Hiệp định hòa bình Paris 1973 và “Những sự thật phũ phàng”

20 Tháng Tư 201312:00 SA(Xem: 5839)

Nguyễn Ngọc Bích - 2012-12-19

“Ngày 27-1-2013 sắp đến sẽ đánh dấu 40 năm ký kết Hiệp Định Paris 1973, một biến cố lịch sử vô cùng quan trọng đối với Việt Nam vì những hậu quả của nó áp đặt trên mảnh đất này trong gần bốn thập niên cho tới ngày nay,” ông Nguyễn Quốc Khải viết vào ngày 17/12 vừa qua cho RFA trong một bài mang tên “Sự thật phũ phàng về Hiệp định Paris 1973.”

hiep_dinh_paris_2

Ông Nguyễn Duy Trinh (giữa), đại diện Bắc Việt Nam, ký thỏa thuận ngừng bắn cuộc chiến Việt Nam, ảnh chụp ngày 27 tháng 1 năm 1973 tại Paris. (AFP)

Việc Ban Việt-ngữ Đài ACTD cho đăng bài này để chuẩn-bị đánh dấu kỷ-niệm 40 năm Hiệp-định Hoà-bình Paris 1973 là một điều đáng khen bởi trong quá-khứ, đã có những lần Ban Việt-ngữ quên không có bài đánh dấu những mốc lớn trong lịch-sử đất nước. Như Hội-nghị Genève chia đôi đất nước (1954) hay thậm chí cả Hội-nghị Hoà-bình Paris 1973 (tên chính-thức của Hiệp-định kết thúc hội-nghị này là “Paris PEACE Accords of 1973”). Trong khi đó, chúng ta có cách xa Đài không tới một tiếng đồng-hồ những nhân-chứng như Ông Bùi Diễm, một nhà ngoại-giao lão thành của Việt-nam, người đã có dự cả Hội-nghị Genève 1954 lẫn Hoà-đàm Ba-lê năm 1968-1973, chưa kể đến những nhân-chứng người Mỹ nữa.

Bài viết của ông Nguyễn Quốc Khải, như vậy, tôi mong chỉ là một bài viết đầu tiên về vấn-đề này. Rất mong là Ban Việt-ngữ cố gắng đi tìm hiểu sự thật qua những nhân-chứng lịch-sử có thật thay vì chỉ đi dựa vào một vài học-giả mà chưa chắc đã nắm hết sự thật.

Những sai sót trong bài của Ông Khải

Có lẽ vì viết vội nên bài của Ông Khải đã có một số sai sót rất dễ nhìn ra.

Thứ nhất, khi nói về Hiệp-định Genève 1954 chia đôi đất nước, ông mở ngoặc và ghi “mà chính VNCH đã xé bỏ,” tôi thấy thật là tội-nghiệp cho Ngoại-trưởng Trần Văn Đỗ lúc bấy giờ đại diện cho chính-phủ “Quốc gia Việt-nam.” Ngày 21/7/1054, ngay sau khi chính-phủ Pháp của Thủ-tướng Pierre Mendès-France thoả-thuận được về nội-dung của Hiệp-định sau 12 giờ đêm ngày 20/7 (tức sang sáng sớm ngày 21/7), cả nước Mỹ qua lời tuyên-bố của trưởng phái-đoàn, tướng Bedell Smith, và Quốc gia Việt-nam qua lời tuyên-bố của Ngoại-trưởng Trần Văn Đỗ đã tố-cáo (“denounced”) sự chia đôi đất nước và không ký vào hiệp-định “đình chiến” giữa Pháp và Việt Minh. Vậy thì làm sao có thể nói khơi khơi là “mà chính VNCH đã xé bỏ”?

Rồi cũng trong cùng một cảm-hứng, ông Nguyễn Quốc Khải viết:

“Vào buổi trưa ngày 29-4-1973, Đài Phát Thanh Saigon truyền đi bản nhạc “I’m Dreaming of a White Christmas” qua dọng ca của Bing Crosby, báo hiệu cuộc di tản cuối cùng của Hoa Kỳ bắt đầu.”

