S-400: Thổ Nhĩ Kỳ "cõng rắn Nga vào cắn gà nhà NATO"

16 Tháng Bảy 20197:26 CH(Xem: 10983)
VĂN HÓA ONLINE - TRUNG ĐÔNG - THỨ TƯ 17 JULY 2019

S-400: Thổ Nhĩ Kỳ "cõng rắn Nga vào cắn gà nhà NATO"

Trọng Nghĩa 16-07-2019

Bộ trưởng Quốc Phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar và tư lệnh lực lượng đồng minh châu Âu (SACEUR), tướng Mỹ Tod Wolters tại cuộc họp các bộ trưởng quốc phòng NATO ở Bruxelles ngày 26/06/2019.REUTERS/Francois Walschaerts
Bộ trưởng Quốc Phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar và tư lệnh lực lượng đồng minh châu Âu (SACEUR), tướng Mỹ Tod Wolters tại cuộc họp các bộ trưởng quốc phòng NATO ở Bruxelles ngày 26/06/2019.REUTERS/Francois Walschaerts

Bất chấp những lời khuyên can hay đe dọa của Mỹ và các đồng minh NATO, chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ đang đẩy mạnh tiến trình triển khai hệ thống tên lửa phòng không S-400 đặt mua của Nga. Phát biểu vào hôm qua 15/07/2019, tổng thống Erdogan đã xác nhận việc Mátxcơva bắt đầu giao vũ khí cho Ankara, đồng thời khẳng định rằng việc triển khai sẽ được hoàn tất vào tháng 04/2020.

Lời xác nhận này mang ý nghĩa đặc biệt khiêu khích đối với các đồng minh của Thổ Nhĩ Kỳ trong NATO, đứng đầu là Mỹ, vốn rất lo ngại trước hậu quả khôn lường của việc vũ khí Nga nằm ngay giữa lòng hệ thống phòng thủ của Liên Minh Bắc Đại Tây Dương. Giới phân tích phương Tây thường mô tả việc Ankara mua S-400 của Mátxcơva bằng hình tượng « đưa sói vào bầy cừu », nói nôm na theo tiếng Việt là « cõng rắn cắn gà nhà » - ở đây rắn là Nga, còn gà nhà là NATO.

Trên bình diện ngoại giao và địa lý chính trị, riêng việc Thổ Nhĩ Kỳ, một thành viên quan trọng của Liên Minh Bắc Đại Tây Dương NATO, lại đi mua vũ khí của Nga, trên nguyên tắc là đối thủ của NATO, đã là một nghịch lý. Trong bối cảnh căng thẳng ngoại giao hiện nay giữa Nga và Mỹ, nước đứng đầu NATO, việc Washington nổi giận đòi trừng phạt Ankara về tội mua vũ khí Nga cũng dễ hiểu.

Tuy nhiên, mối lo ngại của Hoa Kỳ nói riêng, và NATO nói chung còn có thể được giải thích trên bình diện quân sự, với việc một nước sử dụng hệ thống vũ khí hoàn toàn khác biệt với phần còn lại của toàn khối, đặt ra vấn đề tương thích và phối hợp hành động.

Theo một số chuyên gia  được đài truyền hình Pháp France 24 phỏng vấn, mối lo ngại lớn nhất của chính quyền Mỹ chính là với việc trang bị cho mình hệ thống tên lửa S-400, Thổ Nhĩ Kỳ đã mặc nhiên đưa con sói Nga vào bầy cừu của NATO.

Gustav Gressel, chuyên gia về quốc phòng và về Nga tại trung tâm nghiên cứu Hội Đồng Châu Âu về Quan Hệ Quốc Tế ECFR giải thích : « Trong thập niên 1960-1970, một quốc gia có thể đa dạng hóa nguồn vũ khí, chẳng hạn như dùng xe tăng Đức, máy bay Nga và tên lửa Mỹ, bởi vì tất cả các loại vũ khí đó vận hành trong một chu trình khép kín, nghĩa là các thiết bị này không liên lạc với nhau ».

Theo ông Gressel, ngày nay thì khác, các hệ thống vũ khí đều mở và tích hợp với nhau, chẳng hạn như một hệ thống phòng không sẽ lấy thông tin từ máy bay trinh sát, các đài radar, trung tâm chỉ huy, và tất cả các bộ phận này phải có khả năng làm việc cùng nhau.

Đối với với ông Gressel, việc tích hợp hệ thống S-400 của Nga vào hệ thống bố phòng quân sự Thổ Nhĩ Kỳ - do NATO thiết lập – chẳng khác gì « mua máy tính hệ Mac trong khi mọi thứ còn lại đều chạy trên hệ Windows ».

