Một năm sau phán quyết của tòa, Biển Đông không hề tĩnh lặng

02 Tháng Mười Một 20177:13 CH(Xem: 10518)

VĂN HÓA ONLINE - DIỄN ĐÀN CHÍNH TRỊ  - THỨ  SÁU  03  NOV  2017


image017

5 Thầm phán phiên tòa thường trực La Haye - từ trái: Thẩm phán Jean - Pierre Cot (Pháp);Thẩm phán StanislawPawlak (Ba Lan); Thầm phán; Thomas A. Mensah (Ghana); Thầm phán Rudiger Wolfrum (Đức); Thầm phán Alfred Soons (Hà Lan). Google


Một năm sau phán quyết của tòa, Biển Đông không hề tĩnh lặng


Thụy My 18-07-2017


image018

Trung Quốc bồi đắp đảo nhân tạo tại Đá Chữ Thập (Fiery Cross Reef), Trường Sa. Ảnh vệ tinh tháng 6/2017.CSIS/Reuters


Theo nhà nghiên cứu Benoit Hardy-Chartrand trên Japan Times, có nhiều đổi thay và nhiều điều vẫn tồn tại, một năm sau khi Tòa Trọng Tài Thường Trực La Haye ra phán quyết về Biển Đông. Tháng 7/2016, Tòa Trọng Tài đã dội một gáo nước lạnh vào tham vọng của Bắc Kinh, khi tuyên bố Trung Quốc không có « quyền lịch sử » tại Biển Đông, và đường lưỡi bò tự vẽ là vô căn cứ, khẳng định Bắc Kinh đã vi phạm vùng đặc quyền kinh tế của Philippines.


Được cho là bước ngoặt quan trọng trong tranh chấp Biển Đông, phán quyết trọng tài vẫn đang là trung tâm tranh luận tại châu Á-Thái Bình Dương cũng như tại phương Tây. Một số người cho là phán quyết đã làm giảm căng thẳng, nhưng họ không thể đưa ra những bằng chứng để khẳng định tuyệt đối.


Cho dù người ta tin rằng phán quyết trọng tài đã mở ra một giai đoạn mới trong quan hệ giữa Bắc Kinh và Manila, nhưng theo tác giả Hardy-Chartrand, không thể lầm lẫn việc giảm bớt căng thẳng tại Biển Đông với một tình trạng ổn định thường xuyên. Đây chỉ là một sự yên tĩnh ngoài mặt, mà bên dưới là những cơn sóng ngầm.


Vào lúc tòa đưa ra phán quyết, nhiều người đã cho rằng chính quyền Trung Quốc sẽ buộc phải sửa đổi. Suốt một năm sau, Bắc Kinh đã có thái độ tương đối mềm mỏng hơn với các quốc gia đòi hỏi chủ quyền Biển Đông, ít có những hành động khiêu khích quân sự, và không còn chính thức nêu ra « đường 9 đoạn » vốn là cơ sở cho yêu sách chủ quyền vùng biển chiến lược này. Các ngư dân Philippines được phép quay lại ngư trường truyền thống ở bãi cạn Scarborough, mà lâu nay vẫn là trở ngại trong quan hệ với Manila.


Với sự thay đổi trong thái độ và chính sách của Trung Quốc từ sau phán quyết, có thể vội vàng kết luận là quyết định của Tòa Trọng Tài đã mang lại tác động mong muốn. Thật ra cũng không hẳn là sai, vì căng thẳng giảm hẳn tại Biển Đông. Trong 12 tháng qua, hầu như không có vụ đụng độ nào với các nước láng giềng, và giọng điệu của Bắc Kinh cũng bớt phần hung hăng.


Philippines, quốc gia khởi kiện tỏ ra thân thiện hơn với Trung Quốc và không nhắc đến phán quyết trọng tài. Bắc Kinh cùng với các nước ASEAN gần đây cũng thỏa thuận về một bộ khung cho Quy tắc ứng xử tại Biển Đông.


