Không được dùng vũ lực với ngư dân ở Biển Đông
Việt Nam đề nghị các bên có liên quan đến Biển Đông tôn trọng và bảo vệ ngư dân, tuyệt đối không sử dụng vũ lực với ngư dân dưới bất kỳ hình thức nào, cả quân sự và phi quân sự - Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh nói ở Đối thoại Shangri-La.
Ngày 2/6, tại phiên họp toàn thể của Đối thoại Shangri-La lần thứ 12 ở Singapore, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Trưởng đoàn Việt Nam dự hội nghị, đã có bài phát biểu nhấn mạnh sự cần thiết của việc thúc đẩy hợp tác quốc phòng, tạo ra sức mạnh tổng hợp để đối phó với những thách thức chung, coi đây là một trong những biện pháp quan trọng nhằm duy trì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển trong khu vực.
Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh nhấn mạnh thế kỷ 21 sẽ là thế kỷ hợp tác, phát triển
của châu Á - Thái Bình Dương. Về địa chính trị, châu Á - Thái Bình Dương có 3
ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an LHQ. Về tương lai phát triển, châu Á-Thái
Bình Dương tập trung nhiều nước có công nghệ cao và trình độ quản lý tiên tiến
với số lao động hùng hậu và tài nguyên dồi dào. Đây là những nhân tố quyết định
để châu Á - Thái Bình Dương trở thành một trong những trung tâm phát triển của
thế giới. Với vị thế chiến lược và tiềm năng to lớn đó, cùng với hòa bình, hợp
tác và phát triển là xu thế chủ đạo, châu Á - Thái Bình Dương đang đứng trước
vận hội lớn để đóng góp có tính chất quyết định vào sự phát triển của thế giới
trong thế kỷ 21. Tuy nhiên, châu Á - Thái Bình Dương chưa có sự ổn định một
cách đầy đủ, cũng chưa có sự ổn định một cách bền vững.
Sự tăng cường hiện diện quân sự và tranh giành ảnh hưởng giữa các quốc gia có
thể đưa khu vực đến những hệ lụy mới mà chạy đua vũ trang là một ví dụ. Mặt
khác, quy mô và tính chất phức tạp của các thách thức an ninh phi truyền thống
ngày càng tăng. Không một nước nào có thể tự mình giải quyết được các thách
thức ấy. Vì vậy, thúc đẩy hợp tác quốc phòng, tạo ra sức mạnh tổng hợp để đối
phó với những thách thức chung đang trở nên cần thiết hơn lúc nào hết. Đó cũng
là một trong những biện pháp quan trọng để duy trì hòa bình, ổn định và phát
triển, đáp ứng nguyện vọng của gần 4 tỷ người trong khu vực.
Trong hợp tác quốc phòng châu Á - Thái Bình Dương, các nước Đông Nam Á đã đạt
được một số nhận thức chung, quyết tâm, nỗ lực và hợp tác. Để duy trì hòa bình
và an ninh khu vực, các quốc gia ASEAN mong muốn có một cơ chế hợp tác đủ mạnh
làm công cụ. Vì thế, năm 2006, ASEAN đã tổ chức thành công Hội nghị Bộ trưởng
Quốc phòng các nước ASEAN (ADMM) lần đầu tiên tại Malaysia. Sau khi được thiết lập,
ADMM đã có những bước tiến đáng ghi nhận trong nỗ lực xây dựng lòng tin, củng
cố đoàn kết và thúc đẩy hợp tác trên nhiều lĩnh vực.
Tuy nhiên, không dừng lại ở hợp tác quốc phòng trong phạm vi ASEAN, ý tưởng về
một một cấu trúc an ninh mới, mở và dung nạp đã được ASEAN và 8 nước đối tác
hoàn tất bằng việc tổ chức thành công Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước
ASEAN mở rộng (ADMM+) lần đầu tiên tại Hà Nội vào năm 2010. Đây là cơ chế tham
vấn và hợp tác cao nhất về quốc phòng, an ninh giữa ASEAN với các nước đối tác
nhằm tăng cường đối thoại chiến lược cấp Bộ trưởng Quốc phòng cũng như thúc đẩy
hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm, nguồn lực để đối phó với các thách thức. Mặc dù
mới chỉ ra đời được một thời gian ngắn, song nhiều cam kết của ADMM+ đã được
biểu hiện sinh động trên thực tế bằng các hình thức thiết thực, cụ thể, phù hợp
yêu cầu chung của khu vực cũng như phù hợp với khả năng của mỗi nước thành
viên. Ngoài các cơ chế về hợp tác quốc phòng, ASEAN còn chủ động đẩy mạnh hợp
tác trong khuôn khổ Diễn đàn an ninh khu vực ASEAN (ARF) và tham gia tích cực
vào các diễn đàn an ninh khu vực, đặc biệt là Đối thoại Shangri-La.
Để thúc đẩy hợp tác quốc phòng trong khu vực, Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh cho
rằng các nước cần tiếp tục xây dựng lòng tin và cách tốt nhất để xây dựng lòng
tin vẫn là hành động. Hãy bắt đầu hợp tác từng mặt, rồi từ kết quả hợp tác lại
củng cố lòng tin để đi đến hợp tác sâu rộng hơn, trên nhiều mặt, nhiều lĩnh vực
hơn. Muốn vậy, các nước phải thực tâm hợp tác, đặc biệt là các cường quốc, phải
thể hiện rõ quyết tâm, có đầu tư thích đáng, thực hiện cam kết đi đôi với hành
động, lấy hành động trên thực tế để chứng minh cho trách nhiệm của mình. Trong
quá trình hợp tác, cần lắng nghe dư luận, quyết định trên cơ sở luật pháp quốc
tế, có tính đến lợi ích chính đáng của các bên, thể hiện sự bình đẳng, tôn
trọng lợi ích của nhau, cũng như tôn trọng lợi ích chung của khu vực. Làm được
như vậy sẽ không tạo ra sự khu biệt và không đơn phương giải quyết các vấn đề
mang tính khu vực và quốc tế.
