Giáo sư Nguyễn Thanh Trang, nguyên Chủ tịch Ban Vận Động Thành Lập Đài Á Châu Tự Do (Indochinese Committee for Radio Free Asia) đang đánh tiếng Chiêng đầu tiên khai mạc cuộc họp báo tại Câu Lạc Bộ Văn Hóa Báo Chí Quận Cam hôm Thứ Sáu 27/9/2013. Ảnh Thanh Phong.
Giáo sư Nguyễn Ngọc Bích, cựu Giám đốc chương trình Tiếng Việt đài RFA phát biểu về những kinh nghiệm trong thời gian ông điều hành RFA tại cuộc họp báo ở Câu Lạc Bộ Văn Hóa Báo Chí Quận Cam. Ảnh từ trái trên bàn chủ tọa các ông: Trần Quốc Bảo, Nguyễn Thanh Trang, Nguyên Anh Giao và Đỗ Như Điện. Ảnh Thanh Phong.
Nhà báo Lý Kiến Trúc, Chủ nhiệm Câu Lạc Bộ Văn Hóa Báo Chí giới thiệu 9 cơ quan truyền thông đến tham dự buổi họp báo gồm có: nhật báo Người Việt, nhật báo Viễn Đông, nhật báo Việt Báo, đài truyền hình SBTN & SET, đài truyền hình Free.net, đài truyền hình VNA, đài truyền hình Little Saigon TV, đài VNCR, đài Bolsa Radio, báo Văn Hóa Magazine California.
Một số dữ kiện quan trọng ảnh hưởng đến sự thành công cho cuộc vận động thành lập Đài Á Châu Tự Do
Nguyễn Thanh Trang
- Bức tường Bá Linh sụp đổ năm 1989 đưa đến sự sụp đổ của các nước Cộng Sản tại Đông Âu và Liên bang Sô Viết vào các năm 1990 và 1991.
- Ngày 29-4-1991 T.T. Bush cho thành lập một Ủy Ban Đặc Nhiệm (Task Force)để duyệt xét sự hữu hiệu của tất cả các chương trình phát sóng, gồm VOA, Radio Free Europe, Radio Liberty, Radio & TV Marti (Phát sóng qua Cuba) để kiểm điểm chức năng và cơ cấu vận hành của tất cả các cơ quan đó để đưa ra những khuyến cáo cho Tổng Thống.
- Trong bản phúc trình của Ủy Ban Đặc Nhiệm đệ nạp Tổng Thống vào tháng 12-1991, ngoài các khuyến cáo liên hệ đến các chương trình phát sóng nói trên, Ủy Ban dặc nhiệm còn khuyến cáo nên thành lập một đài phát thanh tự do cho Á Châu để phá vỡ sự bưng bít thông tin của các nước Cộng Sản và độc tài, đặc biệt là Trung Hoa, Việt Nam, Bắc Triều Tiên, Lào và Căm Bốt.
- Sau khi xảy ra vụ Thiên An Môn, Dân biểu John Porter (Illinois) và Thượng Nghị Sĩ Josepn Biden (Delaware) mỗi vị đệ nạp một dự luật tại Hạ Viện và Thượng Viện Dự Luật thành lập Radio Free China.
- Ngày 31-7-1990, Bà Helen Bentley, dân biểu Mỹ gốc Nam Tư, đệ nạp dự luật cho thành lập Đài Á Châu Tự Do (HR-5413) để phát sang Việt Nam, Lào và Căm Bốt nhưng chưa được thông qua thì có cuộc bầu cử Hạ Viện, nên trong khòa họp mới, ngày 21-2-1991, DB Bentley tái đệ nạp dự luật RFA, lần này mang số HR-1049.