Sự yên tĩnh này thật ra rất đáng ngờ, vì vẫn còn nhiều dòng chảy ngầm chưa hề thay đổi. Trước hết về bãi cạn Scarborough, không có gì chứng tỏ Trung Quốc đã thay đổi quan điểm về yêu sách chủ quyền tại đây cũng như trên toàn bộ Biển Đông. Một năm qua, Bắc Kinh vẫn tiếp tục tuyên bố chủ quyền trên các thực thế ở Biển Đông, quân sự hóa nhiều đảo nhân tạo cho dù ngoài miệng thì chối bỏ.


Tại Trường Sa, Trung Quốc bồi đắp ba đảo chính, nhờ đó kiểm soát các vùng biển xung quanh dễ hơn, và giám sát hoạt động của các nước láng giềng. Bắc Kinh cũng tăng cường sự hiện diện của các chiến hạm, tàu tuần duyên, tài trợ cho ngư dân ra biển mà không cần thực sự đánh bắt cá. Các tàu nước ngoài được yêu cầu tránh xa các đảo nhân đạo được Trung Quốc bồi đắp, trong khi theo Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (UNCLOS), các thực thể này không thể tạo ra quyền sở hữu vùng biển xung quanh.


Tình hình tương đối yên tĩnh tại Biển Đông thật ra là kết quả của các xu hướng độc lập với phán quyết của Tòa Trọng Tài. Điều quan trọng nhất là tổng thống mới của Philippines, ông Rodrigo Duterte đã đi ngược lại chính sách của người tiền nhiệm Aquino. Ông Duterte thân thiện với Bắc Kinh để đổi lấy những món đầu tư, và đồng ý đối thoại để giải quyết bất đồng thay vì vận dụng chiến thắng ở La Haye. Đây cũng chính là chủ trương đàm phán song phương của Trung Quốc xưa nay, nhằm bắt nạt những con cá bé.


Sóng yên biển lặng, nhưng tình hình này không thể kéo dài. Chính quyền Trump gần đây đã bắt đầu tiến hành các cuộc tuần tra vì tự do hàng hải để thách thức tham vọng vô bờ bến của Trung Quốc. Nhật Bản cũng tăng cường sự hiện diện tại Biển Đông, với việc điều chiến hạm lớn nhất của Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản là Izumo, thăm nhiều đối tác ASEAN trong chuyến hải hành ba tháng.