Đây là một sự bịa đặt hoàn-toàn. Trước hết, ngày tháng của ông Khải sai: Ông cho chuyện này xảy ra hai năm trước khi mất miền Nam. Thứ nữa, Đài Phát Thanh Saigon, cho đến tận hôm nay (tức năm 2012, 37 năm sau), cũng chưa hề cho chơi bài “I’m Dreaming of a White Christmas” qua giọng (không phải “dọng”) hát Bing Crosby. Vậy thì ta thấy bài viết của ông Khải đáng tin đến đâu?

Đó là chưa kể đến những lỗi chính - tả không ít trong bài của ông Khải. Tỷ như “xác-suất” (dịch chữ “probability”) mà ông Khải viết thành “sắc-xuất,” thật là khó hiểu.

Tôi có thể lôi ra thêm những lỗi sơ - đẳng khác nữa nhưng đó không phải là mục-đích bài viết của tôi.

Về phương - pháp sử-học

Khi viết sử, người ta phải biết dựa vào những dữ-kiện có thật, không thể chỉ dựa vào cảm-quan của mình. Bài của ông Khải, trái lại, thì đầy cảm-quan. Như cách ông dịch chữ “decent interval” của Mỹ thành “khoảng cách chạy tội.”

Có thể dịch như ông nếu ta nghĩ, như tác-giả Nguyễn Tiến Hưng, là “đồng-minh” Mỹ có ý “tháo chạy” ngay từ đầu. Đằng này, nếu ta nghiên cứu kỹ hai con người then chốt về phía Mỹ trong cuộc thảm-bại ở Việt-nam, ta sẽ thấy hai người đó rất khác nhau. Ông Kissinger là một người gốc Do-thái Đức, rất lo về an-ninh vùng Trung-đông, trong đó có nước Do-thái, nên động-cơ của ông là phải mau mau chấm dứt chiến-tranh VN để còn đổ dồn chiến-phí ở VN sang ủng-hộ cho Do-thái lúc bấy giờ đang lâm nguy (nhất là sau khi OPEC, tổ-chức các quốc gia sản-xuất dầu lửa, thân các nước Ả-rập, quyết-định tăng giá dầu lên gấp đôi vào tháng 10/1972 để làm khó Mỹ và Do-thái).

Trái lại, ông Nixon là tổng-thống Mỹ. Ông không gốc Do-thái nên cũng không có những động-cơ tương-tự như của ông Kissinger. Nếu đọc kỹ hồi-ký của ông Nixon thì ta cò thể tin rằng, tuy ông--hiển-nhiên rồi—quan tâm đến vận mệnh chính-trị của ông, ông cũng không có nhu-cầu phải ở thêm một nhiệm-kỳ nữa vì đến năm 1973, ông đã được bầu lại vào nhiệm-kỳ 2 tức nhiệm-kỳ cuối của ông rồi. Vì vậy nên ông có thể thành-thật tin tưởng rằng “Việt-nam-hoá” (“Vietnamization") là con đường có thể cứu vãn được miền Nam. Hay ít nhất cũng mua được thời-gian cho miền Nam đứng vững để có thể có dược một thời-cơ khác.

