Việt Nam có quan trọng đối với Mỹ như Philippines?

15 Tháng Mười Một 20166:30 CH(Xem: 15775)

"VĂN HÓA ONLINE-CALIFORNIA"  THỨ  TƯ  16  NOV  2016


Việt Nam có quan trọng đối với Mỹ như Philippines?


Quan hệ Việt-Mỹ thời Donald Trump sẽ ra sao ?


Gần một tuần lễ sau ngày ông Donald Trump đắc cử tổng thống Mỹ hôm 08/11/2016, những suy đoán về chính sách ngoại giao của tân chính quyền Hoa Kỳ vẫn tiếp tục được đưa ra.


Đối với những ai quan tâm đến Việt Nam và Biển Đông, câu hỏi thường được nêu lên là liệu tân chủ nhân Nhà Trắng có sẽ tiếp tục đường lối thắt chặt thêm quan hệ với Hà Nội trong khuôn khổ chính sách tái cân bằng lực lượng qua vùng châu Á-Thái Bình Dương hay không, vào lúc Bắc Kinh không che giấu ý định thách thức Mỹ tại châu Á, một động thái đã bị chính quyền Obama đáp trả bằng chiến lược xoay trục.


Trong suốt thời gian vận động tranh cử, ứng cử viên Donald đề cập rất ít đến chính sách đối ngoại của ông nói chung, và về châu Á, Biển Đông hay Việt Nam nói riêng. Cho dù vậy, căn cứ vào quan điểm chính trị chung chung từng được tuyên bố của ông Trump, nặng về kinh tế hơn là chiến lược, nặng về tập trung cho nước Mỹ, hơn là chăm lo cho thế giới, nhiều nhà phân tích đã tỏ ý quan ngại trước khả năng tổng thống Hoa Kỳ tương lai có thể bỏ bê châu Á, với hệ quả là để cho Trung Quốc mặc sức tung hoành.


Gs Nguyễn Mạnh Hùng : Không nên vội khai tử chính sách xoay trục


image013

Trả lời phỏng vấn của Ban Việt Ngữ RFI, giáo sư chính trị học Nguyễn Mạnh Hùng, trường Đại Học George Mason (Virginia - Hoa Kỳ), một quan sát viên kỳ cựu về quan hệ Mỹ-Châu Á, cho rằng không nên vội vã khai tử chính sách xoay trục qua châu Á của Mỹ, vì nếu căn cứ vào các tuyên bố hiếm hoi của ông Trump, và của những tướng lãnh và chính khách ủng hộ ông, thì chính sách đối ngoại mới của nước Mỹ hoàn toàn có thể cứng rắn hơn, kể cả tại châu Á. Trong thời gian qua, chính quyền Obama đã từng bị chỉ trích là đã " nhu nhược " trước Trung Quốc.


Tuy nhiên, theo giáo sư Nguyễn Mạnh Hùng, vấn đề đặt ra trong trường hợp ông Trump, là ông mang nặng tâm lý " con buôn ", và nếu phía Trung Quốc có những " đề nghị hấp dẫn ", thì ông hoàn toàn có thể thỏa hiệp với Bắc Kinh.


Nguyễn Mạnh Hùng : Hiện quá sớm để biết chính sách Á Châu của ông Trump như thế nào, và liệu ông có dám bỏ Á Châu hay không. Người ta chưa biết chính sách ông ra sao vì các cố vấn của ông ấy, khi tranh cử, không đưa ra cái gì rõ rệt mà chỉ nói tổng quát thôi.


Nhưng nếu căn cứ vào những tuyên bố của ông ấy, Trump có vẻ để ý nhiều đến vấn đề kinh tế hơn chiến lược, ví dụ như phải chế tài Trung Quốc, phải gọi Trung Quốc là nước thao túng chỉ tệ. Người ta không biết ông nghĩ gì về chính sách xoay trục. Ông ấy chống Obamacare, nhưng không nói rõ là ông ấy chống xoay trục (hay không) và cũng không nói gì về tình trạng bất ổn tại Biển Đông trong lúc tranh cử.


