Ba đại cường Châu Á

23 Tháng Chín 201412:00 SA(Xem: 21951)
“NHẬT BÁO VĂN HÓA-CALIF.,” THỨ NĂM 25 SEP 2014
RFI 19-09-2014 16:38

 

Ba đại cường "dân tộc chủ nghĩa" nhào nặn cục diện châu Á

Trọng Nghĩa

image027

Tuần duyên Nhật Bản rượt đuổi tàu hải giám Trung Quốc tại quần đảo tranh chấp Senkaku/Điếu NgưREUTERS/Kyodo/Files

Trung Quốc, Nhật Bản và Ấn Độ hiện là ba cường quốc vùng Châu Á Thái Bình Dương có một mẫu số chung : Được một nhân vật dân tộc chủ nghĩa lãnh đạo. Theo nhận định của Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế IISS trong bản « Khảo sát Chiến lược 2014 / Strategic Survey 2014 » công bố hôm qua 18/09/2014 tại Luân Đôn, thì cục diện Châu Á, vốn đang bị cuộc cạnh tranh Trung-Nhật tác động, sắp tới đây sẽ tiếp tục bị hai đại cường này cùng với Ấn Độ nhào nặn.

Phân tích của Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế về cục diện vùng Châu Á-Thái Bình Dương từ đầu năm 2014 đến nay, trước hết ghi nhận tình trạng chính sách đối ngoại của hai nước Trung Quốc và Nhật Bản đã có những thay đổi nhất định sau khi hai nhân vật mang nặng tính dân tộc chủ nghĩa lên cầm quyền : Tập Cận Bình ở Bắc Kinh và Shinzo Abe ở Tokyo.

Tính chất cứng rắn và quyết đoán của các lãnh đạo này đã ảnh hưởng đến chính sách đối ngoại của hai cường quốc kể trên. Trong trường hợp của Trung Quốc, IISS đặc biệt ghi nhận sự kiện ông Tập Cận Bình, một lãnh đạo mới lên, muốn xác lập quyền lực của mình và nhấn mạnh đến quy chế đại cường của Trung Quốc. Trong lãnh vực đối ngoại, ý hướng này được biểu thị qua các hành động đòi hỏi chủ quyền mạnh mẽ tại hai khu vực Biển Đông và Biển Hoa Đông.

Các hành động đó đi từ quyết định thành lập một vùng nhận dạng phòng không bao trùm quần đảo Senkaku/Điếu Ngư tranh chấp với Nhật Bản trên Biển Hoa Đông vào cuối năm ngoái 2013, cho đến việc đưa một giàn khoan dầu khổng lồ hạ đặt vào trong vùng biển tranh chấp với Việt Nam ở Biển Đông hồi tháng Năm vừa qua.

Giải thích về hành động quyết đoán trên đây của Trung Quốc, IISS nêu lên nhiều lý do. Đó có thể là phản ứng tự nhiên trước thái độ quyết đoán mạnh mẽ hơn của Nhật Bản, đối thủ của Bắc Kinh trong khu vực, nhưng cũng có thể là chủ trương tiến tới sau khi xác định được sự yếu đuối của các nước Đông Nam Á, thường xuyên bị chia rẽ, và cả của chính quyền Mỹ, đôi khi đã bộc lộ những dấu hiệu thiếu kiên định và thiếu tập trung vào khu vực cho dù đã tuyên bố chính sách tái cân bằng lực lượng qua châu Á-Thái Bình Dương.

Một nguyên nhân khác, theo IISS, bắt nguồn từ mong muốn của Bắc Kinh, muốn tận dụng ưu thế trên biển mới có được của Hải quân Trung Quốc trước khi các nước láng giềng phát triển được các phương tiện đối phó.

