với hơn 1,2 triệu người phải rời bỏ nhà cửa, phần lớn là trong những tuần gần đây. 59 người đã thiệt mạng ở miền bắc Israel và Cao nguyên Golan bị chiếm đóng trong cùng thời gian, theo chính quyền Israel.
Theo thống kê của Israel, các chiến binh do Hamas cầm đầu đã giết khoảng 1.200 người và bắt 250 con tin trong vụ tấn công ngày 7/10/2023, là sự kiện đã châm ngòi cho cuộc chiến hiện nay.
Các quan chức Palestine cho hay phản ứng quân sự của Israel ở Gaza đã khiến hơn 42.500 người thiệt mạng.
Chiến dịch của Israel cũng đã khiến hầu hết 2,3 triệu người dân Gaza bị mất nhà cửa, gây ra nạn đói lan rộng và phá hủy các bệnh viện và trường học.
Thủ lĩnh Hamas, Yahya Sinwar, vừa bị Israel hạ sát là ai?
Hơn một năm sau vụ thảm sát 07/10/2023 do tổ chức Hamas tiến hành trên đất Israel, khiến hơn 1.000 người chết, và gần 300 người bị bắt làm con tin, hôm qua 17/10/2024, Israel thông báo đã tiêu diệt được Yahya Sinwar, được coi là ‘‘đầu não’’ của vụ tấn công. Yahya Sinwar là ai?
RFI 18/10/2024
Ảnh tài liệu chụp ngày 13/04/2022: Thủ lĩnh tổ chức Hồi giáo Palestine Hamas, Yahya Sinwar. © AP - Adel Hana
Yahya Sinwar sinh năm 1962 tại trại tị nạn Khan Younes, miền nam dải Gaza. Cha mẹ của thủ lĩnh Hamas tương lai là người Palestine, phải tha hương sau cuộc chiến tranh năm 1948 giữa các nước Ả Rập và Israel, ra đời sau quyết định của Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc năm 1947.
Yahya Sinwar gia nhập phong trào Hamas ở tuổi 25, ngay khi tổ chức này hình thành, vào thời điểm bùng lên phong trào Intifada thứ nhất năm 1987 chống lại lực lượng chiếm đóng Israel. Kể từ cuối thập niên 1980, Yahya Sinwar bắt đầu chỉ huy Majd, lực lượng an ninh của Hamas, tổ chức nhiều cuộc ám sát người Israel và những người Palestine bị cáo buộc cộng tác với kẻ thù.
Vì các hoạt động này, Yahya Sinwar bị bắt và bị kết án tù chung thân. Năm 2011, sau 22 năm bị giam giữ, Yahya Sinwar được trả tự do trong một cuộc trao đổi tù binh. Trong thời gian ở tù, Yahya Sinwar đã học tiếng Do Thái và tìm hiểu xã hội Israel để biết rõ về kẻ thù.
Israel rút khỏi dải Gaza của người Palestine năm 2005 sau hơn 30 năm chiếm đóng. Tuy nhiên, căng thẳng giữa hai bên chưa bao giờ nguôi. Kể từ năm 2007, Hamas điều hành dải Gaza sau khi chiến thắng tổ chức Palestine Fatah trong bầu cử. Sau khi được thả, Yahya Sinwar trở lại hàng ngũ Hamas và trở thành một trong những người thuộc cánh cứng rắn nhất của tổ chức bị Mỹ và Liên Âu coi là khủng bố.
Từ khi được bầu làm lãnh đạo Hamas ở Gaza năm 2017, Yahya Sinwar chủ trương duy trì mục tiêu cuối cùng là ‘‘giải phóng’’ toàn bộ các vùng lãnh thổ Palestine khỏi ách chiếm đóng Israel ở vùng Cijordani, Jerusalem…. Yahya Sinwar không công nhận nhà nước Israel ngược lại với thủ lĩnh chính trị của Hamas, Ismaïl Haniyeh, cổ vũ cho giải pháp hai Nhà nước Israel và Palestine cùng tồn tại, như chủ trương của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc.
Yahya Sinwar chọn chủ trương sử dụng bạo lực để thu hút sự quan tâm quốc tế về số phận của người Palestine trong bối cảnh Israel và các nước Ả Rập hướng tới bình thường hóa quan hệ và vấn đề Palestine không còn là tâm điểm chú ý của thế giới.
