VĂN HÓA ONLINE - ĐIỂM NÓNG - THỨ BA 01 JULY 2025
Khẩu chiến dữ dội trên tài khoản: Ali Khamenei ‘thách thức’ Trump. Bí ẩn bao trùm uranium trong núi ‘Pickaxe Mountain'
Ảnh trên: Tổng thống Donald Trump, bên trái, đứng với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tại Cánh Tây của Tòa Bạch Ốc, ngày 7 tháng 4 năm 2025, tại Washington. (Ảnh AP/Mark Schiefelbein). Ảnh dưới: Lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei phát biểu trong một thông điệp trên truyền hình sau các cuộc không kích của Israel, tại Tehran, Iran vào ngày 18 tháng 6. Văn phòng Lãnh tụ tối cao Iran/WANA/Reuters
Lý Kiến Trúc
VĂN HÓA ONLINE
JULY 01, 2025
Lãnh tụ tối cao Iran thách thức Trump
By Amir Daftari
News Reporter
Published Jun 30, 2025 at 5:10 AM EDT
https://www.newsweek.com/iran-supreme-leader-donald-trump-social-media-war-words-2092351
• Một cuộc khẩu chiến dữ dội đã nổ ra giữa Lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump sau các cuộc tấn công gần đây của Hoa Kỳ vào các cơ sở hạt nhân của Iran.
Trên tài khoản X chính thức của mình, Khamenei cáo buộc Trump "phóng đại để che đậy và che giấu sự thật", trực tiếp đáp trả tuyên bố của Trump rằng Hoa Kỳ đã "phá hủy" các địa điểm hạt nhân của Iran.
Bài đăng này cũng phản bác lại lời khoe khoang trước đó của Trump rằng ông đã tha mạng cho vị giáo sĩ này trong cuộc xung đột Iran-Israel gần đây.
Riêng Trump tuyên bố trên Truth Social rằng ông "không cung cấp gì" cho Iran và từ chối giao lưu với các quan chức Iran, báo hiệu lập trường cứng rắn hơn của Hoa Kỳ.
Cuộc đụng độ trực tuyến leo thang làm dấy lên lo ngại về nguy cơ xung đột mới giữa Washington và Tehran.
Newsweek đã liên hệ với Bộ Ngoại giao và Bộ Ngoại giao Iran để xin bình luận.
Lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei phát biểu trong một thông điệp trên truyền hình sau các cuộc không kích của Israel, tại Tehran, Iran vào ngày 18 tháng 6. Văn phòng Lãnh tụ tối cao Iran/WANA/Reuters
Núi Pickaxe bao trùm bí ẩn
Bên trong 'Núi Pickaxe' của Iran, nơi có thể lưu trữ các kho dự trữ uranium
Story by Dan Grennan
Núi Pickaxe có thể được Iran sử dụng để lưu trữ vật liệu hạt nhân © Planet Labs
Có những cáo buộc cho rằng Iran có khả năng đang cất giữ các kho dự trữ uranium đã được di dời khỏi các địa điểm hạt nhân bị tấn công gần đây của họ tại một căn cứ ngầm bí mật được gọi là "Pickaxe Mountain".
Nằm cách cơ sở hạt nhân Natanz một quãng ngắn - một trong ba địa điểm bị nhắm mục tiêu vào cuối tuần - boongke kiên cố sâu tại Pickaxe Mountain đã được củng cố âm thầm trong nhiều năm dưới thời nhà lãnh đạo tối cao của quốc gia, Ayatollah Ali Khamenei.
Người ta đang đồn đoán về khả năng Pickaxe Mountain là nơi lý tưởng để che giấu uranium, đặc biệt là sau khi các báo cáo chỉ ra rằng vị trí của nó, chỉ cách Natanz vài phút, sẽ tạo điều kiện cho một động thái như vậy nếu Tehran chủ động khai thác trữ lượng của mình trước các cuộc ném bom.