Theo chuyên gia người Đức này, Mỹ cũng không hứng khởi khi phải trao quyền truy cập dữ liệu do các thiết bị NATO thu được, cho một thiết bị của Nga mà « chỉ có Mátxcơva có chìa khóa ». Đối với ông, hệ thống S-400 có thể chứa một phần mềm gián điệp nhỏ có thể truyền về Nga tất cả thông tin thu thập được.

Bên cạnh đó, tiến trình lắp đặt hệ thống S-400 tại Thổ Nhĩ Kỳ đòi hỏi sự có mặt của các kỹ sư Nga, lo việc đảm bảo sao cho thiết bị của họ tương thích với phần còn lại của hệ thống phòng thủ của Thổ Nhĩ Kỳ. Đối với ông Gressel, điều đó có nghĩa là « phía Nga sẽ yêu cầu quyền truy cập tất cả các dữ liệu có sẵn ». Trong trường hợp này, Mỹ đã quyết định đình chỉ việc giao chiến đấu cơ tàng hình F-35 bán cho Thổ Nhĩ Kỳ, sợ rằng Nga có thể có được thông tin bí mật về loại máy bay mới nhất này của Mỹ.

Sau cùng, Hoa Kỳ cũng lo ngại trước việc Thổ Nhĩ Kỳ nêu gương xấu, thúc giục các nước NATO khác mua S-400 của Nga.

Theo ông Derek Averre, chuyên gia về quân sự Nga tại Đại Học Anh Quốc Birmingham, việc lan tràn hệ thống S-400 của Nga sẽ là một tin xấu cho Mỹ. Lý do là hệ thống này có khả năng bắn hạ máy bay, tên lửa và thậm chí cả máy bay không người lái trong phạm vi rất rộng, lên đến 400 km. Trong kịch bản S-400 có mặt mọi nơi, Hoa Kỳ hoặc các đồng minh của Mỹ có thể thấy khả năng phản ứng nhanh chóng và hiệu quả bằng không quân của họ bị hạn chế.

Đó là chưa kể việc Nga có thể chào mời các khách hàng S-400 của họ mua thêm các loại thiết bị khác của Nga, như máy bay Sukhoi chẳng hạn, vốn được thiết kế để phối hợp với hệ thống phòng không.

Dẫu sao thì theo các nhà quan sát, trong thương vụ Thổ Nhĩ Kỳ mua S.400, Nga đã thành công mỹ mãn. Nếu Ankara kiên định trong kế hoạch, Mátxcơva sẽ có thể chen chân về mặt quân sự vào khối NATO. Cho dù vì một lý do nào đó mà Thổ Nhĩ Kỳ lùi bước, vụ S.400 dầu sao đã thành công trong việc gây căng thẳng trong nội bộ NATO. Trong mọi trường hợp, hệ thống phòng không S-400 đã chứng minh hiệu quả của nó, cả trên bình diện quân sự cũng như trong tư cách tác nhân gây rối.