Vấn đề, theo IISS, là cho dù các động thái quyết đoán ngày càng gia tăng của Bắc Kinh gây thiệt hại cho Nhật Bản và một số quốc gia Đông Nam Á (đặc biệt là Philippines và Việt Nam), sức mạnh kinh tế của Trung Quốc vẫn giúp nước này duy trì được quan hệ tích cực với khu vực. Theo Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế, ông Tập Cận Bình có thể là đã tính toán rằng các trục trặc tạm thời trong quan hệ với Tokyo, Manila và Hà Nội là một cái giá vừa phải để có giành được một lợi thế chiến lược dài hạn.

Trong trường hợp Nhật Bản, theo IISS, việc ông Shinzo Abe trở lại cầm quyền đã kéo theo một đường lối đối ngoại và an ninh vừa cứng rắn, vừa nặng tính xét lại, có tác động rất lớn, đặc biệt là việc tăng cường khả năng quân sự, phát huy một « lực lượng tự vệ năng động », bãi bỏ lệnh cấm về xuất khẩu vũ khí, chính thức cho phép Tokyo trợ giúp các nước bạn khi bị tấn công.

Đối với Trung Quốc, Nhật Bản cũng cứng rắn hẳn lên trong việc xử lý các bất đồng với Trung Quốc về quần đảo Senkaku/Điếu Ngư, mà Tokyo không công nhận là một tranh chấp có thể được trọng tài quốc tế phân xử. Ông Abe cũng nỗ lực phối hợp để tìm liên minh đối phó với chiến lược đối ngoại của Trung Quốc, không chỉ với các quốc gia Đông Nam Á mà cả với Đài Loan.

Về Ấn Độ, theo IISS, Thủ tướng Modi là lãnh đạo thứ ba tại Châu Á muốn nâng cao tư thế nước mình trong khu vực và trên thế giới. Lãnh đạo mới tại New Delhi sẽ vừa tìm cách xây dựng mối quan hệ tốt với Trung Quốc, nhưng cũng vừa cố gắng tìm kiếm một quan hệ hợp tác mọi mặt với Nhật Bản.

Trong trung hạn, Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế cho rằng Ấn Độ muốn đóng một vai trò lớn hơn trong các vấn đề Châu Á, bằng cách tăng cường quan hệ với các quốc gia Đông Nam Á chủ chốt như Singapore và Việt Nam chẳng hạn. Đối với IISS, một nước Ấn Độ mở cửa hơn với nước ngoài có thể tác động đến tương quan lực lượng đang thay đổi của Châu Á.

Tóm lại, IISS kết luận : Trong năm tới, các hướng tiếp cận khác nhau của các lãnh đạo tại ba nước Trung Quốc, Nhật Bản và Ấn Độ sẽ tạo ra một động lực khu vực mới./

