Athens và Sparta dường như là câu chuyện của Hoa - Mỹ và thế giới hôm nay?

29 Tháng Chín 20159:27 CH(Xem: 19323)

"BÁO VĂN HÓA-CALIFORNIA" THỨ TƯ 30 SEP 2015

Liệu sẽ có cuộc đối đầu Trung-Mỹ?

Carrie Gracie Trưởng Biên tập chuyên về Trung Quốc

 

image012

"Hoa Kỳ hoan nghênh sự trỗi dậy của một Trung Quốc hòa bình, ổn định, thịnh vượng và có trách nhiệm trong các mối quan hệ toàn cầu."

Đó là lời Tổng thống Obama nói hôm thứ Sáu, khi ông đứng cạnh Chủ tịch Tập Cận Bình tại Tòa Bạch ốc.

Ông Obama lặp lại những nội dung này vào bất kỳ khi nào ông gặp Chủ tịch Tập.

Thương mại giữa Trung Quốc với chỉ riêng Hoa Kỳ đã tăng từ 2 tỷ đôla hồi 1979, là lúc hai nước bắt đầu thiết lập quan hệ, tới gần 600 tỷ đôla hồi năm ngoái.

Mối quan hệ sâu rộng được đánh dấu bởi sự hợp tác ráo riết nhưng đồng thời cũng cạnh tranh quyết liệt.

Trong bài diễn văn tại Seattle, Chủ tịch Tập Cận Bình nhắc tới mối đe dọa đối với sự cạnh tranh, đối đầu chiến lược giữa hai quốc gia.

"Không có cái gọi là cái bẫy Thucydides (tức sự cạnh tranh giữa một thế lực đang lên và một thế lực đã xác lập được vị trí của mình) trên thế giới. Nhưng nếu các nước lớn tính toán sai lầm về mặt chiến lược thì họ sẽ giăng những cái bẫy đó cho chính mình."

Bẫy Thucydides là gì?

Điều mà một sử gia Hy Lạp hồi 2.000 năm trước nêu ra trong một bài thuyết giảng nay được nhắc tới thực sự là gì?

Cái bẫy này được đặt theo tên nhà sử gia nói tới những căng thẳng về cấu trúc xã hội khi có một thế lực mạnh lên một cách nhanh chóng - giống như Trung Quốc lúc này - làm thay đổi cán cân quyền lực đối với một đối thủ cạnh tranh vốn đã xác lập được vị thế từ trước, và do vậy dẫn tới chiến tranh.

Sức mạnh đang lên thì muốn có quyền lực lớn hơn đối với thế giới, trong lúc sức mạnh hiện thời thì muốn giữ nguyên trạng.

Thucydides xác định điều này như một khuynh hướng dẫn tới việc thành Athens đang lớn mạnh dần lên gây chiến với Sparta hồi thế kỷ 5 trước Công nguyên.

Dường như diễn văn của ông Tập tái hiện lại câu chuyện 2.500 năm trước, bởi một số nhà phân tích chiến lược tin rằng câu chuyện Athens và Sparta quả là câu chuyện Trung Quốc và Hoa Kỳ ngày nay.

Nền tảng chung

image014

Image copyright EPA

Vậy trong lúc hai nhà lãnh đạo có những thủ tục nghi lễ trang trọng trong chuyến đi, với loạt 21 phát đại bác đón chào và buổi quốc yến khoản đãi, cả hai bên có thể đồng ý những gì về việc cần cấp bách tránh khỏi cái bẫy Thucydides?

Hai bên đã ra tuyên bố về vấn đề thay đổi khí hậu, với việc Tổng thống Obama hoan nghênh cam kết của Chủ tịch Tập Cận Bình đối với chương trình kiểm soát khí thải.

Hai bên cũng ăn mừng việc hợp tác trong chương trình hạt nhân của Iran và nói sẽ tiếp tục phối hợp với nhau để xử lý vấn đề hạt nhân của Bắc Hàn.

Trung Quốc đã ký một thỏa thuận trị giá nhiều tỷ đôla để mua máy bay Boeing.