Các đụng độ ở biên giới giữa Israel và Gaza năm 2018 – 2019 với chiến dịch ‘‘Hành trình trở lại’’, khiến gần 300 người chết tại Gaza. Ngày 07/10/2023, dưới sự lãnh đạo của Yahya Sinwar, Hamas tiến hành cuộc tấn công khủng bố trên đất Israel, khiến 1.198 người chết và 251 người bị bắt làm con tin theo Tel Aviv. Israel trả đũa với cuộc chiến tranh chống Hamas tại Gaza, khiến hơn 42.000 người chết, theo bộ Y Tế của Hamas, và tàn phá gần như toàn bộ vùng đất của người Palestine ở Gaza.
Về mặt chính thức, kể từ tháng cuối tháng 7/2024, Yahya Sinwar được bầu làm người lãnh đạo chính trị của tổ chức Hamas, kế nhiệm Ismael Haniyeh, bị quân đội Israel ám sát tại Teheran. Trên thực tế cho đến khi bị hạ sát, Yahya Sinwar được coi là người lãnh đạo trên thực tế cuộc chiến của Hamas chống Israel tại dải Gaza.
https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20241018-th%E1%BB%A7-l%C4%A9nh-hamas-yahya-sinwar-v%E1%BB%ABa-b%E1%BB%8B-israel-h%E1%BA%A1-s%C3%A1t-l%C3%A0-ai
Hamas tiếp tục từ chối thả con tin ở Gaza nếu Israel không ngừng bắn
Ngày 18/10/2024, ngay sau khi xác nhận thủ lĩnh Yahya Sinwar bị thiệt mạng, lực lượng Hamas tuyên bố sẽ không trả tự do cho gần 100 con tin vẫn bị giam giữ ở dải Gaza nếu quân đội Israel không ngừng chiến dịch oanh kích. Nhánh vũ trang của Hamas khẳng định cuộc chiến sẽ tiếp tục « cho đến khi giải phóng được Palestine » và cái chết của Yahya Sinwar « sẽ càng tăng cường » sức mạnh cho phong trào.
RFI 19/10/2024
Người dân ở Yemen giơ cao áp phích của cố lãnh đạo Hamas Yahya Sinwar, trong một cuộc biểu tình chống Israel ở Sanaa, Yemen, ngày 18/10/2024. AP - Osamah Abdulrahman
Một ngày sau khi có thông tin Sinwar thiệt mạng, lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei đã lên tiếng, nhấn mạnh rằng phong trào Hồi Giáo Palestine Hamas sẽ « tiếp tục tồn tại ». Theo nhận định của một số chuyên gia, được Reuters trích dẫn ngày 19/10, dường như Hamas đang tìm một thủ lĩnh mới nhưng ở bên ngoài dải Gaza. Trong khi đó, Muhammad Sinwar, em trai của Yahya, được cho là sẽ giữ vai trò quan trọng hơn trong cuộc chiến chống Israel trên dải Gaza. Nhân vật này cũng đang bị quân đội Israel truy lùng, theo người phát ngôn quân đội Daniel Hagari.
Irak : Biểu tình ủng hộ các lực lượng chống Israel
Thủ lĩnh của Hamas bị thiệt mạng trong bối cảnh căng thẳng leo thang ở Trung Đông, nơi Israel tham chiến với Hezbollah Liban từ cuối tháng 09 và đe dọa đáp trả cuộc tấn công tên lửa của Iran vào lãnh thổ Israel vào ngày 01/10. Để gửi thông điệp ủng hộ những lực lượng đứng dậy chống Israel, vài nghìn người dân Irak đã tập trung ở Kerbala, thành phố thánh của người Hồi Giáo theo hệ phái Shia, sau lễ cầu nguyện thứ Sáu 18/10.
Thông tín viên RFI Marie-Charlotte Roupie tại Bagdad tường thuật :
« Cuộc tập hợp có quy mô ấn tượng. Hàng nghìn người ở Karbala, vẫy cờ Irak, Liban và Palestine. Mushtaq đến từ Baghdad cho biết : « Chúng tôi đến để ủng hộ dân tộc chúng tôi, người dân Palestine và người dân Liban đang phải chịu những tội ác, tội diệt chủng và đáng tiếc là các nước châu Âu và Ả Rập vẫn im lặng ! »
Để tiếng nói của họ được lắng nghe, người dân từ khắp các tỉnh miền nam Irak đã hưởng ứng lời kêu gọi của đại giáo chủ hệ phái Shia Ali Al-Sistani. Người biểu tình ở tỉnh Dhi Qar hát vang bài ca ngợi lãnh đạo Hezbollah Liban bị Israel hạ sát vào cuối tháng 09. Lời bài hát có đoạn « Hãy lắng nghe lời hứa của tỉnh Dhi Qar, chúng tôi sẽ không bao giờ quên báo thù cho Hassan Nasrallah ».
