Đào Như: Tương lai hình thành COC ở Biển Đông

24 Tháng Giêng 201911:10 CH(Xem: 9886)

VĂN HÓA ONLINE - DIỄN ĐÀN CHÍNH TRỊ - THỨ SÁU 25 JAN 2019


TƯƠNG LAI HÌNH THÀNH BỘ QUI TẮC ỨNG XỬ Ở BIỂN ĐÔNG COC (Code Of Conduct)


image006


Tác giả Đào Như


Hôm 18/1/2019 tại Hội Nghị Thâu Hẹp Bộ Trưởng Ngoại Giao ASEAN-AMM Retreat-tại ChiangMai-ThaiLan, Phó Thủ tướng, Bộ Trưởng Ngoại Giao Viêt Nam, ông Phạm Bình Minh lên tiếng kêu gọi các nước ASEAN: ”Tình hình thực địa Biển Đông vẫn diến biến phức tạp, hoạt động quân sự hóa tiếp tục gia tăng- đề nghị ASEAN duy trì đoàn kết, tiếng nói chung, nỗ lực đóng góp cho hòa bình, ổn định và an ninh khu vực trên cơ sở đă nhất trí, trong đó có tự kiềm chế và không quân sự hóa Biển Đông, thực hiện đầy đủ, hiệu quả của bản Tuyên Bố Về Ứng Xử Của Các Bên ở Biên Đông-DOC- (Declaration Of Conduct)- và phấn đấu đạt bộ Qui Tắc Ưng Xử ở Biển Đông-COC- (Code Of Conduct)-hiêu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế-Công Ước LHQ về luật biển năm 1982http://baoquocte.vn/hoi-nghi-hep-bo-truong-ngoai-giao-asean-amm-retreat-85848.html


     Đây không phải lần đầu tiên Bộ Qui Tắc Ưng xử tại Biển Đông-COC được nhắc nhở đến. Tại Hội Nghị Bộ Trưởng Ngoai giao ASEAN-Trung Quốc -(AMM-TQ)- tại Manila-Philippines hôm 7-8-2017, đã chính thức  thông qua ‘Khung’ của Bộ Qui Tắc Ưng Xử tại Biển Đông-COC- đúng sau 15 năm kể từ ngày ký kết Tuyên bố Ứng xử các bên tại Biển Đông-DOC-tháng 11-2002. Bước đi này được các quan chức TQ và ASEAN ca ngợi như một dấu mốc quan trọng, môt bước đột phá trong việc giảm thiểu những căng thẳng gây ra bởi những tuyên bố chủ quyền chồng lấn trong khu vực. Văn bản ‘Khung’ sẽ là nền tảng cho viêc tham vấn xây dựng COC. Măc dầu những điều lệ và nội dung của ‘khung’ chưa ai đươc biết gồm có những gì? Ai hình thành ‘Khung’? ASEAN hay là TQ? Theo tinh thần của buổi họp, hinh như Bắc Kinh đơn phương hình thành “Khung”?


     Trong khi đó Tác giả Nguyễn Đăng Thắng, Chuyên viên Khoa Luât Quốc Tế, Hoc Viện Ngoại Giao Viêt Nam, trong bài tham luận về COC đã lên tiếng đòi xét lại ba tính chất ban đầu của COC:


 1- Tinh chất của COC?  Tác giả Nguyễn Đăng Thắng nêu lên câu hỏi, COC là điều ước quốc tế, có tinh cách ràng buộc, hay COC chỉ là văn kiện chinh trị?


2- COC sẽ được đàm phán giữa một bên là ASEAN và bên kia là TQ? Hay là đây chỉ là cuộc đầm phán giữa 11 nước? (10 nuớc ASEAN+1TQ)- Nói cụ thể hơn, theo quan điểm của ASEAN, COC sẽ là văn kiện đàm phán và thông qua giữa một bên là ASEAN như là một khối và bên kia là TQ. Trong khi đó, hinh như TQ vẫn duy trì, bám víu quan điểm COC là văn kiện được ký kết giữa 11 nước (gốm 10 nước ASEAN và 1TQ).  Quan điểm ASEAN là một khối, trong việc đàm phán về COC, ASEAN có đầy đủ Pháp lý, Chính trị Thưc tiễn


