Các hoàng tử vùng Vịnh đang trở thành "tân vương" của thế giới?

07 Tháng Mười Hai 20227:34 SA(Xem: 2541)

VĂN HÓA ONLINE – DIỄN ĐÀN 3 – THỨ TƯ DEC 07, 2022

Ý kiến/Bài vở vui lòng gởi về:  lykientrucvh@gmail.com


Các hoàng tử vùng Vịnh đang trở thành "tân vương" của thế giới?


RFI 06/12/2022


image045Hoàng thái tử Ả Rập Xê Út, Mohammed Ben Salman, còn gọi tắt là MBS. trong cuộc họp thượng đỉnh G-20 trực tuyến ngày 20/11/2020. AP - Bandar Aljaloud


Phan Minh


Kể từ khi Nga tiến hành xâm lược Ukraina hồi tháng 2 năm nay, phương Tây đã dần ngưng nhập khẩu khí đốt của Nga, và điều này khiến các hoàng tử vùng Vịnh trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. RFI xin trích dịch bài phân tích đăng trên website tuần báo Pháp l’Express hôm 19/11/2022.


Đối mặt với giá dầu tăng vọt, vào giữa tháng 7, tổng thống Mỹ Joe Biden đã quyết định gác lại chính sách ngoại giao nhân quyền của mình để đến Jeddah và gặp trực tiếp hoàng tử trẻ tuổi của Ả Rập Xê Út. Mục tiêu là để thuyết phục lãnh đạo trong thực tế của vương quốc này tăng cường xuất khẩu dầu mỏ. Nhưng Mohammed ben Salmane (MBS) không những không nhượng bộ, mà ngược lại còn quyết định giảm xuất khẩu vàng đen. Giá dầu tăng vọt và tổng thống Biden thì bẽ bàng ra về tay trắng.


Robert Mogielnicki, nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên Cứu Các Quốc Gia Vùng Vịnh (Arab Gulf States Institute) ở Washington nhấn mạnh : "Tại Nhà Trắng, quyết định này của MBS bị coi là một cú đâm sau lưng. Nó đã tiếp thêm năng lượng cho các đối thủ chính trị của Joe Biden trước cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ ở Mỹ - là kịch bản tồi tệ nhất đối với chính quyền đảng Dân Chủ, và là biểu tượng của cán cân quyền lực mới trên trường quốc tế."


MBS, gương mặt của thế hệ lãnh đạo mới 


Bằng chứng cho thấy tầm quan trọng của ông là hoàng tử Ả Rập Xê Út vẫn được chính quyền Biden ve vãn. Bất chấp sự sỉ nhục nói trên, trong những ngày gần đây, Nhà Trắng tìm cách hủy bỏ các thủ tục pháp lý chống lại MBS ở Hoa Kỳ, người bị buộc tội dính líu đến vụ ám sát nhà báo Jamal Khashoggi, một cư dân sống ở Mỹ vào thời điểm ông qua đời. David Ottaway, nhà nghiên cứu tại trung tâm Wilson nhấn mạnh rằng trong bối cảnh chiến tranh tiếp diễn ở Ukraina, MBS biến sức mạnh to lớn của Ả Rập Xê Út là dầu mỏ, thành vũ khí hủy diệt trên trường quốc tế : "Khi bạn đứng đầu quốc gia duy nhất trên thế giới có khả năng sản xuất 12 triệu thùng dầu mỗi ngày, một mình bạn, mặc dù không thể giải quyết vấn đề năng lượng toàn cầu do cuộc chiến này tạo ra, nhưng bạn có thể tạo ra sự khác biệt lớn."


Từ chiều cao với tầm vóc oai vệ, đứng đầu một đất nước rộng lớn với khối tài sản vô song, MBS là hiện thân của thế hệ lãnh đạo mới ở vùng Vịnh, vừa giàu có vừa quyền lực. Ben Salmane ở Ả Rập Xê Út, Mohammed ben Zayed (MBZ) ở Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất hay Emir Al Thani ở Qatar - những lãnh đạo trẻ tuổi mà phương Tây phải cầu cạnh, giờ đây có đủ khả năng đưa ra luật chơi của riêng mình.


