VĂN HÓA ONLINE – ĐIỂM NÓNG - THỨ SÁU 16 MAY 2025
Ukraine-Russia War: Hội nghị đình chiến sẽ ‘Dậm chân tại chỗ ở Istanbul’. Putin không dự, Trump không dự vì đang bận ‘hào quang nghìn tỷ’ ở vùng Vịnh
Ảnh trên: Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump gặp Quốc vương Qatar Tamim bin Hamad Al Thani tại Doha, Qatar, ngày 14 tháng 5 năm 2025. Brian Snyder | Reuters. Ảnh giữa: Đội danh dự ngồi trên lưng lạc đà bên cạnh cờ Hoa Kỳ và Qatar trước quốc yến tại Cung điện Lusail do Quốc vương Qatar Tamim bin Hamad Al Thani chủ trì trong chuyến thăm của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, tại Lusail, Qatar, ngày 14 tháng 5 năm 2025. Brian Snyder | Reuters. Ảnh dưới: Tổng thống UAE Sheikh Mohamed bin Zayed Al Nahyan (phải) chào đón người đồng cấp Hoa Kỳ Donald Trump khi đến nhà ga tổng thống ở Abu Dhabi vào ngày 15 tháng 5 năm 2025. Giuseppe Cacace | Afp | Getty Images
Lý Kiến Trúc
VĂN HÓA ONLINE
16/5/2025 (CNBC, CNN, Reuters)
Cuộc họp giữa Thổ Nhĩ Kỳ, Hoa Kỳ và Ukraine bắt đầu tại Istanbul dự kiến sẽ mang lại lạc quan trong các cuộc đàm phán giải quyết cuộc chiến Ukraine-Russia kéo dài gần ba năm qua, nhưng bước đầu đã cho thấy nghị trình dường như “dậm chân tại chỗ”.
Giới quan sát cho rằng, cuộc chiến Ukraine-Russia không còn thuần túy giải quyết ở mức độ quân sự- chiến tranh, mà nó đã biến thể sang một hình thái khác. Có thể đó là hàng trăm nghìn tỷ đôla khoáng sản ở đất nước khốn khổ này đang được ‘thảo luận’ giữa hai thế lực Nga-Mỹ.
Trong lúc đó, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đang ‘hân hoan’ trước hào quang nghìn tỷ đô ở vùng Vịnh các nước Ả Rập.
Dưới sự giám sát của Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan, phía Hoa Kỳ bao gồm Ngoại trưởng Marco Rubio, đặc phái viên về Ukraine Keith Kellogg và đại sứ tại Thổ Nhĩ Kỳ Thomas Barrack. Phái đoàn nga gồm trợ lý tổng thống Vladimir Medinsky và đội ngũ của Điện Kremlin.
Ukraine- Russia War: Hội nghị đình chiến sẽ “dậm chân tại chỗ ở Istanbul’.
Ngày 15 tháng 5 năm 2025 - Zelensky cử đoàn đại biểu Ukraine tới Istanbul để đàm phán hòa bình với Nga nhưng ông Putin và ông Trump không đến dự
Giới truyền thông đang chờ bên ngoài dinh thự Dolmabahce của phủ tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, nơi diễn ra các cuộc đàm phán giữa Nga, Ukraine và Hoa Kỳ tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 15/05/2025. REUTERS - Murad Sezer
Dưới đây là tóm tắt của CNN
Ivana Kottasová, CNN
Updated 5:31 PM EDT, Thu May 15, 2025
https://www.cnn.com/world/live-news/ukraine-russia-talks-istanbul-turkey-intl
• Zelensky cử nhóm đàm phán: Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky chỉ trích Nga vì không cử "bất kỳ nhà ra quyết định thực sự nào" đến Istanbul để đàm phán về cuộc chiến ở Ukraine. Bộ trưởng quốc phòng của Zelensky đã dẫn đầu một nhóm bay đến Thổ Nhĩ Kỳ vào thứ năm, trước các cuộc đàm phán dự kiến diễn ra vào thứ sáu.
• Nhưng Putin và Zelensky sẽ không có mặt: Tổng thống Nga Vladimir Putin, người đầu tiên đề xuất các cuộc đàm phán, sẽ không tham dự. Zelensky cũng vậy, người đã nói rằng ông sẽ không gặp bất kỳ quan chức nào ngoài Putin.
