S-400: Thổ Nhĩ Kỳ "cõng rắn Nga vào cắn gà nhà NATO"

16 Tháng Bảy 20197:26 CH(Xem: 10989)
VĂN HÓA ONLINE - TRUNG ĐÔNG - THỨ TƯ 17 JULY 2019

S-400: Thổ Nhĩ Kỳ "cõng rắn Nga vào cắn gà nhà NATO"

Trọng Nghĩa 16-07-2019

Bộ trưởng Quốc Phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar và tư lệnh lực lượng đồng minh châu Âu (SACEUR), tướng Mỹ Tod Wolters tại cuộc họp các bộ trưởng quốc phòng NATO ở Bruxelles ngày 26/06/2019.REUTERS/Francois Walschaerts
Bộ trưởng Quốc Phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar và tư lệnh lực lượng đồng minh châu Âu (SACEUR), tướng Mỹ Tod Wolters tại cuộc họp các bộ trưởng quốc phòng NATO ở Bruxelles ngày 26/06/2019.REUTERS/Francois Walschaerts

Bất chấp những lời khuyên can hay đe dọa của Mỹ và các đồng minh NATO, chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ đang đẩy mạnh tiến trình triển khai hệ thống tên lửa phòng không S-400 đặt mua của Nga. Phát biểu vào hôm qua 15/07/2019, tổng thống Erdogan đã xác nhận việc Mátxcơva bắt đầu giao vũ khí cho Ankara, đồng thời khẳng định rằng việc triển khai sẽ được hoàn tất vào tháng 04/2020.

Lời xác nhận này mang ý nghĩa đặc biệt khiêu khích đối với các đồng minh của Thổ Nhĩ Kỳ trong NATO, đứng đầu là Mỹ, vốn rất lo ngại trước hậu quả khôn lường của việc vũ khí Nga nằm ngay giữa lòng hệ thống phòng thủ của Liên Minh Bắc Đại Tây Dương. Giới phân tích phương Tây thường mô tả việc Ankara mua S-400 của Mátxcơva bằng hình tượng « đưa sói vào bầy cừu », nói nôm na theo tiếng Việt là « cõng rắn cắn gà nhà » - ở đây rắn là Nga, còn gà nhà là NATO.

Trên bình diện ngoại giao và địa lý chính trị, riêng việc Thổ Nhĩ Kỳ, một thành viên quan trọng của Liên Minh Bắc Đại Tây Dương NATO, lại đi mua vũ khí của Nga, trên nguyên tắc là đối thủ của NATO, đã là một nghịch lý. Trong bối cảnh căng thẳng ngoại giao hiện nay giữa Nga và Mỹ, nước đứng đầu NATO, việc Washington nổi giận đòi trừng phạt Ankara về tội mua vũ khí Nga cũng dễ hiểu.

Tuy nhiên, mối lo ngại của Hoa Kỳ nói riêng, và NATO nói chung còn có thể được giải thích trên bình diện quân sự, với việc một nước sử dụng hệ thống vũ khí hoàn toàn khác biệt với phần còn lại của toàn khối, đặt ra vấn đề tương thích và phối hợp hành động.

Theo một số chuyên gia  được đài truyền hình Pháp France 24 phỏng vấn, mối lo ngại lớn nhất của chính quyền Mỹ chính là với việc trang bị cho mình hệ thống tên lửa S-400, Thổ Nhĩ Kỳ đã mặc nhiên đưa con sói Nga vào bầy cừu của NATO.

Gustav Gressel, chuyên gia về quốc phòng và về Nga tại trung tâm nghiên cứu Hội Đồng Châu Âu về Quan Hệ Quốc Tế ECFR giải thích : « Trong thập niên 1960-1970, một quốc gia có thể đa dạng hóa nguồn vũ khí, chẳng hạn như dùng xe tăng Đức, máy bay Nga và tên lửa Mỹ, bởi vì tất cả các loại vũ khí đó vận hành trong một chu trình khép kín, nghĩa là các thiết bị này không liên lạc với nhau ».

Theo ông Gressel, ngày nay thì khác, các hệ thống vũ khí đều mở và tích hợp với nhau, chẳng hạn như một hệ thống phòng không sẽ lấy thông tin từ máy bay trinh sát, các đài radar, trung tâm chỉ huy, và tất cả các bộ phận này phải có khả năng làm việc cùng nhau.

Đối với với ông Gressel, việc tích hợp hệ thống S-400 của Nga vào hệ thống bố phòng quân sự Thổ Nhĩ Kỳ - do NATO thiết lập – chẳng khác gì « mua máy tính hệ Mac trong khi mọi thứ còn lại đều chạy trên hệ Windows ».

Theo chuyên gia người Đức này, Mỹ cũng không hứng khởi khi phải trao quyền truy cập dữ liệu do các thiết bị NATO thu được, cho một thiết bị của Nga mà « chỉ có Mátxcơva có chìa khóa ». Đối với ông, hệ thống S-400 có thể chứa một phần mềm gián điệp nhỏ có thể truyền về Nga tất cả thông tin thu thập được.