- Ngày 21-8-1990, Tổ Chức Phục Hưng Việt Nam phát động chiến dịch “Tiếng Gọi Tự Do” để ủng hộ dự luật RFA. Tổng Đoàn Thanh Niên, một tổ chức ngoại vi của Tổ Chức Phục Hưng và tuần báo Diễn Đàn Thanh Niên đã tổ chức nhiều buổi hội thảo về Đài RFA tại nhiều thành phố thuộc California, Texas và Hoa Thịnh Đốn. Tại các buổi hội thảo, Tổng Đoàn Thanh Niên đã phân phối 46 ngàn truyền đơn kêu gọi đồng hương tham gia chiến dịch. Đặc biệt, vào tháng 11-1991 và đến tháng 3-1992, Tổ Chức Phục Hưng Việt Nam đã tổ chức hai Dạ Tiệc tại Orange County, California và tại Hoa Thịnh Đốn để dẩy mạnh nỗ lực ủng hộ Dự Luật thành lập RFA và gây quỹ yểm trơ Bà Dân Biểu Helen Bentlet tái tranh cử.
- Sự Ra Đời của Ban Vận Động Thành Lập Đài Á Châu Tự Do (Ban Vận Động, tiếng Anh là Indochinese Committee for Radio Free Asia) ra đời tại San Diego, ngày 21-10-1991, gồm có 23 thành viên. Cơ cấu điều hành đã được bầu lên như sau:
_Chủ Tịch: Nguyễn Thanh Trang
_Phó Chủ Tịch: Đỗ Như Điện
_Tổng Thư Ký: Nguyễn Anh GiaoChỉ vài tuần lễ sau đó, qua sự quen biết và giới thiệu của thân hữu, Ban Vận Động đã mở rộng địa bàn hoạt động nhờ sự tham gia của nhiều nhân sĩ và tổ chức tại nhiều tiểu bang, trong số đó có nhiều vị nhiệt tình và tích cực như Ông Trần Minh Công và Luật Sư Đoàn Văn Tiên (Nam California), nhà báo Vũ Văn Hoa (Seattle), Luật Sư Nguyễn Đình Khương và Bác Sĩ Đoằn Yến (Los Angeles), ông Nguyễn Văn Bân (Portland), nhà báo Huỳnh Lương Thiện và Tiến Sĩ Đỗ Hùng (Bắc California), ông Bùi Quang Lâm và ông Phạm Văn Sinh (Arizona), Giáo Sư Phạm Thư Đăng (Massachussets), ông Phạm Đình Đệ (New Hamshire), ông Trần Văn Giỏi (New York) và ông Chu Bá Yến (Forida). Riêng tại vùng thủ đô Hoa Thịnh Đốn, Ban Vận Động đã được sự giúp đỡ tận tình của anh Ngô Ngọc Hùng, một bạn trẻ có chương trình truyền hình Việt Nam duy nhất lúc bấy giờ, phỏng vấn chúng tôi và giới thiệu đến Cộng Đồng người Việt trong vùng về chiến dịch vận động thành lập Đài RFA. Cũng tại vùng nầy, Ban Vận Động đã nhận được sự hợp tác tận tình của rất nhiều nhân sĩ như GS Nguyễn Ngọc Bích, Tiến Sĩ Nguyễn Đình Thắng, BS Nguyễn Quốc Quân, Dược Sĩ Nguyễn Mậu Trinh và quý ông Nguyễn Văn Tần, Trần Tử Thanh, Nguyễn Tự Cường, Nguyễn Văn Thắng, Nguyễn Thanh Truyền và bà Marie Chi Ray.
Các Sự Kiện ành hưởng đến sự thành công:
- Một ngày sau khi Ban Vận Động ra đời, Nhật Báo San Diego Union Tribune và Đài truyền hình số 8 tại San Diego đã phỏng vấn ông Nguyễn Thanh Trang về sự ra đời, mục đích và kế hoạch vận động của tổ chức mới ra đời.
- Ngày 18-12-1991, San Diego Council thông qua Nghị Quyết ủng hộ việc thành lập RFA.
- Ngày 7-1-1992, Quốc Hội Tiểu Bang Cakifornia thông qua California Assembly Joint Resolution No. 54 ủng hộ việc thành lập RFA.