• Trump cũng không tham dự các cuộc đàm phán: Một nhân vật chủ chốt khác sẽ không có mặt là Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, người đã nhiều lần ám chỉ rằng ông có thể đảo ngược lịch trình công du Trung Đông của mình để tham gia các cuộc đàm phán. Ông cho biết sự vắng mặt của Putin không làm ông thất vọng và rằng "sẽ không có gì" xảy ra ở Ukraine cho đến khi ông gặp ông ấy.
• Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio nói không đặt nhiều kỳ vọng vào các cuộc đàm phán hòa bình Ukraine-Nga dự kiến diễn ra ở Thổ Nhĩ Kỳ và cho rằng cần phải có cuộc gặp gỡ giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin.
• Một số thông tin cơ bản: Kyiv và Moscow không được biết là đã tổ chức các cuộc đàm phán trực tiếp ở bất kỳ cấp độ nào kể từ ngay sau khi Moscow tiến hành cuộc xâm lược toàn diện, vô cớ vào Ukraine vào tháng 2 năm 2022. Nhưng lần này, rủi ro cao hơn, vì cả Trump và các đồng minh châu Âu của Ukraine đều cho biết họ sẽ áp đặt nhiều lệnh trừng phạt hơn đối với Moscow nếu nước này không đồng ý ngừng bắn.
Xe tải điện tử của Qatar, lạc đà thượng hạng và lời hứa nghìn tỷ đô la: Tại sao các nước vùng Vịnh lại hết mình vì chuyến thăm của ông Trump
May 16 2025
https://www.cnbc.com/2025/05/16/trumps-middle-east-trip-saudi-arabia-qatar-uae-go-all-out.html
Điểm chính
• Tổng thống Donald Trump đã được chào đón bằng sự chào đón nồng nhiệt tại Ả Rập Xê Út, Qatar và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất trong chuyến thăm kéo dài 4 ngày của ông.
• Quang cảnh chuyến thăm Trung Đông của nhà lãnh đạo Hoa Kỳ rất ấn tượng, cho thấy sự xa hoa vượt bậc của các quốc gia dầu mỏ giàu nhất trong khu vực — và họ sẵn sàng chi bao nhiêu tiền để thắt chặt mối quan hệ với Hoa Kỳ.
• "Vùng Vịnh luôn hòa thuận hơn với các tổng thống coi trọng kinh doanh và Tổng thống Trump hoàn toàn phù hợp với khuôn mẫu đó", một người Mỹ gốc Ả Rập Xê Út nói với CNBC.
Quốc vương Qatar Sheikh Tamim bin Hamad al-Thani (trái) tiếp đón Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tại thủ đô Doha của Qatar vào ngày 14 tháng 5 năm 2025. Brendan Smialowski | Afp | Getty Images
ABU DHABI, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất — Nếu các quốc gia vùng Vịnh Ả Rập tổ chức một cuộc thi về mức độ nổi tiếng ngay lúc này, Tổng thống Donald Trump sẽ là ông hoàng vũ hội.
Tổng thống thứ 45 và 47 của Hoa Kỳ đã được chào đón bằng sự phô trương hoành tráng tại Ả Rập Xê Út, Qatar và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất trong chuyến thăm kéo dài 4 ngày tới khu vực này. Tại Riyadh, Thái tử Ả Rập Xê Út Mohammed bin Salman đã phá vỡ nghi thức hoàng gia khi đích thân chào đón tổng thống trên đường băng.
Đoàn xe hộ tống của Trump từ sân bay Doha của Qatar được hộ tống bởi những chiếc xe điện Tesla màu đỏ tươi và những người cưỡi ngựa. Và tại Abu Dhabi, nhà lãnh đạo UAE Mohammed bin Zayed đã trao tặng người đồng cấp Mỹ của ông.
Giải thưởng Zayed, danh hiệu dân sự cao nhất của quốc gia này. Như thể điều đó vẫn chưa đủ, một đoàn lạc đà hoàng gia đã chào đón Trump bên ngoài Amiri Diwan, văn phòng tổng thống Qatar.
Phát biểu với Quốc vương Qatar Sheikh Tamim bin Hamad al-Thani, Trump đã nói rõ rằng ông rất ấn tượng. “Là một người xây dựng, đây là loại đá cẩm thạch hoàn hảo,” Trump nói, chỉ vào các bức tường và cột của cung điện. “Đây là thứ mà họ gọi là hoàn hảo. Chúng tôi trân trọng những chú lạc đà đó,” ông nói thêm. “Tôi đã không nhìn thấy những chú lạc đà như thế trong một thời gian dài. Và thực sự, chúng tôi rất trân trọng điều đó.”
