Tiềm ẩn Bắc Kinh thách thức trên Biển Đông

30 Tháng Mười Hai 201810:54 CH(Xem: 8456)

VĂN HÓA ONLINE - HOÀNG SA - THỨ HAI 31 DEC 2018


image039

Tàu ngầm Trung Quốc ở Biển Đông


Tiềm ẩn Bắc Kinh thách thức trên Biển Đông


Ngô Minh Trí


31/12/2018  Thanh Niên


Dù có những diễn biến được xem là êm ả trong năm 2018, nhưng Biển Đông vẫn đứng trước nhiều thách thức lớn do các hành động của Trung Quốc và điều này có thể tiếp tục gây căng thẳng trong năm 2019.


image041

Hình ảnh vệ tinh chụp hạ tầng mà Trung Quốc xây dựng trên bãi đá Bông Bay ở Hoàng Sa hồi tháng 9/2018 AMTI


Đó là đánh giá của giới chuyên gia quốc tế khi trả lời phỏng vấn Thanh Niên trong những ngày cuối năm 2018.


Sóng ngầm quân sự hóa


Năm qua, Chương trình Sáng kiến minh bạch hàng hải (AMTI) thuộc Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS) có trụ sở tại Washington D.C (Mỹ) tiếp tục công bố các hình ảnh vệ tinh chất lượng cao và bằng chứng cho thấy Trung Quốc không ngừng quân sự hóa Biển Đông. Trả lời Thanh Niên, ông Gregory Poling, Giám đốc AMTI, cho rằng vấn đề lớn nhất trên Biển Đông trong năm 2018 chính là việc Trung Quốc không ngừng mở rộng kiểm soát cả trên biển lẫn trên không ở khu vực này.


“Nếu năm 2017 Bắc Kinh tập trung hoàn thiện hạ tầng ở các đảo, thực thể trên Biển Đông, thì năm 2018 các hoạt động hướng đến việc tăng cường triển khai vũ khí, thiết bị quân sự tại đây”, ông Poling nhận xét và cho rằng: “Dù đã có những hoạt động quốc phòng ở Biển Đông nhằm phản ứng hành vi bá quyền của Bắc Kinh, nhưng nỗ lực của nhiều nước khác dường như chưa đủ để ngăn cản Trung Quốc”.


Phía sau “thiện chí” của Trung Quốc


Trong khi đó, tiến sĩ Koh Swee Lean Collin, chuyên gia tại Trường Nghiên cứu quốc tế S.Rajaratnam (Singapore), đánh giá năm 2018, Trung Quốc đã thúc đẩy các cuộc đàm phán với ASEAN về Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC) và thực sự hai bên đạt được một số bước tiến về dự thảo COC cũng như cuộc tập trận hải quân ASEAN - Trung Quốc.


“Những điều này được Bắc Kinh giới thiệu như bằng chứng rằng các bên liên quan trong tranh chấp Biển Đông có thể tự giải quyết với nhau mà không cần sự can dự từ bên ngoài”, tiến sĩ Collin nói với Thanh Niên. Ông đồng thời cảnh báo: “Nhưng cũng rõ ràng rằng Bắc Kinh không sẵn sàng xử lý các vấn đề cơ bản, khi tiếp tục đẩy mạnh quân sự hóa Biển Đông, đe dọa các hoạt động quân sự với Mỹ, ví dụ như sự cố liên quan tàu chiến USS Decatur của Mỹ tại vùng biển này. Chính vì thế, đừng vội nghĩ rằng Bắc Kinh thực sự “thiện chí” đồng ý từ bỏ những yêu sách mà họ xem là lợi ích để cùng ASEAN đạt được COC”. Sự cố liên quan khu trục hạm USS Decatur chính là việc tàu này trong lúc thực thi tự do hàng hải, hồi cuối tháng 9 trên Biển Đông, đã bị chiến hạm Trung Quốc áp sát gây nguy hiểm.