Thành ra, kinh tế sẽ là một vấn đề khó khăn trong bang giao Mỹ-Trung – ông Trump nói là sẽ phạt Trung Quốc chẳng hạn. Nhưng mà trong thông điệp mừng tổng thống Mỹ tân cử, chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhắn nhủ rằng hai nước chia sẻ nhiều quyền lợi chung và có thể cộng tác trên căn bản hai bên đều có lợi (win-win).


Nếu ông Tập Cận Bình đưa ra đề nghị hợp tác kinh tế hấp dẫn, bản chất con buôn trong ông Trump rất có thể thúc đẩy ông “ cut a deal ” (thỏa thuận) với Trung Quốc và coi nhẹ các vấn đề khác. Nhưng mà trên phương diện đó, các nhóm lợi ích chiến lược của Mỹ sẽ là những cản trở cho chính sách này.


Hơn nữa, ông Trump mới đây lại tuyên bố với ông Duterte là ông coi trọng vị trí chiến lược của Philippines, và xác định trong cuộc nói chuyện điện thoại với nguyên thủ Nhật Bản và Hàn Quốc rằng liên minh quân sự của Mỹ với hai nước ấy rất quan trọng. Căn cứ vào các điều này, thì ta thấy là ông Trump không hề có ý định hủy bỏ hoàn toàn chính sách xoay trục.


Biển Đông : Chính quyền Donald Trump sẽ mạnh tay hơn ?


Châu Á nói chung là như vậy, còn riêng về Biển Đông thì sao ? Trên vấn đề này, giáo sư Nguyễn Mạnh Hùng công nhận rằng dù ông Trump hầu như không nói gì về Biển Đông, nhưng ông lại có khuynh hướng cứng rắn, và trong số những người ủng hộ ông có nhiều tướng lãnh trong quân đội đã rất bất mãn với chính quyền Obama, bị cho là đã kềm hãm không cho Hoa Kỳ tỏ thái độ cứng rắn với Trung Quốc trong thời gian qua.


Với sự kiện ông Trump lên làm tổng thống, giáo sư Hùng cho rằng giới quân đội, đặc biệt giới tướng lãnh Hải Quân sẽ không còn bị kềm hãm, và sẽ thúc đẩy ông Trump quan tâm đến vùng Biển Đông. Vấn đề đáng ngại đối với các nước trong vùng, trong đó có Việt Nam, tuy nhiên vẫn là khả năng Trung Quốc mang mồi ra nhử ông Trump vào được ông chấp nhận :


Nguyễn Mạnh Hùng : Trước hết là ông Trump không hề tuyên bố gì về vấn đề Biển Đông. Ông ấy có nhiều kinh nghiệm về buôn bán, thành ra ông ấy nói nhiều về kinh tế. Nhưng mà ông ấy lại có khuynh hướng cứng rắn, và những người ủng hộ ông ấy là một số tướng lĩnh, họ bất mãn với chính quyền Obama vì quân đội họ cứng rắn với Trung Quốc hơn là những người trong giới chính trị.


Bây giờ khi ông Trump lên, thì tôi nghĩ là những người bên quân sự, nhất là bên Hải Quân, họ rất quan tâm đến vùng biển Đông và họ sẽ buộc ông Trump phải nghĩ đến vấn đề Biển Đông.


Điểm thứ hai nữa, là hiện có nhiều người lo ngại là ông Trump có thể make deal – tức là bắt tay với Trung Quốc. Ông Trump đã bảo là ông có thể make deal, thành ra nếu deal với Trung Quốc có lợi cho Mỹ thì ông ấy có thể bỏ Việt Nam. Đó là một mối lo ngại khác.


Tóm lại có hai điểm : Vì ảnh hưởng của giới quân sự thì ông Trump sẽ phải quan tâm đến Biển Đông. Nhưng ngược lại, vì tính toán hơn thiệt do khuynh hướng thiên về kinh tế, có thể ông Trump làm một cái deal gì đó với Trung Quốc, và những nước nhỏ Á Châu rất sợ những cái kiểu thỏa thuận giữa các nước lớn.