Ngay từ những ngày đầu tiên sau khi nổ ra cuộc chiến tranh ở Ukraina, các nhà lãnh đạo châu Âu đã đổ xô đến vùng Vịnh và thực hiện những chuyến thăm tới các cung điện ở Doha, Abu Dhabi và Riyad. Tất cả đều nhập về lượng khí đốt và dầu khổng lồ từ Trung Đông để bù đắp cho việc cắt giảm năng lượng của Nga. Hai tháng sau, vào tháng 5, Ủy Ban Châu Âu công bố lộ trình "quan hệ đối tác chiến lược với vùng Vịnh", trong đó cam kết thúc đẩy "sự ổn định của khu vực" để đổi lấy "an ninh năng lượng".


Emmanuel Macron cũng không phải là ngoại lệ : vào ngày 15/05, tổng thống Pháp bay đến Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất, trước khi tiếp MBZ tại Paris vào ngày 18/07, rồi 10 ngày sau đó là hoàng tử MBS của Ả Rập Xê Út. Mỗi lần như vậy, tổng thống Macron luân phiên bố trí đưa các vị khách của mình đi thăm các lâu đài và đãi những bữa tối thịnh soạn.


Christopher Davidson, chuyên gia vùng Vịnh và là tác giả cuốn From Sheikhs to Sultanism thuật lại rằng chuyến thăm Pháp là chuyến đi đầu tiên đến phương Tây của MBS kể từ sau vụ ám sát Jamal Khashoggi và cũng giống như đối với Joe Biden, sau chuyến công du Ả Rập Xê Út của mình, tổng thống Pháp cũng bị phản bội, thậm chí bị xúc phạm trước quyết định của Ả Rập Xê Út về việc giảm xuất khẩu dầu mỏ vào cuối mùa hè.


Giá năng lượng tăng vọt, vận may khổng lồ đối với vùng Vịnh 


Tuy nhiên, cảm xúc của các nhà lãnh đạo không phải là điều quan trọng, mà vấn đề thực sự là châu Âu đã trở nên quá phụ thuộc vào lãnh đạo những nước vùng Vịnh. Quyết định từ bỏ, trong trung hạn, dầu khí của Nga khiến lục địa già còn ít lựa chọn. Tobias Borck, chuyên gia vùng Vịnh tại viện Royal United Services giải thích rằng chẳng hạn về khí đốt, đối với châu Âu, Qatar sẽ hiển nhiên là sự thay thế cho Nga. Tiểu vương quốc này là một trong 3 nhà sản xuất khí đốt tự nhiên hóa lỏng chính, và họ sẽ tăng năng lực sản xuất của mình từ 60% đến 70% vào năm 2027. Qatar sẽ là nhà sản xuất nhiều khí đốt nhất thế giới và sẽ có tầm quan trọng to lớn đối với châu Âu.


Các quốc gia vùng Vịnh đã gặt hái được rất nhiều từ cuộc chiến ở Ukraina. Nền kinh tế của họ đã hưởng được nhiều lợi ích từ việc giá năng lượng tăng vọt, nhất là nhờ vào một mùa hè đầy hoảng loạn trên thị trường toàn cầu. Christopher Davidson nhắc lại rằng trước khi chiến tranh Ukraina nổ ra, Ả Rập Xê Út, Qatar hay Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất từng phải bán trái phiếu trên thị trường quốc tế. Năm nay, các quốc gia vùng Vịnh không phải làm như vậy nữa, điều đó có nghĩa là họ đang ở trong một tình thế tài chính tốt hơn nhiều so với 1 năm trước.