Bên cạnh đó, tiến trình lắp đặt hệ thống S-400 tại Thổ Nhĩ Kỳ đòi hỏi sự có mặt của các kỹ sư Nga, lo việc đảm bảo sao cho thiết bị của họ tương thích với phần còn lại của hệ thống phòng thủ của Thổ Nhĩ Kỳ. Đối với ông Gressel, điều đó có nghĩa là « phía Nga sẽ yêu cầu quyền truy cập tất cả các dữ liệu có sẵn ». Trong trường hợp này, Mỹ đã quyết định đình chỉ việc giao chiến đấu cơ tàng hình F-35 bán cho Thổ Nhĩ Kỳ, sợ rằng Nga có thể có được thông tin bí mật về loại máy bay mới nhất này của Mỹ.

Sau cùng, Hoa Kỳ cũng lo ngại trước việc Thổ Nhĩ Kỳ nêu gương xấu, thúc giục các nước NATO khác mua S-400 của Nga.

Theo ông Derek Averre, chuyên gia về quân sự Nga tại Đại Học Anh Quốc Birmingham, việc lan tràn hệ thống S-400 của Nga sẽ là một tin xấu cho Mỹ. Lý do là hệ thống này có khả năng bắn hạ máy bay, tên lửa và thậm chí cả máy bay không người lái trong phạm vi rất rộng, lên đến 400 km. Trong kịch bản S-400 có mặt mọi nơi, Hoa Kỳ hoặc các đồng minh của Mỹ có thể thấy khả năng phản ứng nhanh chóng và hiệu quả bằng không quân của họ bị hạn chế.

Đó là chưa kể việc Nga có thể chào mời các khách hàng S-400 của họ mua thêm các loại thiết bị khác của Nga, như máy bay Sukhoi chẳng hạn, vốn được thiết kế để phối hợp với hệ thống phòng không.

Dẫu sao thì theo các nhà quan sát, trong thương vụ Thổ Nhĩ Kỳ mua S.400, Nga đã thành công mỹ mãn. Nếu Ankara kiên định trong kế hoạch, Mátxcơva sẽ có thể chen chân về mặt quân sự vào khối NATO. Cho dù vì một lý do nào đó mà Thổ Nhĩ Kỳ lùi bước, vụ S.400 dầu sao đã thành công trong việc gây căng thẳng trong nội bộ NATO. Trong mọi trường hợp, hệ thống phòng không S-400 đã chứng minh hiệu quả của nó, cả trên bình diện quân sự cũng như trong tư cách tác nhân gây rối.