Chính-sách của ông Nixon rất là bài bản. Để ra tranh cử với ông Hubert Humphrey sau khi Tổng-thống Lyndon B. Johnson khước từ, không nhận ra ứng cử cho nhiệm-kỳ 1969-1973 để toàn-tâm lo chuyện chấm dứt chiến-tranh VN, ông Nixon đã hứa là sẽ có kế-hoạch để chấm dứt cuộc chiến ấy (hiểu là chấm dứt sự tham-chiến của quân-đội Mỹ ở chiến-trường VN, nghĩa là sẽ hết thương vong Mỹ tuy vẫn có thể ủng-hộ, yểm-trợ miền Nam trong nhiều nghĩa). Có hiểu thế ta mới hiểu được chính-sách của Mỹ (tức của ông Nixon) sau khi ông lên làm Tổng-thống vào tháng 1/1969. Ông lập-tức đưa ra chính-sách “Việt-nam-hoá chiến-tranh ,” nghĩa là không đợi kết-quả của hoà-đàm Paris mà tiến-hành ngay với các vụ rút quân (= giữ lời hứa với cử-tri và dân-chúng Mỹ). Sau vụ gặp gỡ với ông Thiệu và ông Kỳ ở Midway, ông cho tăng cường quân-viện cho VNCH. Ông khuyến khích Tổng-thống Thiệu tiến-hành với chương-trình kinh tế và xã-hội “Người Cày Có Ruộng.” Sau khi Quân-lực VNCH tung quân sang Cao-miên (1970) như vũ như bão, đánh bật hết các mật-khu của CS ở bên đó, và với chiến-dịch Phụng Hoàng ở nông-thôn thành công lớn, ông đồng-ý để cho Quân-lực VNCH sang lâm trận ở Hạ-Lào (tháng 2/1971). Tuy trận Hạ-Lào đã không mang lại được kết-quả mong muốn, ta cũng khám phá được ra sức mạnh của đối-phương, nhất là về hoả-lực phòng không và lực-lượng chiến-xa của họ. Nhờ vậy mà cuộc đọ sức sau đó, tuy Hà-nội dốc hết lực-lượng vào Nam trong mùa Hè đỏ lửa (tháng 4 đến tháng 9/1972) , Quân-lực VNCH đã can trường đánh bật được ra toàn-quân của họ ở ba địa-điểm tập-chú: Kontum, An Lộc (một trận đánh đã được gọi là Stalingrad của VN) và sau một thời-gian lấy lại được Cổ-thành Quảng-trị (Quân-sử Hà-nội sau này đã phải gian lận và cho rằng Quân-đội Nhân-dân miền Bắc đã đánh chiếm lại được Cổ-thành Quảng-trị sau tháng 9 năm đó, trong khi chính Võ Nguyên Giáp đã cho là Lê Duẩn “ngu xuẩn” khi ra lệnh chiếm lại Cổ-thành để cho quân chết như rạ, mất khoảng 1 đại-đội mỗi đêm trong gần hai tháng trời).

Dựa vào những kết-quả và chiến-tích như vậy nên Mỹ mới dồn quân-viện cho VNCH trong năm sau đó, chắc chắn là không phải với dụng-ý là để sau này cúng (8 tỷ đô-la quân-dụng) cho quân Bắc-Việt. VNCH thua không phải vì Mỹ muốn phản-bội, mà vì ông Nixon bị bó tay, do Quốc-hội Mỹ bó tay chính-quyền của ông với luật “War Powers Act,” rồi cắt viện-trợ cho VNCH (như chính ông Khải cũng ghi lại: từ 2.2 tỉ Mỹ kim cho tài khóa 1973 [xuống] 1.1 tỉ Mỹ kim cho tài khóa 1974, và 700 triệu Mỹ kim cho tài khóa 1975). Trong khi đó thì quân-viện của Liên-Xô và Trung-Cộng cho Hà-nội thì tăng lên ngược chiều. Rồi ông bị mắc vào vụ Watergate, một chuyện hoàn-toàn không may đối với VNCH (VNCH không có lỗi gì trong vụ này) vì nó buộc ông Nixon phải từ chức. Hiển-nhiên, tới đó rồi thì bao nhiêu lời hứa hẹn của ông với ông Thiệu trở thành nước đổ xuống sông xuống biển.

Hiển-nhiên, ông Thiệu cũng có lỗi trong một số quyết-định vào những ngày chót của miền Nam. Mỹ thua ở Việt-nam song cũng có người cho rằng vì Mỹ thua ở VN mà bộ mặt thật của Cộng-sản mới lộ ra: chỉ trong một thời-gian rất ngắn, VNCS phải đương đầu với hai trận chiến với những đồng-minh cũa ngày hôm qua (Pol Pot và Trung-Cộng) để những vấn-đề đó có vang vọng cho đến tận ngày hôm nay. Chưa kể là sau VN thì cũng cả khối CS Đông-Âu và Liên-Xô cũng sụp đổ theo.

Để kết

Rõ ràng là ông Nguyễn Quốc Khải đã không tôn trọng đến những nguyên-tắc căn-bản nhất của việc viết sử. Chưa kể ông còn lợi-dụng một đề-tài quan-trọng của lịch-sử VN để lái sang đả-kích cá-nhân tôi. Ông có thể không đồng-ý với tôi (hay người khác) nhưng dùng những chữ nặng lời như “ý tưởng phục hồi Hiệp Định Paris là hoang tưởng nếu không muốn nói là bệnh hoạn” thì thật là không nên. Vì sao?