Chủ tịch Tập đã rất nỗ lực trong việc tỏ thái độ tích cực. Ông đã nói lưu loát một danh sách những tác giả, những bộ phim Mỹ mà mình yêu thích. Tuy nhiên, ta cũng nên nhớ là khi tới Nga thì Chủ tịch Tập yêu Pushkin và Tolstoy, và khi đi Pháp thì ông nói tới Moliere và Dumas.

Tổng thống Obama đã tìm cách có được một thỏa thuận mà cả chính phủ hai nước đều muốn kiềm chế, đó là nạn đánh cắp sở hữu trí tuệ trên mạng.

Về những căng thẳng ở Biển Đông, hai bên không đạt tiến triển nào.

Nhìn chung, chính quyền ông Obama đã tìm cách tỏ thái độ hữu ích trong lần gặp thượng đỉnh này, nhưng đây đã là lần gặp quan trọng thứ ba giữa hai nhà lãnh đạo trong thời gian ba năm qua mà mối quan hệ song phương vẫn chưa đạt được mức như hy vọng trước đó của Hoa Kỳ.

Chủ tịch Tập có chính sách đối ngoại tự tin hơn, chính xác hơn và tập trung hơn so với những người tiền nhiệm.

Thái độ quyết đoán của ông khiến chính quyền ông Obama bị choáng, cho dù đó là việc xây lấn đảo đầy tham vọng tại Biển Đông, thành lập một ngân hàng phát triển mới để thách thức sự thống trị của Hoa Kỳ trong hệ thống tài chính toàn cầu, hay thúc đầy việc định hình lại cơ cấu ngoại giao ở Á châu thông qua chiến lược "Một vành đai Một con đường" của Trung Quốc.

Chủ tịch Tập đã có một tính toán dứt khoát, không khoan nhượng, rằng người tương nhiệm của ông đã có quá nhiều vấn đề rắc rối của Mỹ tại Trung Đông và Nga, cho nên không còn nhiều sức dồn cho việc đối phó với con đường trỗi dậy của Trung Quốc./

