VĂN HÓA ONLINE - DIỄN ĐÀN 1 – THỨ HAI 16 MAY 2022
Ý kiến/Bài vở vui lòng gởi về: lykientrucvh@gmail.com
Baltic: Quốc gia nào lo ngại sẽ là mục tiêu tiếp theo của Nga sau Ukraine?
Nguyễn Giang
BBC 15/5/2022
Estonia, Latvia, Lithuania là các quốc gia vùng Baltic nằm ở đông bắc Châu Âu. Gruzia (Georgia), quốc gia nhỏ bé chỉ hơn 3,7 triệu dân ở vùng Caucas.
Tổng dân số 3 nước Estonia, Latvia, Lithuania hiện chỉ khoảng hơn 6 triệu người. Estonia, Latvia có đường biên giới với Nga. Estonia, Latvia, Lithuania bị Liên Xô xâm chiếm vào tháng 6/1940 và sau khi Thế chiến lần hai kết thúc vào năm 1945 thì 3 quốc gia này thuộc Liên Xô cho đến khi liên bang này sụp đổ vào năm 1991.
Gruzia (Georgia) nằm ngay cửa ngõ giao thương quan trọng nơi lục địa Á - Âu gặp nhau. Gruzia có xung đột với Nga từ ngày 1 đến 12/8/2008 tại vùng nam Ossetia. Kết quả sau cuộc chiến, Nga đã chiếm được 2 vùng của Gruzia gồm Abkhazia và Tskhinvali và vẫn duy trì sự hiện diện quân sự tại đây cho đến nay. Hai vùng này chiếm khoảng 20% lãnh thổ của Gruzia.
Hiện chỉ có Estonia, Latvia, Lithuania là thành viên EU và Nato. Gruzia chưa là thành viên của cả EU và Nato. Gruzia cho đến nay là một đối tác quan trọng và đáng tin cậy của Nato.
Gruzia đã công bố nguyện vọng muốn gia nhập Nato từ năm 2008 với cuộc trưng cầu ý dân. Tại Hội nghị thượng đỉnh Nato tại Bucharest (Romania) năm 2008 thì Gruzia đã được hứa về một ghế trong Nato thế nhưng sau 14 năm thì điều này vẫn chưa xảy ra.
Chỉ 1 tuần trước khi Nga xâm lược Ukraine, Bộ trưởng Quốc phòng Gruzia đã khẳng định Nato là cách duy nhất để giúp quốc gia này giữ gìn sự toàn vẹn lãnh thổ.
Trong những năm gần đây, Estonia, Latvia, Lithuania và Gruzia đã nhiều lần cảnh báo Putin luôn có tham vọng đưa vào những nước này vào tầm ảnh hưởng. Cụ thể các nước Baltic này cho rằng Nato phải đưa thêm quân và gửi thêm máy bay chiến đấu vào khu vực.
Tổng thống Estonia vào cuối tháng 3 từng nói rằng Nato phải tăng cường năng lực bảo vệ tại vùng mạng sườn phía đông trước khi quá trễ. Đầu tháng 3, phát biểu trong cuộc gặp với Ngoại trưởng Mỹ Blinken thì Tổng thống Lithuania Gitanas Nauseda cảnh báo là "Sự ngăn chặn không còn đủ, chúng tôi cần có sẵn phòng vệ sẵn sàng tấn công nếu không thì sẽ quá trễ. Putin sẽ không dừng tại Ukraine nếu hắn ta không bị ngăn chặn".
Ngoại trưởng Latvia Edgars Rinkevics thì kêu gọi Mỹ có sự hiện diện quân sự vĩnh viễn tại quốc gia Baltic này.
Đáp lại những quan ngại này, đầu tháng 3, Ngoại trưởng Mỹ khẳng định "Điều quan trọng là mọi người cần hiểu rằng nguy cơ thật sự vượt khỏi giới hạn Ukraine, thậm chí vượt khỏi biên giới những quốc gia Baltic, và thậm chí vượt khỏi Châu Âu."
Trong khi đó Mỹ và cả Nato đều khẳng định sẽ bảo vệ các thành viên Nato tại khu vực sườn phía đông, khu vực được xem là dễ bị tổn thương nhất của khối quân sự này. Cụ thể Mỹ đã điều thêm hàng ngàn binh sĩ đến khu vực. Nato hiện có khoảng 40.000 binh sĩ đồn trú ở khu vực phía đông này.
Từ Moscow đi Brussel thủ đô Belgium = 2636km.
Vào giữa tháng 4, Nga cảnh báo sẽ mở rộng năng lực hạt nhân tại vùng Baltic nếu Phần Lan và Thụy Điển gia nhập Nato. Cựu tổng thống Nga Dmitry Medvedev, người đang giữ chức Phó Chủ tịch Hội đồng an ninh quốc gia Nga tuyên bố rằng "sẽ không còn các cuộc thảo luận về tình trạng phi hạt nhân tại vùng Baltic và Nga phải cân bằng lại tình hình."
Thủ tướng Lithuania Ingrida Simonyte ngày 14/04 nói rằng "Nếu Nga đe dọa thì điều này không có gì mới".
Nằm ở vùng Baltic, thành phố Kaliningrad của Nga là điểm nóng chiến lược ngay trong lòng Nato. Kẹp giữa Lithuania và Ba Lan, Kaliningrad là căn cứ của Hạm đội Baltic của Nga, lực lượng hải quân gồm khoảng 80 tàu mặt nước và tàu ngầm, cùng máy bay ném bom và bộ binh.
Kaliningrad là một trong những cảng chính dẫn ra biển Baltic và có một kho vũ khí hạt nhân luôn được Nga nâng cấp trong thời gian gần đây. Theo Federation of American Scientists (Hiệp hội các nhà khoa học Mỹ) thì Nga hiện có kho vũ khí hạt nhân gồm khoảng 6.000 đầu đạn.
Video explainer với sự trình bày của nhà báo Nguyễn Giang từ BBC News Tiếng Việt.
