VĂN HÓA ONLINE - THỜI SỰ - THỨ HAI 05 FEB 2018
Nhà đấu tranh dân chủ Hong Kong được đề cử Nobel Hòa Bình
BBC 3/2/2018
Bản quyền hình ảnh Getty Images Image caption (Từ trái) Châu Vĩnh Khang, La Quán Thông và Hoàng Chi Phong vừa được Hoa Kỳ nêu tên đề cử cho giải Nobel Hòa Bình
Các nhà lập pháp Hoa kỳ vừa đề cử các nhà hoạt động dân chủ Hong Kong, gồm lãnh đạo sinh viên 21 tuổi Hoàng Chi Phong cho giải Nobel hòa bình.
Anh được đề cử cùng với La Quán Thông, 24 tuổi, và Châu Vĩnh Khang, 27 tuổi, vì "nỗ lực hoà bình để đem lại cải cách chính trị và quyền tự quyết cho Hong Kong".
Khoản một chục thành viên của Quốc hội - gồm cả đảng Cộng hòa và Dân chủ - đã ký một lá thư đề cử.
Động thái này của các nhà lập pháp Hoa Kỳ có thể sẽ làm Bắc Kinh phẫn nộ.
Hong Kong, một thuộc địa cũ của Anh, đã trở thành một đặc khu hành chính của Trung Quốc từ năm 1997. Nó được điều hành theo nguyên tắc "một quốc gia, hai chế độ" và có mức độ tự chủ cao.
Bản quyền hình ảnh AFP Image caption La Quán Thông và Hoàng Chi Phong bên ngoài sở cảnh sát ở Western District, Hong Kong, tháng 7/2015
Các nhà hoạt động ủng hộ dân chủ đều mong muốn Hong Kong độc lập tự chủ hơn với mức độ cực đoan khác nhau.
Họ trở nên nổi tiếng sau khi "Phong trào Dù vàng" khiến nhiều khu vực của Hong Kong tê liệt gần ba tháng vào giữa năm 2014. Phong trào có cái tên trên sau khi những người biểu tình đã sử dụng ô dù để tự bảo vệ mình khỏi hơi cay từ cảnh sát.
"Hoàng, La, và Châu (họ của ba lãnh đạo sinh viên) và toàn bộ phong trào ô dù thể hiện những nguyện vọng hòa bình của người dân Hong Kong, những người khao khát được tự do và cách sống của mình được bảo vệ và nguyện vọng dân chủ của họ được thực hiện," lá thư đề cử của Hoa Kỳ viết.
Bản quyền hình ảnh Getty Images Image caption Hình ảnh những chiếc dù đã trở thành một biểu tượng cho phong trào
Thượng nghị sĩ Marco Rubio và Dân biểu Chris Smith, Chủ tịch đảng Cộng hòa và đồng Chủ tịch Ủy ban giám sát nhân quyền Trung Quốc - nằm trong số những người ký tên.
Ông Rubio viết: "Việc đề cử này không thể kịp thời hơn khi sự tự trị của Hong Kong tiếp tục bị xói mòn."
Ông Smith nói rằng các nhà hoạt động đã theo truyền thống của những khôi nguyên Nobel Hòa Bình, và "là một tấm gương phản chiếu cho sự xấu xí của chế độ độc tài".
Vào giữa tháng Một, Hoàng Chi Phong nhận được bản án ba tháng tù vì các cuộc biểu tình. Anh đã được bảo lãnh khi đang kháng án một bản án 6 tháng tù giam khác.
La Quán Thông và Châu Vĩnh Khang cũng bị kết tội - và cả ba đều bị cấm hoạt động chính trị.
La Quán Thông đã giành được ghế trong Hội đồng Lập pháp Hong Kong trong cuộc bầu cử năm 2016, đại diện Đảng Demosisto do Quán Thông và Chi Thông xây dựng, trở thành nhà lập pháp trẻ nhất ở Hong Kong khi 23 tuổi.
Tuy nhiên sau đó, anh bị truất quyền tài phán cùng với các nhà hoạt động vì dân chủ khác biểu tình chống lại Bắc Kinh.
Hoàng Chi Phong nói với hãng tin Reuters rằng anh hy vọng việc đề cử giải hòa bình sẽ cho phép nhóm của anh có thêm quyền lực hơn để thỏa thuận với chính phủ đại lục.
"Tôi tin rằng đề cử sẽ cho cộng đồng quốc tế và [Chủ tịch Trung Quốc] Tập Cận Bình thấy rằng thế hệ trẻ sẽ vẫn tiếp tục đấu tranh cho dân chủ như thế nào, ngay cả khi chúng ta phải đối mặt với án tù hoặc lệnh cấm hoạt động chính trị vĩnh viễn," anh nói.
Trong thư nhắn gửi thủ tướng Anh Theresa May trên báo điện tử The Guardian (31/01/2018), Hoàng Chi Phong kết luận "Theresa May phải cùng với "Hoàng đế Đặng" ủng hộ quyền của Hong Kong trước khi quá muộn".