Sau đó, sự giám sát chặt chẽ hơn đã diễn ra khi hình ảnh vệ tinh cho thấy một nhóm xe tải chở hàng lớn bất thường bên ngoài Fordow - một địa điểm hạt nhân quan trọng khác - chỉ vài ngày trước khi máy bay ném bom B-2 tàn phá các địa điểm trên khắp Iran, làm dấy lên đồn đoán rằng uranium đã làm giàu có thể đã được chuyển bí mật đến Pickaxe Mountain.
Kể từ khi các cuộc tấn công quân sự của Israel bắt đầu vào ngày 13 tháng 6, 2025, những lời thì thầm từ bên trong Iran ám chỉ rằng một lượng lớn uranium làm giàu, ước tính khoảng 900 pound ở độ tinh khiết 60%, vẫn chưa được tìm thấy.
Chính quyền Iran đã đưa ra rất ít thông tin chi tiết về các hoạt động tại Núi Pickaxe. Khi bị các đại diện của Liên Hợp Quốc gây sức ép, Tehran đã đưa ra những câu trả lời né tránh. Quay trở lại tháng 4, trong các cuộc điều tra về cơ sở bí ẩn này, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế của Liên Hợp Quốc đã nhận được một câu trả lời khó nắm bắt từ Iran, làm xói mòn tính minh bạch về các nỗ lực hạt nhân của họ. "Vì rõ ràng là nó nằm ở một nơi diễn ra nhiều hoạt động quan trọng liên quan đến chương trình, chúng tôi đang hỏi họ, mục đích của việc này là gì? Họ nói với chúng tôi rằng, đó không phải việc của các người", Rafael Grossi, tổng giám đốc tuyên bố, phản ánh sự bí ẩn bao trùm Núi Pickaxe.
Cựu sĩ quan CIA đưa ra cảnh báo lạnh người về 'các cơ sở không được tiết lộ' của Iran
Grossi, lưu ý thêm rằng khả năng các đường hầm được sử dụng để lưu trữ vật liệu không được tiết lộ "không thể bị loại trừ". "Tôi đã nhiều lần nêu vấn đề này và tôi sẽ tiếp tục làm như vậy", ông khẳng định. Khi nỗi sợ về một cuộc xung đột hạt nhân leo thang sau các cuộc tấn công của Hoa Kỳ vào ba địa điểm hạt nhân của Iran, thì mối lo ngại về nơi trú ẩn an toàn trong trường hợp xảy ra thảm họa đang gia tăng trên toàn thế giới, bao gồm cả ở Vương quốc Anh.
Bộ trưởng ngoại giao Iran, Abbas Araghchi, cảnh báo rằng các hành động của Hoa Kỳ sẽ gây ra "hậu quả lâu dài", sau khi Tổng thống Donald Trump xác nhận rằng các lực lượng Hoa Kỳ đã thực hiện một "cuộc tấn công rất thành công" vào các địa điểm Fordow, Natanz và Isfahan.
Trong thông điệp chia sẻ trên nền tảng mạng xã hội X, ông Araghchi bày tỏ: "Mỗi thành viên của Liên hợp quốc đều phải cảnh giác trước hành vi cực kỳ nguy hiểm, vô luật pháp và tội phạm này. Theo Hiến chương Liên hợp quốc và các điều khoản cho phép phản ứng hợp pháp để tự vệ, Iran bảo lưu mọi lựa chọn để bảo vệ chủ quyền, lợi ích và người dân của họ."
*
AP Với 4 đường hầm ẩn và độ sâu 100 mét, Núi Pickaxe có phải là kế hoạch hạt nhân B của Iran không?
Lệnh ngừng bắn có hại hay lợi cho Israel và Iran?
Ahmad Naderi, một nghị sĩ Iran nói: "Tôi tin rằng chúng ta cần tiến hành thử bom hạt nhân và không còn cách nào khác cho chúng ta".