Họ đến trước lăng Imma Hussein, một công trình mang ý nghĩa biểu tượng, hiện thân của những anh hùng tử vì đạo. Hadi al-Moussawi, giám đốc một phong trào thanh niên theo hệ phái Shia, phát biểu : « Chúng tôi lên án việc làm của Israel khi nhắm đến các thủ lĩnh Hồi Giáo, Ả Rập và hệ phái Shia. Chúng tôi biết rằng Hamas là một tổ chức theo hệ phái Sunni còn Hezbollah theo hệ phái Shia nhưng họ có một kẻ thù chung : đó là Israel. Đạo Hồi đoàn kết sẽ cùng nhau đối đầu với Israel, như là một cá thể, không phân biệt Shia hay Sunni ».
Tên của Yahya Sinwar, bị chết hôm trước, đã không được nêu trong các bài diễn văn chính nhưng điều đó không cấm cản nhiều người biểu tình ca ngợi « sự hy sinh anh hùng » của người đứng đầu cơ quan chính trị Hamas ».
https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20241019-hamas-ti%E1%BA%BFp-t%E1%BB%A5c-t%E1%BB%AB-ch%E1%BB%91i-th%E1%BA%A3-con-tin-%E1%BB%9F-gaza-n%E1%BA%BFu-israel-kh%C3%B4ng-ng%E1%BB%ABng-b%E1%BA%AFn
Israel không kích tổ chức tài chính có liên hệ với Hezbollah
Quân đội Israel, hôm qua 20/10/2024, đã thực hiện những cuộc không kích nhắm vào các trụ sở của tổ chức Al-Qard Al-Hassan mà Nhà nước Do Thái cáo buộc tài trợ cho nhóm lính Hezbollah ở Liban.
RFI 21/10/2024
Một chi nhánh bị hư hại của tổ chức Al-Qard Al-Hassan sau cuộc không kích của Israel ở Aaqbiyeh, Liban, ngày 21/10/2024. © Ali Hankir / Reuters
Từ Beyrouth, thông tín viên Paul Khalifeh cho biết cụ thể :
Một lần nữa, vùng ngoại ô phía nam của Beyrouth lại hứng chịu nhiều trận mưa bom nhất, với 13 vụ oanh kích của Israel trong vòng chưa đầy một giờ, chủ yếu nhắm vào các tòa nhà nơi đặt trụ sở của tổ chức tín dụng vi mô Al-Qard Al-Hassan, có liên kết với Hezbollah.
Hai cuộc đột kích đã gây ảnh hưởng đến các khu vực gần sân bay Beyrouth, với những cột khói bốc lên trời. Các chuyến bay vẫn được duy trì, bất chấp những vụ oanh kích nói trên.
Máy bay Israel đã tấn công trụ sở của Al-Qard Al-Hassan ở trung tâm và phía bắc đồng bằng Bekaa cũng như ở phía nam Liban. Thông báo vào ban đêm của quân đội Israel về ý định oanh kích cơ sở hạ tầng của tổ chức này đã gây ra sự hoảng loạn trong nước. Tại một số khu vực lân cận của Beyrouth và vùng ngoại ô, người dân bị đánh thức bởi những loạt súng máy bắt mọi người phải bỏ nhà và sơ tán.
Đợt tấn công này diễn ra một ngày sau những trận oanh kích dữ dội của Israel, nhắm vào khoảng 60 địa điểm ở miền nam Liban.
Về phần mình, Hezbollah đã bắn hàng trăm quả rốc-két nhắm vào 3 căn cứ quân sự tại miền bắc Israel. Trong đêm, nhóm lính Hồi Giáo theo hệ phái Shia thông báo đã bắn hạ một drone Hermes 900 của Israel.
Vẫn tại Trung Đông, bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ Lloyd Austin, hôm nay 21/10, thông báo hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao THAAD do Washington cung cấp đã « sẵn sàng hoạt động » ở Israel.