Tiến sĩ Collin lo ngại Bắc Kinh sẽ tiếp tục tiến hành các chiến lược mà nước này đang theo đuổi vì những vấn đề nội bộ, đồng thời hiện nay Trung Quốc và ASEAN chưa có cơ chế chung cần thiết để ngăn cản Bắc Kinh “leo thang”.


Tương tự, PGS Stephen Robert Nagy, chuyên gia các vấn đề quốc tế tại Đại học Cơ Đốc giáo quốc tế (Nhật Bản) - Học giả tại Quỹ châu Á - Thái Bình Dương ở (Canada) cũng nhận xét nhìn bề ngoài thì năm 2018, tranh chấp Biển Đông có phần nào “êm ả” khi Bắc Kinh và ASEAN đạt bước tiến về COC, quan hệ Trung Quốc - Philippines phát triển theo hướng đối thoại nhiều hơn.


“Thế nhưng ở góc độ sâu hơn thì không hề như vậy.


Trung Quốc đã có nhiều bước đi để củng cố sức mạnh trên Biển Đông và dùng thỏa thuận với Philippines về thăm dò tài nguyên trên Biển Đông để phá vỡ sự thống nhất trong ASEAN. Một số thành viên khác của ASEAN cũng khiến cho mối thống nhất của khối bị ảnh hưởng trong quan hệ với Bắc Kinh.


 Trong khi đó, Trung Quốc vẫn không ngừng quân sự hóa Biển Đông, đồng thời thỏa thuận với Manila còn giúp Bắc Kinh tiến hành thăm dò lòng biển phục vụ mục đích phát triển cơ sở tàu ngầm vốn rất cần thiết cho chiến lược bá quyền tại vùng biển này”, PGS Nagy đặt vấn đề.


Khó lường sắp tới


Từ những thực tế trên, tiến sĩ Collin dự báo: “Việc đàm phán COC tiếp tục diễn ra trong năm 2019 nhưng nhanh nhất cũng phải kéo dài trong 3 năm như phía Bắc Kinh đã tiết lộ”. Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo: “Nếu vội vàng, đạt được thỏa thuận sớm hơn thì ASEAN có thể sẽ phải gánh chịu nhiều vấn đề trong tương lai. Năm 2019 cũng ẩn chứa nhiều diễn biến khó lường có thể cản trở đàm phán COC. Trong đó, đáng lo ngại là những tính toán sai lầm của các bên do các hành động vô ý dễ dẫn đến sự leo thang không đáng có”.


Trong khi đó, PGS Nagy đánh giá: “Năm 2018 cũng chứng kiến tần suất hoạt động nhiều hơn từ các nước bên ngoài như Mỹ, Anh, Pháp, Nhật Bản tại Biển Đông. Đây được xem là thông điệp gửi đến cho Trung Quốc nhiều nước không đồng ý với chiêu trò của Bắc Kinh trong việc giành bá quyền tại Biển Đông. Diễn biến này có thể sẽ mạnh mẽ hơn trong năm 2019”.


Còn ông Gregory Poling thì cho rằng tình hình năm 2019 có thể xấu đi nếu Mỹ và nhiều bên khác không có các hành động can dự hiệu quả.


Mỹ sẽ vẫn giữ lập trường cứng rắn với Trung Quốc


Trả lời Thanh Niên, tiến sĩ Satoru Nagao (chuyên gia tại Viện Nghiên cứu Hudson, Mỹ) đặt vấn đề về xung đột Mỹ - Trung ở nhiều mặt, cụ thể là an ninh và kinh tế, có liên quan trực tiếp đến tình hình an ninh khu vực. Và khi đánh giá về tình hình Biển Đông thì chẳng thể không dựa vào quan hệ Mỹ - Trung.


Theo tiến sĩ Nagao, đầu năm 2018, mọi sự chú ý của quốc tế đổ dồn về bán đảo Triều Tiên, khi mà cuộc đối đầu Mỹ - Trung chưa leo thang. Nhưng thực chất từ cuối tháng 12.2017, Washington đã chuẩn bị áp lực mạnh lên Bắc Kinh khi công bố chiến lược an ninh mới xem Trung Quốc và Nga thách thức quyền lực của Mỹ. Đến tháng 1.2018, Mỹ bắt đầu tăng cường áp thuế lên hàng hóa Trung Quốc.


