Ngôi nhà gỗ lim 300 tuổi vùng Kinh Bắc

18 Tháng Sáu 201412:00 SA(Xem: 9195)

Ngôi nhà gỗ lim 300 tuổi vùng Kinh Bắc

Nhà của dòng họ Nguyễn Thạc ở làng Đình Bảng (Từ Sơn, Bắc Ninh) dựng từ năm 1686, được UNESCO trao giải thưởng công trạng trong bảo tồn di tích.
image017 

Năm 1686, cụ Diệu Đình Hầu - Nguyễn Thạc Lượng và vợ là bà Nguyễn Thị Nguyện mang theo 8 bè gỗ lim từ Thanh Hóa về Đình Bảng (Bắc Ninh) để dựng nhà. Số gỗ này đủ dựng hai ngôi từ đường cho dòng họ Nguyễn Thạc, một khu nhà dành cho con trưởng của dòng họ và đình làng Đình Bảng. Cụ Lượng còn mang một cây gỗ nghiến cổ thụ để làm dùi, đục.

image019

Khu nhà của dòng họ Nguyễn Thạc xây dựng trong vòng 14 năm, từ năm 1686 đến năm 1700, gồm một khu thờ tự, một khu để ở, tiếp khách và bếp. Nhà trong ảnh vốn là nơi thờ tự của gia đình, còn nơi ở và tiếp khách là một nhà 7 gian khác phía sân trước mặt. Do hoàn cảnh khó khăn nên năm 1958, gia đình đã dỡ gian này để bán cho một đại gia ở Đồng Kỵ.

image020

Ông Nguyễn Thạc Sủng, đời thứ 10 sống ở đây, cho biết, thời Pháp thuộc, ngôi nhà bị chiếm đóng 6 năm. Sau năm 1954, bà con trở về quê cũ, làng mạc tan tác hết, chỉ còn ngôi nhà này vẫn chưa bị phá. Trải qua mấy trăm năm, căn nhà bị xuống cấp. Năm 1996, Đại học nữ Chiêu Hòa (Nhật Bản) đã đầu tư khoảng một tỷ đồng để trùng tu.

image021

Theo khảo sát của Nhật Bản, chỉ còn khoảng 10 ngôi nhà có niên đại 300 năm ở Việt Nam. Ngôi nhà của dòng họ Nguyễn Thạc tiêu biểu cho kiến trúc vùng Kinh Bắc, được làm hoàn toàn từ gỗ lim, có tới 60 cây cột, không có mối mọt và có thể chống được ẩm. Trước nhà có sân rộng, bể nước, vườn cây cảnh.

image023

Hiên nhà vừa là nơi hóng mát vào những ngày hè oi bức, vừa tránh mưa gió không hắt vào nơi ở. Mái nhà dân gian thường lợp ngói vẩy cá, dốc 30 độ, giúp nước mưa dễ chảy xuống.

image025

Chi tiết hoa văn được chạm trổ với hình rồng, mây vờn, hoa lá. Các họa tiết có sự đồng điệu giữa cột cái, cột quân và cột nghiêng trong một bộ vỉ kèo, từ đó dễ nhận biết được đặc trưng kiến trúc nhà ở dân gian Bắc Ninh.

image027

Trải qua 314 năm, những chi tiết chạm trổ vẫn chắc chắn, không hề bị mối mọt.

image016

Nhà hiện có 7 gian, 3 gian chính giữa là nơi thờ tự, nơi quan trọng nhất trong nhà ở dân gian Bắc Bộ. Gian thờ chính nằm giữa với hoành phi, câu đối là nơi đặt bài vị của tổ tiên họ Nguyễn Thạc. Đây cũng là nơi trưng bày các sắc phong của triều Lê - Trịnh cho những người đỗ đạt trong dòng họ.

image028

Ngôi nhà của dòng họ Nguyễn Thạc có sử dụng hệ cột gỗ đỡ mái xây - một kỹ thuật xây dựng gây kinh ngạc với các kiến trúc sư Nhật Bản khi phục chế ngôi nhà. Hệ cột chịu lực đỡ mái làm từ một tấn vật liệu bao gồm gạch, ngói và chất kết dính.

image029

Các cây cột cái làm từ gỗ lim có đường kính 90 cm, cao 4,3 m. Trải qua 300 năm, một số cột bị hư hỏng. Sau khi được Nhật hỗ trợ trùng tu, những cây cột này có thể trụ được vài trăm năm nữa.

image031

Nhà có 28 cánh cửa bức bàn. Thời Pháp chiếm đóng, 27 cánh cửa bị đốt. Về sau, cánh cửa duy nhất còn lại được dùng làm nguyên mẫu để đóng những cửa khác.

image033

Tương truyền, tốp thợ Thanh Hóa được chọn để làm ngôi nhà và đình Đình Bảng. Năm đó, thợ cả mang theo cậu con trai 5 tuổi, đến lúc xong ngôi nhà này và đình Đình Bảng, cậu bé đã sang tuổi 55. 
image034 