- Về Pháp Lý: Hiến Chương ASEAN có hiệu lực vào năm 2008 đươc xây dựng để tăng cường hòa bình, duy trì an ninh ổn định và phát triển kinh tế khu vực,


- Về Chính trị: Cộng Đồng ASEAN được chính thức thành lập vào năm 2015 dựa 3 cột trụ: Chinh trị-An ninh-và Kinh tế trên Biển Đông và Khu vực(1),


- Về thực tiển: Sau 50 năm tồn tại và phát triển của khối ASEAN cho thấy viêc ký kết văn bản giữa ASEAN với các đối tác bên ngoài luôn với tinh thần ASEAN là một khối. Tinh thần này rất phổ biến trong công đồng quốc tế, coi ASEAN như là một khối.


3- Mối quan hệ giữa DOC và COC- Về việc này ông Nguyễn Đằng Thắng nhắc lại: “Trong buổi phát biểu  tai hội nghị AMM+TQ tại Manila- Philippines-hôm 7 tháng 8- 2017, Bộ trưởng ngoai giao TQ, Vương Nghị nói: “TQ và ASEAN sẽ tiếp tục chân thành thúc đẩy  viêc tham vấn COC và xây dưng Bộ các quy tắc khu vực mà tất cả công nhận. Chúng ta có chung một nguyện vọng và bản COC cuối cùng là bản DOC nâng cấp”. 


Theo tác giả Nguyễn Đăng Thắng “ việc đàm phán COC trong khuôn khổ của DOC có thể không gây ra gây ra tranh cãi vì COC đã được  trù định  tại khoản 10 của DOC. Còn việc COC là một DOC nâng cấp sẽ đặt ra nhiều câu hỏi: “Nâng cấp ở đây là gì? Hình thức hay nội dung?”. Nếu chỉ là nâng cấp về hình thức mà bỏ qua phần nội dung, tức là nâng cấp DOC từ một văn kiện chính trị lên thành một điều ước quốc tế thì dường như không thỏa đáng. Những diễn biến trong thời gian qua cho thấy nội dung của DOC đã không ngăn cản được việc gia tăng căng thẳng bắt nguồn từ những hoạt động phá vỡ nguyên trạng trên thực đia làm xoi mòn lòng tin như việc lấn biển, xây dựng đảo nhân tạo hay hoạt động đe dọa đến hòa bình, an ninh và ổn định của khu vực như việc bố trí khí tài quân sự và quân sự hóa các vị trí chiếm đóng tai Biển Đông”,  http://nghiencuubiendong.vn/nghien-cuu-vietnam/7025-dam-phan-coc-mot-so-cau-hoi-ban-dau


Những đòi hỏi xét lại ‘tính chất ban đầu’ của COC của tác giả Nguyễn Đăng Thắng xem chừng song hành với động thái của chính phủ Viêt Nam bất ngờ trở nên cứng rắn với Trung Quốc trên vấn đề Biển Đông. Hãng Reuters đưa tin, “theo bản thảo về COC mà Reuters có được, hôm cuối tháng Chạp-2018, “phía Hà Nội muốn đặt ngoài pháp luật nhiều hành động mà Bắc Kinh tiến hành trên khu vực Biển Đông trong nhiều năm qua, trong đó bao gồm các việc xây dựng đảo nhân tạo, triển khai các loại vũ khí phong tỏa biển như hệ thống tên lửa. Bên cạnh đó VN cũng thúc đẩy những điều khoản ngăn chận TQ thiết lập  vùng Nhận Dạng Phòng Không-VNDPK-ADIZ- trên khu vực Biên Đông”. Đây là một hành động mà Bắc Kinh đã tiến hành đơn phương thực hiện trên khu vực Biển Đông Trung Hoa vào năm 2013. Hơn thế nữa Hà Nội yêu cầu các nước tham gia đàm phán COC minh định yêu sách của Viêt Nam về chủ quyền của các nước trên Biển Đông và tuân thủ luật pháp quốc tế về biển-1982.. Đông thái này của VN có ý khơi lại sự phi lý của bản đồ đường lưỡi bò của TQ vốn bao trùm phần lớn diện tích của Biên Đông một cách độc đoán, bạo ngược, không có vi bằng lich sử, mà tòa án quốc tế PCA đă từng gây gắt lên án Trung Quốc. https://www.voatiengviet.com/a/viet-nam-cung-ran-bat-ngo-voi-trung-quoc-ve-van-de-bien-dong/4722846.html