Mountain with an elevation of 1,608 metres Description: mountain in Iran Also known as: “Kolang Gaz A‘lā’” and “Kuh-e Kolang Gaz La”
Ngọn núi có độ cao 1.608 mét Mô tả: ngọn núi ở Iran còn được gọi là: “Kolang Gaz A‘lā’” và “Kuh-e Kolang Gaz La”
Curated By:
Last Updated: June 27, 2025, 04:26 IST
Được xây dựng sâu hơn 100 mét, Núi Pickaxe được cho là kiên cố hơn nhiều so với cơ sở Fordow của Iran và có thể nằm ngoài tầm tấn công của bom phá xuyên địa đạo (boongke) của Mỹ (GBU-57)
Ảnh vệ tinh cho thấy toàn cảnh khu phức hợp ngầm Fordow sau khi Hoa Kỳ tấn công cơ sở hạt nhân ngầm này, gần Qom, Iran. Reuters
Nằm ở trung tâm tỉnh Isfahan, miền trung Iran, có một ngọn núi có cái tên đáng ngại và mục đích thậm chí còn đáng ngại hơn — Núi Pickaxe. Được biết đến chính thức là Kūh-e Kolang Gaz Lā, địa hình gồ ghề này nằm ngay phía nam Fordow và cách Natanz vài phút đã âm thầm trở thành tâm điểm của nỗi lo hạt nhân toàn cầu.
Bất chấp tuyên bố gần đây của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump rằng máy bay ném bom tàng hình của Mỹ đã "xóa sổ" chương trình hạt nhân của Iran bằng một cuộc không kích vào cuối tuần, các chuyên gia và đánh giá tình báo chỉ ra rằng Tehran có thể đã di chuyển các vật liệu quan trọng nhất của mình ra khỏi tầm với, vào sâu trong pháo đài trên núi này.
Núi Pickaxe là gì và ở đâu?
Núi Pickaxe nằm cách Fordow khoảng 145 km về phía nam và chỉ cách cơ sở hạt nhân Natanz vài phút, hai trong số ba địa điểm chính bị máy bay tàng hình B-2 của Hoa Kỳ ném bom bằng bom phá boongke GBU-57 nặng 30.000 pound.
Nhưng không giống như Fordow, nơi có hai lối vào đường hầm đã biết, Pickaxe có ít nhất bốn lối vào—hai ở phía đông và hai ở sườn phía tây—mỗi lối rộng khoảng sáu mét và cao tám mét. Điều khiến Pickaxe trở nên đáng gờm hơn so với những người tiền nhiệm của nó là độ sâu phi thường của nó.
Theo The Telegraph, các nhà phân tích ước tính cơ sở ngầm này đang được xây dựng ở độ sâu hơn 100 mét bên dưới bề mặt, sâu hơn nhiều so với độ sâu 60–90 mét của Fordow. Điều này làm dấy lên lo ngại rằng ngay cả những quả bom phi hạt nhân mạnh nhất của Hoa Kỳ cũng không thể phá hủy nó. Reuel Marc Gerecht, một học giả thường trú tại Quỹ Quốc phòng Dân chủ, nói với tờ The Telegraph rằng: "Khu phức hợp ngầm Kolang Gaz Lā hay núi 'Pickaxe' được thiết kế để cung cấp cho chế độ giáo sĩ một địa điểm vũ khí hạt nhân mà ngay cả Không quân Hoa Kỳ cũng khó có thể phá hủy bằng những quả bom thông thường lớn nhất của mình".
Hình ảnh vệ tinh nguồn mở lần đầu tiên thu hút sự chú ý đến Núi Pickaxe vào năm 2023.
Associated Press, sau khi xem xét các bức ảnh từ Planet Labs PBC, đã xác nhận rằng Iran đang đào sâu vào ngọn núi. Các trạm kiểm soát an ninh và đường hầm đào cũng được quan sát thấy. Các chuyên gia lo ngại rằng Iran không chỉ đang xây dựng một trung tâm sản xuất máy ly tâm mà còn là một trung tâm làm giàu uranium.