Vì trước nhất, ông giải thích sai hết cả về “giải-pháp VNCH” mà chúng tôi đã có dịp lên trình bầy ở trên Quốc-hội Hoa-kỳ từ tháng 6 năm 2010. Bài của chúng tôi viết về cuộc vận-động này sau đó đã được nhiều báo đăng lại (trong đó có Website Việt Vùng Vịnh là chỗ dễ truy-cập bài của tôi nhất, “Người Việt hải-ngoại và vấn-đề Biển Đông: Chúng ta đã góp được gì cho một giải-pháp?”). Sau đó, Khối 8406 trong nước cũng đã xin phép để đăng lại bài này trong khối tài-liệu của Khối. Cuối cùng, đến tạp-chí “Quan hệ quốc tế hiện đại” của Trung-quốc, số ra tháng 6/2011 cũng phải nhắc đến giải-pháp này (Xem bài “Vận động chính trị của người Việt ở Mỹ và ảnh hưởng đối với tranh chấp Biển Đông”). Thiết tưởng ngần ấy chỗ, từ Quốc-hội Hoa-Kỳ (kể cả Uỷ-ban Ngoại-giao Thượng-viện) đến tình-báo Trung-Cộng, không ai xem đó là chuyện không-tưởng cả thì ông Nguyễn Quốc Khải dựa vào đâu mà có thể xem đó là “hoang tưởng” hay “bệnh hoạn”?

Ta hãy cứ nghe ông Nguyễn Quốc Khải giải-thích về Hiệp-định Hoà-bình Paris 1973. Ông viết: “Hiệp Định Paris đòi hỏi tổng tuyển cử ở miền Nam Việt Nam, UBLĐLTVNCH sẽ phải ra tranh cử với Chính Phủ Cách Mạng Lâm Thời Cộng Hòa Miền Nam Việt Nam (chính thức bị giải tán vào ngày 25-4-1976). Nhưng trước hết, UBLĐLTVNCH sẽ phải đưa hàng triệu người Bắc 75 về nguyên quán ngoại trừ 150,000 quân CSBV được Ông Kissinger và Ông Chu Ân Lai cho phép ở lại miền Nam từ 1973 đến nay.” Chỉ trong một đoạn này là đã có hai ba chỗ sai căn-bản:

“Hiệp định Paris đòi hỏi tổng tuyển cử ở miền Nam Việt Nam,” đúng. Vậy Hà-nội đã bao giờ để cho dân-chúng miền Nam có tổng tuyển cử tự do ở miền Nam chưa?

Còn chuyện “Chính Phủ Cách Mạng Lâm Thời Cộng Hòa Miền Nam Việt Nam [bị] chính thức bị giải tán vào ngày 25-4-1976” bởi bàn tay của Hà-nội thì tại sao chuyện đó lại có thể là trách-nhiệm của VNCH được? Họ giết người của họ thì tội tình gì với Hiệp-định Paris?

Vả lại, “giài-pháp VNCH” chủ-yếu dựa vào Điều 7b của Định-ước Quốc-tế về Hiệp-định Hoà-bình Paris” (“International Act on the Paris Peace Agreement”) trong khi bài của ông Khải không nhắc gì đến hiệp-ước quốc-tế có 12 quốc gia ký vào với sự chứng-kiến của ông Tổng-thư-ký Liên-hiệp-quốc hồi đó (tháng 3/1973). Vậy thì ta có thể coi bài của ông Nguyễn Quốc Khải là nghiêm chỉnh được không?

Đó là chưa kể ông Khải dựng đứng: “Nhưng trước hết, UBLĐLTVNCH sẽ phải đưa hàng triệu người Bắc 75 về nguyên quán.” Cần gì? Chỉ cần họ chứng minh được là trước năm 1975, chính họ hay cha mẹ họ đã có ở miền Nam là họ đủ điều kiện được đi bầu. Chứ 150.000 bộ - đội miền Bắc cũng không có lý-do gì được xem là cử - tri của miền Nam. Vì sao? Rất dễ hiểu, vì họ đã sẵn là cử - tri của các địa - phương ở miền Bắc.