ADMM+ đã thống nhất đưa ra 5 lĩnh vực ưu tiên hợp tác, đó là: hỗ trợ nhân đạo
và cứu trợ thảm họa; quân y; an ninh biển; gìn giữ hòa bình; chống khủng bố.
Các nội dung hợp tác này đã được ADMM+ từng bước triển khai thông qua nhiều
hình thức phong phú như hội thảo, diễn tập sa bàn, trao đổi chia sẻ kinh nghiệm
kết hợp các nguồn lực. Và giờ là thời điểm phù hợp để ADMM+ đi đến các hành
động cụ thể và thiết thực hơn. Theo đó, với tư cách là đồng chủ trì nhóm Công
tác chuyên gia của ADMM+ về hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa với Trung Quốc,
Việt Nam sẽ cử lực lượng quân đội tham gia diễn tập trên thực địa về hỗ trợ
nhân đạo, cứu trợ thảm họa và quân y vào tháng 6 này tại Brunei. Đây là lần đầu
tiên ADMM+ phối hợp hành động trên thực địa và cũng là lần đầu tiên Việt Nam cử
lực lượng quân đội ra nước ngoài tham gia các hoạt động đa phương.
Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh nhấn mạnh Việt Nam là quốc gia bên bờ Thái Bình
Dương và nằm ở hạ nguồn sông Mekong; là một trong 5 quốc gia trên thế giới chịu
ảnh hưởng nặng nề nhất của biến đổi khí hậu và nước biển dâng. Đặc biệt, nhân
dân Việt Nam
đã, đang và sẽ còn phải chịu nhiều hậu quả rất nặng nề do chiến tranh để lại.
Vì vậy, Việt Nam
không khỏi lo ngại trước các thách thức đang diễn ra ngày càng phức tạp trong
khu vực. Đứng trước các thách thức chung đó, cần có sự nhận thức đầy đủ và hành
động thống nhất của tất cả các nước.
Với nhận thức như vậy, Việt Nam
đã tham gia tích cực vào các cơ chế hợp tác quốc phòng, an ninh khu vực. Việt
Nam chủ động đề xuất các giải pháp trong giải quyết các tranh chấp, cam kết
thực hiện đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), ủng hộ việc
sớm có Bộ quy tắc ứng xử của các bên trên Biển Đông (COC) giữa các nước ASEAN
và Trung Quốc; đồng thời luôn sẵn sàng hợp tác với tất cả các bên có liên quan
để tìm kiếm một giải pháp cơ bản và lâu dài cho vấn đề Biển Đông trên cơ sở
luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước LHQ về Luật Biển 1982. Việc Việt Nam
từng bước hiện đại hóa quân đội không chỉ phục vụ nhu cầu sẵn sàng tự vệ chính
đáng, mà còn là để nâng cao khả năng khắc phục hậu quả chiến tranh, đối phó với
các thách thức an ninh phi truyền thống và lao động sản xuất, góp phần xây dựng
đất nước.
Cùng với nỗ lực hợp tác khu vực, Việt Nam cũng chủ động đối phó với các
thách thức an ninh phi truyền thống. Là quốc gia ven biển, Việt Nam
nhận rõ trách nhiệm của mình trong việc đảm bảo an ninh hàng hải trong khu vực.
Thời gian qua, các lực lượng của Việt Nam đã cứu được rất nhiều ngư dân
gặp nạn trên biển, trong đó có nhiều ngư dân nước ngoài. Đặc biệt, tháng
11/2012, Cảnh sát biển Việt Nam đã bắt giữ được một vụ cướp biển gồm 11 tên có
vũ trang trên Biển Đông, điều đó khẳng định quyết tâm và trách nhiệm của Việt
Nam bảo đảm tự do, an ninh, an toàn trên đường hàng hải quốc tế nằm trong thềm
lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam theo Công ước LHQ về Luật biển
1982, đóng góp cho hoà bình, ổn định, hợp tác, phát triển trong khu vực.
Việt Nam
đề nghị các bên có liên quan đến Biển Đông tôn trọng và bảo vệ ngư dân, tuyệt
đối không sử dụng vũ lực với ngư dân dưới bất kỳ hình thức nào, cả quân sự và
phi quân sự. Hành xử vô nhân đạo với ngư dân là không thể chấp nhận được, đó là
quy định chung của luật pháp quốc tế và là đạo lý của thế giới hiện đại.
Những việc mà Việt Nam
đã tham gia và đóng góp cho khu vực được cộng đồng quốc tế ghi nhận và đánh giá
cao. Việt Nam
sẽ tiếp tục hành động theo phương hướng đó để giảm thiểu và hóa giải các thách
thức. Việt Nam
cũng như tất cả các nước trong khu vực còn rất nhiều việc phải làm. Với thông
điệp “xây dựng lòng tin chiến lược” mà Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã phát biểu
khai mạc, Việt Nam tin tưởng rằng các nước sẽ có bước thúc đẩy hợp tác quốc
phòng thực chất hơn trên tinh thần hiểu biết, bình đẳng, giúp đỡ và tôn trọng
lẫn nhau. Đó là cách tốt nhất để duy trì hòa bình, ổn định và phát triển ở châu
Á - Thái Bình Dương.
Theo TTXVN, Quân đội nhân dân