Reuters cho hay, TQ cũng có những đề xuất,yêu sách riêng của họ: TQ quyết tâm ngăn chận những cuộc tập trận giữa các nước trong khu vực với cường quốc bên ngoài; TQ “cấm cửa” các tâp đoàn dầu khí bên ngoài TQ và ĐNÁ, tham gia khai thác tài nguyên trong khu vực Biển Đông, trừ khi có sự đồng ý của các nước tham gia COC. Chắc chắn yêu sách này của TQ sẽ bị một số các nước ASEAN, nhất là VN sẽ cực lực bác bỏ. TQ đă từng dùng áp lực quân sự buộc VN không được họp tác với hãng ngoại quốc khai thác dầu khí trên Biển Đông như Repsol của Spain (7-2017), ExxonMobil của Mỹ (12-2017), Rosneft của Nga (3-2018)


     Nhận định về những đề xuất và đòi hỏi của Viêt Nam và TQ tại các phiên họp đàm phán về COC trong tương lai các nhà quan sát cho rằng ở giai đoan này, tất cả các bên đưa ra những yêu sách cao nhất để mặc cả. Nhưng các nhà quan sát nghĩ rằng cán cân quyền lực tại Biển Đông sẽ nghiêng về phía TQ và những yêu sách của VN sẽ bị giảm thiểu tối đa dưới áp lực quân sự và kinh tế của TQ, ngoại trừ có sự can thiệp của Mỹ và các đồng minh Indo Pacific.


Đến đây xin ghi nhận một sự kiện trùng hợp lịch sử:


-  Hôm 31-tháng 12-2018, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump ký sắc lệnh ban hành đạo luật “Sáng Kiến Trấn An Châu Á– Asia Reassurance Initiative Act-ARIA”, với cam kết $1.5 tỷ USD dành ưu tiên hỗ trợ đồng minh ASEAN. Nên nhớ đạo luật này được thông qua tai Hạ Viên Mỹ với đa số áp đảo và tại Thượng viện với đa số tuyệt đối 100%. Phải chăng cả Hành pháp lẫn Lập pháp của Mỹ đều đồng thuận chống lưng cho khối ASEAN và nhất là VN trong việc chống lại tham vọng bành trướng của TQ trên Biển Đông và tại khu vực Châu Á Thái Bình Dương.


 Trước đó, ngày 10-11-2018 nguyên Ngoai trưởng Mỹ, Mike Pompeo, người đã từng tuyên bố TQ không có quyền coi Biển Đông như ao nhà, và không nên đặt các nước ASEAN trước có sự kiện “việc đã rồi-Fait Accompli”- đã lên tiếng kêu gọi TQ hãy ngưng xây dựng đảo nhân tạo, và ngưng quân sự hóa trên Biển Đông và ông cũng yêu cầu chính phủ Bắc Kinh hãy dỡ bỏ những tên lửa (hỏa tiễn) trên Biển Đông. (In first Washington calls on Beijing to Remove missiles from South China Sea)


https://www.japantimes.co.jp/news/2018-11-10/asia-pacific/politics-diplomacy-asia-pacific/first-washington-calls-beijing-remove-missiles-south-china-sea/#.XEZcA1X0k3V