 

17 Tháng Ba 2014(Xem: 6400)
Theo đề nghị của phía Hoa Kỳ, ngày 14/3, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã có cuộc trao đổi qua điện thoại với ông Denis McDonough, Chánh Văn phòng Nhà Trắng theo ủy quyền của Tổng thống Barack Obama.
23 Tháng Hai 2014(Xem: 7959)
Nếu mâu thuẫn chính xuyên suốt gần như toàn bộ thế kỷ 20 vừa qua là mâu thuẫn ý thức hệ mà hình ảnh tiêu biểu nhất là cuộc Chiến tranh lạnh giữa hai khối tư bản chủ nghĩa – đứng đầu là Mỹ - và khối xã hội chủ nghĩa – đứng đầu là Liên Xô – với hai điểm nóng bùng nổ ở Triều Tiên trong ba năm 1950-53 và ở Việt Nam trong hai mươi năm 1954-1975 thì mâu thuẫn chính trong thế kỷ 21 này là gì?
20 Tháng Hai 2014(Xem: 6447)
Như một điểm tương hòa tao ngộ, một tuần trước phiên xử Lê Quốc Quân đã xuất hiện Quỹ Yểm trợ - kết nghĩa với tù nhân lương tâm Việt Nam, do những người vận động cho dân chủ và nhân quyền như tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng sáng lập ở Hoa Kỳ.
13 Tháng Hai 2014(Xem: 18802)
Theo hãng tin Pháp AFP hôm nay 03/02/2014, trả lời trong chương trình « Le grand Genève à chaud » của đài truyền hình Léman Bleu tối qua, cựu lãnh sự Việt Nam tại Genève, ông Đặng Xương Hùng cho biết đã nộp đơn xin tị nạn chính trị tại Thụy Sĩ.
08 Tháng Mười Hai 2013(Xem: 8839)
Xét trên phương diện tâm lý, cuộc chiến tranh Việt-Mỹ có thể ví như một cơn nhập đồng tập thể. Một cá nhân, trong trạng thái nhập đồng, có thể làm được những điều mà bình thường họ không thể nào làm nổi. Khi trạng thái nhập đồng chấm dứt, con người cũng đánh mất khả năng ấy.
05 Tháng Mười Một 2013(Xem: 74775)
Gần ba mươi nhà văn, nhà báo quân đội chia làm năm nhóm, mỗi nhóm hoàn thành một tập bản thảo. Tôi và nhà văn Đào Thắng được bổ xung về Ban ở giai đoạn cuối và làm tập năm do nhà văn, thượng tá Nam Hà làm trưởng nhóm. Gặp gỡ các tướng lĩnh, những người hoạch định các chiến dịch, những người chỉ huy những trận đánh. Đọc hồi ký của các tướng lĩnh quân đội miền Bắc, quân đội miền Nam, quân đội Mỹ. Sục vào các kho hồ sơ lưu trữ...
01 Tháng Mười Một 2013(Xem: 8556)
Thành viên Mạng lưới blogger Việt Nam vừa trao Tuyên bố 258 về nghĩa vụ nhân quyền của Việt Nam cho Văn phòng Cao ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc (OHCHR). Chiều thứ Tư 31/7, sáu blogger Việt Nam đã có cuộc gặp với bà Maria Isabel Sanz Garrido, thuộc Văn phòng Đông Nam Á của Cao ủy Nhân quyền LHQ, tại Bangkok, Thái Lan.
24 Tháng Mười 2013(Xem: 7145)
Liệu có phải bước chân của dòng người trầm lắng và khoan thai lặng lẽ trên đường Điện Biên Phủ vòng về đường Hoàng Diệu để đến được ngôi nhà số 30, nơi con người huyền thoại ấy từng dồn nén suy tư về ngổn ngang việc nước cũng đang vẽ nên một bước đi của lịch sử?
21 Tháng Mười 2013(Xem: 8700)
Chúng ta cũng cảnh cáo trước: những tổ chức xã hội dân sự quốc doanh trong Mặt trận Tổ quốc, hoặc bất cứ hình thức nào dù chìm hay ‘lơ lửng nổi’ nhằm giúp Hà nội thực hiện dân chủ bịp bợm, đều là phản động và sẽ lụn bại vì ‘hồn Trương Ba da hàng thịt’