17 Tháng Tám 2014(Xem: 20045)
Văn Hóa Magazine Online nhận được E-mail từ bạn đọc và từ Viet Art Center vietartcenter@aol.com, một thư ngỏ của Ô. Phan Kỳ Nhơn, Chủ tịch Liên Ủy Ban Chống CS & Tay Sai và một của Đức Cha Dominic Mai Thanh Lương, Giám mục Phụ tá Giáo phận Orange.
15 Tháng Tám 2014(Xem: 17160)
Sự kiện hai Thượng nghị sĩ Mỹ là John McCain (đảng Cộng hòa, bang Arizona) và Sheldon Whitehouse (đảng Dân chủ, bang Rhode Island) đến thăm Việt Nam một cách khá bất ngờ, trong ba ngày kể từ 08/08/2014 đã gây chú ý trong dư luận.
12 Tháng Tám 2014(Xem: 19147)
Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry tại Hội nghị Ngoại trưởng khối 10 nước ASEAN lần thứ 47-AMM47. Đề nghị của phía Mỹ là phải ngưng tất cả mọi hoạt động, mọi leo thang trên Biển Đông.
07 Tháng Tám 2014(Xem: 17259)
Trong một cuộc họp khẩn cấp kéo dài đến tối khuya Chủ Nhật hôm trước, Hội Đồng này đã thông qua một lời nhận định mạnh mẽ nhất về cuộc chiến này, dưới hình thức “một bản thông báo cấp tổng thống” (presidential statement) lên tiếng yêu cầu đôi bên hãy tức thời ngưng bắn để có thể thực hiện được một cuộc trợ giúp và cứu trợ cần thiết cho khối dân Palestine khốn khổ đang nằm trong hai lằn lửa đạn.
04 Tháng Tám 2014(Xem: 19444)
Nhưng tôi không khỏi có cảm giác đó chính là những gì ông muốn nói khi được hỏi về sự phát triển của vùng cao nguyên ở Việt Nam trong cuộc gặp tình cờ tại miền nam nước Pháp. Chính xác hơn ông Nguyên Ngọc nói về "lời nguyền tài nguyên".
31 Tháng Bảy 2014(Xem: 19371)
Ngoại trừ các đảng viên nắm quyền, đa số các đảng viên đã không còn tin vào chủ nghĩa xã hội? Đa số các đảng viên về hưu ‘không còn tha thiết với con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội nữa’, một đảng viên kỳ cựu tham gia ký tên vào thư ngỏ gửi Ban chấp hành Trung ương Đảng nói với BBC.
28 Tháng Bảy 2014(Xem: 20360)
Đã hơn một tuần kể từ khi Trung Quốc di chuyển giàn khoan 981, dù có một vài nghi ngại nhưng nhìn chung dư luận Việt Nam đã tương đối lắng dịu, đặc biệt với sự xuất hiện của siêu bão Ramasun và vụ tai nạn máy bay MH17.
25 Tháng Bảy 2014(Xem: 17524)
Giáo sư Tương Lai cho biết sáng qua, khi đọc nội dung tuyên bố của tổ chức Diễn đàn Xã hội Dân sự (một tổ chức phản động chống Nhà nước) đã lên tiếng quyết liệt phản đối âm mưu lợi dụng tình hình phức tạp trên Biển Đông hiện nay để thực hiện mưu đồ chính trị của tổ chức này.
22 Tháng Bảy 2014(Xem: 17975)
“Trong tình hình đất nước Việt Nam chúng ta ngày nay, những người tham gia đấu tranh – qua hình thức xã hội dân sự (XHDS) hay đảng chính trị (ĐCT) – hầu hết là những người lý tưởng, sẵn sàng hy sinh hạnh phúc cá nhân cho đại nghĩa. Lãnh đạo Hà Nội sẵn sàng dùng mọi thủ đoạn để triệt tiêu các đoàn thể không nằm trong khuôn khổ của chế độ, nên những người có lòng đối với dân tộc và đất nước càng phải đoàn kết, gắn bó với nhau hơn bất kể phương thức đóng góp cho đại cuộc là XHDS hay ĐCT.
21 Tháng Bảy 2014(Xem: 18775)
Thế là chuyện lạ đã xảy ra...Quốc Hội Hoa Kỳ đã nhất trí thông qua Nghị Quyết về biển Đông, yêu cầu Trung Quốc quay về nguyên trạng trước ngày 1/5/2014, tức là yêu cầu TC rút giàn khoan 981, một việc mà Quốc Hội Việt Nam đã không dám làm, đã không thể làm và thực sự đã không làm...