- Ngày 19-2-1992, AFL-CIO Executive Council tuyên bố ủng hộ RFA và kêu gọi Quốc Hội và Hành Pháp Hoa Kỳ cho thành lập RFA.
- Do nỗ lực của Ban Vận Động, ngày 25-3-1992, Thượng Nghị Sĩ John Seymour đã đồng ý đưa ra Dự Luật Thành Lập RFA (S-2407) tại Thượng viện
- Washington Times Editor (Mona Charen) ủng hộ RFA (1992).
- Tất cả 5 Dân biểu tại San Diego county đồng ý bảo trợ (co-sponsors) RFA (Tháng 3, 1992).
- 5 Dân Biểu tại San Diego cùng ký chung một bức thư gởi đến tất cả các Dân Biểu và Thượng Nghị Sĩ liên bang kêu gọi họ ủng hộ RFA (Tháng 5, 1992).
- Trong một cuộc Town Hall Meeting với cử tri tại vùng Bắc Los Angeles (ngày 11-7-1992), Dân biểu Howard Berman đã tuyên bố ủng hộ RFA sau khi ngheBan Vận Đông trình bày lý do và nhu cầu tại sao RFA sẽ có lợi cho Dân Chủ và Nhân Quyền tại Việt Nam và quyền lợi của Hoa Kỳ tại Á Châu Thái Bình Dương.
- Có ba bài học quan trọng trong khi đi vận động, đó là (1) Khi vận động chính trị cũng phải phải tôn trọng nguyên tắc “có qua có lại”, nghĩa các vị dân cử sốt sắn giúp cử tri, thì cử tri phải sẵn sàng yễm trợ quỹ tranh cử và lá phiếu của cộng đồng; (2) Trước hết cần vận động các giời chức địa phương như City Council rồi mới đến các vị dân cừ tiểu bang và liên bang; (3) Uy thế và vai trò của các ký giả trong khi đi vân động chính giới ngoại quốc. Một bài báo giới thiệu về lập trường và thành tích của một ứng cử viên rất quan trọng, nhất là trong lúc họ ra tranh cử.
Về bài học thứ nhất, mỗi lần Ban Vận Động xin lấy hẹn để tiếp xúc với dân biểu hay thượng nghị sĩ nào, câu hỏi đầu tiên họ hỏi là trong phái đoàn có ai à cử tri của vị dân cử đó không. Nếu không có, thì họ sẽ từ chối ngay. Cũng trong tinh thần đó, Tổ Chức Phục Hưng Việt Nam đã tổ chức hai Dạ Tiệc trong hai năm 1991 và 1992, và vào thang 8-1992, Ban Vận Động Thành Lập Dài Á Châu Tự Do cũng đã tổ chức một buổi Hội Thảo tại San Diego về Dự Luật Thành Lập RFA với sự tham dự của Dân Biểu Helen Bently, nhân dịp đó đồng bào đã tích cực đóng góp vào quỹ tái tranh cử của tác giả Dự Luật RFA.
Về bài học thứ hai, chúng tôi đã nhờ nhật báo San Diego Union Tribune và đài TV số 8 của Mỹ để giới thiệu Ban Vận Động và Dự Luật thành lập RFA đến quần chúng Mỹ tại San Diego. Sau đó chúng tôi đã nhờ bà Gloria McCall, nghị viên thành phố San Diego vận động San Diego City Council thông qua một Nghị Quyết (Resolution) tuyên bố ủng hộ Dự Luật RFA. Tiếp đến, chúng tôi đã tiếp xúc tất cả các dân biểu Cộng Hòa lẫn Dân Chủ tại San Diego county để xin họ ủng hộ và bảo trợ Dự Luật RFA, đồng thời Ban Vận Động cũng nhờ một Dân Biểu và một Thượng Nghị Sĩ tiểu bang California soan chung môt Nghi Quyết để xin lưỡng viện Quốc Hội California ủng hộ Dự Luật RFA.