07 Tháng Mười 2013(Xem: 7356)
Từ trong tù, Tiến sỹ luật Cù Huy Hà Vũ vừa gửi kiến nghị Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992 dài 20 trang tới Quốc hội Việt Nam.
01 Tháng Mười 2013(Xem: 8688)
ản tin của hãng thông tấn AP ngày 9.5.2013 liên quan đến một “vụ án nón cối” trong cộng đồng ngưới Việt ở tiểu bang Washington đã được các báo Mỹ đăng lại dưới những đầu đề khác nhau, chẳng hạn như “Các Thẩm Phán TCPV phục hồi lại số tiền thưởng cho người bị cho là cộng sản” (Justices reinstate award for alleged communist) hay “Tòa án cao cấp Washington đã phục hồi số tiền $310.000 do bồi thẩm đoàn ban cho người đã kiện 5 người gọi ông ta là cộng sản” (Washington high court reinstates $310,000 jury award to man who sued five for calling him communist), v.v.
24 Tháng Chín 2013(Xem: 8275)
Như quý vị đã biết, San Jose đang có dự án thực hiện một bức tường tưởng niệm tử sĩ Việt Nam Cộng Hòa hy sinh trong chiến tranh.
23 Tháng Chín 2013(Xem: 6355)
Sơ lược Lý tưởng đấu tranh, y cứ trên ý chỉ của Tổ Tiên thời lập quốc qua vài Di Thuyết: Tiên Rồng; Gậy Thần Sách Ước; Bánh Chưng-Bánh Dầy;Phù Đổng Thiên Vương; Tiên Dong-Chử Đồng Tử..; chứng tỏ tư tưởng Việt đã cao, đẹp gần với đích Chân-Thiện-Mỹ; Và tràn dầy tính chất Nhân Bản-Dân Tộc-Xã Hội; - Vượt trội hơn chủ thưyết Kark Marx rất xa; Chưa nói đến tinh hoa văn hóa tích lũy trong suốt hơn 4000 năm lịch sử, trong đó có các tư tưởng của Duy Dân, Nhân Vị, Sinh Tồn...
18 Tháng Chín 2013(Xem: 8473)
Để tưởng niệm vị vĩ nhân tranh đấu cho nhân quyền và dân quyền Martin Luther King, Jr. vào 50 năm trước, tôi mạn phép viết lời giới thiệu và cố gắng chuyển ngữ bài diễn văn lịch sử "Tôi Có Một Giấc Mơ" để mời quý vị thưởng lãm dưới đây. (Ngô Kỷ)
28 Tháng Tám 2013(Xem: 19397)
Khi tuổi trẻ không còn hy vọng, tham vọng tương lai hay cơ hội trong đời sống và lũ cầm quyền cố ý làm ngơ hay ngầm khuyến khích thì chúng chui đầu vào SEX hay DRUGS và như vậy là thoái hóa, băng hoại và tiêu hủy cả một thế hệ VN
28 Tháng Tám 2013(Xem: 19987)
Có cô bé mới 15 tuổi mà một ngày ba lần vào nhà nghỉ với ba cậu bồ khác nhau. Mang đồng phục học sinh mà “thành tích” như thế, chúng tôi thấy sợ…”, anh Hải - nhân viên nhà nghỉ ở đường Trần Duy Hưng, Hà Nội nói.
11 Tháng Tám 2013(Xem: 7638)
Trận ĐBP có thể được lãnh đạo khác hơn như thế không? Người ta phải tăng viện, như đã làm, cho đồn lũy và kéo dài cuộc kháng cự gần như tuyệt vọng hay không? Hay đúng hơn có thể phải di tản sớm hơn? Có thể giải cứu từ bên ngoài hay không? Có nhiều câu hỏi cần giải đáp.
26 Tháng Sáu 2013(Xem: 11368)
Bài này trích dịch trong cuốn Agonie de l’Indochine của Đại tướng Navarre, Tư lệnh quân Viễn chinh Pháp tại Đông Dương từ đầu tháng 5-1953 cho tới đầu tháng 6-1954. Ông được triệu hồi về Pháp sau khi Điện Biên Phủ thất thủ 7-5-1954.
24 Tháng Sáu 2013(Xem: 10977)
Chiến tranh toàn quốc kháng chiến bùng nổ ngày 19-12-1946, những năm 1947, 1948 Việt Minh (VM) nói chung yếu, họ rút vào những chiến khu tiêu thổ kháng chiến.