Ông Nagao cho rằng: Trong bối cảnh Bắc Kinh không ngừng leo thang quân sự hóa Biển Đông, tàu sân bay Mỹ vào tháng 3.2018 đã lần đầu ghé thăm VN kể từ sau năm 1975. Đồng thời, nhiều đồng minh của Mỹ như Anh, Pháp, Canada, Úc, Nhật… cũng điều tàu sang thăm VN.


Thế nhưng, Bắc Kinh không có dấu hiệu “xuống thang” và vào tháng 4 đã thừa nhận đang triển khai tên lửa đối hạm và đối không trên Biển Đông. Từ những thực tế đáng lo ngại này, tháng 10.2018, Phó tổng thống Mỹ Mike Pence có bài phát biểu tại Viện Hudson tuyên bố Washington sẽ có chính sách an ninh mới cứng rắn hơn đối với các hành vi của Bắc Kinh. Sau đó, bên cạnh các động thái quốc phòng, Washington đồng thời cũng tăng cường các biện pháp trừng phạt thương mại nhằm vào Bắc Kinh, cứng rắn hơn với các tập đoàn viễn thông Trung Quốc như Huawei và ZTE, và cao trào là vụ Canada bắt giữ Phó chủ tịch Tập đoàn Huawei Mạch Vãn Chu


.