15 Tháng Mười 2015(Xem: 17830)
"Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter thì đánh giá tình huống xảy ra tuần trước « không phải là một hành động mang tính chuyên nghiệp. Hoa Kỳ sẽ không hợp tác với Nga chừng nào Matxcơva có một chiến lược rõ ràng ».
13 Tháng Mười 2015(Xem: 17321)
"Trong cuộc biểu quyết ngày Chủ nhật 11/10/2015, hai phần ba dân biểu quốc hội Nepal đã bầu thủ tướng mới trong khuôn khổ bản Hiến pháp ban hành vào tháng 9 vừa qua. Khadga Prashad Sharma Oli, 63 tuổi,lãnh đạo thuộc xu hướng ôn hòa trong đảng Cộng sản Mác-Lênin, đắc cử".
13 Tháng Mười 2015(Xem: 17139)
"Họa sĩ Mohammed Karim Nhaya, vừa thêm những nét cuối cùng trên bức chân dung Putin mà ông đang thực hiện, vừa giải thích lý do vì sao ông muốn Nga can thiệp vào Irak : « Người Nga đã gặt hái được nhiều thành quả », trong lúc mà « Hoa Kỳ và các đồng minh đã oanh kích từ một năm nay mà không đi đến đâu cả ».
11 Tháng Mười 2015(Xem: 18289)
"Tờ "Thời báo Hoàn Cầu" Trung Quốc ngày 9 tháng 10 dẫn tờ "The Sunday Age" Australia ngày 8 tháng 10 đưa tin, tại một hội nghị hải quân tổ chức ở Sydney vào ngày 7 tháng 10, Bộ trưởng Quốc phòng Australia Marise Payne đã lên tiếng lên án, cảnh cáo đối với Trung Quốc".
11 Tháng Mười 2015(Xem: 18063)
"Hôm thứ Năm, Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama đả kích điều ông gọi là “quan điểm chống di dân” ngày càng tăng trong chính trường Hoa Kỳ. Hành động của ông Obama được coi như lời chỉ trích ngầm nhắm vào nhiều ứng cử viên tổng thống nổi bật của đảng Cộng hòa".
11 Tháng Mười 2015(Xem: 21090)
- "Theo báo Mỹ, Nga không kích Syria là để đẩy giá dầu tăng lên, củng cố khả năng cầm quyền của ông Putin, sẽ gặp Saudi Arabia thời gian tới để bàn giá dầu. - Tờ "Tin tức phố Wall" Mỹ ngày 5 tháng 10 cho rằng, mặc dù từ chối hợp tác với Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) để giảm sản lượng, nhưng Nga hoàn toàn không để mặc cho giá dầu quanh quẩn ở mức thấp".
08 Tháng Mười 2015(Xem: 18686)
"Cờ Palestine được kéo lên lần đầu tiên tại trụ sở Liên hiệp quốc ở New York cùng với cờ của tất cả 193 quốc gia thành viên".
08 Tháng Mười 2015(Xem: 17936)
"Ông Roilo Golez, kêu gọi Liên hiệp quốc và UNEP « điều tra và có hành động thích đáng » đối với những hoạt động bồi đắp đảo, mà đã tàn phá các rạn san hô ở Biển Đông".
08 Tháng Mười 2015(Xem: 17936)
"Tổng thống Mỹ Barack Obama cổ xúy cho Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương TPP, một ngày sau khi 12 quốc gia Vành đai Thái Bình Dương đạt thỏa thuận tự do thương mại này ở Atlanta."
08 Tháng Mười 2015(Xem: 18162)
"Los Angeles Times ngày 7/10 bình luận, kết quả "canh bạc quân sự táo bạo" của Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Syria đã rõ ràng, nhưng trong ngắn hạn kẻ thất bại lại dường như là Tổng thống Mỹ Barack Obama"
06 Tháng Mười 2015(Xem: 17495)
TTO - Bộ trưởng thương mại 12 quốc gia tham gia cuộc đàm phán Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) tại Atlanta (Mỹ) đã đạt được thỏa thuận vào lúc tối nay 5-10 (giờ VN).
04 Tháng Mười 2015(Xem: 18193)
"Ngoại trưởng Sergei Lavrov khi được hỏi về việc liệu Nga có kế hoạch mở rộng chiến dịch không kích IS vào lãnh thổ Iraq sau Syria hay không. Ông Lavrov cho biết: "Chúng tôi là những người lịch sự, chúng tôi không đến, nếu họ không mời".
04 Tháng Mười 2015(Xem: 17707)
"Tổng thống Pháp François Hollande không dấu e ngại Syria bị chia đôi lãnh thổ và toàn vùng Trung Đông sẽ bị hai hệ phái Shia và Sunni lôi vào vòng chiến. Tổng thống Pháp kêu gọi Vladimir Putin ưu tiên tấn công tổ chức Nhà nước Hồi giáo." Google Images
01 Tháng Mười 2015(Xem: 19164)
"Một điểm rất đáng chú ý trong bản thông cáo là ba Ngoại trưởng Ấn, Nhật và Mỹ đã nêu bật mối quan ngại về tình hình Biển Đông khi nhấn mạnh đến tầm quan trọng của « quyền tự do hàng hải và hàng không, quyền làm thương mại mà không bị cản trở, kể cả ở vùng Biển Đông ».
01 Tháng Mười 2015(Xem: 19983)
"Câu chuyện bắt đầu từ một cú điện thoại từ một nhà ngoại giao Nga cho người tương nhiệm ở Baghdad để nói rằng "Chúng tôi có vài điều thú vị để nói với ông".
29 Tháng Chín 2015(Xem: 19704)
"Chiếc tàu dài 8 mét bị đắm sau khi xuất phát. Những người chết đuối hôm Chủ nhật do bị kẹt trong khoang tàu, theo tin của hãng thông tấn Dogan."
29 Tháng Chín 2015(Xem: 19319)
- Thượng đỉnh Hoa-Mỹ lần thứ ba (9.2015): Bàn về khí hậu môi trường địa cầu; chương trình hạt nhân của Iran; mua và lập nhà máy Boeing nhiều tỉ đô; an ninh mạng; nhưng, lặng như tờ "Canh bạc quốc tế Biển Đông". - "Cái bẫy Thucydides là gì?: Cái bẫy này được đặt theo tên nhà sử gia nói tới những căng thẳng về cấu trúc xã hội khi có một thế lực mạnh lên một cách nhanh chóng - giống như Trung Quốc lúc này - làm thay đổi cán cân quyền lực đối với một đối thủ cạnh tranh vốn đã xác lập được vị thế từ trước, và do vậy dẫn tới chiến tranh." Photo: AP
27 Tháng Chín 2015(Xem: 18668)
"Có khoảng 20 viên tướng học giả chuyên lo vạch chính sách để tham mưu cho Tập Cận Bình thông qua các cuộc giao ban Quân ủy trung ương hàng tuần mà Bộ Ngoại giao không có mặt ở đó."
27 Tháng Chín 2015(Xem: 20288)
"Các nhà lập pháp phe Cộng Hoà đã bầy tỏ sự chống đối mạnh mẽ của mình bằng nhiều hình thức chẳng lấy gì làm khôn ngoan và thông minh cho lắm."