Đằng sau việc Nga quyết định đổ quân vào Kazakhstan

08 Tháng Giêng 20229:29 SA(Xem: 5388)

VĂN HÓA ONLINE – THẾ GIỚI HÔM NAY - THỨ BẨY 08 JAN 2022

Ý kiến-Bài vở vui lòng gởi về:  lykientrucvh@gmail.com


Đằng sau việc Nga quyết định đổ quân vào Kazakhstan


image003Đường biên giới Nga xô và Kazakhstan dài gần 7000km.


image005image007Người biểu tình xông vào toà thị chính thành phố Almaty lớn nhất Kazakhstan. Ảnh: AFP


VĨ CƯỜNG


8/1/2022


(PLO)- Việc Nga gửi quân hỗ trợ giữ gìn hòa bình ở Kazakhstan ngoài mục đích nhân đạo còn mang lại một số lợi ích quân sự - ngoại giao nhất định cho Moscow.


Trang tin Axios ngày 7-1 cho biết lính dù Nga đã được triển khai tới lãnh thổ nước láng giềng Kazakhstan, bên cạnh một số lực lượng quân sự khác của Nga, để hỗ trợ an ninh trong khuôn khổ phản ứng chung của Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO).


Nga cho biết đang theo dõi chặt tình hình Kazakhstan và kêu gọi các bên kiềm chế trong bối cảnh quốc gia Trung Á này xảy ra biểu tình bạo động chưa từng thấy và vượt tầm kiểm soát.


image009Binh sĩ Nga lên máy bay di chuyển đến Kazakhstan ngày 6-1. Ảnh: AFP


An ninh Nga gắn chặt với Kazakhstan


Câu hỏi đặt ra là tại sao Nga đặc biệt quan tâm tới vấn đề chính trị nội bộ của Kazakhstan. Theo đài RT, lời giải đáp nằm ở đường biên giới giữa Nga và Kazakhstan dài gần 7.000 km. Đây là biên giới trên bộ liên tục dài nhất thế giới và là nhân tố quan trọng trong chiến lược an ninh của Nga. Do đó, sự ổn định chính trị ở Kazakhstan vô cùng quan trọng với Nga. Nếu Kazakhstan bất ổn, Nga có thể đối mặt với đủ loại đe dọa từ phía nam do biên giới hai nước không chỉ rộng mà còn cắt qua nhiều vùng dân cư thưa thớt và rất khó kiểm soát.


Một nhân tố quan trọng khác là TP Baikonur của Kazakhstan. Nga thuê một khu vực ở TP này để đặt sân bay vũ trụ nổi tiếng Baikonur. Một cơ sở không gian khác của Nga là Vostochny cũng được xây dựng gần đây và được sử dụng để thực hiện các sứ mệnh không người lái. Cho đến khi sẵn sàng thay thế Baikonur, Nga sẽ cần cả Baikonur và sự ổn định chính trị ở Kazakhstan nói chung để quá trình phát triển các công nghệ không gian và các đợt phóng tàu, tên lửa diễn ra suôn sẻ.


Sary Shagan, một khu vực thử nghiệm quan trọng đối với an ninh Nga, cũng nằm trong lãnh thổ Kazakhstan. Đây là địa điểm đầu tiên và duy nhất ở khu vực Âu - Á thử nghiệm các hệ thống chống tên lửa đạn đạo (ABM). Sau khi Liên Xô sụp đổ, một số cơ sở tại Sary Shagan đã được Nga thuê, còn những cơ sở khác được chuyển giao cho Trung tâm Truyền thông và Vô tuyến điện tử Quốc gia Kazakhstan. Việc được tiếp tục sử dụng và vận hành địa điểm thử nghiệm này đóng một vai trò quan trọng trong năng lực phòng thủ của Nga.


Ngoài ra, ở Kazakhstan cũng có cộng đồng 3,5 triệu người Nga sinh sống - chiếm 18,4% tổng dân số nước này. An toàn của cộng đồng người Nga ở Kazakhstan không nằm ngoài mối quan tâm của Moscow.


Đài CGTN ngày 7-1 dẫn thông báo của chính quyền Kazakhstan cho biết các lực lượng an ninh nước này phối hợp với lực lượng CSTO kiểm soát được tình hình ở phần lớn các khu vực nổ ra bạo động. Thông báo khẳng định các hoạt động chống khủng bố sẽ tiếp tục cho đến khi các phần tử quá khích bị loại bỏ hoàn toàn. 


