VĂN HÓA ONLINE - THẾ GIỚI HÔM NAY - THỨ HAI 06 APRIL 2020
Ý kiến-Bài vở vui lòng gởi về: vaamacali@gmail.com (VănHóa Online-California)
Cái bắt tay và hai khuôn mặt trong ảnh. Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh (phải) gặp Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị bên lề Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN ngày 7-8/ 2017 tại Manila, Philippines - Ảnh: TTXVN
ASEAN 50: Vương Nghị phát "điên" vì Phạm Bình Minh cứng rắn về Biển Đông?
Virus corona kềm hãm tham vọng ngoại giao của Việt Nam
06/04/2020
Bộ trưởng Ngoại Giao Việt Nam Phạm Bình Minh phát biểu tại Hội nghị các ngoại trưởng ASEAN, Nha Trang, Việt Nam, ngày 17/01/2020 AFP - NHAC NGUYEN
Minh Anh
Dịch viêm phổi cấp tính virus corona, bùng phát từ Vũ Hán, Trung Quốc đang hoành hành khắp thế giới, buộc nhiều nước phải đóng cửa biên giới để tập trung chống dịch. Cách hoạt động trao đổi giữa các dân tộc và các quốc gia bị xáo trộn.
Báo mạng Nikkei Asian Review khẳng định « Virus corona, một năm thất thu cho nền ngoại giao Việt Nam ». Trận dịch này chẳng khác gì như một cú hãm phanh khẩn cấp, ngăn chận các nỗ lực đối ngoại của Hà Nội, có tham vọng mở rộng hơn vị thế của mình trong khu vực.
Trong bối cảnh tình hình dịch Covid-19 lan rộng ở Đông Nam Á, nhiều nước thành viên thông báo đóng cửa biên giới, Việt Nam – nước nắm giữ chức chủ tịch luân phiên của khối ASEAN – đành thông báo hoãn kỳ thượng đỉnh mùa xuân (dự kiến diễn ra trong hai ngày 8-9/04/2020 tại Đà Nẵng) đến cuối tháng 6/2020.
Thế nhưng, đối với Việt Nam, nhiệm kỳ chủ tịch luân phiên năm nay có ý nghĩa quan trọng, nhất là trong tình hình địa chính trị của khu vực có nhiều diễn biến phức tạp cho đất nước và cho cả khối ASEAN : Đánh dấu 25 năm Việt Nam chính thức là thành viên của khối (năm 1995), Kết thúc các cuộc thương lượng Đối tác Kinh tế Khu vực Toàn diện RCEP, quy tụ 10 nước thành viên của khối với các cường quốc thương mại Đông Á như Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản.
Năm 2020 này đối với Việt Nam còn là những cơ hội và thách thức ngoại giao quan trọng. Việt Nam sẽ là một trong số 10 nước thành viên không thường trực tại Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc, nhiệm kỳ 2020-2021. Và trên nguyên tắc, thỏa thuận tự do mậu dịch ký kết với Liên Hiệp Châu Âu cũng sẽ có hiệu lực trong năm nay.
Trong vòng hai thập niên qua Việt Nam không ngừng để lại các dấu ấn ngoại giao trong khu vực, đặc biệt từ kỳ nước này nắm vai trò chủ tịch luân phiên khối ASEAN năm 2010, một bước ngoặt lớn trong ngành ngoại giao Việt Nam.
Trong lần nhiệm kỳ đó, Việt Nam đã lần lượt tổ chức thành công các cuộc họp thượng đỉnh, khai mạc Hội nghị Bộ trưởng Quốc Phòng mở rộng ADMM+ ; kết thúc giai đoạn cuối cho các vòng đàm phán về việc thành lập Cộng đồng Kinh tế chung ASEAN ; tham gia các vòng thương lượng về Đối Tác Xuyên Thái Bình Dương…
Tuy nhiên, theo quan điểm của báo mạng Nhật Bản, ASEAN còn có một giá trị chiến lược quan trọng đối với Việt Nam : Khả năng tiềm tàng lập một mặt trận chung đối phó với đà bành trướng hải quân của Trung Quốc ở Biển Đông. Trong số 4 nước có tranh chấp chủ quyền lãnh hải với Trung Quốc (bao gồm Việt Nam, Philippines, Malaysia và Brunei), Việt Nam là quốc gia phản đối mạnh mẽ nhất trong khối.
Chính tham vọng chủ quyền lãnh hải của Trung Quốc trong khu vực là động cơ thúc đẩy Việt Nam gia tăng các nỗ lực ngoại giao để mở rộng thượng đỉnh Đông Á (EAS) với sự tham gia của Hoa Kỳ và Nga năm 2010. Đây cũng chính là một trong những mục tiêu chính của Việt Nam trong nhiệm kỳ chủ tịch luân phiên năm 2020 nhằm thúc đẩy việc thiết lập một bộ quy tắc ứng xử, giảm bớt căng thẳng ở Biển Đông.
Thế nhưng sự xuất hiện của dịch Covid-19 đã làm thay đổi tất cả. Việt Nam buộc phải tập trung vào việc hợp tác trong nội bộ khối ASEAN để chống dịch hơn là mối quan hệ giữa ASEAN với thế giới bên ngoài.
Dịch virus corona bùng phát ở Trung Quốc dường như đã được dập tắt. Giờ Bắc Kinh đến ve vãn các nước Đông Nam Á. Sau cứu trợ y tế sẽ là hỗ trợ tài chính. Cuộc phản công ngoạn mục này của Bắc Kinh lại đặt các nhà hoạch định chiến lược Việt Nam một trước một thách thức mới.