Dòng họ Nguyễn Thạc có 228 năm liên tiếp làm quan. Trải qua thời gian, dòng họ còn lưu giữ được nhiều tư liệu quý như 12 cuốn gia phả, 11 đạo sắc phong, 5 lệnh chỉ, hoành phi, câu đối... Ngôi nhà này cùng với đình làng Đình Bảng là những công trình kiến trúc tiêu biểu cho vùng Kinh Bắc./

Phan Dương

Thứ sáu, 13/6/2014 | 11:34 GMT+7

 

23 Tháng Hai 2014(Xem: 9771)
HÀ NỘI — Các nhà bảo tồn tại Việt Nam đã phát động một chiến dịch tuyên truyền trên đài truyền hình nhằm chặn đứng việc sử dụng cao hổ như là một món quà quí báu. Trong khi động thái này được hoan nghênh rộng rãi, một số người cho rằng đã quá trễ đối với những con cọp hoang dã cuối cùng của Việt Nam. Từ Hà Nội, thông tín viên Marianne Brown gởi về bài tường thuật sau đây.
06 Tháng Hai 2014(Xem: 8372)
heo di chúc của Nelson Mandela được mở hôm nay, số tài sản trị giá 4,1 triệu của người anh hùng dân tộc Nam Phi sẽ được chia cho gia đình, đảng ANC và 6 trường học mà ông có nhiều gắn bó.
16 Tháng Mười Hai 2013(Xem: 8903)
Một câu hỏi cùng được nêu: Tại sao nhà nước VN không có động thái nào đáng kể trước sự kiện được cả thế giới long trọng tổ chức, đến cả cung điện Hoàng gia Anh (“phong kiến”) cũng treo cờ rủ, “đế quốc Mỹ (mà xấu)” thì ra lệnh treo cờ rủ tại Toà Bạch Ốc và các cơ quan công quyền vào ngày thứ hai 9/12/2013 (và hơn 100 nguyên thủ quốc gia, hoàng gia, và giới chức cao cấp của các chính phủ trên khắp thế giới sẽ có mặt trong lễ tưởng niệm ông Mandela hôm nay). Chẳng lẽ nhà nước “xã hội chủ nghĩa” ta bây giờ không còn coi trọng lý tưởng chống thực dân, bình đẳng và hòa giải dân tộc là thiêng liêng như thời trước?
24 Tháng Mười 2013(Xem: 8289)
Có khoảng 400.000 cây chi anh, chia làm 8 loại được trồng trên những sườn đồi ở Hitsujiyama, dưới chân ngọn núi huyền thoại Buko. Vô vàn bông hoa mãn khai tạo nên một thảm hoa tươi, kết hợp bởi sắc hồng, tím và trắng lãng mạn.
26 Tháng Sáu 2013(Xem: 9510)
Hôm nay, 21/06/2013, là ngày đầu tiên của mùa hạ. Theo truyền thống từ năm 1981, nước Pháp chọn ngày này làm Ngày hội Âm nhạc. Kể từ hôm nay và trong suốt mùa hè này, RFI phát thanh loạt bài với chủ đề Nhạc tình muôn thuở. Đây là dịp để cho chúng ta cùng khám phá lại những giai điệu rất quen thuộc, cho dù công chúng ít để ý tác giả là ai.
26 Tháng Sáu 2013(Xem: 9205)
May mắn cho những ai có cơ hội thưởng thức được cả hai nghệ sĩ tài ba này. Còn gì đẹp hơn là được cả hai tiếng hát này làm nát lồng ngực? Có đấy! Khi bạn được nát ngực cùng với ý trung nhân của mình, nắm tay nhau, cùng tan vào “passione.”
17 Tháng Sáu 2013(Xem: 8346)
Quốc Anh trân trọng thông báo cùng các thân bằng hữu xa gần, khán thính giả thân mến, Quốc Anh chờ mong và hy vọng sẽ nhận được sự ủng hộ nồng nhiệt của tất cả. Quốc Anh chân thành cảm ơn.
17 Tháng Sáu 2013(Xem: 7929)
Giáo sư Trần Quang Hải trong studio đài RFI ngày 31/05/2013.
23 Tháng Năm 2013(Xem: 8440)
Công ty bán đấu giá nói đàn đã vượt quá giá trị ước tính cả trăm ngàn đô la Cây guitar mà John Lennon và George Harrison của ban nhạc Beatles từng sử dụng đã có giá 408.000 đô la Mỹ qua bán đấu giá. Cây đàn thửa này do công ty VOX sản xuất năm 1966 và nay đã thuộc về một người mua giấu tên ở New York.
16 Tháng Tư 2013(Xem: 13628)
Long Beach Convention Center, một đại hí viện sang trọng vào bậc nhất tại miền Nam Cali với sức chứa hơn 6000 người, dường như không còn một chỗ trống trước số khán giả kỷ lục từ khắp nơi trên thế giới và Hoa Kỳ đã hội tụ về đây để tham dự Đêm Thơ Nhạc Những Vết Tiền Thân và Tình Ca Quê Hương do Hội Quốc Tế Thanh Hải Vô Thượng Sư, Trung Tâm Los Angeles tổ chức vào đêm Chủ Nhựt 29-12-96 vừa qua.