 Ngày 17-1-2019, trên báo Bloomberg Businessweek tác giả Michael Schuman đả lên tiếng cảnh báo thế giới ”Hãy tạm quên cuộc thương chiến với Mỹ, TQ đang trong hiện tình khủng hoảng kinh tế thật sự-forget the trade war- China is already in crisis”, và ông đã trưng ra những chứng liệu về sự khủng hoảng kinh tế của TQ trong tình hiện tại: Lần đầu tiên trong hơn 2 thập niên, số liệu mua xe hơi của người dân TQ xuống thắp nhất. Tăng trưởng kinh tế ở quí thứ 3 năm 2018 đã giảm xuống còn 6.5%. Đó là tốc độ tăng trưởng chậm nhất trong suốt hơn 2 thập niên kể từ đỉnh điểm khủng hoảng kinh tế năm 2009. Tháng 1-2019 thị trường chứng khoán Thượng Hải sụt giảm hơn 1/4 so với năm 2018. Hãng Apple đầu tháng 1-2019 cho hay doanh nghiệp IPhone tai TQ đang chùng xuống và cảnh báo thế giới về một TQ với nền kinh tế đang trì trệ sẽ kéo theo giảm tốc tăng trưởng toàn cầu. Thuế quan đối với hàng xuất khẩu của TQ sang Hoa Kỳ do Tổng thống Trump áp đặt đang bắt đầu gây tổn thương cho các nhà máy, xí nghiệp TQ.  Một sư sút giảm bất ngờ trong kim ngạch nhập khẩu của tháng 12 cho thấy nền kinh tế TQ đang giảm tốc một cách nguy hiểm. Điều này đã khiến Bắc Kinh phải xuống nước trong đàm phán với Washington để xoa dịu cuộc xung đột. Chính quyền Bắc Kinh đang nhìn về ngày 2-tháng 3 sắp tới,  với $200 tỷ USD thuế quan do Trump áp đặt trên các mặt hàng nhập khẩu vào Hoa Kỳ từ TQ, như lưỡi gươm Democles đang treo lơ lửng trên sinh mạng của nền kinh tế TQ.


https://www.bloomberg.com/news/articles/2019-01-17/forget-the-trade-war-china-is-already-in-crisis


        Trong khi đó, liệu TQ có từ bỏ lâp trường trên những quan điểm cứng rắn và yêu sách của nước này trong cuộc đàm phán xây dựng COC với ASEAN và VN, như TQ sẽ nhún nhường trong những cuộc đàm phán sắp tới với Mỹ? Hay ngược lại, Tâp Cận Bình có thể phá vỡ cuôc đàm phán về COC và triển khai một cuộc xung đột vũ trang trên Biển Đông hầu để xử lý khủng hoảng kinh tế và tiếp tục “Giấc Mơ Trung Hoa: Made in China-2025”?.../.       