Nga không thể mặc Kazakhstan cho phương Tây lôi kéo


Trong bài viết trên tờ The Moscow Times, Giám đốc Trung tâm Carnegie Moscow (Nga) Dmitry Trenin nhận định ban đầu Moscow dường như không muốn can thiệp vào tình hình Kazakhstan bởi hy vọng nước này có thể tự giải quyết chuyện nội bộ. Tuy nhiên, mọi chuyện diễn tiến xấu hơn họ tưởng.


Nhiệm vụ của lực lượng Nga ban đầu khi được tung vào Kazakhstan không bao gồm việc tiến hành các chiến dịch chống lại phần tử cực đoan và khủng bố, mà chỉ bảo vệ các cơ sở hạ tầng quan trọng, cùng các cơ quan của chính quyền Kazakhstan. Điều này sẽ giúp giảm tải cho lực lượng an ninh Kazakhstan để họ tập trung đối phó âm mưu khủng bố và đảo chính.


Tuy nhiên, theo phát ngôn của Thiếu tướng Không quân Kazakhstan Toktar Aubakirov mới đây thì đất nước của ông dường như mong đợi điều gì đó khác từ quân đội Nga. Cụ thể, Kazakhstan muốn trao luôn quyền giải tán các cuộc biểu tình và bạo động bằng vũ lực cho lực lượng Nga và CSTO. Ông Trenin đánh giá điều này sẽ dẫn tới rất nhiều rủi ro.


Về phần Nga, nước này bắt buộc phải giúp đỡ Kazakhstan bởi nếu không, hậu quả của việc để phe thân phương Tây lên nắm quyền sẽ rất thảm khốc. Kịch bản tồi tệ nhất là Kazakhstan lúc đó rút khỏi các tổ chức Cộng đồng Các quốc gia độc lập (CIS), Liên minh Kinh tế Á - Âu (EAEU), CSTO và cắt đứt quan hệ công nghiệp, quan hệ ngoại giao với Nga. Đó là chưa kể cộng đồng người nói tiếng Nga còn có nguy cơ bị quấy rối hoặc bị trục xuất.


Nguy hiểm hơn nữa là hệ thống phòng thủ tên lửa lưỡng dụng của Mỹ có thể xuất hiện ở sườn phía nam của Nga, trên lãnh thổ của Kazakhstan nếu Mỹ và nước này xích lại gần nhau. Từ đó, tên lửa Tomahawk có thể nhắm vào các mục tiêu quân sự quan trọng, cơ sở hạ tầng công nghiệp của Nga. Nga không thể cho phép những diễn biến như vậy xảy ra, dù dưới bất cứ hình thức nào.


Về phần Kazakhstan, nếu trước đây nước này vẫn đang đứng giữa hai lựa chọn: Về phe Nga hay chống lại Nga, thì giờ đây với sự trợ giúp quân sự của Moscow, Kazakhstan dường như sẽ phải nghiêm túc xem xét lại chính sách đối nội và đối ngoại của mình. Họ có thể lựa chọn đóng cửa các tổ chức phi chính phủ của Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ, trục xuất các phòng thí nghiệm sinh học nước ngoài ra khỏi lãnh thổ và đảm bảo quyền của người thiểu số nói tiếng Nga và vị thế của tiếng Nga tại Kazakhstan.


Nhìn chung, ông Trenin kết luận Kazakhstan sau diễn biến lần này sẽ là một quốc gia thân Nga hơn, với đường hướng phát triển ngoại giao - quân sự phù hợp với tầm nhìn khu vực chiến lược của Nga. Chuyện tương tự cũng từng xảy ra ở Belarus với đợt biểu tình bất ổn hồi tháng 8-2020; Nga lúc đó tỏ ra ủng hộ nhiệt tình chính quyền Belarus trên phương diện ngoại giao và cũng ngỏ ý muốn gửi quân hỗ trợ nhưng sau cùng đã rút lại quyết định. Belarus từ sau sự kiện đó trở nên gần gũi với Nga hơn, với các đợt diễn tập quân sự được tổ chức liên tục và lực lượng an ninh hai bên hợp tác sâu hơn để chống lại ảnh hưởng của phương Tây.•


Mỹ lên tiếng việc Nga đưa quân vào Kazakhstan


Ngày 6-1, Thư ký báo chí tòa Bạch Ốc Jen Psaki cho biết Mỹ đang theo dõi chặt việc các lực lượng gìn giữ hòa bình của CSTO do Nga dẫn đầu tới Kazakhstan và đặt ra câu hỏi rằng liệu động thái này có hợp pháp hay không, kênh Channel News Asia đưa tin. Washington sẽ theo dõi bất kỳ hành vi vi phạm quyền con người nào và bất kỳ hành động nào có khả năng tạo tiền đề cho việc chiếm giữ các cơ sở nhà nước của Kazakhstan.