Những khoản cổ tức này sẽ hỗ trợ cho các chế độ quân chủ về dầu mỏ trong quá trình chuyển đổi của họ sang thế giới hậu dầu mỏ, nơi mà toàn vùng Vịnh đã khởi động các công trình vĩ đại. Qatar đã chi hơn 200 tỷ đô la cho World Cup 2022 và những cơ sở hạ tầng đi kèm. Ả Rập Xê Út đang thúc đẩy kế hoạch cải cách "Tầm Nhìn 2030" do MBS đích thân phát triển và kế hoạch này sẽ tiêu tốn của vương quốc này hàng nghìn tỷ đô la, với mục đích trở thành người khổng lồ về năng lượng tái tạo, dẫn đầu thế giới về du lịch hoặc thậm chí phát triển một ngành công nghiệp quốc phòng hùng mạnh.


Các nước vùng Vịnh không đơn giản chỉ đạt được những lợi ích về mặt tài chính. Ở cấp độ ngoại giao, những động thái này cho phép các chế độ quân chủ có dầu mỏ khẳng định sự độc lập và kiếm tiền từ ảnh hưởng của họ. Tại Liên Hiệp Quốc, họ đan xen giữa việc bỏ phiếu trắng và lên án Nga. Tuy nhiên, kể từ đầu mùa thu, vùng Vịnh ngày càng thể hiện một sự gần gũi nhất định với Matxcơva.


Trong khi MBS tăng cường các cuộc điện đàm chính thức với điện Kremlin, thì tiểu vương Al Thani của Qatar đã hội đàm chính thức với Vladimir Putin ở Astana vào đầu tháng 10 để khởi động một cuộc hòa giải về Ukraina. Theo l’Express, chủ đề quan trọng nhất là bảo đảm rằng Nga sẽ không làm gián đoạn World Cup một tháng sau đó. MBZ thì đã tới Matxcơva vào ngày 11/10, cũng để đàm phán hòa bình, theo nguồn tin chính thức. Christopher Davidson nhận định rằng trên thực tế, các nhà lãnh đạo vùng Vịnh không thực sự tham gia hòa giải về Ukraina như tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan có thể làm. Đối với họ, đó chỉ là một cái cớ, họ muốn cho Nga thấy rằng cánh cửa của họ vẫn rộng mở, bởi vì tất cả đều đã đầu tư chung với Matxcơva và không muốn làm xấu tương lai.