 Đào Như


Thetrongdao2000@yahoo.com


Chicago Jan-22-2019
16 Tháng Tư 2015(Xem: 16130)
"Dù không tham gia vào vụ kiện nhưng Trung Quốc đã đầu tư rất nhiều trong việc xây dựng lập luận là Tòa Án được thành lập dưới Phụ Lục VII không có thẩm quyền phán xét đơn kiện của Phi Luật Tân. Tuy rằng đã tuyên bố phủ nhận thẩm quyền nhưng Trung Quốc chắc chắn là không muốn bị đặt vào thế khinh mạn phán quyết của Tòa đặc biệt là khi Tòa gồm có những vị thẩm phán hàng đầu được mọi người kính trọng."
14 Tháng Tư 2015(Xem: 16719)
Từ bối cảnh trên, dường như những người nêu giả định trên muốn có câu trả lời cho gỉả thiết: Nếu ngày 30-4-1975 Việt Quốc thắng Việt Cộng, liệu “Bên thắng cuộc Việt Quốc” có đối xử với “Bên thua cuộc Việt Cộng”, như Việt cộng đã làm sau ngày 30-4-1975 đối với Việt quốc hay không? Hay còn tệ hại hơn nhiều?
12 Tháng Tư 2015(Xem: 17490)
* Một số bình luận ghi nhận về bản Thông Cáo Chung ký kết giữa hai đảng CSVN và CSTQ: BBC, VNTB, Ts Nguyễn Thanh Giang, Lê Anh Hùng, Ts Carlyle A. Thayer, Ts Nguyễn Nhã
09 Tháng Tư 2015(Xem: 16860)
"Việt Nam quen dùng vũ khí của Nga trong Cuộc Chiến tranh Đông Dương..." Trong Ba cường quốc (cung cấp vũ khí) đó, Nga là nước duy nhất không bao giờ dùng vũ khí chống lại Việt Nam. Nga là nước duy nhất không có mưu đồ địa chính trị chống lại Việt Nam." "Theo ý kiến của Nga thì trong vấn đề tranh chấp lãnh thổ, hai quốc gia này hoàn toàn đủ thông thái để giải quyết vấn đề một cách hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, trên cơ sở hai bên giữ uy tín và cùng có lợi." "Quyền lợi của Mỹ là không được cho phép Trung Quốc quá mạnh trong vùng này [châu Á Thái Bình Dương]. Nghĩa là đấy là trò chơi địa chính trị giữa hai cường quốc, chơi nhau theo [kiểu] zero sum game, ai được cái gì và ai mất cái gì. Việt Nam trong hoàn cảnh này chỉ đóng vai trò như là con tốt. Mỹ chỉ bảo vệ quyền lợi của Mỹ chứ không bảo vệ quyền lợi của Việt Nam đâu."
07 Tháng Tư 2015(Xem: 15611)
"Như vậy sách lược của Henry Kissinger với Biển Đông là cứ giữ nguyên hiện trạng đầy xáo trộn như vậy càng lâu càng tốt. Đúng là sách lược ‘đục nước béo cò’. Nhờ vậy mà TQ và Mỹ tha hồ thủ lợi tốt hơn là Mỹ và TQ tranh chấp gây hấn, chiến tranh một mất một còn trên Biển Đông."
05 Tháng Tư 2015(Xem: 17223)
"Nếu kết quả của đại hội 12 được phía Mỹ toại nguyện thì đương nhiên cánh cửa TPP rộng mở đón Việt Nam. Nếu kết quả đại hội 12 không được lòng người Mỹ thì cũng đồng nghĩa với việc cánh cửa TPP khép lại đối với Việt Nam".
31 Tháng Ba 2015(Xem: 18149)
Ts Nguyễn Hưng Quốc: Một chính khách lớn và một người thầy xấu. Huỳnh Ngọc Chênh: Lý Quang Diệu có độc tài gia đình trị?
22 Tháng Ba 2015(Xem: 17246)
"Nhưng vẫn có lý do để tin rằng, ít nhất là trong nửa đầu thế kỷ này, Mỹ vẫn sẽ giữ được ưu thế của nó về các nguồn lực và tiếp tục đóng vai trò trung tâm trong cán cân quyền lực toàn cầu. Tóm lại, trong khi kỷ nguyên ưu thế của Mỹ chưa kết thúc, nó sẽ thay đổi theo những cách quan trọng. Những thay đổi này liệu có giúp tăng cường an ninh và thịnh vượng toàn cầu hay không hiện vẫn còn chưa rõ".
17 Tháng Ba 2015(Xem: 16751)
Vì sao chính phủ Hoa Kỳ quyết định lên tiếng công khai dù biết Việt Nam sẽ không hài lòng? Câu trả lời có lẽ là Hoa Kỳ ngày càng lo ngại về khả năng khôi phục hiện diện quân sự của Nga ở những vùng ảnh hưởng của Mỹ. "Vịnh Cam Ranh, nơi từng là căn cứ của Hoa Kỳ và trong quá khứ cũng từng bị hải quân Pháp và Nhật kiểm soát, nằm cách Sài Gòn 290 km về hướng Đông Bắc là một cảng nước sâu tự nhiên. Guam, lãnh thổ của Mỹ ở Thái Bình Dương, nơi đặt căn cứ không quân Andersen, cách Việt Nam 4.000 cây số về hướng Đông".