Trước đó cùng ngày, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã nói chuyện với Ngoại trưởng Kazakhstan Mukhtar Tileuberdi về tình trạng khẩn cấp đang diễn ra ở Kazakhstan. Theo thông cáo của Bộ Ngoại giao Mỹ, ông Blinken nhắc lại sự ủng hộ của Mỹ đối với thể chế hiến pháp, tự do truyền thông của Kazakhstan và ủng hộ một giải pháp hòa bình, dựa trên pháp luật cho cuộc khủng hoảng.


VĨ CƯỜNG
19 Tháng Tư 2015(Xem: 20601)
"Khoảng 1.000 người qui tụ tại địa điểm trước đây là toà nhà liên bang của thành phố Oklahoma để đánh dấu 20 năm vụ khủng bố bằng bom gây tử vong cho 168 người. Buổi lễ mở đầu với 168 giây mặc niệm. Những người sống sót và thân nhân của những người chết đọc tên từng nạn nhân trong nước mắt."
16 Tháng Tư 2015(Xem: 19683)
"Theo AFP, thỏa thuận đạt được hôm qua (16-4) giữa chủ tịch Ủy ban tài chính thượng viện Orrin Hatch, thượng nghị sĩ Đảng dân chủ Ron Wyden và Chủ tịch Ủy ban Ngân sách Hạ viện Mỹ Paul Ryan."
16 Tháng Tư 2015(Xem: 20837)
"Du khách viếng thăm Capitol đã sững sờ khi nhìn thấy chiếc máy bay, được gọi là gyrocopter (trực thăng cánh quạt tự xoay), đậu xuống bãi cỏ cách tòa nhà vài trăm mét. Cảnh sát ngay lập tức phong tỏa một phần khu vực Đồi Capitol trong khi chó nghiệp vụ và robot kiểm tra xem có chất nổ trên máy bay trực thăng không."
12 Tháng Tư 2015(Xem: 20755)
"Phát biểu ngày hôm qua của bà Nancy Pelosi, lãnh tụ khối thiểu số Hạ viện, có nghĩa là cả hai nhân vật lãnh đạo của phe Dân chủ ở lưỡng viện quốc hội bày tỏ sự chống đối đối với dự luật dành cho tổng thống nhiều quyền hạn hơn để xúc tiến thương mại." "12 nước đang thương thuyết để ký kết hiệp định TPP là Hoa Kỳ, Việt Nam, Singapore, Peru, New Zealand, Mexico, Malaysia, Nhật Bản, Chile, Canada, Brunei và Australia."
09 Tháng Tư 2015(Xem: 20319)
"Nhìn rộng ra, Ấn Độ Dương là tuyến hàng hải lớn kết nối Trung Đông, Đông Bắc Á và châu Phi với châu Âu và châu Mỹ. Đại dương này có 4 cửa ngõ chính đối với hoạt động giao thương toàn cầu, đó là kênh đào Suez (Ai Cập), eo biển Bab-el-Mandeb (nằm giữa Djibouti và Yemen), eo biển Hormuz (giáp ranh giữa Iran và Oman) và eo biển Malacca (giữa Indonesia và Malaysia).""Riêng với Trung Quốc, 90% lượng dầu nhập khẩu là từ các nước Trung Đông, châu Phi và đều phải qua vùng biển này; hàng hóa xuất khẩu từ Trung Quốc cũng đi qua đây."
09 Tháng Tư 2015(Xem: 20408)
Theo Tuổi Trẻ: Trang Business Insider dẫn một nguồn tin đáng tin cậy xác nhận cựu ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton sẽ công bố tham gia cuộc chạy đua ghế tổng thống 2016 vào cuối tuần này.
07 Tháng Tư 2015(Xem: 20479)
"Ấn Độ nói 23 nước đã tìm cách di tản công dân của họ ra khỏi Yemen đang có chiến tranh sau khi New Delhi tiến hành một chiến dịch lớn đưa công dân Ấn Độ ra khỏi nước này bằng cả đường không và đường biển".
07 Tháng Tư 2015(Xem: 20263)
"Chiến dịch tập trận chung Mỹ- Philippines mang tên Balikatan- Vai Kề Vai được mở ra từ ngày 20 đến 30/04/2015. Hoa Kỳ huy động hơn 6.500 lính, tham gia vào đợt tập trận chung năm nay với hơn 5 000 quân của Philippines". "Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc nói cuộc diễn tập này không khác những cuộc diễn tập mà "những nước lớn " khác thường xuyên thực hiện, và không nhắm mục tiêu vào bất kỳ nước nào".