Đội danh dự ngồi trên lưng lạc đà bên cạnh cờ Hoa Kỳ và Qatar trước quốc yến tại Cung điện Lusail do Quốc vương Qatar Tamim bin Hamad Al Thani chủ trì trong chuyến thăm của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, tại Lusail, Qatar, ngày 14 tháng 5 năm 2025. Brian Snyder | Reuters
Quang cảnh của chuyến thăm Trung Đông của nhà lãnh đạo Hoa Kỳ rất mạnh mẽ, cho thấy sự xa hoa vượt bậc của các quốc gia dầu mỏ giàu nhất trong khu vực — và họ sẵn sàng chi bao nhiêu tiền để thắt chặt mối quan hệ với Hoa Kỳ và thúc đẩy chương trình nghị sự kinh tế của riêng họ. Những con số này mang tính lịch sử.
Qatar và Hoa Kỳ đã nhất trí về một "cuộc trao đổi kinh tế" trị giá 1,2 nghìn tỷ đô la; Ả Rập Xê Út hứa sẽ đầu tư 600 tỷ đô la vào Hoa Kỳ và các dự án lớn đã được ký kết với Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, sau khi Abu Dhabi cam kết vào tháng 3 về khuôn khổ đầu tư 10 năm, trị giá 1,4 nghìn tỷ đô la tại Hoa Kỳ.
Vẫn còn một số nghi ngờ về việc liệu những con số đó có thực tế hay không, đặc biệt là trong giai đoạn giá dầu thấp và doanh thu yếu hơn cho các quốc gia sản xuất dầu thô. Và một số thỏa thuận, như đơn đặt hàng kỷ lục 210 máy bay Boeing của Qatar và thỏa thuận vũ khí trị giá 142 tỷ đô la của Ả Rập Xê Út với Hoa Kỳ — thỏa thuận vũ khí lớn nhất từng được ký kết — có thể sẽ mất nhiều thập kỷ để có kết quả.
Nhưng thông điệp ở đây rất rõ ràng: các quốc gia vùng Vịnh muốn là nước đầu tiên hợp tác với Hoa Kỳ, dù là trong lĩnh vực kinh doanh, quân sự hay công nghệ.
Xe Tesla Cyber Truck của cảnh sát Qatar hộ tống đoàn xe của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump từ Sân bay quốc tế Hamad về Cung điện Hoàng gia ở Doha vào ngày 14 tháng 5 năm 2025. Brendan Smialowski | Afp | Getty Images
“Vùng Vịnh luôn hòa thuận hơn với các tổng thống coi trọng kinh doanh và Tổng thống Trump hoàn toàn phù hợp với khuôn mẫu đó”, Tarik Solomon, thành viên hội đồng quản trị và cựu chủ tịch Phòng Thương mại Hoa Kỳ tại Ả Rập Xê Út, nói với CNBC. “Ông ấy vẫn tượng trưng cho tiền nhanh, quốc phòng lớn và khả năng tiếp cận công nghệ của Hoa Kỳ. Vì vậy, nếu việc gần gũi với ông ấy giúp đảm bảo một vị trí tại bàn của trật tự thế giới tiếp theo, thì Vùng Vịnh đang mang đến chiếc ghế mạ vàng”.
Một số nhà quan sát cho rằng ba quốc gia vùng Vịnh đang cạnh tranh với nhau để giành được tình cảm của Trump. Nhưng nhiều người trong khu vực cho rằng đó là sự liên kết chiến lược lâu dài hơn.
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump gặp Quốc vương Qatar Tamim bin Hamad Al Thani tại Doha, Qatar, ngày 14 tháng 5 năm 2025. Brian Snyder | Reuters
“Tôi không coi những thông báo kinh tế lớn là cuộc cạnh tranh giữa ba nước; thay vào đó, chúng phản ánh cuộc cạnh tranh với các khu vực khác — ví dụ như châu Âu — để có mối quan hệ chặt chẽ hơn với chính quyền Hoa Kỳ”, Ahmed Rashad, phó giáo sư kinh tế tại Diễn đàn Nghiên cứu Kinh tế có trụ sở tại Abu Dhabi cho biết.