Trung Quốc không bao giờ từ bỏ chủ trương bành trướng, nhất là khi đang nắm trong tay những con bài chủ, sau khi quân sự hóa các đảo trên Biển Đông. Phán quyết của Tòa Trọng Tài có nguy cơ rơi vào quên lãng. Và sự yên lặng hiện nay trên vùng biển chiến lược này chỉ là lừa dối./
17 Tháng Tám 2014(Xem: 20044)
Văn Hóa Magazine Online nhận được E-mail từ bạn đọc và từ Viet Art Center vietartcenter@aol.com, một thư ngỏ của Ô. Phan Kỳ Nhơn, Chủ tịch Liên Ủy Ban Chống CS & Tay Sai và một của Đức Cha Dominic Mai Thanh Lương, Giám mục Phụ tá Giáo phận Orange.
15 Tháng Tám 2014(Xem: 17156)
Sự kiện hai Thượng nghị sĩ Mỹ là John McCain (đảng Cộng hòa, bang Arizona) và Sheldon Whitehouse (đảng Dân chủ, bang Rhode Island) đến thăm Việt Nam một cách khá bất ngờ, trong ba ngày kể từ 08/08/2014 đã gây chú ý trong dư luận.
12 Tháng Tám 2014(Xem: 19146)
Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry tại Hội nghị Ngoại trưởng khối 10 nước ASEAN lần thứ 47-AMM47. Đề nghị của phía Mỹ là phải ngưng tất cả mọi hoạt động, mọi leo thang trên Biển Đông.
07 Tháng Tám 2014(Xem: 17257)
Trong một cuộc họp khẩn cấp kéo dài đến tối khuya Chủ Nhật hôm trước, Hội Đồng này đã thông qua một lời nhận định mạnh mẽ nhất về cuộc chiến này, dưới hình thức “một bản thông báo cấp tổng thống” (presidential statement) lên tiếng yêu cầu đôi bên hãy tức thời ngưng bắn để có thể thực hiện được một cuộc trợ giúp và cứu trợ cần thiết cho khối dân Palestine khốn khổ đang nằm trong hai lằn lửa đạn.
04 Tháng Tám 2014(Xem: 19442)
Nhưng tôi không khỏi có cảm giác đó chính là những gì ông muốn nói khi được hỏi về sự phát triển của vùng cao nguyên ở Việt Nam trong cuộc gặp tình cờ tại miền nam nước Pháp. Chính xác hơn ông Nguyên Ngọc nói về "lời nguyền tài nguyên".
31 Tháng Bảy 2014(Xem: 19369)
Ngoại trừ các đảng viên nắm quyền, đa số các đảng viên đã không còn tin vào chủ nghĩa xã hội? Đa số các đảng viên về hưu ‘không còn tha thiết với con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội nữa’, một đảng viên kỳ cựu tham gia ký tên vào thư ngỏ gửi Ban chấp hành Trung ương Đảng nói với BBC.
28 Tháng Bảy 2014(Xem: 20360)
Đã hơn một tuần kể từ khi Trung Quốc di chuyển giàn khoan 981, dù có một vài nghi ngại nhưng nhìn chung dư luận Việt Nam đã tương đối lắng dịu, đặc biệt với sự xuất hiện của siêu bão Ramasun và vụ tai nạn máy bay MH17.
25 Tháng Bảy 2014(Xem: 17522)
Giáo sư Tương Lai cho biết sáng qua, khi đọc nội dung tuyên bố của tổ chức Diễn đàn Xã hội Dân sự (một tổ chức phản động chống Nhà nước) đã lên tiếng quyết liệt phản đối âm mưu lợi dụng tình hình phức tạp trên Biển Đông hiện nay để thực hiện mưu đồ chính trị của tổ chức này.
22 Tháng Bảy 2014(Xem: 17973)
“Trong tình hình đất nước Việt Nam chúng ta ngày nay, những người tham gia đấu tranh – qua hình thức xã hội dân sự (XHDS) hay đảng chính trị (ĐCT) – hầu hết là những người lý tưởng, sẵn sàng hy sinh hạnh phúc cá nhân cho đại nghĩa. Lãnh đạo Hà Nội sẵn sàng dùng mọi thủ đoạn để triệt tiêu các đoàn thể không nằm trong khuôn khổ của chế độ, nên những người có lòng đối với dân tộc và đất nước càng phải đoàn kết, gắn bó với nhau hơn bất kể phương thức đóng góp cho đại cuộc là XHDS hay ĐCT.
21 Tháng Bảy 2014(Xem: 18772)