17 Tháng Năm 2016(Xem: 20793)
"Trung Quốc sẵn có khả năng kỹ thuật, có nguồn tài chính hầu như vô hạn, Bắc Kinh thừa sức để gạt ảnh hưởng của Hoa Kỳ và Nhật Bản ra khỏi lưu vực sông Mekong, cũng như họ đã đánh sập thế thượng phong của Đệ thất hạm đội Hoa Kỳ trên Biển Đông bằng các đảo chiếm của Việt Nam rồi mở rộng xây dựng căn cứ quân sự trên đó".
13 Tháng Năm 2016(Xem: 16554)
Thái độ của Philippines: "Song phương" hay "Đa phương" về Biển Đông?
10 Tháng Năm 2016(Xem: 18163)
"Một nhà khoa học từng có gần hai chục năm làm công tác thông tin khoa học, kỹ thuật quân sự Việt Nam nêu giả thuyết với BBC rằng có thể có nguyên nhân thứ ba là 'chiến tranh địa vật lý' để 'cố tình phá hoại' gây thảm họa môi trường, tác hại kinh tế trong vụ cá chết hàng loạt ở duyên hải Trung bộ Việt Nam mới đây".
09 Tháng Năm 2016(Xem: 23110)
"Hàng triệu con cá chết trải dài hơn 200km dọc bãi biển miền trung Việt Nam đang đặt ra những thử thách lớn nhất cho đến nay đối với tân chính phủ ".
03 Tháng Năm 2016(Xem: 16073)
"Tôi viết lá thư này nhân danh Viet Ecology Foundation, một tổ chức NGO tại Hoa Kỳ. Chúng tôi quan tâm về sự lành mạnh của môi trường, cũng như an ninh nguồn nước và lương thực cho Miến Điện, Việt Nam, Cam Bốt Lào và Thái Lan. Năm quốc gia này nằm ở hạ du sông Lancang-Mekong, và sự an nguy của họ phải phụ thuộc vào lòng nhân từ của Trung Quốc..."
02 Tháng Năm 2016(Xem: 16771)
"Ứng viên dẫn đầu trong cuộc đua dành đề cử vào Nhà trắng thuộc Đảng Cộng Hòa của Mỹ, Donald Trump cáo buộc Trung quốc “cưỡng bức thương mại” Hoa Kỳ".
02 Tháng Năm 2016(Xem: 15995)
- TNS McCain kêu gọi nới lỏng thêm cấm vận vũ khí.
28 Tháng Tư 2016(Xem: 17685)
"Cựu Ngoại trưởng Mỹ tuyên bố “không có thỏa thuận nào” với Trung Quốc về Hoàng Sa hơn 40 năm trước, giữa cáo buộc Mỹ làm ngơ để Bắc Kinh chiếm quần đảo này từ tay Việt Nam Cộng hòa". "Ông Henry Kissinger nhấn mạnh như vậy hôm 26/4 tại Hội nghị Thượng đỉnh về Chiến tranh Việt Nam ở Thư viện Tổng thống Lyndon Baines Johnson ở Austin, Texas".
26 Tháng Tư 2016(Xem: 17137)
"Đô đốc Harry Harris, tư lệnh Hạm đội Thái Bình Dương, gần đây khẳng định Hải quân Mỹ sẽ tăng cường các hoạt động bảo đảm tự do hàng hải tại Biển Đông, do ý đồ thống trị của Bắc Kinh qua việc xây dựng các thiết bị quân sự tại vùng biển này".
26 Tháng Tư 2016(Xem: 16436)
"Bộ trưởng Nông nghiệp Mỹ Tom Vilsack đã thăm Việt Nam hôm 25/4 để gặp các quan chức Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Công Thương, và một số tổ chức khác. Ông Vilsack và phía Việt Nam đã bàn thảo các chi tiết của Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương TPP".
24 Tháng Tư 2016(Xem: 15223)
"Theo Tân Hoa Xã, trong cuộc gặp gỡ hôm qua tại Matxcơva, hai Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị và Nga Serguei Lavrov đã tuyên bố rằng không nên quốc tế hóa vấn đề Biển Đông và các tranh chấp chủ quyền ở vùng này phải được giải quyết thông qua thương lượng".
24 Tháng Tư 2016(Xem: 17666)
Lạ một điều rằng, trước thông tin cá chết hàng loạt vì nước biển ô nhiễm nặng, đoàn công tác lại không thể vào KCN Vũng Áng kiểm tra và lập biên bản vì … “KCN có yếu tố nước ngoài, đoàn không có thẩm quyền” – như chia sẻ của ông Phạm Khánh Ly, Vụ phó Vụ Nuôi trồng thủy sản, Bộ NN&PTNT.
19 Tháng Tư 2016(Xem: 16592)
Sự kiện tác giả người Mỹ gốc Việt chiến thắng hạng mục Tiểu thuyết của giải thưởng danh giá Pulitzer 2016 đã đem lại niềm tự hào cho cộng đồng người Việt trong ngoài nước.
19 Tháng Tư 2016(Xem: 16363)
- That man was rare. And we were damn lucky to have him! Người dân Mỹ, dù vẫn còn hơi sớm, hẳn đã phần nào cảm nhận được sự thật rằng: Barack Obama thực sự xuất chúng. Và nước Mỹ rất may mắn khi có ông.
18 Tháng Tư 2016(Xem: 16985)
"Hôm 17/04/2016, tổng thống Miến Điện Htin Kyaw đã ân xá cho hơn 80 tù nhân nhân dịp năm mới truyền thống của người Miến Điện".
18 Tháng Tư 2016(Xem: 15936)
"Thủ tướng Hy Lạp Alexis Tsipras cùng các vị lãnh đạo Chính thống giáo Hy Lạp đã ra sân bay Mytilene trên đảo Lesbos để đón giáo hoàng. Sau đó, lãnh đạo Tòa thánh Vatican đã tới trung tâm Moria, nơi tạm giữ người tị nạn".
18 Tháng Tư 2016(Xem: 15011)
"... Trong một diễn tiến mới nhất, Trung Quốc điều nhiều máy bay chiến đấu Thẩm Dương J-11 ra đảo Phú Lâm thuộc quần đảo Hoàng Sa. Ở chiều ngược lại, Mỹ cũng đã điều Hạm đội HkMh John C. Stennis tiến hành tuần tra tại khu vực từ nhiều tuần trước... Bên cạnh đó, còn một cuộc chiến khác đang diễn ra song song, đó chính là cuộc chiến pháp lý".