Việt Nam không được Donald Trump chú ý đặc biệt


Riêng về quan hệ Mỹ-Việt, giáo sư Nguyễn Mạnh Hùng đặc biệt nhấn mạnh đến nguy cơ Việt Nam không được Mỹ quan tâm bởi vì bản thân ông Trump cho đến giờ hầu như rất thờ ơ với Việt Nam, trái với ba đời tổng thống tiền nhiệm từ Clinton cho đến Obama :


Nguyễn Mạnh Hùng : Trong 4 vị tổng thống Mỹ gần đây, Obama là người duy nhất không dính dáng gì đến cuộc chiến tranh Việt Nam vì lúc ấy ông còn nhỏ. Ba vị kia (Clinton, Bush, Trump) đều tìm cách tránh bị điều động sang Việt Nam tham chiến. Trong khi Clinton tích cực chống chiến tranh, thì Trump không có ý kiến gì.


Điều này có nghĩa, theo kinh nghiệm cá nhân, chẳng có gì để ông Trump tha thiết đến Việt Nam nếu ông không nghĩ đến vai trò chiến lược của Việt Nam trong thế cân bằng lực lượng ở Á Châu và trong thế cạnh tranh chiến lược giữa hai cường quốc Mỹ-Trung.


Quan hệ Việt-Mỹ sắp tới : Thương mại khó khăn, nhân quyền dễ thở ?


Một cách cụ thể hơn, giáo sư Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng do việc ông Trump trọng kinh tế hơn các vấn đề khác, Việt Nam có thể gặp khó khăn trong địa hạt thương mại với Mỹ, nhưng có thể sẽ được dễ thở hơn trong lãnh vực nhân quyền :


Nguyễn Mạnh Hùng : Chính sách của Trump đối với Việt Nam sẽ tùy thuộc nhiều vào các cộng sự viên mà ông bổ nhiệm ở những chức vụ liên hệ quan trọng, như Bộ trưởng Ngoại Giao, Bộ trưởng Quốc Phòng, và Cố vấn An Ninh Quốc Gia, và ảnh hưởng của họ. Hiện nay, người ta chưa có tin tức gì để tiên đoán chắc chắn.


Có một điều rõ nét qua phong cách hành động và khả năng thiên bẩm của Trump, ông nghĩ nhiều đến quyền lợi kinh tế hơn là quan tâm đến vấn đề nhân quyền. Điều thứ nhất khiến Việt Nam có thể lo là bị Trump đánh giá thấp, nếu ông bị choáng ngợp bởi những quyền lợi thương mại mà Trung Quốc đem ra nhử. Điều thứ hai là nếu ông ấy thờ ơ trong vấn đề nhân quyền, thì điều ấy sẽ khiến Việt Nam dễ thở hơn trong quan hệ với Mỹ.


Một cách cụ thể hơn, các chuyên gia kinh tế đã tỏ ý quan ngại trước khả năng nguy cơ Việt Nam chịu tác động trực tiếp từ các biện pháp kinh tế của Donald Trump, nếu ông làm đúng với những cam kết đưa ra lúc tranh cử.


Việc Mỹ rút khỏi Hiệp Định Đối Tác Xuyên Thái Bình Dương TPP và khả năng Hiệp Định này bị khai tử là thiệt hại đầu tiên vì cho đến nay, do việc được đánh giá là được hưởng lợi nhiều nhất từ Hiệp Định này, Việt Nam đã thu hút được đầu tư ngoại quốc. Nếu TTP bị khai tử, không những Việt Nam không được hưởng lợi trực tiếp, mà các mối lợi gián tiếp như sức hấp dẫn đầu tư nước ngoài cũng giảm bớt.