“Năm 2019, dù nội các Mỹ có nhiều thay đổi nhân sự nhưng nhiều khả năng là Washington sẽ vẫn giữ lập trường cứng rắn với Trung Quốc”, tiến sĩ Nagao dự báo
28 Tháng Mười 2015(Xem: 11114)
" Hãng tin AP hôm nay tường thuật rằng thoả thuận này quy định phi công của hai nước phải duy trì một khoảng cách an toàn, phải liên lạc với nhau một các rõ ràng, và tránh những cử chỉ không thân thiện, hoặc có thể gây xúc phạm cho phía bên kia".
15 Tháng Mười 2015(Xem: 14780)
- "Chúng tôi đến Kỳ Anh - Hà Tĩnh vào một ngày thượng tuần tháng 10. Đây là vùng đất mà suốt mấy năm nay đã khiến bất cứ ai quan tâm đến vận mệnh nước nhà cũng đều dõi theo với một tâm trạng vừa âu lo vừa bức xúc". - "Âu lo vì cả một vùng lãnh thổ và lãnh hải bao la, rộng bằng 1,2 lần diện tích Macao, ở một vị trí cực kỳ xung yếu, lại được người ta giao cho một tập đoàn của Đài Loan - Trung Quốc một cách rất chi là… vô tư và chóng vánh:"
13 Tháng Mười 2015(Xem: 11916)
- "Vì vậy, kịch bản đưa ra nếu Mỹ điều tàu quân sự tới khu vực 12 hải lý quanh đảo nhân tạo của Trung Quốc trên Biển Đông là Trung Quốc cũng sẽ triển khai lực lượng hải quân của mình vừa nhằm uy hiếp vừa nhằm thể hiện sức mạnh quân sự với Mỹ". - "Và giải quyết xung đột thông qua con đường ngoại giao có lẽ vẫn là giải pháp được cả hai bên ưu tiên."
11 Tháng Mười 2015(Xem: 29370)
- "Mới đây chúng tôi còn phát hiện ra rằng Cty này không dừng ở dự án trên mà còn đang nhắm đến một vị trí nhạy cảm khác ở huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên - Huế. Đó là dự án khu nghỉ dưỡng nằm ở thôn Lập An, thị trấn Lăng Cô và thôn Phú Hải 2, xã Lộc Vĩnh". - "Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết diện tích đất được giao cho dự án lên tới xấp xỉ 200ha. Khu vực dự án nằm ngay cạnh bờ biển, cách đường quốc phòng chạy quanh núi Hòn Dòn (nơi có kho vũ khí của Bộ Quốc phòng) khoảng 1km, cách Cảng Chân Mây chừng 4km, cách đèo Phú Gia trên QL 1A hơn 1 km, cách đèo Hải Vân khoảng 7km, và cách đèo Phước Tượng trên QL 1A khoảng 17km".
08 Tháng Mười 2015(Xem: 14273)
- "Hải quân Mỹ đang chờ Tổng thống Obama chuẩn thuận việc điều tàu chiến vào khu vực 12 hải lý quanh đảo nhân tạo của Trung Quốc ở Biển Đông". - "Thời gian gần đây Trung Quốc đã tích cực cải tạo, cơi nới một số đảo ở Trường Sa, mà Việt Nam và một số nước khác cũng tuyên bố chủ quyền. Các đảo nhân tạo này được coi như tiền đồn và bàn đạp của Trung Quốc ở Biển Đông".
04 Tháng Mười 2015(Xem: 11603)
"Tư lệnh Hải quân Mỹ Ray Mabus đã đến Nhật Bản và tham gia lễ đón tàu sân bay USS Ronald Reagan, một phần mục đích là thể hiện tư thế ủng hộ cứng rắn hơn của Mỹ đối với Nhật Bản, hỗ trợ cùng ngăn chặn đối thủ chung, chẳng hạn Trung Quốc và CHDCND Triều Tiên." "Quân đội Mỹ mong muốn Hạm đội 3 và Hạm đội 7 (có trụ sở ở Nhật Bản) triển khai hợp tác quân sự chặt chẽ hơn, tập trung quan tâm đến khu vực Tây Thái Bình Dương, nơi mà Quân đội Mỹ cho là không ổn định nhất, từ đó tạo ra thế “liên kết bao vây” của hai hạm đội này."
01 Tháng Mười 2015(Xem: 11050)
"Trong một tuyên bố, Bộ Ngoại giao Nhật Bản hoan nghênh sự kiện chiếc Ronald Reagan đến Nhật Bản, cho rằng điều này sẽ « góp phần củng cố an ninh của Nhật Bản cũng như duy trì an ninh và hòa bình trong toàn khu vực ».
29 Tháng Chín 2015(Xem: 10882)
"Để đối phó với chiến thuật của Trung Quốc lấn chiếm Biển Đông, Thủy quân lục chiến Mỹ tiến hành kế hoạch tái bố trí 15% lực lượng tại Hawai và « xa hơn nữa ». Tin này được báo chí Đài Loan, Hàn Quốc và trang mạng thông tin điện tử Douwei (Đa Duy) tại Hoa Kỳ loan tải."
20 Tháng Chín 2015(Xem: 12274)