Steven De La Fuente, cộng sự nghiên cứu tại Trung tâm nghiên cứu không phổ biến vũ khí hạt nhân James Martin, đã nói với AP vào năm 2023: "Vì vậy, độ sâu của cơ sở là một mối quan tâm vì sẽ khó khăn hơn nhiều đối với chúng tôi. Sẽ khó hơn nhiều để phá hủy bằng vũ khí thông thường, chẳng hạn như bom phá boongke thông thường." Theo Viện Khoa học và An ninh Quốc tế, Iran có thể "bí mật triển khai hàng nghìn máy ly tâm tiên tiến trong khu phức hợp đường hầm mới", đủ để tiếp tục làm giàu uranium ngay cả khi tất cả các địa điểm đã biết khác đều bị phá hủy.
Iran có di chuyển Uranium trước vụ đánh bom không?
Mặc dù Trump liên tục khẳng định rằng cuộc tấn công bất ngờ của ông đã xóa sổ cơ sở hạ tầng hạt nhân của Tehran, nhưng bằng chứng lại cho thấy điều ngược lại. Một báo cáo sơ bộ được phân loại của Hoa Kỳ bị rò rỉ, được The Telegraph trích dẫn, chỉ ra rằng các cuộc tấn công chỉ khiến tiến trình hạt nhân của Iran chậm lại vài tháng.
Các quan chức nói với The New York Times rằng trong khi một số cơ sở đã bị niêm phong, hầu hết các cấu trúc ngầm vẫn còn nguyên vẹn. Thêm vào mối lo ngại, NY Post đưa tin rằng hình ảnh vệ tinh cho thấy 16 xe tải chở hàng xếp hàng bên ngoài Fordow nhiều giờ trước các cuộc tấn công. Sima Shine, một quan chức tình báo lâu năm của Israel, nói với The Telegraph rằng "hàng trăm nếu không muốn nói là hàng nghìn" máy ly tâm tiên tiến và một phần lớn uranium đã làm giàu có thể đã được chuyển đến các địa điểm bí mật trước khi bom rơi. Địa điểm có khả năng xảy ra nhất trong số những địa điểm đó là gì? Núi Pickaxe.
IAEA bị Iran cản trở
Cơ quan giám sát quốc tế chịu trách nhiệm giám sát hoạt động hạt nhân, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), đã bị loại khỏi vòng tròn.
Vào tháng 4, Tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi tiết lộ rằng ông đã hỏi Tehran về những gì đang được xây dựng dưới Núi Pickaxe. Câu trả lời rất thẳng thắn: "Không liên quan đến các người". Sau đó, Grossi nói với NY Post: "Vì rõ ràng là nó nằm ở nơi diễn ra nhiều hoạt động quan trọng liên quan đến chương trình, chúng tôi hỏi họ, mục đích của việc này là gì? Họ nói với chúng tôi rằng đó không phải là việc của các người". Ông nói thêm: "Không thể loại trừ khả năng các đường hầm sẽ lưu trữ vật liệu không được khai báo", lưu ý rằng ông "đã nhiều lần nêu vấn đề này và sẽ tiếp tục làm như vậy". Mối quan ngại đó ngày càng trở nên cấp bách hơn. Vào thứ Tư, quốc hội Iran đã thông qua dự luật đình chỉ mọi hợp tác với IAEA, gọi đó là "công cụ chính trị".
Có bao nhiêu Uranium không được tính đến?
Theo dữ liệu mới nhất của IAEA được The Telegraph trích dẫn, tính đến ngày 17 tháng 5, Iran có 408,6 kg (khoảng 900 pound) uranium làm giàu đến độ tinh khiết 60%.
Đây là mức tăng 133,8 kg so với báo cáo gần đây nhất của cơ quan này vào tháng 2. Sau khi các cuộc không kích bắt đầu vào ngày 13 tháng 6, một lượng tương tự — 900 pound — được báo cáo là không được tính đến. Người ta nghi ngờ rằng nó đã được chuyển đến Pickaxe hoặc một địa điểm không được tiết lộ khác.
Donald Trump phản bác điều này. "Họ không có cơ hội để lấy bất cứ thứ gì ra ngoài vì chúng tôi đã hành động nhanh chóng", ông nói trong một cuộc họp báo. "Có lẽ phải mất hai tuần. Nhưng rất khó để loại bỏ loại vật liệu đó, rất khó và rất nguy hiểm đối với họ để loại bỏ nó".
