"BÁO VĂN HÓA-CALIFORNIA" THỨ HAI 01 FEB 2016
Bàn cờ thế Trường Sa
Mã Anh Cửu đưa ra « lộ trình » hòa bình
Tổng thống Đài Loan Mã Anh Cửu (Ma Ying-jeou) (áo vàng) trên đường tới đảo Ba Bình (Itu Aba), Trường Sa, 28/01/2016.REUTERS/Chen Chien Hsing/Presidential Office/Handout via Reuters
Trong chuyến viếng thăm đảo Ba Bình, mà Đài Bắc gọi là đảo Thái Bình, trong khu vực quần đảo Trường Sa ngày 28/01/2016, tổng thống Đài Loan Mã Anh Cửu (Ma Yingjeou), vừa khẳng định chủ quyền của Đài Loan đối với hòn đảo này, vừa nhấn mạnh đến « lộ trình » hòa bình cho một vùng biển đang có tranh chấp.
Theo The Diplomat, vào lúc 11 giờ trưa hôm qua, máy bay của tổng thống Mã Anh Cửu đã đáp xuống đường băng vừa được Đài Loan xây xong trên đảo Ba Bình. Ông là tổng thống thứ nhì của Đài Loan viếng thăm hòn đảo này sau tổng thống Trần Thủy Biển vào năm 2008.
Trong cuộc gặp gỡ với lực lượng tuần duyên tại đảo Ba Bình, tổng thống Mã Anh Cửu đã nhấn mạnh : căn cứ trên các tài liệu lịch sử, địa lý và luật phát quốc tế, các đảo « Nam Sa (Trường Sa), Tây Sa (Hoàng Sa), Trung Sa và Đông Sa và các vùng nước chung quanh những hòn đảo này (…) đều thuộc chủ quyền không thể tranh cãi của Đài Loan ».
Tuy nhiên, bên cạnh những lời lẽ cứng rắn nói trên, tổng thống họ Mã cũng đã nhấn mạnh đến một « lộ trình » để xây dựng hòa bình và duy trì ổn định trong khu vực đang có tranh chấp tại Biển Đông. Vào tháng 8/2015 Đài Bắc đã trình bày « Sáng kiến hòa bình cho Biển Đông » và trong bài phát biểu hôm qua, ông Mã Anh Cửu nhắc lại một số điểm chính của sáng kiến nói trên : thiết lập một « cơ chế hợp tác và phát triển » với nguyên tắc « chia sẻ đồng đều các nguồn tài nguyên trong vùng giữa các bên » ; từ bỏ tranh chấp về chủ quyền ; thương lượng hòa bình hơn là đối đầu quân sự.
Ba Bình là hòn đảo lớn nhất trong khu vực quần đảo Trường Sa, nơi đang có tranh chấp chủ quyền giữa Trung Quốc, Việt Nam, Philippines, Malaysia và Brunei, nhưng hiện do Đài Loan quản lý. Đài Loan vừa hoàn tất công trình xây dựng trên đảo Ba Bình, xây thêm hải đăng, phi trường và bệnh viện. Tổng chi phí dự án lên tới 100 triệu đô la Mỹ.
Việt Nam phản đối
Về phản ứng của Việt Nam trước sự kiện tổng thống Đài Loan thăm đảo Ba Bình ngày 28/01/2016, trong cuộc họp báo ngày hôm qua, phát ngôn viên bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình mạnh mẽ lên án Đài Bắc « xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam ».
Phía Việt Nam tuyên bố « có đầy đủ căn cứ pháp lý và chứng cứ lịch sử khẳng định chủ quyền không tranh cãi của mình đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.
Việc lãnh đạo Đài Loan, bất chấp quan ngại của Việt Nam và của cộng đồng quốc tế, vẫn tiến hành chuyến đi đến đảo Ba Bình, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam là xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam, đi ngược lại những phát biểu gần đây của phía Đài Loan mong muốn đóng góp vào việc duy trì hòa bình, ổn định ở Biển Đông.
Chúng tôi kiên quyết phản đối và yêu cầu phía Đài Loan chấm dứt ngay việc vi phạm chủ quyền của Việt Nam, không tái diễn các hành động tương tự, làm leo thang căng thẳng, phức tạp tình hình ở Biển Đông ».
Thanh Hà RFI 29-01-2016