17 Tháng Bảy 2014(Xem: 18188)
Sáng ngày 16/7, trang nhà của Bộ ngoại giao Trung Quốc đã chính thức xác nhận giàn khoan Hải Dương 981 đã di dời ra khỏi vùng biển của Việt Nam và đang hướng về đảo Hải Nam. Tin này cũng được báo Tuổi Trẻ Online ngày 16/5 loan tải dẫn lời của ông Ông Hà Lê, Phó Cục trưởng Cục kiểm ngư thuộc Bộ Ngư nghiệp và Phát triển nông thôn của CSVN.
15 Tháng Bảy 2014(Xem: 17588)
Ngày 4 tháng 7 năm 2014 Hội Nhà báo độc lập Việt Nam (HNBĐLVN) tên tiếng Anh là Independent Journalists Association of Vietnam (IJAVN) công khai tuyên bố thành lập nhằm “Làm thế nào để báo chí và các nhà báo cất được tiếng nói theo đúng nghĩa của hai từ “tự do”?
13 Tháng Bảy 2014(Xem: 21535)
Nhớ lại những ngày đầu năm 1973. Sau đợt ném bom Hà Nội những ngày Giáng Sinh tháng 12 năm 1972. Hội nghị Paris họp lại. Hai bên ngả ngũ rất nhanh. Không khí Hà Nội hân hoan, mọi việc khẩn trương, ngừng bắn, hòa bình đến nơi rồi. Trong tầm tay. Phía Mỹ mệt mỏi ra mặt, chỉ muốn quên 2 chữ Việt Nam cho sớm nhất. Phía ‘’ta’’ lúc ấy cũng mệt mỏi, Bắc Kinh hòa hoãn với Mỹ, thậm chí chìa tay bè bạn để cô lập Liên Xô.
10 Tháng Bảy 2014(Xem: 17902)
Những người bạn trẻ mới ra tù như Nguyễn Tiến Trung và Đỗ Thị Minh Hạnh đều thốt lên với gương mặt rạng rỡ đến ngỡ ngàng “Thật không thể tin nổi!”.
08 Tháng Bảy 2014(Xem: 18876)
Một nhà nghiên cứu hải quân của Mỹ nhận định trên nhật báo New York Times rằng Trung Quốc nhiều khả năng sẽ chiến thắng ‘trong mọi kịch bản có thể’ nếu xảy ra chiến sự với Việt Nam.
06 Tháng Bảy 2014(Xem: 17798)
Để có một xã hội dân sự đúng nghĩa và hiệu quả, Tự do Ngôn luận là một quyền không thể thiếu. Một khi chính kiến và ý kiến của mọi thành phần xã hội có được môi trường biểu hiện một cách tự do, thì tinh thần dân chủ mới có điều kiện thực thi.
03 Tháng Bảy 2014(Xem: 19859)
Nhà báo Bùi Tín hiện sống tự do ở Pháp, là một nhà báo chuyên nghiệp, một nhà bình luận thời sự quốc tế, và là cộng tác viên thường xuyên của đài VOA. Đối tượng chính của nhà báo Bùi Tín là giới trí thức trong và ngoài nước, đặc biệt là tuổi trẻ Việt Nam quan tâm đến quê hương tổ quốc.
01 Tháng Bảy 2014(Xem: 18179)
Năm 16 tuổi, tôi tình nguyện đi bộ đội khi bom Mỹ ném quanh Hà Nội và cuộc chiến trực tiếp cầm súng đã làm tôi hết cả tuổi xanh. Hòa bình trở về, bao nhiêu năm sau, nỗi ám ảnh bởi những gì trải qua trong chiến tranh luôn gây cho tôi những cơn mơ khủng khiếp
29 Tháng Sáu 2014(Xem: 16553)
Trung Quốc tiếp tục leo thang gây căng thẳng tại Biển Đông : Phát hành bản đồ « đường 10 đoạn » nuốt gọn 80% biển Đông Nam Á, đưa thêm 4 giàn khoan dầu vào khu vực, sử dụng hàng trăm tàu thuộc lực lượng tuần duyên trấn áp cảnh sát biển Việt Nam. Bắc Kinh thật sự tính toán gì ?
26 Tháng Sáu 2014(Xem: 16304)
- Gần 2 tháng bị phản đối vì đặt trái phép giàn khoan 981, Trung Quốc không lùi bước mà kéo thêm 4 giàn khoan ra Biển Đông, có nhiều tuyên bố phá vỡ nguyên trạng hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam, diễn biến tiếp tới theo ông sẽ là gì?