Tuy nhiên, các đánh giá tình báo được The Telegraph xem xét cho thấy Iran không chỉ quản lý việc di dời mà còn duy trì đủ năng lực để xây dựng lại chương trình của mình chỉ trong vòng sáu tháng.
Lời cảnh báo của Macron và sự lo lắng của Israel
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã nhắc lại những lo ngại này. "Rủi ro thực sự đã tăng lên với những gì đã xảy ra gần đây", ông nói. "Chúng ta phải ngăn chặn Iran đi theo con đường này". Israel cũng đang theo dõi chặt chẽ. Một lệnh ngừng bắn không chắc chắn do Hoa Kỳ làm trung gian giữa Iran và Israel đã không giúp ngăn chặn được nhiều hành vi thù địch. Máy bay phản lực của Israel đã tấn công các mục tiêu của Iran chỉ vài giờ sau khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực, khiến Trump phải gọi điện cho Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và yêu cầu kiềm chế. "Họ không biết họ đang làm cái quái gì", Trump sau đó nói, ám chỉ cả hai quốc gia.
Bây giờ thì sao?
Tương lai của chương trình hạt nhân Iran dường như ngày càng phi tập trung và được củng cố. Các chuyên gia tình báo cho biết Iran đã áp dụng chiến lược phân tán, phân tán các năng lực quan trọng trên nhiều địa điểm để đảm bảo dự phòng trong trường hợp bị tấn công. Các nhà phân tích an ninh cảnh báo rằng trong trường hợp có mối đe dọa hiện hữu đối với sự tồn vong của chế độ, Iran có thể từ bỏ việc kiên quyết sử dụng hạt nhân vì mục đích hòa bình và theo đuổi vũ khí ngay lập tức. Một số người theo đường lối cứng rắn ở Tehran đã kêu gọi phát triển bom hạt nhân ngay lập tức. Mặc dù vậy, Lãnh tụ tối cao Iran, Đại giáo chủ Ali Khamenei vẫn khẳng định rằng một sắc lệnh tôn giáo cấm vũ khí hạt nhân. Nghị sĩ Iran Manan Raisi xác nhận sắc lệnh "vẫn có hiệu lực", nhưng lưu ý rằng các phán quyết như vậy trong Hồi giáo Shia "có thể thay đổi tùy theo thời gian và hoàn cảnh". Ahmad Naderi, một nghị sĩ Iran khác, đã đi xa hơn: "Tôi tin rằng chúng ta cần tiến hành thử bom hạt nhân và không còn cách nào khác cho chúng ta".
Pickaxe Mountain và giai đoạn tiếp theo
Những gì bắt đầu như một công trường xây dựng xa xôi giờ đã trở thành trung tâm của khả năng phục hồi hạt nhân của Tehran và là điểm mù lớn nhất đối với tình báo phương Tây.
Với bốn lối vào đường hầm được gia cố, độ sâu vượt quá 100 mét và các dấu hiệu hoạt động làm giàu an toàn, Pickaxe Mountain có thể đại diện cho chương tiếp theo của câu chuyện hạt nhân của Iran, một chương có khả năng được bảo vệ khỏi những quả bom mạnh nhất thế giới và thậm chí còn được bảo vệ hơn khỏi sự giám sát của họ. Trừ khi các thanh tra viên quốc tế được phép tiếp cận và giám sát được khôi phục, pháo đài dưới Pickaxe có thể vẫn chỉ là như vậy — không thể xuyên thủng, không thể chạm tới và vô cùng nguy hiểm.
About the Author
Karishma Jain, Chief Sub Editor at News18.com, writes and edits opinion pieces on a variety of subjects, including Indian politics and policy, culture and the arts, technology and social change. Follow her @kar...Read More
Karishma Jain, Tổng biên tập tại News18.com, viết và biên tập các bài bình luận về nhiều chủ đề, bao gồm chính trị và chính sách của Ấn Độ, văn hóa và nghệ thuật, công nghệ và thay đổi xã hội. Theo dõi @kar...