Kỳ 1 1. Phú Lâm (thuộc Hoàng Sa Đông, bộ tư lệnh thứ hai sau vịnh Á Long Hải Nam) 2. Su Bi (hướng Nam TQ trung tâm quần đảo Trường Sa) 3. Chữ Thập (hướng Nam TQ án ngữ chính tuyến hàng hải) 4. Gạc Ma (hướng Nam TQ) 5. Vành Khăn (hướng cực Nam TQ sát Palawan) 6. Trường Sa Lớn (Biển Đông VN án ngữ chính tuyến hàng hải, tuyến đầu của Cam Ranh) 7. Ba Bình (hướng Tây Nam TAIWAN trung tâm quần đảo Trường Sa) 8. Hoa Lau (hướng Bắc MALAYSIA) 9. Palawan (hướng Tây MANILA-PHILIPPINES)
17 Tháng Chín 2015(Xem: 12334)
" South China Morning Post ngày 16/9 cho biết, các chuyên gia quân sự Trung Quốc nói rằng Bắc Kinh phải xây dựng thêm đường băng thứ 3 (bất hợp pháp) ở bãi đá Su Bi quần đảo Trường Sa (thuộc chủ quyền Việt Nam) để đáp ứng mục tiêu chiến lược lâu dài, trở thành một cường quốc hải quân, cường quốc biển thật sự."
15 Tháng Chín 2015(Xem: 12342)
Vòng tròn đỏ: Trung Quốc tham vọng mở rộng Vùng nhận dạng phòng không ( ADIZ) và tạo ảnh hưởng từ 7 căn cứ đảo nhân tạo ở Trường Sa; Chấm xanh: Từ Bộ tổng hành dinh Subic Manila, Hải quân Mỹ mở rộng tầm kiểm soát đến các căn cứ Đà Nẵng, Cam Ranh, Phú Quốc, Bintulu (James Shoal), Natuna, Singapore ... Chấm tím: Bộ tư lệnh miền Tây của Philippines đặt ở Puerto Princesa-Palawan; đây là căn cứ quan yếu của Phi phòng thủ biển Tây Philippines đối đầu với các cứ điểm hỏa lực của Trung Quốc như Vành Khăn chỉ cách Palawan gần 200km. (Đồ họaVĂN HÓA map)
13 Tháng Chín 2015(Xem: 14881)
"Theo The Diplomat, các bức ảnh chụp từ vệ tinh do công ty ảnh không gian Digital Globe, có trụ sở tại Hoa Kỳ, công bố ngày 03/09/2015, cho thấy mặt bằng xây dựng mới có chiều rộng khoảng 60 mét, chiều dài 2.200 mét ở đảo Su Bi. Bề rộng của phi đạo tương đương với đường băng tại đảo nhân tạo Chữ Thập (Fiery Cross), mà Trung Quốc khởi sự xây dựng từ đầu năm." Ảnh: Đồ họa của Văn Hóa về an ninh Biển Đông.
31 Tháng Tám 2015(Xem: 14879)
"Trong hơn 40 năm qua, Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam đã triển khai bình thường các hoạt động thăm dò, khai thác dầu khí ở thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, trong đó có khu vực Hoàng Sa và các vùng phụ cận."
18 Tháng Tám 2015(Xem: 12395)
"Chiếc tàu chính làm chủ lực cho đợt diễn tập nhân đạo lần này vẫn là tàu bệnh viện khổng lồ USNS Mercy, từng ghé Việt Nam trước đây cũng trong khuôn khổ chương trình Đối tác Thái Bình Dương. Tuy nhiên, lần này, Hải quân Mỹ đã cử thêm chiếc USNS Millinocket, một tàu vận tải cao tốc thuộc loại tối tân nhất hiện nay đến Việt Nam, Với tốc độ 40 hải lý một giờ."
04 Tháng Tám 2015(Xem: 14279)
"Tứ giác hỏa lực chéo": Gạc Ma - Chữ Thập - Su Bi - Vành Khăn. Với hỏa lực hải không quân, ra đa, tên lửa ... bố trí trên 4 căn cứ đảo nhân tạo này, Trung Quốc đủ sức khống chế quần đảo Trường Sa và con đường hàng hải quốc tế; trong khi đó, đảo lớn nhất của Việt Nam là Trường Sa Lớn rơi vào vị trí vô cùng quan trọng trong việc trách nhiệm của một căn cứ tiền tiêu bảo vệ an ninh con đường hàng hải (chấm xanh trên hải đồ). Trường Sa lớn là đảo của VNCH đóng giữ từ trước năm 1975. VĂN HÓA map
03 Tháng Tám 2015(Xem: 13531)
"Trả lời báo Politico, Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa John McCain, Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Thượng viện Mỹ, đã không ngần ngại tố cáo thái độ dè dặt của chính quyền : « Chúng ta tiếp tục giới hạn hoạt động của Hải quân Mỹ ở bên ngoài vùng 12 hải lý quanh các đảo đá đã được Trung Quốc cải tạo. Đây là một sai lầm nguy hiểm vì là một sự mặc nhiên công nhận các yêu sách chủ quyền nhân tạo của Trung Quốc».