Putin không phải là nhà lãnh đạo lớn duy nhất được các nước vùng Vịnh ve vãn. Kể từ mùa hè này, có tin đồn về chuyến đi sắp tới của Tập Cận Bình tới Ả Rập Xê Út và đây sẽ là chuyến thăm cấp nhà nước đầu tiên của chủ tịch Trung Quốc ra nước ngoài kể từ khi ông tái đắc cử nhiệm kỳ thứ 3. Năm nay, Ả Rập Xê Út trở thành quốc gia xuất khẩu dầu lớn nhất sang Trung Quốc, với 2 triệu thùng mỗi ngày. Chuyến thăm như vậy của ông Tập tới Riyad sẽ là sự tôn vinh vai trò thiết yếu mới của MBS. Và đó là dấu hiệu cho thấy, ở tuổi 37, tương lai của thế giới nằm trong tay ông ta.
17 Tháng Tám 2014(Xem: 20054)
Văn Hóa Magazine Online nhận được E-mail từ bạn đọc và từ Viet Art Center vietartcenter@aol.com, một thư ngỏ của Ô. Phan Kỳ Nhơn, Chủ tịch Liên Ủy Ban Chống CS & Tay Sai và một của Đức Cha Dominic Mai Thanh Lương, Giám mục Phụ tá Giáo phận Orange.
15 Tháng Tám 2014(Xem: 17165)
Sự kiện hai Thượng nghị sĩ Mỹ là John McCain (đảng Cộng hòa, bang Arizona) và Sheldon Whitehouse (đảng Dân chủ, bang Rhode Island) đến thăm Việt Nam một cách khá bất ngờ, trong ba ngày kể từ 08/08/2014 đã gây chú ý trong dư luận.
12 Tháng Tám 2014(Xem: 19152)
Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry tại Hội nghị Ngoại trưởng khối 10 nước ASEAN lần thứ 47-AMM47. Đề nghị của phía Mỹ là phải ngưng tất cả mọi hoạt động, mọi leo thang trên Biển Đông.
07 Tháng Tám 2014(Xem: 17270)
Trong một cuộc họp khẩn cấp kéo dài đến tối khuya Chủ Nhật hôm trước, Hội Đồng này đã thông qua một lời nhận định mạnh mẽ nhất về cuộc chiến này, dưới hình thức “một bản thông báo cấp tổng thống” (presidential statement) lên tiếng yêu cầu đôi bên hãy tức thời ngưng bắn để có thể thực hiện được một cuộc trợ giúp và cứu trợ cần thiết cho khối dân Palestine khốn khổ đang nằm trong hai lằn lửa đạn.
04 Tháng Tám 2014(Xem: 19451)
Nhưng tôi không khỏi có cảm giác đó chính là những gì ông muốn nói khi được hỏi về sự phát triển của vùng cao nguyên ở Việt Nam trong cuộc gặp tình cờ tại miền nam nước Pháp. Chính xác hơn ông Nguyên Ngọc nói về "lời nguyền tài nguyên".
31 Tháng Bảy 2014(Xem: 19379)
Ngoại trừ các đảng viên nắm quyền, đa số các đảng viên đã không còn tin vào chủ nghĩa xã hội? Đa số các đảng viên về hưu ‘không còn tha thiết với con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội nữa’, một đảng viên kỳ cựu tham gia ký tên vào thư ngỏ gửi Ban chấp hành Trung ương Đảng nói với BBC.
28 Tháng Bảy 2014(Xem: 20365)
Đã hơn một tuần kể từ khi Trung Quốc di chuyển giàn khoan 981, dù có một vài nghi ngại nhưng nhìn chung dư luận Việt Nam đã tương đối lắng dịu, đặc biệt với sự xuất hiện của siêu bão Ramasun và vụ tai nạn máy bay MH17.
25 Tháng Bảy 2014(Xem: 17527)
Giáo sư Tương Lai cho biết sáng qua, khi đọc nội dung tuyên bố của tổ chức Diễn đàn Xã hội Dân sự (một tổ chức phản động chống Nhà nước) đã lên tiếng quyết liệt phản đối âm mưu lợi dụng tình hình phức tạp trên Biển Đông hiện nay để thực hiện mưu đồ chính trị của tổ chức này.
22 Tháng Bảy 2014(Xem: 17985)
“Trong tình hình đất nước Việt Nam chúng ta ngày nay, những người tham gia đấu tranh – qua hình thức xã hội dân sự (XHDS) hay đảng chính trị (ĐCT) – hầu hết là những người lý tưởng, sẵn sàng hy sinh hạnh phúc cá nhân cho đại nghĩa. Lãnh đạo Hà Nội sẵn sàng dùng mọi thủ đoạn để triệt tiêu các đoàn thể không nằm trong khuôn khổ của chế độ, nên những người có lòng đối với dân tộc và đất nước càng phải đoàn kết, gắn bó với nhau hơn bất kể phương thức đóng góp cho đại cuộc là XHDS hay ĐCT.