07 Tháng Tư 2015(Xem: 19630)
"Sau buổi tiếp xúc với thủ tướng Việt Nam tại Hà Nội, ông Medvedev tuyên bố : « Đôi bên đã đồng ý trên hầu hết các yếu tố », văn bản đúc kết tiến trình gia nhập Liên minh Kinh tế Á -Âu của Việt Nam « đã bước vào giao đoạn cuối ».
07 Tháng Tư 2015(Xem: 22636)
Theo RFI: "Cựu Ngoại trưởng kiêm Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ thời Tổng thống Richard Nixon Henry Kissinger thường bị đánh giá là thân Trung Quốc. Suy nghĩ này một lần nữa có thể được kiểm chứng qua đề nghị mới nhất hôm 28/03/2015 của ông liên quan đến tranh chấp Biển Đông, bị cho là đã « tiếp tay » cho Bắc Kinh trong mưu đồ thâu tóm toàn bộ Biển Đông".
05 Tháng Tư 2015(Xem: 19828)
"Phiến quân al-Qaida đã chiếm một căn cứ quân sự then chốt tại thành phố Mukalla ở miền nam hôm thứ sáu, sau khi củng cố các vị trí của họ trong thành phố và chiếm được hải cảng. Cư dân ở Aden cho biết phiến quân Houthi hôm thứ sáu đã rút khỏi một dinh thự của Tổng thống Yemen được quốc tế hậu thuẫn Abd Rabbo Mansour Hadi".
02 Tháng Tư 2015(Xem: 26050)
"Đào một con kênh dài chừng 100km đi ngang qua eo đất Kra cho phép rút ngắn được khoảng 48 giờ so với hành trình bình thường là các thương thuyền hay tàu dầu phải đi qua eo biển Malacca. Một vài nghiên cứu cho thấy điều đó cho phép tiết kiệm mỗi năm khoảng 50 tỷ đô-la, nhưng trên thực tế mọi thứ không rõ ràng lắm, vì nhiều nghiên cứu khác đặt vấn đề khả năng sinh lợi của dự án".
02 Tháng Tư 2015(Xem: 20654)
Bản tin trên trang mạng tiếng Anh của tờ Tuổi Trẻ dẫn lời bà Nancy Pelosi, nói với Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng rằng “cả các thành viên Đảng Dân chủ lẫn thành viên Đảng Cộng hoà Mỹ đều ủng hộ chính sách của chính phủ Tổng thống Obama, củng cố các quan hệ với Việt Nam và đẩy mạnh quan hệ đối tác toàn diện với Việt Nam.”
31 Tháng Ba 2015(Xem: 19970)
Theo Bộ Quốc phòng Trung Quốc, biên đội tàu hải quân nước này đã hoàn thành nhiệm vụ sơ tán công dân ở Yemen. Cụ thể, sáng sớm 30/3 (giờ Trung Quốc), tàu Lâm Nghi đã đưa 122 công dân Trung Quốc và 2 nhân viên nước ngoài làm việc cho doanh nghiệp Trung Quốc ở Yemen đến cảng Djibouti.
29 Tháng Ba 2015(Xem: 20168)
"Hải quân Ả rập Xê út đã di tản mấy mươi nhà ngoại giao nước ngoài ra khỏi Yemen, kể cả nhân viên ngoại giao của Ả rập Xê út. Đài truyền hình nhà nước Ả rập Xê út cho biết các nhà ngoại giao được chở từ thành phố cảng Aden ở miền nam Yemen tới cảng Jeddah của Ả rập Xê út ven Hồng Hải".
24 Tháng Ba 2015(Xem: 22349)
Khoảng 100 nhân sự của các lực lượng đặc biệt Mỹ trước đó đồn trú tại căn cứ không quân al-Anad ở miền nam, nơi quân đội Mỹ cho cất cánh những chiếc máy bay không người lái nhằm tấn công các mục tiêu của al-Qaida bên trong Yemen.
24 Tháng Ba 2015(Xem: 20850)
Mâu thuẫn xung quanh dự án xây dựng căn cứ không quân Mỹ mới tại Okinawa từ nhiều năm nay có thêm một diễn tiến mới với việc Tỉnh trưởng Okinawa cho biết đã ra lệnh ngừng các hoạt động xây dựng tại Nago. Trong khi đó, chính phủ Nhật vẫn giữ lập trường ủng hộ kế hoạch này. Quyết định của Tỉnh trưởng Okinawa khiến quan hệ hai bên thêm căng thẳng.