Một đe dọa thứ hai đến từ lời hứa của Donald Trump là sẽ triển khai các biện pháp chống lại các nước bị cho là đã có được thặng dư mậu dịch với Hoa Kỳ một cách bất chính. Đối tượng chủ yếu mà ông Trump nhắm tới là Trung Quốc, nhưng Việt Nam cũng có thể bị vạ lây vì hiện có 31 tỷ đô la thặng dư mậu dịch với Hoa Kỳ, theo số liệu năm 2015./ (theoTrọng Nghĩa 14/11/16)

17 Tháng Giêng 2016(Xem: 16445)
Ứng viên Tổng thống Mỹ phải: “sinh ra đã là người Mỹ” – điều này chưa bao giờ bị thách thức tại tòa nhưng vẫn thường được giải thích rộng rãi là sinh ra là công dân Mỹ, tức sinh ra ở Mỹ và có một trong hai cha mẹ là công dân Mỹ
10 Tháng Giêng 2016(Xem: 18029)
"Ba ngày sau khi thông báo cho nổ thử thành công bom H, hôm nay 09/01/2016, Bình Nhưỡng cho công bố video phô trương một vụ bắn thử tên lửa đạn đạo mới từ tàu ngầm".
10 Tháng Giêng 2016(Xem: 18264)
"Ngồi bên cạnh bà Michelle Obama sẽ là Naveed Shah, một cựu binh sĩ Mỹ người Hồi giáo, đến Mỹ từ lúc nhỏ khi cha mẹ nhập cư từ Pakistan. Shah nhập ngũ vào năm 2006 và đã phục vụ tại Iraq".
10 Tháng Giêng 2016(Xem: 33846)
" ... môn Sử có một lúc đã bị loại khỏi chương trình học của bậc trung học phổ thông, sau đó được Quốc Hội Việt Nam quyết định giữ lại; nhưng những người quan tâm đến vấn đế này và tương lai của nền giáo dục Việt Nam vẫn không mấy tin tưởng mà vẫn còn thắc mắc là sử nào sẽ được dạy và dạy như thếnào?"
07 Tháng Giêng 2016(Xem: 18876)
"Bắc Triều Tiên hôm qua loan báo thử nghiệm quả bom H đầu tiên, đã ba lần thử bom A vào các năm 2006, 2009, 2013, dẫn đến việc bị Liên Hiệp Quốc ra nhiều nghị quyết trừng phạt".
07 Tháng Giêng 2016(Xem: 18378)
"Theo hãng tin AFP, cựu Tổng thống Bill Clinton vào ngày thứ Hai, 04/01/2015, sẽ vận động ở bang New Hampshire để lần đầu tiên hỗ trợ cho vợ là nguyên Ngoại trưởng Hillary Clinton".
07 Tháng Giêng 2016(Xem: 27150)
Trong các số báo Văn Hóa trước, ban biên tập đã đưa ra chủ đề "Sử Việt và dạy Sử ở Xã hội Chủ nghĩa VN ra sao?" Giáo sư Sử gia Phạm Cao Dương là vị khách được mời đóng góp vào chủ đề này. Dù đã trọng tuổi, nhưng với nhiệt tình và lòng yêu mến Lịch sử VN, ông đã gởi bài viết dưới đây (Kỳ 1) đến báo Văn Hóa. Xin trân trọng giới thiệu cùng quý bạn đọc.
04 Tháng Giêng 2016(Xem: 30747)
"Trong cuộc bảo vệ sự toàn vẹn - chủ quyền lãnh thổ lãnh hải sinh tử hiện nay đối với người láng giềng khổng lồ phương Bắc; nhận lời mời của Nhật báo Văn Hóa Online, Giáo sư Phạm Cao Dương đã gởi cho Văn Hóa bài viết về vấn đề hệ trọng này nhân ngày đầu năm Dương lịch 2016. Xin gởi đến quý bạn đọc vài hàng tiểu sử Giáo sư Phạm Cao Dương".
03 Tháng Giêng 2016(Xem: 18591)
"theo nhận định của nhật báo Singapore The Straits Times, trong một bài đăng trên mạng ngày 30/12/2015, trên thực tế chuyến bay nói trên của phi cơ Úc không phải là một hành động thách thức Trung Quốc như người ta nghĩ".
03 Tháng Giêng 2016(Xem: 22713)
"Gần 70 năm sau ngày lập quốc, người dân đất nước Palestine chưa biết được tổ quốc mình ở nơi đâu".
03 Tháng Giêng 2016(Xem: 17988)