21 Tháng Bảy 2014(Xem: 18780)
Thế là chuyện lạ đã xảy ra...Quốc Hội Hoa Kỳ đã nhất trí thông qua Nghị Quyết về biển Đông, yêu cầu Trung Quốc quay về nguyên trạng trước ngày 1/5/2014, tức là yêu cầu TC rút giàn khoan 981, một việc mà Quốc Hội Việt Nam đã không dám làm, đã không thể làm và thực sự đã không làm...
17 Tháng Bảy 2014(Xem: 18194)
Sáng ngày 16/7, trang nhà của Bộ ngoại giao Trung Quốc đã chính thức xác nhận giàn khoan Hải Dương 981 đã di dời ra khỏi vùng biển của Việt Nam và đang hướng về đảo Hải Nam. Tin này cũng được báo Tuổi Trẻ Online ngày 16/5 loan tải dẫn lời của ông Ông Hà Lê, Phó Cục trưởng Cục kiểm ngư thuộc Bộ Ngư nghiệp và Phát triển nông thôn của CSVN.
15 Tháng Bảy 2014(Xem: 17593)
Ngày 4 tháng 7 năm 2014 Hội Nhà báo độc lập Việt Nam (HNBĐLVN) tên tiếng Anh là Independent Journalists Association of Vietnam (IJAVN) công khai tuyên bố thành lập nhằm “Làm thế nào để báo chí và các nhà báo cất được tiếng nói theo đúng nghĩa của hai từ “tự do”?
13 Tháng Bảy 2014(Xem: 21539)
Nhớ lại những ngày đầu năm 1973. Sau đợt ném bom Hà Nội những ngày Giáng Sinh tháng 12 năm 1972. Hội nghị Paris họp lại. Hai bên ngả ngũ rất nhanh. Không khí Hà Nội hân hoan, mọi việc khẩn trương, ngừng bắn, hòa bình đến nơi rồi. Trong tầm tay. Phía Mỹ mệt mỏi ra mặt, chỉ muốn quên 2 chữ Việt Nam cho sớm nhất. Phía ‘’ta’’ lúc ấy cũng mệt mỏi, Bắc Kinh hòa hoãn với Mỹ, thậm chí chìa tay bè bạn để cô lập Liên Xô.
10 Tháng Bảy 2014(Xem: 17906)
Những người bạn trẻ mới ra tù như Nguyễn Tiến Trung và Đỗ Thị Minh Hạnh đều thốt lên với gương mặt rạng rỡ đến ngỡ ngàng “Thật không thể tin nổi!”.
08 Tháng Bảy 2014(Xem: 18880)
Một nhà nghiên cứu hải quân của Mỹ nhận định trên nhật báo New York Times rằng Trung Quốc nhiều khả năng sẽ chiến thắng ‘trong mọi kịch bản có thể’ nếu xảy ra chiến sự với Việt Nam.
06 Tháng Bảy 2014(Xem: 17803)
Để có một xã hội dân sự đúng nghĩa và hiệu quả, Tự do Ngôn luận là một quyền không thể thiếu. Một khi chính kiến và ý kiến của mọi thành phần xã hội có được môi trường biểu hiện một cách tự do, thì tinh thần dân chủ mới có điều kiện thực thi.
03 Tháng Bảy 2014(Xem: 19864)
Nhà báo Bùi Tín hiện sống tự do ở Pháp, là một nhà báo chuyên nghiệp, một nhà bình luận thời sự quốc tế, và là cộng tác viên thường xuyên của đài VOA. Đối tượng chính của nhà báo Bùi Tín là giới trí thức trong và ngoài nước, đặc biệt là tuổi trẻ Việt Nam quan tâm đến quê hương tổ quốc.
01 Tháng Bảy 2014(Xem: 18185)
Năm 16 tuổi, tôi tình nguyện đi bộ đội khi bom Mỹ ném quanh Hà Nội và cuộc chiến trực tiếp cầm súng đã làm tôi hết cả tuổi xanh. Hòa bình trở về, bao nhiêu năm sau, nỗi ám ảnh bởi những gì trải qua trong chiến tranh luôn gây cho tôi những cơn mơ khủng khiếp
29 Tháng Sáu 2014(Xem: 16557)
Trung Quốc tiếp tục leo thang gây căng thẳng tại Biển Đông : Phát hành bản đồ « đường 10 đoạn » nuốt gọn 80% biển Đông Nam Á, đưa thêm 4 giàn khoan dầu vào khu vực, sử dụng hàng trăm tàu thuộc lực lượng tuần duyên trấn áp cảnh sát biển Việt Nam. Bắc Kinh thật sự tính toán gì ?
26 Tháng Sáu 2014(Xem: 16308)
- Gần 2 tháng bị phản đối vì đặt trái phép giàn khoan 981, Trung Quốc không lùi bước mà kéo thêm 4 giàn khoan ra Biển Đông, có nhiều tuyên bố phá vỡ nguyên trạng hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam, diễn biến tiếp tới theo ông sẽ là gì?