15 Tháng Ba 2015(Xem: 15999)
Để đánh dấu 20 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao Việt-Mỹ, đại sứ Mỹ tại Hà Nội, Ted Osius, tổ chức buổi nói chuyện trực tiếp với toàn thể giảng viên và sinh viên thuộc viện Đại Học Quốc Gia Hà Nội hôm 6 tháng 3-2015. Trong dịp này, đại sứ Ted Osius nêu ra 3 chủ điểm của cột mốc lịch sử -20 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao Việt-Mỹ, gồm có:
10 Tháng Ba 2015(Xem: 18474)
Phát biểu quan trọng của Đại sứ Mỹ Ted Osious tại Đại học Quốc gia Hà Nội "Điều đó cho thấy rằng có vẻ như là ông Ted Osius không chỉ nắm được lịch trình của đoàn Việt Nam, sắp tới ông Tổng Bí thư Đảng Nguyễn Phú Trọng, ông Quang và có thể cả những chính sách nữa đi Mỹ, mà còn có thể dự đoán được kết quả của chuyến đi đó thành công như thế nào và thành công ở mức độ nào".
05 Tháng Ba 2015(Xem: 17622)
Rà soát lại hồ sơ cá nhân của ông Kim cho thấy rằng năm 2010 ông Kim đã có một lần tấn công Đại sư Nhật tại Seoul cũng vì chung một chủ đề Thống Nhất Triều Tiên. Ông Kim Young Man, ngưòi phát ngôn của Hội Đồng Hòa Giải và Hợp Tác Thống Nhất Triều Tiên, cũng là đơn vị đã tổ chức mời ông Đại sứ Lippert đến thuyết trình, cũng đã lên tiếng xin lỗi về tình trạng mất an ninh tại sự kiện này.
03 Tháng Ba 2015(Xem: 24060)
Ngày 28/10 năm 2014, trong chuyến công du Ấn Độ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã viếng thăm Bồ Đề Đạo Tràng. Hình ảnh người đứng đầu Chính phủ ngồi xếp bằng, tay đeo tràng hạt, cung kính chắp tay lạy Phật như một Phật tử thuần thành xuất hiện khắp trên các tờ báo lớn của Việt Nam. Tuy nhiên, chưa thấy ai đặt vấn đề liệu hành vi trên của ông có mâu thuẫn với việc ông phủ nhận có theo bất kỳ tôn giáo nào trong các bản khai lý lịch của mình.
01 Tháng Ba 2015(Xem: 21228)
Mở đầu bài viết “Tản Mạn Chuyện Đổi Mới Sáng Tạo” đăng tải trên báo Tia Sáng hôm 10-2-15, GS Hoàng Tụy viết: “Khi mô tả sự phát triển kém cỏi của đất nước, chúng ta hay dùng từ lạc hậu hay tụt hậu, nhưng tôi để phản ảnh đúng hơn thực chất phải nói ta đang trì trệ trong tụt hậu.
24 Tháng Hai 2015(Xem: 40203)
CDQL có thể là thuộc phe nhóm của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, vì nó rất có lợi cho ông. Đây là nhận định của rất nhiều người. CDQL phục vụ khá rõ cho ý đồ và tham vọng của ông Dũng nhằm chức Tổng Bí thư, thậm chí kiêm nhiệm thêm chức Chủ tịch nước (như tại Trung Quốc) tại Đại Hội XII tới.
17 Tháng Hai 2015(Xem: 17507)
Với vô vàn cố gắng của hơn 3 năm 6 tháng, trang mạng CDQL hôm 25-1-15 qua bài viết ”MŨI THUYỀN XẺ SÓNG–MŨI CÀ MAU”, đã tung ra trận đánh lớn chống lại Đảng Cộng Sản ViệtNam-ĐCSVN- một cách khốc liệt không khoan nhượng với ý chí loại trừ tận gốc rễ ảnh hưởng của ĐCS trong xã hội Việt Nam.
11 Tháng Hai 2015(Xem: 17037)
Sau khi Nhật đảo chánh Pháp, ngày 11-3-1945 Vua Bảo Đại đã Tuyên Bố Độc Lập cho Việt Nam, bãi bỏ mọi hiệp ước đã ký với Pháp:“Chiếu tình hình thế giới nói chung, và tình hình Á châu nói riêng, chính phủ Việt Nam long trọng công khai tuyên bố, kể từ ngày hôm nay, hiệp ước bảo hộ ký với nước Pháp được bãi bỏ, và đất nước thu hồi chủ quyền độc lập quốc gia…” Đến ngày 17-4-1945, Thủ Tướng Trần Trọng Kim trình danh sách Nội các lên vua Bảo Đại phê chuẩn và Nội các Trần Trọng Kim ra mắt Quốc dân vào 2 ngày sau đó.