Thế là chuyện lạ đã xảy ra...Quốc Hội Hoa Kỳ đã nhất trí thông qua Nghị Quyết về biển Đông, yêu cầu Trung Quốc quay về nguyên trạng trước ngày 1/5/2014, tức là yêu cầu TC rút giàn khoan 981, một việc mà Quốc Hội Việt Nam đã không dám làm, đã không thể làm và thực sự đã không làm...
17 Tháng Bảy 2014(Xem: 18186)
Sáng ngày 16/7, trang nhà của Bộ ngoại giao Trung Quốc đã chính thức xác nhận giàn khoan Hải Dương 981 đã di dời ra khỏi vùng biển của Việt Nam và đang hướng về đảo Hải Nam. Tin này cũng được báo Tuổi Trẻ Online ngày 16/5 loan tải dẫn lời của ông Ông Hà Lê, Phó Cục trưởng Cục kiểm ngư thuộc Bộ Ngư nghiệp và Phát triển nông thôn của CSVN.
15 Tháng Bảy 2014(Xem: 17586)
Ngày 4 tháng 7 năm 2014 Hội Nhà báo độc lập Việt Nam (HNBĐLVN) tên tiếng Anh là Independent Journalists Association of Vietnam (IJAVN) công khai tuyên bố thành lập nhằm “Làm thế nào để báo chí và các nhà báo cất được tiếng nói theo đúng nghĩa của hai từ “tự do”?
13 Tháng Bảy 2014(Xem: 21533)
Nhớ lại những ngày đầu năm 1973. Sau đợt ném bom Hà Nội những ngày Giáng Sinh tháng 12 năm 1972. Hội nghị Paris họp lại. Hai bên ngả ngũ rất nhanh. Không khí Hà Nội hân hoan, mọi việc khẩn trương, ngừng bắn, hòa bình đến nơi rồi. Trong tầm tay. Phía Mỹ mệt mỏi ra mặt, chỉ muốn quên 2 chữ Việt Nam cho sớm nhất. Phía ‘’ta’’ lúc ấy cũng mệt mỏi, Bắc Kinh hòa hoãn với Mỹ, thậm chí chìa tay bè bạn để cô lập Liên Xô.
10 Tháng Bảy 2014(Xem: 17899)
Những người bạn trẻ mới ra tù như Nguyễn Tiến Trung và Đỗ Thị Minh Hạnh đều thốt lên với gương mặt rạng rỡ đến ngỡ ngàng “Thật không thể tin nổi!”.
08 Tháng Bảy 2014(Xem: 18875)
Một nhà nghiên cứu hải quân của Mỹ nhận định trên nhật báo New York Times rằng Trung Quốc nhiều khả năng sẽ chiến thắng ‘trong mọi kịch bản có thể’ nếu xảy ra chiến sự với Việt Nam.
06 Tháng Bảy 2014(Xem: 17796)
Để có một xã hội dân sự đúng nghĩa và hiệu quả, Tự do Ngôn luận là một quyền không thể thiếu. Một khi chính kiến và ý kiến của mọi thành phần xã hội có được môi trường biểu hiện một cách tự do, thì tinh thần dân chủ mới có điều kiện thực thi.
03 Tháng Bảy 2014(Xem: 19856)
Nhà báo Bùi Tín hiện sống tự do ở Pháp, là một nhà báo chuyên nghiệp, một nhà bình luận thời sự quốc tế, và là cộng tác viên thường xuyên của đài VOA. Đối tượng chính của nhà báo Bùi Tín là giới trí thức trong và ngoài nước, đặc biệt là tuổi trẻ Việt Nam quan tâm đến quê hương tổ quốc.
01 Tháng Bảy 2014(Xem: 18179)
Năm 16 tuổi, tôi tình nguyện đi bộ đội khi bom Mỹ ném quanh Hà Nội và cuộc chiến trực tiếp cầm súng đã làm tôi hết cả tuổi xanh. Hòa bình trở về, bao nhiêu năm sau, nỗi ám ảnh bởi những gì trải qua trong chiến tranh luôn gây cho tôi những cơn mơ khủng khiếp
29 Tháng Sáu 2014(Xem: 16553)
Trung Quốc tiếp tục leo thang gây căng thẳng tại Biển Đông : Phát hành bản đồ « đường 10 đoạn » nuốt gọn 80% biển Đông Nam Á, đưa thêm 4 giàn khoan dầu vào khu vực, sử dụng hàng trăm tàu thuộc lực lượng tuần duyên trấn áp cảnh sát biển Việt Nam. Bắc Kinh thật sự tính toán gì ?
26 Tháng Sáu 2014(Xem: 16303)
- Gần 2 tháng bị phản đối vì đặt trái phép giàn khoan 981, Trung Quốc không lùi bước mà kéo thêm 4 giàn khoan ra Biển Đông, có nhiều tuyên bố phá vỡ nguyên trạng hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam, diễn biến tiếp tới theo ông sẽ là gì?