Về bài học thứ ba, chúng tôi cũng có khá nhiều kinh nghiệm, nhưng nỗi bật nhất là trường hợp nhà báo Vũ Văn Hoa với dân biểu Rod Chandlers từ Seattle. Hồi đó anh Vũ Văn Hoa là chủ nhiệm tờ Việt Nam Mới tại Seattle. Nhóm chúng tôi gồm có 5 người: các anh Vũ Văn Hoa, Trần Minh Công, Đoàn yến, Đoàn Văn Tiên và Nguyễn Thanh Trang. Anh Hoa là cử tri và là nhà báo tại Seattle nên chúng tôi cử anh Hoa đại diện khi đến văn phòng dân biều Rod Chandlers. Chúng tôi chỉ được một phụ tá tiếp đón vì họ bảo ông dân biểu đang bận họp. Trước khi chia tay, anh Hoa đã cho ông phụ tá biết là tờ báo của anh sẵn sàng dành cho ông dân biểu cơ hội trình bày chương trình và thông diệp ông muốn gởi đến khối cử tri người Mỹ gốc Việt. Thế là sau khi phái đoàn chúng tôi ra khỏi văn phòng đã khá xa thì ông phụ tá đã chạy theo mời phái đoàn trở lại vì ông dân biểu đã họp xong và sẵn sàng gặp phái đoàn. Kết quả là dân biểu Chandlers dã đồng ý ký tên ủng hộ dự luật RFA, và không những thế, sau đó ông còn vận động thêm vài dân biểu khác ủng hộ dự luật nầy. Cố nhiên, anh Hoa cũng đã giữ lời hứa và tận tình giúp đỡ ứng cử viên Chandlers.
Vài Sự Kiện Tiêu Biểu:
• Dân biểu Howard Berman, gốc Do Thái, Chairman, International Operations Sub-Committee đã ngâm tôm Dự Luật RFA của bà Helen Bentley khá lâu, không chịu đưa Dự Luật ấy ra cứu xét. Ban Vận Động đã nhiều lần xin gặp đều không được đáp ứng. Cuối cùng, đã phải đợi đến lúc ông ta tổ chức Town Hall Meeting trong tháng 6-1992 để vận động tái cử tại vùng Bắc Los Angeles, Ban Vận Động đã nhờ TT Thích Đức Niệm, giám đốc Phật Học Viện Quốc Tế gần nơi có Town Hall Meeting, mời được 12 cử tri phật tử và 2 Đại Đức cùng đi với Nguyễn Thanh Trang đến dự Town Hall Meeting. Nhờ cuộc gặp gỡ đó, dân biểu Howard Berman đã đồng ý co-sponsor dự luật RFA và đưa dự luật RFA ra để được Tiểu Ban do ông làm Chủ Tịch thông qua trước khi đưa ra cho toàn thể Hạ Viện thảo luận và bỏ phiếu.
• Heritage Foundation, một tổ chức think tank của Đảng Cộng Hòa tại Hoa Thịn Đốn đã có một cuộc họp với Ban Vận Động vào mùa Xuân năm 1992 và đồng ý ủng hộ dự luật thành lập RFA.
• Ông Phạm Thư Đăng, một phụ tá của Bill Clinton, ứng cử viên Tổng Thống đảng Dân Chủ và là thân hữu của Nguyễn Thanh Trang và Trần Minh Công đã vận động và được Đại Hội Đảng Dân Chủ năm 1993 đưa vào Platform là Đảng Dân Chủ ủng hộ RFA. Từ đó, công cuộc vận động đã trở nên dễ dàng hơn trước, nhất là đối với các vị dân cử thuộc đảng Dân Chủ.