"Cộng đồng Kinh tế ASEAN –AEC chính thức ra mắt vào ngày cuối cùng của năm 2015, nhằm tăng cường liên kết vùng, đưa các quốc gia ASEAN thành một thị trường chung và cơ sở sản xuất chung".
03 Tháng Giêng 2016(Xem: 17280)
"Ngày 31/12/2015, Tổng thống Nga Vladimir Putin ký văn kiện an ninh quốc gia coi Hoa Kỳ là mối đe dọa an ninh. Lần đầu tiên từ khi chiến tranh lạnh kết thúc, Matxcơva nêu đích danh Washington là đối thủ".
03 Tháng Giêng 2016(Xem: 16052)
"Cư dân Texas nào đã hoàn tất khoá học bắt buộc về an toàn và có giấy phép mang súng giấu kín giờ đây có thể công khai mang súng ngắn để trong bao nơi công cộng".
29 Tháng Mười Hai 2015(Xem: 16616)
"Tôi tin là Nhà nước Hồi giáo hiện giờ mạnh hơn cách nay 16 tháng. Họ đang kiểm soát một phần đất rộng lớn, không chỉ ở Iraq và Syria, mà điều quan trọng là họ đã có những tiến bộ lớn ở Afghanistan và như quí vị đã biết, họ muốn tấn công nước Mỹ".
29 Tháng Mười Hai 2015(Xem: 16054)
"Tổ chức Phóng viên không biên giới (RSF) ngày 29/12/2015 cho biết trên toàn thế giới có 110 nhà báo bị chết trong năm 2015. Con số này cao gần gấp đôi so với năm 2014 với 66 nhà báo bị sát hại. Tổ chức RSF yêu cầu « cần nhanh chóng bổ nhiệm một đại diện đặc biệt tại Liên Hiệp Quốc để bảo vệ các nhà báo ».
27 Tháng Mười Hai 2015(Xem: 18669)
"Khoảng 50.000 binh lính Mỹ đang đồn trú tại Nhật Bản, hơn một nửa trong số đó ở Okinawa. Binh lính Mỹ đóng ở đó là để nhanh chóng phản ứng trước những mối đe dọa trong khu vực, cung cấp hỗ trợ thiên tai và bảo vệ những lợi ích của Mỹ và Nhật Bản".
27 Tháng Mười Hai 2015(Xem: 17716)
- "Giáo hoàng Francis kêu gọi giáo dân cần tỉnh táo hơn trong một thế giới bị ám ảnh bởi "chủ nghĩa tiêu thụ và chủ nghĩa khoái lạc, sự giàu có và xa hoa". Hôm thứ Sáu 25/12, ông sẽ đưa ra thông điệp Giáng sinh truyền thống từ ban công trung tâm của thánh đường nhìn ra quảng trường St Peter". - "Trong một xã hội mà người ta thường xuyên mê đắm bởi chủ nghĩa tiêu thụ và chủ nghĩa khoái lạc, sự giàu có và xa hoa, vẻ hào nhoáng và tự đại, Chúa hài đồng kêu gọi chúng ta cần sống đơn giản, cân bằng, kiên định, có khả năng thấu cảm và làm những điều cần thiết".
24 Tháng Mười Hai 2015(Xem: 16290)
" Các lãnh đạo Đông Nam Á đã nhận lời mời của Tổng thống Mỹ Barack Obama đến dự cuộc họp thượng đỉnh tại Sunnylands, bang California, vào đầu năm tới. Đó là thông báo của phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ ngày 23/12/2015 được hãng tin Reuters trích dẫn". - Ảnh bên: Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong một cuộc họp không chính thức tại điền trang Sunnylands gần Los Angeles, California, ngày 7/6/2013.
22 Tháng Mười Hai 2015(Xem: 16422)
"Ngoại trưởng Mỹ, ông John Kerry, nói kế hoạch này đem lại cho người dân Syria một "lựa chọn thực sự... giữa chiến tranh và hòa bình". He said the plan gave Syrians a "real choice... between war and peace".
22 Tháng Mười Hai 2015(Xem: 16839)
"Bộ Quốc phòng Nhật Bản đã yêu cầu chính phủ cấp 5.09 ngàn tỉ yen trong năm tài chính khởi sự từ tháng 4/201".