BBC 28/9/15

22 Tháng Ba 2016(Xem: 15735)
"Hãng tin Belga cho biết có những tiếng súng nổ cùng với những tiếng hô to bằng tiếng Ả Rập trước khi xảy ra 2 vụ nổ đầu tiên tại khu vực dành cho khách đi của phi trường, làm vỡ cửa kính của toà nhà".
22 Tháng Ba 2016(Xem: 15400)
Những tiếng hô "Nước Mỹ", "Obama" vang vọng trên con phố nơi Tổng thống Obama và gia đình cầm ô đi dạo dưới mưa.
22 Tháng Ba 2016(Xem: 17010)
Ông Obama nói với một đám đông tại đại hí viện lịch sử El Gran Teatra de Havana: "La Habana chỉ cách Florida có 145 kilomet, nhưng để đến đây, chúng ta đã phải đi một quãng đường lớn vượt qua các rào cản lịch sử và chủ thuyết, những rào cản của đau khổ và chia cách.” - Khủng hoảng tên lửa Cuba 1962
21 Tháng Ba 2016(Xem: 16356)
TT Obama nói đùa rằng, "Thời năm 1928, Tổng thống (Calvin) Coolidge đến (Cuba) trên một chiến hạm. Phải mất ba ngày ông ấy mới đến được đây. Tôi chỉ mất có ba giờ."
17 Tháng Ba 2016(Xem: 15892)
Khi loan báo tại Vườn Hồng trong Tòa Bạch Ốc, Tổng thống Obama tuyên bố: “Tôi đã chọn một người được nhiều người thừa nhận không những là một trong những đầu óc pháp lý sáng suốt nhất nước Mỹ, mà còn là người đem vào công việc của mình một tinh thần đạo đức, khiêm cung, lương thiện, công bằng và xuất sắc”.
17 Tháng Ba 2016(Xem: 14750)
“Sáng 17/3, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc của thành phố Hà Nội đã tổ chức hội nghị hiệp thương vòng hai để rà soát danh sách đó, và 100% các đại biểu dự hội nghị hiệp thương vòng 2 hôm nay đã biểu quyết và tán thành cả 87 người ứng cử vào đại biểu quốc hội khóa 14, trong đó có 39 người do các cơ quan đoàn thể giới thiệu, và 48 người tự ứng cử".
15 Tháng Ba 2016(Xem: 15550)
"Tại hội thảo, GS Tô Hạo (ĐH Ngoại giao Trung Quốc) cho rằng, hoạt động bồi đắp đảo nhân tạo của Trung Quốc (TQ) ở Biển Đông không nhằm ý đồ gây hấn mà chỉ là vì TQ muốn đóng góp cho hòa bình, an ninh của khu vực (?). Học giả này cũng cho rằng hành động của TQ là do Malaysia, Philippines, VN đã có mặt ở Biển Đông nên TQ muốn có sự hiện diện tương tự… Ông đánh giá thế nào về quan điểm đó của GS Tô Hạo?"
13 Tháng Ba 2016(Xem: 17206)
"Ngày 10/3, tàu vỏ thép mang hiệu số ĐNa 90777 TS chính thức hạ thủy thành công trong niềm vui của nhiều ngư dân Đà Nẵng… Đây là tàu vỏ thép đóng mới theo Nghị định 67/2014 của Chính phủ đầu tiên ở Đà Nẵng hạ thủy".
10 Tháng Ba 2016(Xem: 16216)
"Theo báo chí Việt Nam, tàu cá mang số hiệu KH 96440 TS của tỉnh Khánh Hòa với 5 ngư dân trên khoang đã bị chìm tại khu vực cách đảo Linh Côn thuộc quần đảo Hoàng Sa 41 hải lý về hướng Đông Nam".
08 Tháng Ba 2016(Xem: 14849)
"Ông Minh nói rằng, Hải Nam có hơn 100 ngàn ngư dân. Chính quyền Hải Nam đã cung cấp hỗ trợ cho lực lượng này trong việc đóng tàu lớn, trợ cấp nhiên liệu cho ngư dân đánh bắt (bất hợp pháp) trên Biển Đông, đồng thời ngư dân được chính phủ Trung Quốc "đào tạo năng lực tự vệ".
06 Tháng Ba 2016(Xem: 15642)
"Cựu ngoại trưởng Australia Bob Carr cho rằng việc triển khai tàu chiến tới biển Đông là "chiến lược mạo hiểm". Ông Conroy nói: “Tôi nghĩ rằng mọi người đang nhìn thấy hành vi rất hiếu chiến từ Trung Quốc – triển khai máy bay quân sự, đội tên lửa, không có sự giải thích, không phù hợp với các tuyên bố trước đây nói rằng họ sẽ không chấp thuận hệ thống luật lệ quốc tế".
06 Tháng Ba 2016(Xem: 15962)
"Vụ tranh chấp này là giữa chính phủ liên bang Nhật và chính quyền địa phương trên đảo Okinawa. Chính phủ của Thủ tướng Abe muốn dời căn cứ không quân Futenma tới một địa điểm ít dân cư hơn của Okinawa, nơi tọa lạc các cơ sở quân sự khác của Mỹ. Các chính quyền địa phương thì muốn căn cứ không quân phải rời hẳn khỏi đảo Okinawa".
06 Tháng Ba 2016(Xem: 15844)
"Emadeldin Elsayed, một sinh viên 23 tuổi tới từ Cairo, đang ra trước một thẩm phán di trú ở Los Angeles sau khi tải lên trang Facebook của anh những dòng chữ nói rằng anh sẵn sàng nhận bản án chung thân vì giết ông Trump. Anh sinh viên nói anh tin rằng thế giới sẽ cảm ơn anh!".
01 Tháng Ba 2016(Xem: 16471)
"Mặc dù cho tới nay chưa tham gia tuần tra chung với hải quân Hoa Kỳ ở vùng Biển Đông, nhưng Úc vẫn ủng hộ quan điểm của Mỹ..."
01 Tháng Ba 2016(Xem: 16371)
"Tổ chức Di dân Quốc tế loan báo họ đang gia tăng những nỗ lực để đưa di dân Châu Phi bị lạm dụng và ngược đãi ở Libya về nước".
01 Tháng Ba 2016(Xem: 17746)
"Các cuộc đụng độ nổ ra khi nhà chức trách tháo dỡ lều trong trại tỵ nạn được gọi là Jungle tại cảng Calais, Pháp".