“Các thỏa thuận kinh tế có vẻ rất quan trọng để tăng sức hấp dẫn của chuyến thăm Trung Đông. Mặt khác, động cơ chính của các nước GCC [Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh] dường như là tăng cường quan hệ với Hoa Kỳ và đảm bảo quyền tiếp cận các công nghệ tiên tiến”, Rashad cho biết.
VIDEO02:12
Nghệ thuật đàm phán của Trump đang diễn ra tại Ả Rập Xê Út
Cảm giác thân thiết thực sự có ở Ả Rập Xê Út nói riêng, nơi Trump và Mohammed bin Salman dành nhiều lời khen ngợi cho nhau trong các bài phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh đầu tư Hoa Kỳ-Ả Rập Xê Út.
Sự kiện được tổ chức tại khách sạn xa hoa Ritz-Carlton Riyadh, có sự tham dự của nhiều giám đốc điều hành hàng đầu của Mỹ, bao gồm Elon Musk của Tesla, Jensen Huang của Nvidia và Larry Fink của BlackRock, để kể tên một vài người.
Trong khi đó, tại UAE, Trump và nhà lãnh đạo Emirati Mohammed bin Zayed đã ca ngợi tình bạn cá nhân của họ và liên minh hơn 50 năm giữa hai quốc gia.
Đây là chuyến thăm đầu tiên của một tổng thống Mỹ đến UAE kể từ khi George W. Bush đến thăm quốc gia này vào năm 2008. Ngôn ngữ cơ thể ấm áp và những lời khen ngợi lẫn nhau một cách thoải mái cho thấy sự khác biệt rõ rệt về giọng điệu so với các chuyến thăm của các quan chức từ chính quyền Biden đến quốc gia này, vốn đầy căng thẳng.
UAE dường như đã gặt hái được thành quả từ sự thay đổi trong cách tiếp cận. Các báo cáo gần đây cho biết Hoa Kỳ đã có một thỏa thuận sơ bộ với UAE để cho phép nước này nhập khẩu, lần đầu tiên, 500.000 chip H100 của Nvidia mỗi năm — loại chip tiên tiến nhất mà công ty Mỹ sản xuất. Điều này sẽ đẩy nhanh khả năng xây dựng các trung tâm dữ liệu cần thiết để cung cấp năng lượng cho các mô hình AI của tiểu vương quốc sa mạc này.
Tổng thống UAE Sheikh Mohamed bin Zayed Al Nahyan (phải) chào đón người đồng cấp Hoa Kỳ Donald Trump khi đến nhà ga tổng thống ở Abu Dhabi vào ngày 15 tháng 5 năm 2025. Giuseppe Cacace | Afp | Getty Images
“Chuyến đi của Trump tới Vịnh phản ánh sự cá nhân hóa ngày càng tăng của địa chính trị”, Taufiq Rahim, hiệu trưởng tại 2040 Advisory và là tác giả của “Trump 2.5: A Primer” cho biết. “Các nhà lãnh đạo của khu vực đã phản ứng tương ứng, thể hiện sự phô trương công phu trước vị tổng thống đang viếng thăm. Sự tâng bốc và khen ngợi trở nên quan trọng đối với thông báo và bản chất của các thỏa thuận”.
Câu hỏi dài hạn hơn, Rahim lưu ý, tập trung vào tính khả thi của các khoản đầu tư. “Ví dụ, cần bao nhiêu trung tâm dữ liệu? Trong nỗ lực trở thành ‘lớn nhất’, chi phí của mỗi quốc gia thực sự có thể tạo ra nguồn cung dư thừa vượt quá nhu cầu trong một số lĩnh vực nhất định”, ông nói.
Theo Solomon của Phòng Thương mại Hoa Kỳ, các cam kết theo đuổi mục tiêu xa vời vẫn là chiến lược đúng đắn — liệu mỗi đô la có được thông qua trong vài năm tới hay không là vấn đề có thể giải quyết sau. “Chắc chắn, phần lớn là diễn kịch”, ông nói. “Nhưng ở khu vực này, việc thể hiện tham vọng chỉ là một nửa trò chơi. Ngay cả khi chỉ có 50% thành công, thì đó vẫn là một trò chơi có tác động lớn.”
Sửa lỗi: Bài viết này đã được cập nhật để phản ánh Tarik Solomon là cựu chủ tịch Phòng Thương mại Hoa Kỳ tại Ả Rập Xê Út.