• Sau nhiều lần gởi thư xin Tổng Thống Bush ủng hộ RFA nhưng vẫn không có kết quả, ngày 28-10-1992, Nguyễn Thanh Trang đã cho đăng trên nhật báo San Diego Union Tribune trang OPINION, bài báo nhan đề “A link to truth inside the Bamboo Curtain”dài hơn nửa trang nhật báo trình bày nhu cầu phải phá vỡ sự bưng bít thông tin tại các nước Cộng Sản độc tài ở Á Châu và công khai kêu gọi TT Bush ủng hộ Dự Luật RFA. Vào đoạn cuối bài báo, tác giả đã kết luận:
“ Unless President Bush changes his mind and pledges his support for this plan, many Asian Americans – who constitute about 10 percent of California’s electorate and are generally solid Republican voters – will desert him next week”. Nhưng Tổng Thống Bush vẫn giữ im lặng và chỉ mấy ngày sau ông đã bị thất cử trước đối thủ Bill Clinton thuộc Đảng Dân Chủ.
Vài chi tiết quan trọng khác:
- Ban Vận Động đã mời được nhiều thân hữu và tổ chức người Việt tại nhiều thành phố và tiểu bang quan trọng khắp Hoa Kỳ tham gia vận động.
- Thành viên của BVĐ tại các địa phương đã hoạt động rất tích cực và hữu hiệu. Họ đã vận động đồng hương gởi thư, lập phái đoàn đến gặp các vị dân cử để xin hỗ trợ. Nhờ đó nhiếu Dân Biểu và Thượng Nghị Sĩ tại nhiều tiểu bang đã đồng ý ghi tên vào danh sách “Co-sponsors” cho Dự Luật RFA.
- Trong 3 năm liên tiếp 1992, 1993 và 1994 BVD đã tổ chức 3 phái đoàn về Hoa Thịnh Đốn để vận động lập pháp và hành pháp Hoa Kỳ. Mỗi lần có trên 30 người đến từ nhiều nơi như Seattle, Oregon, San Francisco, San Jose, Los Angeles, Orange County, San Diego, Illinois, Michigan, Arizona, Massachusetts, New Hampshire, New York, New Jersey, Philadelphia, Maryland, Virginia, New Orleans, Florida, Dallas và Houston, Texas. Các phái đoàn nầy đã tổ chức thành nhiều nhóm, mỗi nhóm từ 4 đến 5 người, chia nhau đến vận động các Dân Biểu và Thượng Nghị Sĩ tại Quốc Hội Hoa Kỳ, Bộ Ngoại Giao và Tòa Bạch Ốc.
- BVĐ đã nhận được sự hỗ trợ tích của Tổ Chức Phục Hưng và một số thành viên của Nghị Hội tại vùng thủ đô Hoa Thịnh Đốn.
- Đây là một cuộc vận động quy mô có tính cách “Grass root”, vì thế, sau khi Dự luật RFA đã được lưỡng Viện Quốc Hội Hoa Kỳ thông qua, Quốc Hội Hoa Kỳ đã đưa ra một Nghị Quyết ca ngợi nỗ lực vận động Dự Luật RFA của chúng ta hữu hiệu và xuất sắc chưa từng thấy từ các cộng đồng thiểu số.
- BVĐ luôn luôn xử dụng thế đòn bẩy để gia tăng hiệu năng vận động, ví dụ nhờ báo chí, T.V và quần chúng hậu thuẩn. Điễn hình nhất là nhờ 5 dân biểu tại San Dego có cả Dân Chủ và Cộng Hòa cùng ký thư chung kêu gọi các vị dân cử khác và Tổng Thống ủng hộ Dự Luật RFA.
- Nhật báo Orange County Register đã ca ngợi nỗ lực vận đông hành lang quốc hội của Ban Vận Động và cộng đồng người Việt còn giỏi hơn cả kỷ nghệ thuốc lá.
- Vào đầu năm 1995, dự luật RFA được lưỡng viện Quốc Hội thông qua, và đến ngày 30-4-1995, TT Bill Clinton ký ban hành đạo luật Thành Lập RFA.
- RFA bắt đầu phát thanh sang Trung quốc vào tháng 9-1996, và đúng ngày Mồng Một Tết âm lịch (tháng 2- 1997), RFA Việt ngữ bắt đầu phát sóng về Việt Nam./
